Ρία Βογιατζή (Elastic Architects): Έμπνευση, αρχιτεκτονική, τέχνη γένους θηλυκού

Ρευστές καμπύλες και γλυπτική σχεδίαση δίνουν κομψότητα και μια αίσθηση αέναης κίνησης και μετατρέπουν τα κτίρια με την υπογραφή της σε έργα αστικής τέχνης, μέσα από ένα παιχνίδι οργανικής γεωμετρίας. Η Ρία Βογιατζή του στούντιο ELASTIC είναι η αρχιτέκτονας πίσω από μερικά εκ των πιο εμβληματικών έργων των τελευταίων χρόνων σε Σαουδική Αραβία, Αραβικά Εμιράτα και Καραϊβική.

Το στούντιο ELASTIC ιδρύθηκε το 2005 (μαζί με τον σύζυγό της, Αλέξανδρο Ξένο), όταν εκείνη είχε μόλις αποφοιτήσει από τη Αρχιτεκτονική του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Το ξεκίνημα έγινε με έργα στο χώρο του αθλητισμού, αλλά γρήγορα στράφηκαν σε αυτόν του τουρισμού. Σήμερα, το 80% των έργων της ELASTIC εδρεύει στο εξωτερικό. Και, μέσα σε δύο δεκαετίες, η λίστα και τα μεγέθη των έργων μοιάζει εξωπραγματική: Delano Miami και Delano Dubai, Rosewood Barbuda, Four Seasons Dubai, Four Seasons Σαουδικής Αραβίας και Μαυρίκιου, Banyan Tree Greece σε Dubai και Κόστα Ρίκα, Οne & Only Μykonos, Amanvari Μexico, Mondrian Marrakesh, Ναmmos Maldives, Ναmmos Dubai και Ναmmos Σαουδικής Αραβίας.

Με μια γλυπτική ματιά αποδόμησης και ανασυγκρότησης, οι Elastic πειραματίζονται με τα όρια, εμπνέονται από την μορφολογία, και πιστεύουν στην ευελιξία της κατασκευαστικής πρωτοπορίας. Αυτόματα σχεδόν, ακολούθησαν διεθνείς βραβεύσεις – International Design Awards (IDA), German Design Awards, European Design Awards London, BIG SEE Interior Design Awards, Tourism Awards, Interior Commercial Awards και ICONIC Awards. Σήμερα, πέραν των Αθηνών, το στούντιο διαθέτει γραφεία σε Λευκωσία, Λονδίνο, Τορόντο και Ντουμπάι.

Το περιοδικό Fortune αναγνώρισε τη Ρία Βογιατζή ως Trailblazer για το διεθνές avant-garde design της και της απονεμήθηκε το βραβείο World Woman Leader of Advanced Architecture από τα Διεθνή Βραβεία Who is Who. Είναι η πρώτη Ελληνίδα κριτής στα βραβεία AHEAD για την Ευρώπη στο Λονδίνο και έχει βραβευτεί ως «Αρχιτέκτονας της Χρονιάς» από τα 100% Hotel Design Awards. Ενώ το 2023 συμπεριλήφθηκε στις Top 10 Best Global Women Architects από την παγκόσμια επιχειρηματική πλατφόρμα «Global Woman Leader».

Σαφέστατα, η δυναμική Ρία Βογιατζή είναι η ζωντανή απόδειξη, πως όταν θέλεις κάτι πάρα πολύ, μπορείς με επιμονή, υπομονή, θάρρος και σκληρή δουλειά να το καταφέρεις.

 

PERSONAL:

Αγαπημένοι artist / architect / designer;

Στην πορεία της ζωής μου, έχω θαυμάσει πολλούς διαφορετικούς αρχιτέκτονες και έργα, καθένα με τη δική του μοναδικότητα και αξία. Δεν πιστεύω ότι υπάρχει ένας αρχιτέκτονας ή ένα έργο που να αποτελεί απόλυτο σημείο αναφοράς. Αντίθετα, θεωρώ ότι κάθε αρχιτέκτονας έχει τις δικές του στιγμές έμπνευσης και δημιουργικής λάμψης—εκείνες τις στιγμές που γεννούν έργα εξαιρετικής ομορφιάς και αρτιότητας. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες, πιο ήσυχες στιγμές, που αποτελούν μέρος της φυσικής πορείας της δημιουργίας.

