Η ΡΑΑΕΥ ετοιμάζει την εισήγησή προς το ΥΠΕΝ για την ενσωμάτωση σε Νόμο της Οδηγίας 2024/1711 η οποία θα απαγορεύει τις αποκοπές ρεύματος στα ευάλωτα νοικοκυριά.

Ειδικότερα, η κοινοτική Οδηγία 2024/1711 φέρνει σημαντικές αλλαγές στην προστασία των καταναλωτών ηλεκτρικού ρεύματος, με έμφαση στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά.

1

Η Οδηγία καθιερώνει προστατευτικές δικλείδες για την αποφυγή διακοπής της ηλεκτρικής σύνδεσης, εστιάζοντας στην ενίσχυση της προστασίας των ευάλωτων καταναλωτών και αυτών που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια.

Ειδικότερα,  απαιτεί από τα κράτη μέλη να εξασφαλίσουν πλήρη προστασία για τους ευάλωτους πελάτες, απαγορεύοντας τη διακοπή της ηλεκτρικής ενέργειας για εκείνους που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες ή ενεργειακή φτώχεια αλλά σε όσους έχουν κάνει καταγγελία αμφισβητώντας χρεώσεις.

Ορίζει ότι οι καταναλωτές που ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες θα πρέπει να προστατεύονται με μέτρα όπως η απαγόρευση των αποσυνδέσεων.

Προστασία από διακοπές ρεύματος σε ευάλωτους

Ειδικότερα, η Οδηγία αναφέρει, ότι οι  ευάλωτοι πελάτες και οι πελάτες που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια θα πρέπει να προστατεύονται επαρκώς από αποσυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ παράλληλα δεν θα πρέπει να αναγκάζονται να αποσυνδέονται.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει συνεπώς να διασφαλίζουν ότι οι ευάλωτοι πελάτες και οι πελάτες που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια
προστατεύονται πλήρως από αποσυνδέσεις ηλεκτρικής ενέργειας, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων
της απαγόρευσης των αποσυνδέσεων ή άλλων ισοδύναμων μέτρων.

Τα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους πολλαπλά εργαλεία και ορθές πρακτικές που περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, απαγορεύσεις αποσύνδεσης καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ή εποχικές απαγορεύσεις αποσύνδεσης, πρόληψη του χρέους και βιώσιμες λύσεις για τη στήριξη των πελατών που
αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην εξόφληση των οικείων λογαριασμών ενέργειας.

Ο ρόλος των προμηθευτών και όλων των αρμόδιων εθνικών αρχών στον προσδιορισμό κατάλληλων μέτρων, τόσο βραχυπρόθεσμα όσο και μακροπρόθεσμα, τα οποία θα πρέπει να είναι διαθέσιμα στους ευάλωτους πελάτες και τους πελάτες που πλήττονται από την ενεργειακή φτώχεια, προκειμένου να μπορούν να διαχειρίζονται τη χρήση και το κόστος της ενέργειας που καταναλώνουν, παραμένει ουσιαστικής σημασίας, ενώ οι προμηθευτές και οι αρμόδιες εθνικές αρχές θα πρέπει να συνεργάζονται στενά με τις αρχές κοινωνικής ασφάλισης.

Προστασία από διακοπές σε όσους έχουν κάνει καταγγελία

Σημειώνει, ότι οι πάροχοι υποχρεούνται να μην προχωρούν σε διακοπή της σύνδεσης για καταναλωτές που έχουν υποβάλει καταγγελία σε αρμόδια αρχή ή για περιπτώσεις που υπόκεινται σε μηχανισμό εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών.

