Αντίθετες πορείες ενδέχεται να πάρουν οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. καθώς ναι μεν και οι δύο λειτουργούν με την αβεβαιότητα του παράγοντα Τραμπ, αλλά έτσι κι αλλιώς οι οικονομίες τους είναι σε διαφορετική τροχιά.

Στις ΗΠΑ ο σκληρός πυρήνας του πληθωρισμού δείχνει να σταθεροποιείται (πάντως πάνω από το «ιερό» 2%) και, με την υπάρχουσα λογική η ασφαλής πορεία για τον Powell θα είναι να διατηρήσει το επιτόκιο σταθερό. Υπέρ της θέσης αυτής συνηγορεί και η έλλειψη σαφής οικονομικής πολιτικής από τον Τραμπ. Η υπόσχεση μόνο ότι θα επιβάλλει δασμούς, είναι πιστευτή μεν και πολύ πιθανή δε, αλλά πάντως δεν συνιστά από μόνη της οικονομική πολιτική.

Άδηλες παραμένουν, ταυτόχρονα οι επιπτώσεις  αποφάσεων που αφορούν άμεσα στην οικονομία: τους εργαζόμενους μετανάστες στον αγροτικό τομέα, την αναστολή μίας σειράς κρατικών πληρωμών προς τον ιδιωτικό τομέα, την ευρύτερη έλλειψη εργατικών χεριών που αναμένεται να προκύψει, τον πληθωρισμό που θα φέρει η επιβολή δασμών. Πάνω απ’ όλα, όμως, η ξεκάθαρη επιθυμία του Tramp να κρατηθούν τα επιτόκια χαμηλά. Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές η FED δεν είχε ανακοινώσει την απόφαση της.

Από την πλευρά της, η Ευρώπη δεν μπορεί να ξεφύγει από την χρόνια παγίδα της περιορισμένης ετήσιας ανόδου της παραγωγικότητας, οπότε η πορεία της καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από νομισματικούς παράγοντες και την αδυναμία της αντιμετωπίσει πάγιες δυσλειτουργίες – την γραφειοκρατική καθυστέρηση, την υποβαθμισμένη οικονομική και κοινωνική συνοχή, την έλλειψη οράματος. Ο Μιτεράν είχε πει ότι η Ευρώπη προχωρά μέσα από κρίσεις. Η κρίση είναι εδώ, και είναι πολύμορφη: γεωπολιτική, τεχνολογική, πολιτική, κοινωνική. Την απάντηση της Ευρώπης  περιμένουμε—αν υπάρξει!

Στην παρούσα φάση, η μεν FED θα αφήσει τα επιτόκια σταθερά (σηματοδοτώντας και την πρώτη ρήξη με τον Τραμπ), η δε Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει σε συντηρητική μείωση. Και στις δύο περιπτώσεις πρόκειται για πολιτική της μορφής «στάσου να δούμε» ή «Περιμένοντας τον Τραμπ» κατά το Waiting for Godot.

Στην βαθιά πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα προστίθεται και η αναστάτωση στην χρηματοπιστωτική πλευρά  που έφερε το DeepSeek (DS). Είναι πολλές οι προσπάθειες που καταβάλλονται από εξίσου πολλές πλευρές να υποβαθμιστεί το γεγονός – τεχνολογικά, οικονομικά και πολιτικά. Θα αποτύχουν, διότι η ανατροπή έγινε – ακόμη κι αν η ομάδα του DS έχει χρησιμοποιήσει δουλειά άλλων. Στην τεχνολογική πρόοδο η έννοια της πατέντας έχει πολλές διαστάσεις, όπως και η πιστή εφαρμογή των νόμων με πνευματικής ιδιοκτησίας ανά τον κόσμο. ‘Όπως και να έχουν τα πράγματα, οι «δοξασμένοι επτά» θα πρέπει τώρα να δικαιολογήσουν στους πάσης φύσης μετόχους τους τις υψηλές επενδυτικές και ερευνητικές δαπάνες που προϋπολογίζουν.

Κι εδώ ακριβώς είναι το πρόβλημα. Όπως εύστοχα παρατηρεί ο καθηγητής του Harvard Mihir Desai, οι τεχνολογικές εταιρείες στην ουσία επενδύουν η μία στην άλλη, αδιαφορώντας αν η απόδοση θα έρθει άμεσα ή όχι—κι αυτό διότι οι επενδυτές τις αντιμετωπίζουν ως μία ασφαλή μακρόχρονη τοποθέτηση, οπότε νομοτελειακά ο τομέας θα περάσει σε περίοδο υψηλών επενδύσεων και διαχρονικά χαμηλών αποδόσεων. Τις παρομοιάζει μάλιστα με τον ουροβόρο (ourobos φίδι που τρώει την ουρά του, σε μία αέναη διαδικασία γέννησης και θανάτου).

Ούτε ο Powell, ούτε η Lagarde, ούτε οι χρηματαγορές γνωρίζουν που στέκονται. Στις ΗΠΑ η ηλίθια σκέψη της ομάδας MEGA ότι με μία διαταγή όλα μπορούν να αλλάξουν, συναγωνίζεται την τυφλή άγνοια των κοινωνικών και κρατικών δομών. Στους επόμενους μήνες οι ΗΠΑ θα ζήσουν στην εποχή των συγκρούσεων – κοινωνικών, Πολιτειακών και δικαστικών. Στην Ε.Ε. τα μέλη θα έρθουν αντιμέτωπα με το δίλημμα της ισορροπίας ανάμεσα στην υπερεθνική και την εθνική εξουσία. Θα είναι η στιγμή όπου θα κριθεί το μέλλον της Ευρώπης.  Όλα αυτά, μάλιστα, με τα μέτωπα της Μέσης Ανατολής, της Ουκρανίας-Ρωσίας και της Κίνας ανοιχτά και, εν πολλοίς, αιματηρά. Διότι, κατά μία έννοια αιματηρό ήταν το χτύπημα του DeepSeek.

Διαβάστε επίσης

Στον δρόμο που δείχνουν ο Τραμπ και το DeepSeek η Ευρώπη τι απαντά;