Στο ξεκίνημα της καριέρας μου, αλλά και μέχρι σήμερα, νιώθω έναν ιδιαίτερο θαυμασμό για τη Ζaha Hadid. Ήταν μια αρχιτέκτονας που προσέγγισε την αρχιτεκτονική μέσα από την τέχνη της ζωγραφικής. Ήταν, ουσιαστικά, μια καλλιτέχνις, και αυτή της η ματιά διαπερνούσε κάθε πτυχή του έργου της—από τα κτίριά της, τα έπιπλά της και το interior design, μέχρι οποιαδήποτε άλλη δημιουργία της. Όλα διέπονταν από έναν κοινό άξονα, μια ενιαία φιλοσοφία που έκανε το έργο της τόσο ιδιαίτερο και αναγνωρίσιμο.

Τη θαύμαζα όχι μόνο για το ταλέντο και τη δημιουργικότητά της, αλλά και για το γεγονός ότι ήταν γυναίκα σε έναν χώρο που ιστορικά υπήρξε ανδροκρατούμενος. Το να καταφέρει να θριαμβεύσει με τον τρόπο που εκείνη το έκανε, απαιτούσε τεράστιο θάρρος, επιμονή και πίστη στο όραμά της. Παρακολούθησα την πορεία της από τα πρώτα της βήματα, όταν τα έργα της δεν προχωρούσαν και συχνά απορρίπτονταν, μέχρι τη στιγμή που έκανε το breakthrough της. Η επιμονή της και η αφοσίωσή της στη δουλειά της ήταν για μένα ένα σπουδαίο παράδειγμα για το πώς η πίστη στο ταλέντο και την προσπάθεια μπορεί να ξεπεράσει κάθε εμπόδιο.

Αγαπημένο χρώμα & αγαπημένο υλικό;

Το αγαπημένο μου χρώμα είναι το λευκό. Eίναι το πιο φωτεινό χρώμα απ’ όλα, εφόσον αντανακλά όλα τα υπόλοιπα χρώματα – αποτελείται, ουσιαστικά, από το σύνολο τους. Πέρα από αυτό, όμως, έχει μια αγνότητα, μια απλότητα και μια δωρικότητα που με ηρεμεί. Η καθαρότητα και η διαχρονικότητά του είναι τα στοιχεία που το κάνει τόσο αγαπητό σε μένα.

Αγαπημένο μου υλικό είναι το ξύλο, διότι είναι ένα φυσικό, θερμό υλικό με ανεξάντλητες δυνατότητες. Όταν χρησιμοποιείται σωστά, έχει τη μοναδική ικανότητα να αναβαθμίζει την ποιότητα ενός έργου σε εξαιρετικό βαθμό. Το αισθητικό και απτικό του αποτύπωμα δημιουργούν μια αίσθηση σύνδεσης με τη φύση και τη γη – ένα στοιχείο που είναι για μένα εξαιρετικά σημαντικό.

Πως θα περιγράφατε η ίδια τον εαυτό σας με 3 λέξεις;

Θα περιέγραφα τον εαυτό μου ως:

Δημιουργική. Η δημιουργικότητα είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ύπαρξής μου, από όσο θυμάμαι τον εαυτό μου. Είναι αυτό που με καθοδηγεί, με εμπνέει και με κινητοποιεί σε κάθε μου βήμα.

Δυνατή. Έχω τη δύναμη να σταθώ απέναντι στις δυσκολίες αλλά και να αγκαλιάζω τις ευκαιρίες. Για μένα, δύναμη σημαίνει να κοιτάζεις μπροστά, να προχωράς και να βρίσκεις λύσεις ακόμα και στις πιο απαιτητικές στιγμές.

Ευτυχισμένη. Θεωρώ τον εαυτό μου πραγματικά ευτυχισμένο, γιατί κάνω τη δουλειά που πάντα ονειρευόμουν. Η αρχιτεκτονική δεν είναι απλώς μια επαγγελματική επιλογή – είναι η ζωή μου, το πάθος μου, και αυτό που με γεμίζει καθημερινά. Είναι σχεδόν απίστευτο να αισθάνομαι ότι αυτό που αγαπώ τόσο βαθιά είναι και η δουλειά μου. Αυτός ο συνδυασμός με κάνει να νιώθω σαν τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο στον κόσμο.