 Για το θέμα αυτό η Οδηγία αναφέρει: “Οι καταναλωτές έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν τις διαδικασίες καταγγελιών που χειρίζονται οι προμηθευτές τους,
καθώς και διαδικασίες εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, προκειμένου να εξασφαλίζεται η ουσιαστική άσκηση των δικαιωμάτων τους και να μην περιέρχονται οι ίδιοι σε μειονεκτική θέση σε περίπτωση διαφωνίας με τους προμηθευτές, ιδίως όσον αφορά τους λογαριασμούς ή το οφειλόμενο ποσό. Όταν γίνεται χρήση των εν λόγω διαδικασιών από πελάτες, οι προμηθευτές δεν θα πρέπει να καταγγέλλουν τις συμβάσεις με βάση στοιχεία που παραμένουν υπό αμφισβήτηση. Οι
προμηθευτές και οι πελάτες θα πρέπει να συνεχίσουν να τηρούν τα συμβατικά τους δικαιώματα και υποχρεώσεις, ιδίως όσον αφορά την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας και την καταβολή χρημάτων για την εν λόγω ηλεκτρική ενέργεια, ενώ οι διαδικασίες καταγγελιών δεν θα πρέπει να αποτελούν λόγο κατάχρησης που επιτρέπει στους πελάτες να μην τηρούν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένης της πληρωμής των λογαριασμών τους. Τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίσουν κατάλληλα μέτρα για την αποφυγή της στρεβλής χρήσης των εν λόγω διαδικασιών καταγγελίας ή εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών”.

Μέτρα για την αποφυγή διακοπής

 Η Οδηγία επίσης προωθεί μέτρα για την αποφυγή της αποσύνδεσης, όπως:

Υποστήριξη των καταναλωτών για τη διαχείριση της χρήσης και του κόστους ενέργειας, με ευέλικτα σχέδια πληρωμών και συμβουλές για την αποφυγή υψηλών οφειλών.
Εκπαίδευση των καταναλωτών για τα δικαιώματά τους σχετικά με τη διαχείριση του χρέους τους.
Παροχή πρόσβασης σε χρηματοδότηση, κουπόνια ή επιδοτήσεις για την πληρωμή των λογαριασμών.
Πληροφορίες και διαφάνεια για τους καταναλωτές: Η οδηγία απαιτεί από τους προμηθευτές να παρέχουν πλήρη ενημέρωση στους καταναλωτές για τις διαθέσιμες επιλογές συμβολαίων, το κόστος και τους κινδύνους που ενδέχεται να υπάρχουν, ενώ υποχρεώνουν τους προμηθευτές να ενημερώνουν τους καταναλωτές για την ανάγκη εγκατάστασης κατάλληλων μετρητών ενέργειας.

Όπως τονίζει η Οδηγία είναι σημαντικό να βελτιωθούν τα δικαιώματα και η προστασία των καταναλωτών, ώστε οι καταναλωτές να μπορούν να επωφεληθούν από την ενεργειακή μετάβαση και να μην επιδρούν οι βραχυπρόθεσμες διακυμάνσεις των τιμών στις αγορές ενέργειας στους οικείους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και να επανεξισορροπηθεί ο κίνδυνος μεταξύ προμηθευτών και καταναλωτών.

Σημειώνει επίσης, ότι κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, οι καταναλωτές ήταν εκτεθειμένοι σε εξαιρετικά ασταθείς τιμές στη χονδρική αγορά ενέργειας και είχαν περιορισμένες ευκαιρίες συμμετοχής στην αγορά ενέργειας. Ως αποτέλεσμα, πολλοί οικιακοί πελάτες αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες και δεν είναι σε θέση να πληρώσουν τους λογαριασμούς τους. Εκείνοι που επλήγησαν περισσότερο είναι οι ευάλωτοι πελάτες και οι πελάτες που επηρεάζονται από την ενεργειακή φτώχεια, ωστόσο και οι οικιακοί πελάτες μεσαίου εισοδήματος βρέθηκαν αντιμέτωποι με τέτοιες δυσκολίες. Οι υψηλές τιμές της ενέργειας θα
μπορούσαν επίσης να έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην υγεία, την ευεξία και τη συνολική ποιότητα ζωής των καταναλωτών.

Τέλος, η Οδηγία τονίζει, ότι τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι σε θέση να παρέχουν στήριξη, σύμφωνα με τα άρθρα 107 και 108 ΣΛΕΕ, για το πρόσθετο
κόστος ηλεκτρικής ενέργειας των βιομηχανικών πελατών σε περιόδους κρίσης ηλεκτρικής ενέργειας και εξαιρετικά σημαντικών αυξήσεων των τιμών