Στο ηλιόλουστο Λουξεμβούργο το EIB Forum φέτος πραγματοποιήθηκε σε μια ιδιαίτερη συγκυρία για την Ευρώπη. Σε μια εποχή που προσπαθεί να ανασυντάξει τις δυνάμεις της, να θέσει νέες προτεραιότητες αλλά ταυτόχρονα να διατηρήσει όλα τα χαρακτηριστικά που την έχουν κάνει μια νησίδα δημοκρατίας, σταθερότητας, δικαιωμάτων και πολιτισμού σε ένα πλανήτη που κυριαρχείται από αβεβαιότητα.

Η Ευρώπη είναι έτοιμη να θέσει και νέες προτεραιότητες για να εξασφαλίσει την αυτονομία της, και την ίδια στιγμή μένει πιστή σε όσα την έχουν να ξεχωρίζει: η έμφαση στο Κοινωνικό Κράτος, το Κράτος Δικαίου, τα δικαιώματα και η δημοκρατία. Προτεραιότητα για την Ευρώπη είναι η κοινωνική συνοχή και το αποδεικνύει με τις πολιτικές της. Σήμερα ενεργοποιείται για να αντιμετωπίσει ένα σημαντικό πρόβλημα των Ευρωπαίων πολιτών την έλλειψη οικονομικά προσιτής στέγασης.

1

“Η στέγαση είναι δικαίωμα” είπε στην ομιλία του ο Αντιπρόεδρος της ΕΤΕΠ Γιάννης Τσακίρης ο οποίος  μίλησε το mononews.gr και εξήγησε πώς θα εφαρμοστεί το Housing Action Plan για την Ελλάδα. Με χρηματοδοτικά εργαλεία στις τράπεζες, αξιοποιώντας τη δημόσια ακίνητη περουσία και με κίνητρα στους κατασκευαστές, μια νέα γενιά ακινήτων θα δημιουργηθεί για να καλύψει επείγουσες ανάγκες, ευάλωτων, νέων, φοιτητών και εργαζομένων.

  1. Πώς μπορεί να αξιοποιηθεί στην Ελλάδα το νέο Housing Action Plan;

Το νέο Σχέδιο Δράσης για τη Στέγαση (Housing Action Plan) της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει ως στόχο την προώθηση της προσιτής και βιώσιμης στέγασης σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με συνολικές επενδύσεις ύψους 30 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια. Η Ελλάδα έχει μια μοναδική ευκαιρία να αξιοποιήσει αυτό το σχέδιο, ώστε να αντιμετωπίσει τη ραγδαία αύξηση των ενοικίων, τη χαμηλή διαθεσιμότητα κατοικιών για μεσαία και χαμηλά εισοδήματα, καθώς και την ενεργειακή φτώχεια που επιτείνεται από την πληθώρα παλαιών κτιρίων που απαιτούν εκτεταμένες αναβαθμίσεις.

Η εφαρμογή του σχεδίου μπορεί να γίνει μέσα από μια σειρά στοχευμένων παρεμβάσεων. Η χρηματοδότηση της ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης παλαιών κτιρίων θα βελτιώσει την ποιότητα ζωής των πολιτών, μειώνοντας παράλληλα το κόστος διαβίωσης. Παράλληλα, η κατασκευή νέων κατοικιών με χαμηλό κόστος ενοικίασης αποτελεί κεντρικό άξονα της στρατηγικής μας.

Ένα ακόμη κρίσιμο βήμα είναι η αξιοποίηση της δημόσιας γης και ακινήτων, δίνοντας τη δυνατότητα στους δήμους και τους ιδιώτες επενδυτές να δημιουργήσουν σύγχρονες, προσιτές κατοικίες. Επιπλέον, η ανάπτυξη ειδικών προγραμμάτων  στέγασης για ευάλωτες ομάδες, όπως οι χαμηλόμισθοι, οι νέοι, οι πολύτεκνες οικογένειες, θα διασφαλίσει ένα βασικό δίχτυ προστασίας για τις πιο ευπαθείς κοινωνικές ομάδες.