Με ποιον architect / designer θα ήταν ένα όνειρο που πραγματοποιείται, αν συνεργαζόσασταν κάποια στιγμή στο μέλλον;

Θα ήταν πραγματικά όνειρό μου να είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με τον Ed Tuttle, έναν εξαιρετικό designer-architect που δημιούργησε το πρώτο Aman στον κόσμο, το Amanpuri. Ο τρόπος σκέψης του, η φιλοσοφία σχεδιασμού του και οι αρχές με τις οποίες δούλευε είναι ιδιαίτερα κοντά στις δικές μας αξίες και προσεγγίσεις στον σχεδιασμό. Μέσα από το έργο του, ανέδειξε μια μοναδική σοφία και ικανότητα να δημιουργεί χώρους που είναι ταυτόχρονα διαχρονικοί και γεμάτοι ουσία. Πιστεύω ότι η συνεργασία μαζί του θα αποτελούσε μια ανεκτίμητη εμπειρία, όχι μόνο για να διδαχθώ από τη δημιουργική του ματιά, αλλά και για να κατανοήσω βαθύτερα τον τρόπο με τον οποίο συνδύαζε αρμονία, απλότητα και πολυτέλεια. Ένας τέτοιος διάλογος θα ήταν πηγή έμπνευσης και εξέλιξης για κάθε αρχιτέκτονα.

Ποια είναι η αγαπημένη σας φράση / motto;

Όταν σχεδιάζω, η σκέψη μου επικεντρώνεται πάντα στην εμπειρία των ανθρώπων – των χρηστών – σε σχέση με τα κτίρια και την αρχιτεκτονική. Η εμπειρία αποτελεί έναν πυρήνα εξαιρετικής σημασίας, που εκφράζεται μέσα από διαφορετικές διαδρομές και στοιχεία, όπως ο άνεμος, το φως του ήλιου, η συμμετρία, οι αναλογίες, αλλά και πολλούς άλλους παράγοντες που συνεργάζονται για να δημιουργήσουν ένα ολοκληρωμένο σύνολο.

Η διαδικασία του να δημιουργείς εμπειρίες δεν είναι απλή. Αποτελεί μια μορφή τέχνης, μια σύνθεση που απαιτεί ευαισθησία, γνώση και έμπνευση. Γι’ αυτό, το αγαπημένο μου μότο είναι “We craft experiences” – μια φράση που αποτυπώνει τη βαθιά προσήλωσή μου στη δημιουργία βιωματικών χώρων που αγγίζουν τους ανθρώπους και αφήνουν ανεξίτηλο αποτύπωμα.

Για ποιο κτίριο / σχέδιο σας είστε ιδιαίτερα υπερήφανη (ίσως επειδή φέρει ατόφιο το DNA της σχεδιαστικής σας ηθικής και ταυτότητας) και γιατί;

Είμαι εξαιρετικά περήφανη για το έργο Amanvari, το οποίο είναι το Aman στο Los Cabos του Μεξικού και βρίσκεται στη φάση ολοκλήρωσης της κατασκευής, με προγραμματισμένο άνοιγμα το 2025.

Αυτό το έργο έχει μια ξεχωριστή θέση για μένα, καθώς ενσωματώνει μια ολιστική προσέγγιση σε κάθε του πτυχή – από τον σχεδιασμό του masterplan και της αρχιτεκτονικής έως το interior design. Διακρίνεται για τη δωρικότητα και την αυστηρότητά του, ενώ ταυτόχρονα παραμένει αναλογικά σωστό και απόλυτα συνδεδεμένο τόσο με το φυσικό περιβάλλον όσο και με τον τελικό χρήστη.

Ένα από τα στοιχεία που ξεχωρίζουν είναι η απόλυτη συμμετρία που έχουμε επιτύχει σε όλα τα επίπεδα σχεδιασμού. Από την αρχιτεκτονική και το τοπίο έως τα έπιπλα και τις λεπτομέρειες του interior, έχουμε περιοριστεί στη χρήση μόλις τεσσάρων υλικών σε όλο το έργο. Αυτά τα υλικά εφαρμόστηκαν με συνέπεια σε όλες τις κλίμακες του έργου – από τα κτίρια και το masterplan μέχρι τα custom-designed χαλιά και έπιπλα.

Το Amanvari εκφράζει απόλυτα το σχεδιαστικό μας DNA, καθώς αποτελεί την επιτομή της φιλοσοφίας μας: απλότητα και συμμετρία, σε συνδυασμό με την ύψιστη ποιότητα. Αυτό το επίπεδο ποιότητας είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς και στενής συνεργασίας με τον πελάτη και τον operator καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου. Πρόκειται για έναν σχεδιασμό που αντανακλά τη δέσμευσή μας να δημιουργούμε έργα που είναι αρμονικά, μοναδικά και άρτια μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια.

