Η πρόσφατη πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ που στοχεύει τα κινεζικά ναυτιλιακά και ναυπηγικά συμφέροντα αποτελεί μία πρωτοφανή οικονομική απειλή για τους πλοιοκτήτες και εάν γίνει πράξη, θα έχει σημαντικές επιπτώσεις σε όλες τις εισαγωγές και εξαγωγές των ΗΠΑ, επηρεάζοντας κάθε τομέα της ναυτιλίας.

Το Γραφείο του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ (USTR) ανακοίνωσε την Παρασκευή ένα σχέδιο για την επιβολή υψηλών λιμενικών τελών στις ΗΠΑ σε κινεζικές ναυτιλιακές εταιρείες, σε πλοία κινεζικής κατασκευής και σε κάθε πλοιοκτήτη που έχει έστω και ένα πλοίο κινεζικής κατασκευής στο στόλο του ή ένα νεότευκτο πλοίο υπό κατασκευή σε κινεζικό ναυπηγείο.

1

Η σαρωτική πρόταση – η οποία περιλαμβάνει επίσης νέους κανόνες προτίμησης φορτίων για τις αμερικανικές εξαγωγές – βασίζεται στην έρευνα του USTR για τις κινεζικές ναυπηγικές και ναυτιλιακές πρακτικές που ξεκίνησε τον Μάρτιο του 2024, με πρωτοβουλία των αμερικανικών εργατικών συνδικάτων. Το USTR διαπίστωσε τον Ιανουάριο ότι η Κίνα προέβη σε αθέμιτες πρακτικές, επισημαίνει σε άρθρο η Lloyd’s List.

Η USTR δέχεται δημόσια σχόλια σχετικά με το σχέδιο δράσης της έως τις 24 Μαρτίου. Ωστόσο, η απόφαση για το αν θα προχωρήσει η διαδικασία θα εξαρτηθεί τελικά από ένα άτομο: τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.

Το σχέδιο δράσης του USTR θα αυξήσει κατακόρυφα το κόστος για μεγάλο αριθμό πλοίων που προσεγγίζουν τα λιμάνια των ΗΠΑ, κόστος που θα μετακυλιστεί στους αμερικανούς εισαγωγείς και εξαγωγείς μέσω προσαυξήσεων (στην περίπτωση της ναυτιλίας εμπορευματοκιβωτίων), ρητρών ναυλοσύμφωνων (στην περίπτωση της ναυτιλίας χύδην εμπορευμάτων) ή υψηλότερων ναύλων λόγω περιορισμού των αμερικανικών υπηρεσιών.

Στοχοποίηση κινεζικών εταιρειών

Σύμφωνα με την πρόταση, οποιοσδήποτε «φορέας εκμετάλλευσης πλοίων της Κίνας», ένας ορισμός που θα περιλάμβανε την Cosco, θα χρεώνεται για κάθε κατάπλου πλοίου στις ΗΠΑ, ανεξάρτητα από το πού ναυπηγήθηκε το πλοίο.

Η χρέωση για έναν «κινεζικό φορέα εκμετάλλευσης θαλάσσιων μεταφορών» θα είναι 1.000 δολάρια ανά καθαρό τόνο, έως 1 εκατ. δολάρια για κάθε προσέγγιση (τα περισσότερα εμπορικά πλοία που εξυπηρετούν τις ΗΠΑ είναι πολύ πάνω από 1.000 καθαρούς τόνους, οπότε η χρέωση θα είναι 1 εκατ. δολάρια ανά προσέγγιση).

Οι εταιρείες πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων πραγματοποιούν πολλαπλές επισκέψεις σε λιμάνια των ΗΠΑ ανά δρομολόγιο, γεγονός που θα πολλαπλασιάσει τα τέλη. Για παράδειγμα, τα δρομολόγια μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Ασίας-Ανατολικής Ακτής των ΗΠΑ πραγματοποιούν συνήθως δύο έως τρεις προσεγγίσεις σε λιμάνια των ΗΠΑ, που ισοδυναμούν με χρέωση 2 εκατομμυρίων έως 3 εκατομμυρίων δολαρίων για κάθε δρομολόγιο.

Εκτός από σημαντικός ιδιοκτήτης πολύ μεγάλων πλοίων μεταφοράς αργού πετρελαίου, η Cosco είναι μέλος της Ocean Alliance μαζί με τη γαλλική CMA CGM, την Evergreen της Ταϊβάν και τη θυγατρική της Cosco OOCL. Τα μέλη της συμμαχίας μοιράζονται πλοία και θέσεις.

Η Ocean Alliance είναι η μεγαλύτερη ναυτιλιακή συμμαχία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων στον κόσμο και έχει σημαντικό αποτύπωμα στις αλυσίδες εφοδιασμού εισαγωγών και εξαγωγών των ΗΠΑ.

