«Αυτή η χρονιά θα είναι χρονιά με σημαντικές περαιτέρω μειώσεις φόρων για τη μεσαία τάξη», έχει δηλώσει πολλές φορές το τελευταίο τρίμηνο ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης.

Εδώ και καιρό στο οικονομικό επιτελείο γίνονται ασκήσεις επί χάρτου προκειμένου να υπάρξουν φοροελαφρύνσεις που θα πηγαίνουν κατευθείαν στην τσέπη των φορολογουμένων και θα εμφανίσουν ξανά την λεγόμενη μεσαία τάξη, η οποία είχε εξαφανιστεί την περίοδο της οικονομικής κρίσης.

1

Ο στόχος του Υπουργείου Οικονομικών είναι ξεκάθαρος: έχει προτεραιότητα η μείωση των άμεσων φόρων, κάτι το οποίο επισήμανε προ ολίγων εβδομάδων και η αποστολή του ΔΝΤ, που ολοκλήρωσε την έκθεσή του στην Ελλάδα, ενώ υπάρχουν και προεκλογικές δεσμεύσεις της ΝΔ που μένει να υλοποιηθούν όπως η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης μεσοσταθμικά κατά 30% που είχε υποσχεθεί ο πρωθυπουργός. Πέραν αυτού, σχεδιάζεται τόσο η αλλαγή στους συντελεστές φορολογίας εισοδήματος, ώστε να ελαφρυνθούν τα μεσαία εισοδήματα, όσο και μια επιπλέον μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.

Ποια είναι η μεσαία τάξη

Μετά την οικονομική κρίση η μεσαία τάξη διαλύθηκε. Και πλέον, αν ρωτήσεις πέντε διαφορετικούς ανθρώπους που μπορεί να οριοθετηθεί, θα λάβεις πέντε διαφορετικές απαντήσεις.

Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, πάντως, ο υπολογισμός των οικονομικών τάξεων σε μια χώρα μπορεί να γίνει με τον εξής διαχωρισμό:

Χαμηλότερα μεσαία εισοδήματα: τα νοικοκυριά με εισόδημα από το 75% έως το 100% του διάμεσου εισοδήματος

Μεσαία εισοδήματα: όσα έχουν από 100% έως 150% του διάμεσου εισοδήματος και

Υψηλότερα μεσαία εισοδήματα: όσα έχουν από 150% έως 200% του διάμεσου εισοδήματος.

Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της ΑΑΔΕ από την ανάλυση των φορολογικών δηλώσεων (του έτους 2023, καθώς του 2024 η ανάλυση αναμένεται μέσα στον ερχόμενο Μάρτιο) δείχνουν πως:

-Το 52,8% των φορολογουμένων που αντιστοιχούν σε 3,46 εκατ. άτομα δήλωσε εισόδημα έως 10.000 ευρώ

-Εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ έχει το 53% των φορολογουμένων.

-Με μηδενικό εισόδημα παρουσιάζονται 780.900 φορολογούμενοι

-721 ΑΦΜ δήλωσαν ατομικό εισόδημα πάνω από 20.000 έως 30.000 ευρώ,

-Ο αριθμός των νοικοκυριών που βρίσκεται στη ζώνη δηλωθέντων εισοδημάτων από 20.000 έως και 50.000 ευρώ αυξήθηκε σε 1.286.272 άτομα.

-Με ετήσιο εισόδημα άνω των 900.000 ευρώ, δηλαδή, με αμοιβές πάνω από 75.000 ευρώ το μήνα, εμφανίζονται 1.214 φορολογούμενοι.

-Το μέσο δηλωθέν εισόδημα των νοικοκυριών ανήλθε σε 13.973 ευρώ.

Τα τελευταία στοιχεία από την ΕΡΓΑΝΗ για το 2024 έδειξαν πως ο μέσος μισθός ανήλθε στα 1.342 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 7,2% σε σχέση με το 2023 (1.251 ευρώ) και συνολική αύξηση 28,3% από το 2019 (1.046 ευρώ). Αυτό σημαίνει πως τα δηλωθέντα εισοδήματα των επόμενων ετών θα είναι αυξημένα, συμπαρασύροντας και τον φόρο εισοδήματος που θα πρέπει να καταβληθεί, κάτι που έχει συνυπολογιστεί στην Εισηγητική Έκθεση του προϋπολογισμού.

Ο σχεδιασμός και το χρονοδιάγραμμα

Με αυτά τα δεδομένα, το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να ανακοινώσει σημαντικές αλλαγές το φθινόπωρο του 2025. Συγκεκριμένα, οι εξαγγελίες θα πραγματοποιηθούν, με βάση το σημερινό χρονοδιάγραμμα, στη ΔΕΘ του ερχόμενου Σεπτεμβρίου από τον πρωθυπουργό, με την εφαρμογή του να ξεκινά να μετρά από τις αρχές του 2026.