Ακούτε μουσική όταν σχεδιάζετε; Και αν ναι, συνήθως τι;

Η μουσική συχνά συνοδεύει τη διαδικασία του σχεδιασμού και το πιάνο είναι η πρώτη μου επιλογή. Έχω ιδιαίτερη αδυναμία στη μουσική του Ludovico Einaudi. Οι μελωδίες του αγγίζουν τη σκέψη και την ψυχοσύνθεση μου. Αυτή η σύνδεση ενεργοποιεί την δημιουργικότητα και με βοηθά να προσεγγίζω τη σύνθεση με έμπνευση.

 

ON WORK:

Από την ίδρυση του γραφείου έως σήμερα, και μετά από αλλεπάλληλες διεθνείς βραβεύσεις, από που αντλείτε έμπνευση για κάθε νέο σχέδιο; Ποιο είναι το βασικό συστατικό της σχεδιαστικής σας προσέγγισης;

Η έμπνευσή μας αντλείται από πολλαπλές πηγές, και κάθε έργο για εμάς είναι μια ξεχωριστή ιστορία, μια μοναδική ευκαιρία να δημιουργήσουμε ένα νέο έργο τέχνης.

Η διαδικασία μας ξεκινά πάντα από τον τόπο. Μας εμπνέει το ίδιο το έδαφος, η φυσική θέση του οικοπέδου, η κουλτούρα, η ιστορία και τα έθιμα της χώρας όπου βρίσκεται. Όλα αυτά συνθέτουν ένα πλούσιο μίγμα στοιχείων που καθοδηγεί τη δημιουργική μας σκέψη. Αναζητούμε τις ευκαιρίες που προσφέρει το εκάστοτε οικόπεδο, μελετάμε τον προσανατολισμό, την πορεία του ήλιου, την κατεύθυνση του ανέμου, ακόμη και τις φυσικές ομορφιές, όπως ένα εντυπωσιακό δέντρο ή ένας επιβλητικός βράχος. Αυτά τα στοιχεία ενσωματώνονται στη σύνθεσή μας, ώστε να δημιουργήσουμε κάτι πραγματικά μοναδικό και αυθεντικό.

Παράλληλα, η έμπνευσή μας προέρχεται και από τη συνεργασία μας με τους πελάτες και τους operators. Ο κάθε συνεργάτης, είτε πρόκειται για brands όπως Aman, One&Only, Four Seasons, Rosewood ή Banyan Tree, διαθέτει το δικό του ξεχωριστό DNA, το οποίο σεβόμαστε και αξιοποιούμε. Η συνεργασία μας βασίζεται στον διάλογο και στην αλληλοκατανόηση, ώστε να διασφαλίσουμε ότι το τελικό αποτέλεσμα αντικατοπτρίζει τόσο τη μοναδικότητα του τόπου όσο και την ταυτότητα του brand.

Συνδυάζοντας τα στοιχεία του οικοπέδου, την πολιτισμική ταυτότητα της περιοχής και το DNA του κάθε brand, δημιουργούμε έργα που ξεχωρίζουν, έργα που δεν είναι απλώς κατασκευές, αλλά ζωντανές εμπειρίες που τιμούν τον τόπο και ικανοποιούν τις υψηλότερες προσδοκίες.

Έχετε δηλώσει πως ήταν σταθμός στην εξέλιξη της εταιρείας η συνεργασία με την Aman Resorts για κατασκευή βιλών στο Μαυροβούνιο. Γιατί;

Αυτό το έργο αποτέλεσε ορόσημο στην ιστορία μας, καθώς μέχρι τότε δεν είχαμε ασχοληθεί με ξενοδοχεία. Η Elastic, από την ίδρυσή της το 2005, επικεντρωνόταν κυρίως σε αθλητικά έργα. Ήμασταν αρχιτέκτονες για την ΑΕΚ και την Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (ΕΠΟ), αναλαμβάνοντας σημαντικά έργα όπως τον σχεδιασμό του προπονητικού κέντρου της ΑΕΚ, τα AEK Shop, καθώς και τη μελέτη για τα γραφεία της ΕΠΟ στο Γουδί.