Στόχος οι ιδιοκτήτες πλοίων κινεζικής κατασκευής

Η πρόταση του USTR στοχεύει επίσης τους φορείς εκμετάλλευσης πλοίων κινεζικής κατασκευής. Οι επισκέψεις πλοίων κινεζικής κατασκευής στα λιμάνια των ΗΠΑ είναι σχετικά χαμηλές – τα στοιχεία της Lloyd’s List Intelligence έδειξαν ότι μόνο το 9% των πλοίων κινεζικής κατασκευής επισκέφθηκαν τις ΗΠΑ το πρώτο τρίμηνο του 2024 – και τα πλοία αυτά θα μπορούσαν να μετακινηθούν σε δρομολόγια εκτός ΗΠΑ.

Ωστόσο, η νέα πρόταση του USTR θα στοχεύει κάθε ναυτιλιακή που έχει στον στόλο του πλοία κινεζικής κατασκευής – ακόμη και αν τα πλοία αυτά δεν προσεγγίζουν τις ΗΠΑ – εξαλείφοντας τη δυνατότητα των φορέων εκμετάλλευσης να αποφεύγουν τα αμερικανικά λιμενικά τέλη μέσω ανακατανομών.

Για τα πλοία κινεζικής κατασκευής που εξυπηρετούν την Αμερική, το λιμενικό τέλος θα είναι έως 1,5 εκατομμύριο δολάρια για κάθε προσέγγιση στις ΗΠΑ.

Για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης πλοίων, τα λιμενικά τέλη θα βασίζονται στο μερίδιο των πλοίων κινεζικής κατασκευής που περιλαμβάνονται στον συνολικό στόλο τους.

Για όσους έχουν 50% ή περισσότερα πλοία κινεζικής κατασκευής στον εν ενεργεία στόλο τους, κάθε προσέγγιση σε λιμάνι των ΗΠΑ (για οποιοδήποτε πλοίο) θα κοστίζει στον φορέα εκμετάλλευσης 1 εκατομμύριο δολάρια.

Για όσους έχουν στόλους με πλοία κινεζικής κατασκευής σε ποσοστό 26% εώς 49%, το λιμενικό τέλος θα είναι 750.000 δολάρια ανά προσέγγιση.

Για όσους έχουν από 0% και έως 25% – δηλαδή, συμπεριλαμβανομένου ενός μόνο πλοίου κινεζικής κατασκευής που αγοράστηκε πριν από χρόνια και δεν προσεγγίζει ποτέ τις ΗΠΑ – ο φορέας εκμετάλλευσης θα πληρώνει 500.000 δολάρια ανά επίσκεψη σε λιμάνι, για οποιοδήποτε από τα πλοία του στόλου του.

Υπάρχει επίσης μια εναλλακτική πρόταση για χρέωση 1 εκατομμυρίου δολαρίων ανά επίσκεψη σε λιμάνι για εταιρείες που έχουν στόλους με 25% ή περισσότερα πλοία κινεζικής κατασκευής, μια εναλλακτική που οι εταιρείες θα προτιμούσαν σίγουρα από την πρώτη περίπτωση.

Με τον τρόπο που είναι διατυπωμένη η πρόταση του USTR, φαίνεται ότι το λιμενικό τέλος ύψους 1 εκατ. δολαρίων που χρεώνεται στους κινεζικούς φορείς εκμετάλλευσης θαλάσσιων μεταφορών όπως η Cosco είναι επιπλέον του λιμενικού τέλους πουθα επιβάλλεται στις εταιρείες που κατέχουν πλοία κινεζικής κατασκευής (αν και ένας τρόπος ανάγνωσης της διατύπωσης είναι ότι το ανώτατο όριο είναι 1,5 εκατομμύριο δολάρια ανά προσέγγιση), αναφέρει το δημοσίευμα των Lloyd’s.

Μια λύση για ορισμένες ναυτιλιακές θα μπορούσε να είναι ο διαχωρισμός των πλοίων κινεζικής και μη κινεζικής κατασκευής σε διαφορετικές εταιρείες και η προσέγγιση στις ΗΠΑ να γίνεται μόνο με την εταιρεία που δεν κατέχει πλοία κινεζικής κατασκευής.

Εάν συμβεί αυτό, θα επιταχυνθεί ο διαχωρισμός της παγκόσμιας ναυτιλίας που είναι ήδη σε εξέλιξη – η άνοδος των λεγόμενων “παράλληλων” στόλων.

Στόχευση εταιρειών με πλοία υπό παραγγελία στην Κίνα

Τα τέλη δεν περιορίζονται στις κινεζικές ναυτιλιακές εταιρείες και στα πλοία κινεζικής κατασκευής που βρίσκονται ήδη στη θάλασσα.