Στόχος είναι η φορολογία να γίνει «ελαφρύτερη» για τα μεσαία εισοδήματα και σχεδιάζονται παρεμβάσεις που θα στοχεύουν στην ελάφρυνση των φορολογουμένων με εισοδήματα μεταξύ 20.000 και 50.000 ευρώ.

Σήμερα όσοι δηλώνουν μέχρι 20.000 ευρώ έχουν ελάφρυνση μόλις 17 ευρώ το χρόνο, ενώ για εισοδήματα από 18.000 έως και 50.000 ευρώ η μείωση των επιβαρύνσεων κινείται κοντά στα 17 – 38 ευρώ ετησίως.

Φαίνεται πως δεν θα αλλάξει ο εισαγωγικός συντελεστής 9% για τα πρώτα 10.000 ευρώ εισοδήματος, ωστόσο επανεξετάζεται ο αμέσως επόμενος συντελεστής 22%, ο οποίος αφορά στο κλιμάκιο εισοδήματος μεταξύ 10.001 ευρώ έως και 20.000 ευρώ και αυτό για να μειωθεί η «ψαλίδα» μεταξύ των δύο πρώτων συντελεστών καθώς οι επόμενοι κλιμακώνονται ηπιότερα (28%, 36%, 44%).

Επίσης, αλλαγές θα έρθουν και στα τεκμήρια διαβίωσης, καθώς κάθε χρόνο πάνω από 1,5 εκατ φορολογούμενοι πέφτουν στη «φάκα» της εφορίας, πληρώνοντας φόρο για εισοδήματα που δεν διαθέτουν πραγματικά. Πρόκειται για μια περίπλοκη εξίσωση, για την οποία μάλιστα, έχει συσταθεί και ειδική ομάδα εργασίας στο Υπουργείο Οικονομικών και σύντομα αναμένεται να καταθέσει τις πρώτες εισηγήσεις της για το «λίφτινγκ» στο αναχρονιστικό και άδικο πλαίσιο, με στόχο τη μείωση των τεκμηρίων κατά 30% μεσοσταθμικά.

Στο στόχαστρο οι φοροαπαλλαγές

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως, αναμένεται να έχει η ριζική επανεξέταση των 1.000 και πλέον φοροαπαλλαγών που ισχύουν στη χώρα. Πρόκειται για ένα «καυτό» θέμα που έχει ανοίξει εδώ και αρκετούς μήνες η ΤτΕ, καθώς τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί και ανέρχονται πάνω από τα 18 δις ευρώ, όταν το 2023 είχαν φτάσει στα 15,5 δις. ευρώ και το 2022 στα 12,88 δις.

Μάλιστα, και το ΔΝΤ είχε «αφιερώσει» ένα σημείο της πρόσφατης έκθεσής του στο θέμα σημειώνοντας πως «οι αναποτελεσματικές φορολογικές δαπάνες, ιδίως οι απαλλαγές από τον ΦΠΑ σε ορισμένα αγαθά και υπηρεσίες, θα πρέπει να καταργηθούν σταδιακά».

Μεταξύ άλλων, στον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων καταγράφονται 249 απαλλαγές και εκπτώσεις, με το συνολικό ποσό να ξεπερνά τα 5 δις ευρώ, ενώ σε αυτόν των νομικών προσώπων ανέρχεται στις 233, ύψους 1,6 δις ευρώ.

Πάνω από 9,5 δις φαίνεται πως κοστίζουν οι απαλλαγές στη φορολογία κεφαλαίου και κυρίως σε ΕΝΦΙΑ, Ειδικό Φόρο Ακινήτων, μεταβιβάσεις, γονικές παροχές, κληρονομιές και δωρεές.

Αρκετές είναι και οι φοροαπαλλαγές και εκπτώσεις στον ΦΠΑ, με τον αριθμό τους να αγγίζει τις 75 και το συνολικό όφελος για επιχειρήσεις, επαγγελματίες και καταναλωτές να ανέρχεται στα 968 εκατ. ευρώ.

Αρκετές είναι και οι φοροαπαλλαγές στον Ειδικό Φόρο Κατανάλωση (42) με το ύψος τους να αγγίζει το 1 δις ευρώ.

Διαβάστε επίσης

Έναρξη Πιλοτικής Λειτουργίας της Ηλεκτρονικής Πλατφόρμας Σχεδίων Βιώσιμης Αστικής Κινητικότητας (ΗΠΣΒΑΚ)

Ζαχαράκη: Στις 120.000 οι αιτήσεις στο «Σπίτι μου ΙΙ» – Άμεσα η βεβαίωση επιλεξιμότητας

Τρεις «τορπίλες» για την ανάπτυξη – Καθησυχάζουν αναλυτές και κυβέρνηση