Η εξειδίκευσή μας εκείνη την εποχή περιστρεφόταν κυρίως γύρω από αθλητικές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα. Ωστόσο, το έργο μας στις βίλες στο Μαυροβούνιο αποτέλεσε σημείο καμπής για εμάς. Ήταν η στιγμή που αλλάξαμε εντελώς τον τρόπο σκέψης μας. Μέσα από αυτή την εμπειρία, ανακαλύψαμε την αγάπη μας για τον κλάδο του hospitality, και ουσιαστικά κάναμε μια στρατηγική στροφή, επικεντρώνοντας πλέον αποκλειστικά σε ξενοδοχειακά έργα.

Αυτό το έργο μας άνοιξε νέους ορίζοντες, καθώς ήταν το πρώτο μας εκτός Ελλάδας και μας έδωσε την ευκαιρία να δουλέψουμε σε διεθνές επίπεδο. Σήμερα, είμαστε ένα διεθνές αρχιτεκτονικό γραφείο με έργα σε όλο τον κόσμο, και όλα ξεκίνησαν από εκεί.

Το πιο σημαντικό, όμως, ήταν η συνεργασία μας με την Aman Resorts και τον θρυλικό Adrian Zecha, τον άνθρωπο που θεωρείται guru του hospitality. Ο Adrian έγινε ο μέντοράς μας και μας δίδαξε πώς να σχεδιάζουμε ξενοδοχεία που δεν είναι απλώς χώροι, αλλά εμπειρίες. Μας καθοδήγησε στο πώς να δημιουργούμε χώρους που προσφέρουν μοναδικές και αξέχαστες στιγμές στους επισκέπτες τους. Αυτή η προσέγγιση άλλαξε ριζικά τον τρόπο που δουλεύουμε και παραμένει μέχρι σήμερα στον πυρήνα κάθε έργου μας.

Η Ελληνική / Μεσογειακή / σας ταυτότητα, μέρος του ποια είστε, πως μεταφράζεται στα σχέδια πλέον;

Η ελληνική μας ταυτότητα αποτελεί έναν ακλόνητο πυρήνα στην αρχιτεκτονική μας φιλοσοφία. Μεγαλώνοντας και σπουδάζοντας στην Ελλάδα, έχουμε βιώσει την αυθεντική ελληνική εμπειρία, που περιλαμβάνει την επαφή με τον ήλιο, την έννοια του outdoor living και την αίσθηση που αποπνέουν οι ελληνικές διακοπές. Αυτή η εμπειρία είναι τόσο εσωτερική και δυναμική, που τη μεταφέρουμε με σεβασμό σε κάθε έργο μας, ακόμη και όταν αυτά βρίσκονται μακριά από τα ελληνικά σύνορα. Κάθε project μας αναζητά την ταυτότητα του τόπου, διατηρώντας παράλληλα τη δική μας, καθώς η ελληνικότητα είναι πάντα παρούσα.

Για εμάς, η Ελλάδα είναι φως, ένα φως που διαχέεται στις καθαρές, λευκές φόρμες που χαρακτηρίζουν την αρχιτεκτονική μας. Η δυναμική του φωτός και της σκιάς είναι κεντρική στις σχεδιαστικές μας επιλογές, καθώς αναδεικνύει τη γλυπτικότητα των υλικών και των μορφών. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το Amanvari στο Μεξικό, όπου η χρήση του εμφανούς σκυροδέματος και οι λιτές φόρμες δημιουργούν έναν διάλογο φωτός και σκιάς, που είναι η καθαρή ενσάρκωση της ελληνικής αισθητικής και της αρχιτεκτονικής μας ταυτότητας.

 

 

Η ελληνικότητα και η μεσογειακή ταυτότητα που ενσωματώνουμε στα έργα μας, ωστόσο δεν περιορίζονται μόνο στο λευκό, το φως και τη σκιά, αλλά εκφράζονται και μέσα από τη βαθιά μας σχέση με τη ζωή στους εξωτερικούς χώρους. Για εμάς, το outdoor living είναι εξίσου σημαντικό με τον εσωτερικό σχεδιασμό και την αρχιτεκτονική του ίδιου του κτηρίου.