Η πρόταση του USTR προβλέπει την επιβολή λιμενικών τελών σε οποιονδήποτε φορέα εκμετάλλευσης με πλοία που κατασκευάζονται σε κινεζικά ναυπηγεία και τα οποία έχουν παραγγελθεί ή αναμένεται να παραδοθούν «εντός των επόμενων 24 μηνών» (μετά την εφαρμογή του τελικού σχεδίου).

Αυτά περιγράφονται ως “πρόσθετα τέλη”, υπονοώντας, όπως είναι διατυπωμένη η πρόταση προς το παρόν, ότι προστίθενται στα λιμενικά τέλη για εταιρείες πλοίων κινεζικής κατασκευής που βρίσκονται ήδη στη θάλασσα και στα τέλη για κινεζικούς φορείς εκμετάλλευσης θαλάσσιων μεταφορών.

Το πρόσθετο τέλος θα είναι 1 εκατομμύριο δολάρια ανά προσέγγιση σε λιμάνι των ΗΠΑ για οποιονδήποτε φορέα εκμετάλλευσης με πάνω από το 50% των παραγγελιών νέων πλοίων του σε κινεζικά ναυπηγεία· 750.000 δολάρια ανά προσέγγιση για όσους έχουν ποσοστό 26-49% των παραγγελιών τους σε κινεζικά ναυπηγεία· και 500.000 δολάρια ανά επίσκεψη στις ΗΠΑ για οποιαδήποτε ναυτιλιακή έχει παραγγελίες σε κινεζικά ναυπηγεία, που αντιστοιχούν σε ποσοστό έως και το 25% του στόλου της.

Κανόνες προτίμησης φορτίου για τις εξαγωγές των ΗΠΑ

Ο νόμος SHIPS for America – ο οποίος είχε κατατεθεί στο προηγούμενο Κογκρέσο των ΗΠΑ και αναμένεται να επανακατατεθεί στο τρέχον – περιλάμβανε κανόνες προτίμησης φορτίου τόσο για τις εξαγωγές όσο και για τις εισαγωγές των ΗΠΑ. Η πρόταση του USTR περιλαμβάνει προτιμήσεις φορτίου για τις εξαγωγές των ΗΠΑ.

Από την ημερομηνία εφαρμογής, προβλέπει ότι τουλάχιστον το 1% όλων των εξαγωγών των ΗΠΑ ετησίως – δηλαδή όλων των αποστολών εμπορευματοκιβωτίων, ξηρού φορτίου και δεξαμενόπλοιων – θα μεταφέρεται με πλοία υπό αμερικανική σημαία, αμερικανικών φορέων εκμετάλλευσης.

Δύο χρόνια μετά την εφαρμογή, θα απαιτείται το 3% των εξαγωγών των ΗΠΑ να μεταφέρονται με πλοία υπό αμερικανική σημαία, αμερικανικών επιχειρήσεων. Από το τρίτο έτος, το ποσοστό ανεβαίνει στο 5%, με το 3% σε πλοία αμερικανικής κατασκευής (τα οποία δεν υπάρχουν ακόμη σε επαρκή αριθμό).

Από το έβδομο έτος και μετά, θα απαιτεί τουλάχιστον το 15% των αμερικανικών εξαγωγών να μεταφέρονται με πλοία υπό αμερικανική σημαία και αμερικανικών επιχειρήσεων, με το 5% σε πλοία που έχουν κατασκευαστεί στις ΗΠΑ.

Για να λειτουργήσει αυτό το χρονοδιάγραμμα προτίμησης φορτίου, θα απαιτηθεί πρώτα ένας μεγάλος αριθμός πλοίων με ξένη σημαία να επανανηολογηθεί στις ΗΠΑ, εγείροντας το ερώτημα εάν θα υπάρχει επαρκές αμερικανικό πλήρωμα για να επανδρώσει αυτά τα πλοία, αναφέρουν οι Lloyd’s.

Στη συνέχεια, θα απαιτηθεί ένα τεράστιο κύμα ναυπηγήσεων στις ΗΠΑ με μικρότερους χρόνους παράδοσης από ό,τι συνέβαινε ιστορικά. Τα ναυπηγεία των ΗΠΑ δεν έχουν κατασκευάσει νέο δεξαμενόπλοιο από το 2017. Επίσης, δεν έχουν κατασκευάσει πλοίο μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου από το 1980.

Διαβάστε επίσης

Eletson: Δικαστική «ναυμαχία» σε δύο ηπείρους για τον έλεγχο της ελληνικής ναυτιλιακής

Δέκα εισηγμένες ναυτιλιακές εταιρείες είχαν κέρδη 1,7 δισ. δολάρια

«Βατερλώ» Στυλιανίδη για το απαγορευτικό στις Σπέτσες – Εκτεθειμένοι υπουργός και λιμενάρχης