Τα τελευταία 50 χρόνια κάποιες γυναίκες έγραψαν ιστορία με την παρουσία τους στην πολιτική, αναλαμβάνοντας υψηλά αξιώματα. Αν και μετριούνται στα δάχτυλα αποτελούν πηγή έμπνευσης και έδειξαν το δρόμο σε δεκάδες άλλες για να πιστέψουν ότι μπορούν να διεκδικήσουν και να κερδίσουν ισότιμη πρόσβαση σε υψηλές θέσεις στον τομέα τους.

Τα τελευταία χρόνια αν και παραμένουν μειοψηφία, αυξάνονται τα παραδείγματα γυναικών σε θέση Πρωθυπουργού.

1

Στις 3 από τις 4 σκανδιναβικές χώρες οι πολίτες επέλεξαν γυναίκα πρωθυπουργό. Στη Νορβηγία την Έρνα Σόλμπεργκ το 2013 και ξανά το 2017, στη Φινλανδία το 2019 την 35χρονη Σάνα Μαρίν και στη Δανία τη Μέτε Φρεντέρικσεν, η οποία έγινε το 2019 η δεύτερη και η νεότερη Δανέζα πρωθυπουργός (41 ετών). Στη βόρεια Ευρώπη, στην Ισλανδία, από το 2017 πρωθυπουργός είναι η 45χρονη Κατρίν Γιακομπσντότιρ, ενώ την ίδια χρονιά ανέλαβε πρωθυπουργός στη γειτονική μας Σερβία η επίσης 45χρονη Άνα Μπρνάμπιτς.

Εκτός Ευρώπης, στη Νέα Ζηλανδία το 2017 η Τζασίντα Κέιτ Λόρελ Άρντερν ανέλαβε την πρωθυπουργία και θεωρείται από τις πιο επιτυχημένες πολιτικούς στο αξίωμα.

Γυναίκες πρωθυπουργούς συναντάμε στην Ταϊβάν, την Τσάι Ινγκ Βεν από το 2016, στη Ναμίμπια τη Σάρα Κουγκονγκέλουα από το 2015, στο Μπαγκλαντές τη Σεΐχ Χασίνα Γουαζέντ που πρωτοεκλέχθηκε το 1996 και επανήλθε στην εξουσία -με σαρωτική νίκη του κόμματός της- το 2009, στα Μπαρμπέιντος τη Μία Μότλεϊ από το 2018.

Ας γνωρίσουμε λίγο καλύτερα, μερικές από τις γυναίκες που ξεχώρισαν στην πολιτική και την κοινωνία μέσα από τα λόγια και τη δράση τους.

Μάργκαρετ Θάτσερ: «Αν θέλεις να ειπωθεί κάτι, ρώτα έναν άντρα. Αν θέλεις να γίνει κάτι, ρώτα μια γυναίκα.»

Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου (1979-1990) και η πρώτη γυναίκα που κατείχε το αξίωμα. Γνωστή ως “Σιδηρά Κυρία”, προώθησε φιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές, μείωσε τη δύναμη των συνδικάτων και ενίσχυσε τη διεθνή θέση της Βρετανίας, παρά τις έντονες αντιδράσεις.

Angela Merkel: «Όποιος πιστεύει ότι η πολιτική είναι απλώς μια υπόθεση ανδρών, κάνει λάθος.»

Ως Καγκελάριος της Γερμανίας από το 2005 έως το 2021, η Merkel υπηρέτησε ως μία από τις πιο ισχυρές γυναίκες στον κόσμο. Η πολιτική της προσέγγιση και η ικανότητά της να διαχειρίζεται κρίσεις, όπως η προσφυγική κρίση και η οικονομική κρίση στην Ευρώπη, την κατέστησαν μια εμβληματική ηγέτη.

Kamala Harris: «Η επιτυχία δεν αφορά το πόσες πόρτες μπορείς να ανοίξεις για τον εαυτό σου, αλλά πόσες ανοίγεις για τους άλλους.»

Η πρώτη γυναίκα Αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και η πρώτη γυναίκα Αφροαμερικανίδα και Ασιατικής καταγωγής που κατέχει αυτή τη θέση, έχει αναλάβει σημαντικούς ρόλους στην πολιτική σκηνή των ΗΠΑ, προωθώντας την ισότητα και τα δικαιώματα των γυναικών.

Christine Lagarde: «Όταν οι γυναίκες ανθούν, οι οικονομίες και οι κοινωνίες αναπτύσσονται.»

Ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η Lagarde έχει διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στη διαχείριση της παγκόσμιας οικονομίας και έχει προωθήσει τη σημασία της ισότητας των φύλων στην οικονομία.

Σιμόν ντε Μποβουάρ: «Γυναίκα δεν γεννιέσαι, γίνεσαι.»