 

Όταν σχεδιάζουμε έναν χώρο, δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στο hardscape και στη συνολική ανάπτυξη των εξωτερικών χώρων. Στόχος μας είναι να αξιοποιούμε και να αναδεικνύουμε τον περιβάλλοντα χώρο με τρόπο που ενισχύει την εμπειρία του επισκέπτη. Δημιουργούμε χώρους όπου ο εξωτερικός κόσμος γίνεται αναπόσπαστο μέρος της καθημερινής ζωής και της εμπειρίας φιλοξενίας: εξωτερικά καθιστικά κάτω από τη σκιά ενός δέντρου ή δίπλα σε έναν φυσικό βράχο, με θέα που κόβει την ανάσα. Προσθέτουμε στοιχεία όπως μπάρμπεκιου, εξωτερικά massage beds, εξωτερικά καθιστικά με φωτιά, jacuzzis—όλα σχεδιασμένα με προσοχή ώστε να εναρμονίζονται με το φυσικό τοπίο και να ενισχύουν τη σύνδεση του χρήστη με τη φύση. Αυτές οι παρεμβάσεις δεν είναι απλώς λειτουργικές· ανακαλύπτουμε και αναδεικνύουμε μοναδικές γωνιές του οικοπέδου, δίνοντας στον χρήστη την ευκαιρία να ζήσει στιγμές που συνδέονται άμεσα με τον περιβάλλοντα χώρο.

Αυτή η φιλοσοφία επεκτείνεται και στα δώματα, όπου τα δώματα μετατρέπονται σε χώρους εξερεύνησης και απόλαυσης. Μας γοητεύει η ιδέα του stargazing – μιας όμορφης σκάλας που οδηγεί σε ένα φυτεμένο δώμα με καθιστικό από όπου μπορεί κανείς να απολαύσει τα αστέρια ή ένα μαγευτικό ηλιοβασίλεμα.

Για εμάς, η ελληνικότητα δεν είναι απλώς αισθητική· είναι μια βαθιά κατανόηση της σχέσης του ανθρώπου με το περιβάλλον και μια δέσμευση να δημιουργούμε χώρους που προσφέρουν μια ολοκληρωμένη εμπειρία, γεμάτη ζωή, φως και σύνδεση με τη φύση.

Πόσο σημαντική είναι η τελική επιλογή των υλικών σήμερα; Και, τελικά, τι συνιστά true luxury, όταν μιλάμε για αρχιτεκτονική το 2025;

Η επιλογή των υλικών αποτελεί θεμέλιο λίθο για την έκφραση και την ποιότητα της αρχιτεκτονικής και του interior design. Για εμάς, κάθε έργο είναι ένα ενιαίο και ολοκληρωμένο σύνολο, στο οποίο η αρχιτεκτονική, ο εσωτερικός σχεδιασμός και το hardscape συνδέονται με μία κοινή λογική και ταυτότητα.

Προσεγγίζουμε τον σχεδιασμό με έμφαση στην απλότητα και την αυθεντικότητα, επιλέγοντας πάντα φυσικά υλικά όπως πέτρα, ξύλο, μέταλλο, και εμφανές μπετόν, που χαρακτηρίζονται από υψηλή ποιότητα και διαχρονικότητα. Τα έργα μας – από την αρχιτεκτονική και τα έπιπλα έως τα αντικείμενα – αντλούν έμπνευση από τον τόπο και το narrative του κάθε project. Το concept είναι ο κεντρικός πυλώνας που καθοδηγεί τον σχεδιασμό μας και ενώνει όλα τα στοιχεία σε μια αρμονική σύνθεση.

Δεν πιστεύουμε στην περιττή πολυπλοκότητα. Αντίθετα, επιδιώκουμε να αναδεικνύουμε την πρόθεση του σχεδιασμού μέσα από τη φόρμα και την ουσία των υλικών. Με λίγα αλλά εκλεκτά υλικά, δημιουργούμε έργα που αντικατοπτρίζουν τη φιλοσοφία μας: λιτότητα, αυθεντικότητα και διαχρονική αισθητική.

Ποια είναι η ευθύνη του εκάστοτε αρχιτέκτονα σε όρους βιωσιμότητας / οικολογικής συνείδησης;

Η ευθύνη του αρχιτέκτονα απέναντι στη βιωσιμότητα και τον οικολογικό σχεδιασμό είναι πιο κρίσιμη από ποτέ, ειδικά σε μια εποχή που η οικοδομική δραστηριότητα και η ανάπτυξη νέων έργων σε παγκόσμια κλίμακα βρίσκονται σε άνθηση. Όταν ένας αρχιτέκτονας καλείται να σχεδιάσει σε έναν νέο χώρο, ένα “green field”, το καθήκον του είναι να λειτουργήσει με υπευθυνότητα, συνείδηση και σεβασμό απέναντι στο φυσικό περιβάλλον. Η πρόκληση είναι να εντάξει το έργο στο τοπίο με τρόπο που να διατηρείται, όσο το δυνατόν περισσότερο, η φυσική κλίση και η ακεραιότητα του τοπίου, με σεβασμό στην φύση.

