Σε τροχιά ανακατασκευής το Ολυμπιακό Κολυμβητήριο – Κλειστό από το 2015

Βρίσκεται σε μία από τις πλέον προνομιούχες και σημαντικές ιστορικά περιοχές της Αθήνας, δίπλα στον ναό του Ολυμπίου Διός και τα Παριλίσσια Ιερά με τα κατάλοιπα βυζαντινής βασιλικής, ενώ απέναντί του είναι το Ζάππειο.

Το Ολυμπιακό Κολυμβητήριο με έτος ίδρυσης το 1938 -τα εγκαίνιά του έγιναν τον Ιούλιο του 1940- έχοντας διανύσει μια μεγάλη πορεία στο αθλητικό γίγνεσθαι της χώρας μπαίνει σε νέα φάση της ιστορίας του με την επερχόμενη ενεργειακή αναβάθμιση και ανακατασκευή των εγκαταστάσεών του.

Έργο, που έχει αναλάβει η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή στην οποία έχουν παραχωρηθεί οι εγκαταστάσεις από το Δημόσιο. Με τις σχετικές μελέτες ωστόσο, οι οποίες περιλαμβάνουν και την τακτοποίηση αυθαίρετων κατασκευών να καλείται να εγκρίνει για προφανείς λόγους, και το υπουργείο Πολιτισμού μέσω του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.

Κλειστό από το 2015 με τις εγκαταστάσεις του να παραμένουν εγκαταλελειμμένες και χωρίς συντήρηση είναι σήμερα το Κολυμβητήριο. Εντός του αρχαιολογικού χώρου της Πόλεως των Αθηνών και σε περιοχή μεγάλης αρχαιολογικής σημασίας γειτονεύει με τα αρχαία της Βασιλικής Ιλισσού, μνημείο των αρχών του 5ου αιώνα, το οποίο ήρθε στο φως για πρώτη φορά το 1893 κατά τις ανασκαφές του αρχαιολόγου Ανδρέα Σκιά. Την συστηματική έρευνα και μελέτη του ωστόσο, πραγματοποίησε μερικά χρόνια αργότερα, το 1916-17 ο Γεώργιος Σωτηρίου από τους πρωτεργάτες της χριστιανικής αρχαιολογίας.

Το «Μαρτύριο» του αγίου Λεωνίδη

Τρίκλιτη κατασκευή με ξύλινη στέγη, εγκάρσιο τοίχο και υπόγειο προσκυνηματικό χώρο ήταν στην αρχική μου μορφή ο ναός, τα λείψανα του οποίου έχουν αποκαλυφθεί ως σήμερα σε μήκος 55 μέτρων. Ο ανεσκαμμένος χώρος του νάρθηκα έχει αποτυπωθεί στα σχέδια του ανασκαφέα Σωτηρίου, στη συνέχεια όμως, το μεγαλύτερο μέρος του καταχώθηκε, πιθανόν κατά τις εργασίες κατασκευής του κολυμβητηρίου. Έτσι σήμερα ένα μέρος του νάρθηκα βρίσκεται κάτω από τον διάδρομο που οδηγεί στο κτήριο όπου λειτουργούσε η σχολή της Ραλούς Μάνου ενώ το υπόλοιπο τμήμα του βρίσκεται στο ανατολικό όριο του Κολυμβητηρίου.

Η Βασιλική Ιλισσού διέθετε σύνθρονο μέσα στο ιερό, δηλαδή μία σειρά καθισμάτων σε ημικυκλική διάταξη πίσω από την Αγία Τράπεζα, που προοριζόταν για τους επισκόπους, οι οποίοι μπορεί να παρακολουθούσαν την ακολουθία. Ο υπόγειος χώρος είναι προσαρμοσμένος στο βόρειο κλίτος της, έχει τετράγωνο σχήμα και καλυπτόταν με ημισφαιρικό θόλο. Όπως θεωρείται, ήταν το αποκαλούμενο «Μαρτύριο», δηλαδή χώρος ταφής και λατρείας χριστιανών μαρτύρων, μέσα στον οποίο είχαν κατασκευαστεί τρεις τάφοι.

Σύμφωνα με ορισμένους μελετητές η ύπαρξη του «Μαρτυρίου» συνδέεται με τον μάρτυρα άγιο Λεωνίδη, επίσκοπο των Αθηνών τον 3ο αιώνα, τα λείψανα του οποίου, όπως και «των συν αυτώ επτά διακονισσών αγίων γυναικών» πιστεύεται, ότι είχαν εναποτεθεί εκεί. Το δάπεδο αυτής της κρύπτης ήταν επιμελώς στρωμένο με πλάκες ενώ οι τοίχοι του ήταν επενδυμένοι με ορθομαρμάρωση. Η είσοδός εξάλλου, γινόταν από το εσωτερικό του ναού με τη χρήση μιας σκάλας.

Επεμβάσεις και τακτοποιήσεις

Σήμερα πάντως, το υπουργείο Πολιτισμού ζητεί από το Κολυμβητήριο την όμορη με την βασιλική έκταση, περί τα 200 τ.μ. για την ακρίβεια στην ανατολική πλευρά των εγκαταστάσεων, προκειμένου να υλοποιηθεί ένα έργο ανάδειξης του μνημείου, που είναι σε προγραμματισμό.

Όσον αφορά την μελέτη αναβάθμισης προβλέπει κατ΄αρχάς ένα ενιαίο βάθος για την πισίνα (2,20 μέτρα) και καθαίρεση του βατήρα καταδύσεων. Επεμβάσεις και ενισχύσεις θα γίνουν στο υπόγειο κτήριο, όπου βρίσκονται το γυμναστήριο, τα αποδυτήρια και τα γραφεία καθώς και στο υπόγειο των Η/Μ εγκαταστάσεων. Επίσης στο ισόγειο κτήριο του αναψυκτηρίου, στο ξύλινο κτήριο που στεγάζει την κερκίδα των κριτών, ακόμη και στο κτήριο του υποσταθμού της ΔΕΗ.

Το κτήριο της εισόδου όμως, καθαιρείται και η ζώνη στην οποία ευρίσκεται θα παραχωρηθεί στο υπουργείο Πολιτισμού για την ανάδειξη της Βασιλικής του Ιλισσού.
Πέντε αυθαίρετα κτήρια εξάλλου, που έχουν κατασκευαστεί προ του 1983 είναι δυνατόν, όπως αναφέρεται, να τακτοποιηθούν καθώς εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 114 (παρ. θ) του Ν. 4495/2017) περί αυθαίρετων κατασκευών δημοσίου ενδιαφέροντος.

Διαβάστε επίσης:

«Κληρονομοκρατία» και Δημοκρατία: Τα αντίθετα και ασυμβίβαστα

Σημαντική χειρονομία: Η επιστροφή στην Ελλάδα ενός κλεμμένου αρχαίου αγγείου

Η χρυσή τομή στο χαμόγελό του – Το μυστικό του Πολεμιστή του Ριάτσε που ισχύει ως σήμερα