Γαλλίδα φιλόσοφος, ακτιβίστρια και συγγραφέας, πρωτοπόρος του φεμινιστικού κινήματος. Το έργο της Το Δεύτερο Φύλο ανέλυσε την κοινωνική κατασκευή του φύλου, επηρεάζοντας τη σύγχρονη φεμινιστική σκέψη.

Ελένη Γλύκατζη-Αρβελέρ: «Οι γυναίκες μπορούν να κάνουν τα πάντα, αλλά το σημαντικό είναι να το πιστέψουν οι ίδιες.»

Διακεκριμένη βυζαντινολόγος, η πρώτη γυναίκα Πρύτανης της Σορβόννης. Με το έργο της ανέδειξε τη σημασία του Βυζαντίου, συμβάλλοντας στις ιστορικές σπουδές και την πανεπιστημιακή εκπαίδευση.

Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν: «Όταν οι γυναίκες ηγούνται, πετυχαίνουμε περισσότερα, όλοι μαζί.»

Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από το 2019, πρώτη γυναίκα σε αυτή τη θέση. Πρώην υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, ηγείται της Ε.Ε. σε θέματα υγείας, οικονομίας και διεθνούς πολιτικής.

Τζασίντα Άρντερν: «Μπορείς να είσαι συμπονετικός και δυνατός, ευγενικός και αποφασιστικός. Δεν χρειάζεται να αλλάξεις για να ηγηθείς.»

Πρωθυπουργός της Νέας Ζηλανδίας (2017-2023), γνωστή για τη διαχείριση της πανδημίας και την ηγεσία της σε κρίσεις, όπως η επίθεση στο Κράιστσερτς. Υποστήριξε κοινωνική δικαιοσύνη και περιβαλλοντικές πολιτικές. Εστίασε στα προβλήματα που σχετίζονται με την παιδική φτώχεια και τις κοινωνικές ανισότητες και χειρίστηκε με ιδιαίτερη ψυχραιμία και ισορροπία την κρίση του 2019, κατά την πολύνεκρη τρομοκρατική επίθεση ακροδεξιού εναντίον μουσουλμάνων στο Κράισττσερτς. Από τις αρχές του 2020, διακρίθηκε για τις εξαιρετικές πρωτοβουλίες που έλαβε και τα δραστικά έκτακτα μέτρα που προώθησε κατά της πανδημίας του Covid-19.

Ίντιρα Γκάντι (1917-1984): «Ποτέ μην αμφισβητείτε ότι μια μικρή ομάδα σκεπτόμενων, αποφασισμένων γυναικών μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Στην πραγματικότητα, είναι ο μόνος τρόπος που έχει συμβεί ποτέ.»

Πρωθυπουργός της Ινδίας (1966-1977, 1980-1984) και η πρώτη γυναίκα που ηγήθηκε της χώρας. Ισχυρή και αμφιλεγόμενη ηγέτιδα, εφάρμοσε οικονομικές και γεωπολιτικές στρατηγικές, ενίσχυσε την Ινδία διεθνώς και δολοφονήθηκε λόγω εσωτερικών συγκρούσεων.

Εμπόδια στην Ηγεσία

Η πορεία των γυναικών προς την εξουσία είναι μακρά και δύσκολη, αλλά γεμάτη επιτυχίες. Παρά τα εμπόδια, οι γυναίκες συνεχίζουν να κατακτούν θέσεις ηγεσίας και να διαμορφώνουν τον κόσμο. Η ισότητα των φύλων στην εξουσία δεν είναι μόνο θέμα δικαιοσύνης, αλλά και αποτελεσματικότητας, καθώς οι ποικιλόμορφες ηγεσίες συμβάλλουν στη λήψη καλύτερων αποφάσεων.

Παρά την πρόοδο, οι γυναίκες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν εμπόδια στην προσπάθειά τους να φτάσουν στην εξουσία:

1. Γυάλινη Οροφή: Οι γυναίκες συχνά βρίσκονται σε επίπεδα διοίκησης όπου η προαγωγή σε ανώτατες θέσεις είναι δύσκολη.

2. Έμφυλα Στερεότυπα: Η ηγεσία συχνά θεωρείται ανδρικό χαρακτηριστικό, γεγονός που καθιστά πιο δύσκολη την αποδοχή γυναικών ηγετών.

3. Έλλειψη Προτύπων: Με λιγότερες γυναίκες σε κορυφαίες θέσεις, οι νεότερες γυναίκες δεν έχουν πολλά παραδείγματα προς μίμηση.

4. Δυσκολία Συνδυασμού Καριέρας και Οικογένειας: Οι γυναίκες εξακολουθούν να επωμίζονται το μεγαλύτερο βάρος της οικογένειας, κάτι που δυσχεραίνει την επαγγελματική τους ανέλιξη.

5. Διακρίσεις και Σεξισμός: Οι γυναίκες ηγέτες συχνά αντιμετωπίζουν αρνητικά σχόλια και αμφισβήτηση λόγω του φύλου τους.