Ο πυρήνας αυτής της προσέγγισης είναι ο διάλογος ανάμεσα στην αρχιτεκτονική και τη φύση. Ο σεβασμός προς το φυσικό περιβάλλον δεν σημαίνει μόνο την προστασία του, αλλά και την ανάδειξή του, δημιουργώντας μια αρμονική συνύπαρξη. Έτσι, το αρχιτεκτονικό αποτύπωμα μειώνεται, και η βιωσιμότητα γίνεται θεμέλιο της σχεδιαστικής φιλοσοφίας.

Όταν, όμως, πρόκειται για ένα ήδη υπάρχον κτίριο, η προσέγγιση αλλάζει, αλλά εξίσου σημαντική παραμένει η ευθύνη του αρχιτέκτονα. Ξεκινώντας από την επαναχρησιμοποίηση ενός υφιστάμενου κτιρίου, εφαρμόζουμε την ουσία της ανακύκλωσης, αξιοποιώντας το οικοδομικό απόθεμα αντί να καταστρέφουμε τη φύση για να δημιουργήσουμε νέα, μεγάλα έργα. Σε αυτή την περίπτωση, η αρχιτεκτονική πρέπει να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του τόπου και του χρήστη, ενώ παράλληλα να αναδεικνύει το κτίριο.

Ο αρχιτέκτονας καλείται να λάβει αποφάσεις στρατηγικής σημασίας: Πρέπει το κτίριο να εναρμονίζεται με το περιβάλλον και την τοπική αρχιτεκτονική ή να ξεχωρίζει ως μοναδικό και ξεχωριστό, δημιουργώντας ένα αρχιτεκτονικό “ορόσημο”; Αυτές οι αποφάσεις καθορίζουν όχι μόνο την αισθητική του έργου, αλλά και την περιβαλλοντική του ευθύνη.

Είτε πρόκειται για νέο έργο είτε για αναδιαμόρφωση υφιστάμενου, η αρχιτεκτονική πρέπει να αποτελεί εργαλείο που συνδέει την ανθρώπινη δραστηριότητα με τη φύση, προωθώντας τη βιωσιμότητα και δημιουργώντας έργα που σέβονται τον πλανήτη αλλά και τους ανθρώπους που τα ζουν.

Τι θα είναι διαφορετικό και τι θα είναι ίδιο στο μέλλον; Τι θα πρέπει ενδεχομένως να αλλάξει;

Στο μέλλον, πιστεύω πως η διαδικασία της σύνθεσης για τους αρχιτέκτονες θα παραμείνει αναλλοίωτη. Είναι μια μοναδική και υπέροχη διαδικασία, όπου ο αρχιτέκτονας σκέφτεται το σύνολο, το ολοκληρωμένο έργο. Όταν σχεδιάζω, για παράδειγμα, έχω ήδη την πλήρη εικόνα από την αρχή μέχρι το τέλος, ξέρω ακριβώς πώς θα είναι το αποτέλεσμα και βλέπω τη διαδικασία να προχωρά με σταθερή κατεύθυνση βήμα-βήμα, μέχρι την ολοκλήρωση του έργου.

Η μοναδικότητα της ιδέας, που ανήκει πάντα στον αρχιτέκτονα, παραμένει η ίδια. Όμως, αυτό που θα αλλάξει στο μέλλον είναι τα εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να υλοποιήσουμε την ιδέα αυτή και να την βελτιστοποιήσουμε. Τα εργαλεία εξελίσσονται, βελτιώνονται και προσαρμόζονται διαρκώς στις νέες ανάγκες και δυνατότητες.

Αυτή τη στιγμή, ζούμε σε μια περίοδο όπου η τεχνητή νοημοσύνη εισέρχεται δυναμικά στον τομέα μας, δημιουργώντας τόσο ερωτήματα όσο και ευκαιρίες. Εμείς, βέβαια, είμαστε ακόμα σε φάση ανακάλυψης του τρόπου με τον οποίο το AI μπορεί να λειτουργήσει ως εργαλείο, και όσο κι αν το εξετάζουμε, παραμένουμε ακόμη παραδοσιακοί αρχιτέκτονες, σε αυτή την ουσία της δημιουργίας.