  1. Ποιοι τομείς στέγασης είναι προτεραιότητας και ποια εργαλεία μπορείτε να κινητοποιήσετε;

Η Ελλάδα αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις στον τομέα της στέγασης, με βασικό στόχο να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε προσιτή και ενεργειακά αποδοτική κατοικία. Προτεραιότητα αποτελεί η κατασκευή νέων κατοικιών που θα καλύπτουν τις ανάγκες εργαζομένων, νέων και φοιτητών σε προσιτές τιμές, αξιοποιώντας τόσο δημόσιες όσο και ιδιωτικές επενδύσεις. Παράλληλα, η ανακαίνιση και ενεργειακή αναβάθμιση των παλαιών κατοικιών αποτελεί κεντρικό άξονα πολιτικής, με τη χορήγηση επιδοτήσεων και χαμηλότοκων δανείων για την αποκατάσταση εγκαταλελειμμένων κτιρίων, καθώς και την ενεργειακή τους αναβάθμιση μέσω προγραμμάτων τύπου «Εξοικονομώ».

Ιδιαίτερη σημασία έχει η αντιμετώπιση της κερδοσκοπίας στην αγορά ακινήτων και της έλλειψης διαθέσιμων κατοικιών. Παράλληλα, η θέσπιση φορολογικών κινήτρων, από την πλευρά του κράτους, για τους ιδιοκτήτες που επιλέγουν να διαθέσουν τα ακίνητά τους στην αγορά μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά με τη στρατηγική μας ως ένα αποτελεσματικό μέτρο αποσυμφόρησης της στεγαστικής κρίσης.

Για τη στήριξη αυτών των παρεμβάσεων, η χώρα μπορεί να αξιοποιήσει διάφορα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως εγγυήσεις προς τις τράπεζες  από την ΕΤΕπ, ευρωπαϊκά προγράμματα, αλλά και ιδιωτικές επενδύσεις.

  1. Πώς θα κινητοποιηθεί το ενδιαφέρον των τραπεζών και των κατασκευαστών και πώς θα μπορούσε να συμβάλει ο δημόσιος τομέας;

Η αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης απαιτεί τη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων, από το κράτος και τις τράπεζες έως τον ιδιωτικό κατασκευαστικό τομέα. Η κινητοποίηση των τραπεζών μπορεί να επιτευχθεί μέσω της παροχής χρηματοδοτικών εργαλείων που θα μειώνουν τον επενδυτικό κίνδυνο, όπως μέσω χαμηλότοκων δανείων προς τους καταναλωτές αλλά και μέσω εγγυητικών  σχημάτων που θα  προσφέρουν ασφάλεια στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Παράλληλα, είναι σημαντικό να δοθούν κίνητρα στους κατασκευαστές, όπως επι παραδείγματι η διευκόλυνση της αδειοδότησης αλλά και η απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών, ώστε να ενθαρρυνθούν οι επενδύσεις στη δημιουργία νέων κατοικιών.

Ο δημόσιος τομέας έχει καθοριστικό ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια, μέσα από νομοθετικές παρεμβάσεις αλλά και τη διαχείριση της κρατικής περιουσίας. Η αξιοποίηση των κρατικών ακινήτων για τη δημιουργία οικονομικών  και βιώσιμων  κατοικιών μπορεί να αυξήσει σημαντικά την προσφορά προσιτών ενοικίων, ενώ η υιοθέτηση πολιτικών φορολογικών κινήτρων από την πλευρά κράτος και επιδοτήσεων θα ενισχύσει περαιτέρω τις επενδύσεις στον τομέα της στέγασης.

Η Ελλάδα έχει μια μοναδική ευκαιρία να διαμορφώσει μια νέα πολιτική στέγασης που θα ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών, διασφαλίζοντας την πρόσβαση σε αξιοπρεπή, προσιτή και βιώσιμη κατοικία. Η συντονισμένη δράση του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, σε συνδυασμό με τη στήριξη από ευρωπαϊκούς θεσμούς, μπορεί να συμβάλει στην αντιμετώπιση των προκλήσεων και να δημιουργήσει ένα σταθερό και δίκαιο στεγαστικό περιβάλλον για το μέλλον.