Αγαπάμε την αρχιτεκτονική στην καθαρή της μορφή και σε όλα τα στάδια της — από το πρώτο σκίτσο και την αρχική ιδέα, μέχρι την τελική υλοποίησή της. Σίγουρα, το μέλλον θα φέρει αλλαγές, αλλά το πώς αυτές θα επηρεάσουν την ουσία της αρχιτεκτονικής, παραμένει ένα ερώτημα που εξετάζουμε με ενδιαφέρον και σεβασμό.

Πόσο δύσκολο ήταν για μια ελληνική εταιρία, στης οποίας το τιμόνι βρίσκεται μια νεαρή γυναίκα, να διεκδικεί και να αναλαμβάνει τελικά τη μελέτη και τον αρχιτεκτονικό σχεδιασμό μεγάλων έργων στο εξωτερικό;

Το γεγονός ότι η Elastic, εχει έδρα την Ελλάδα και στο τιμόνι βρίσκεται μια γυναίκα, δεν αποτελεί πλέον θέμα προς συζήτηση ούτε ορίζει την ταυτότητά της εταιρείας. Το έργο μας, η εμπειρία μας και το portfolio μας μιλούν από μόνα τους. Όταν μας καλούν να συμμετάσχουμε σε διεθνή έργα, συχνά δεν γνωρίζουν – και δεν τους απασχολεί – αν η βάση μας είναι στην Ελλάδα ή αν ηγείται μια γυναίκα. Το μόνο που έχει σημασία είναι η ποιότητα και η μοναδικότητα που προσφέρει η Elastic.

Αυτό αποτελεί για μένα το μεγαλύτερο μας κατόρθωμα: η εταιρεία μας έχει ξεπεράσει τα στερεότυπα, δεν στηρίζεται σε πρόσωπα και αναγνωρίζεται ως ένας ενιαίος οργανισμός με ισχυρή ομάδα ταλαντούχων αρχιτεκτόνων και designers. Με γραφεία στην Αθήνα, το Τορόντο και άλλες χώρες, η Elastic έχει αποκτήσει πλέον μια διεθνή υπόσταση.

Φυσικά, η πορεία αυτή δεν ήταν εύκολη. Χρειάστηκε να ξεπεράσουμε εμπόδια, όπως το να καθιερωθεί μια ελληνική εταιρεία στο εξωτερικό και το να διεκδικεί έργα μια γυναίκα. Αυτό απαιτούσε πάντα υπερπροσπάθεια, ετοιμότητα, αποφασιστικότητα και δυναμισμό. Για μένα, η δύναμη δεν έχει φύλο· είναι χαρακτηριστικό κάθε ηγέτη που θέλει να κάνει τη διαφορά. Σήμερα, η Elastic είναι μια διεθνώς αναγνωρισμένη εταιρεία που προχωρά μπροστά χωρίς περιορισμούς.

Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα που σας διδάσκει το γεγονός πως πλέον το 80% των έργων που αναλαμβάνει το γραφείο είναι για έργα του εξωτερικού;

Αυτό που θεωρώ ως τη μεγαλύτερη ευλογία στη δουλειά μας είναι η ευκαιρία να ανακαλύπτουμε και να μαθαίνουμε συνεχώς μέσα από τα έργα που αναλαμβάνουμε, σε μέρη όπως το Μαρόκο, ο Άγιος Μαυρίκιος, η Πάρος, το Μαϊάμι, το Μεξικό, η Ιταλία, το Μαυροβούνιο, το Ντουμπάι, η Σαουδική Αραβία και πολλές άλλες χώρες. Κάθε τόπος είναι μοναδικός, με τη δική του κουλτούρα, ιστορία, αρχιτεκτονική, και φυσικό τοπίο – είτε αυτό είναι τροπικό, ερημικό, ορεινό ή παραθαλάσσιο.

Η προσέγγισή μας ξεκινά πάντα με τη βαθιά κατανόηση του τόπου. Στην αρχή, γινόμαστε μαθητές του. Μελετάμε τη φύση, την αρχιτεκτονική, την κουλτούρα, την ιστορία και την τοπική τέχνη. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, αποκτούμε την ευαισθησία να μεταφράσουμε το “sense of place” σε μια αρχιτεκτονική γλώσσα που συνδυάζει τη μοναδικότητα του τόπου με τη σύγχρονη αισθητική.

Η εμπειρία μας, το αναπτυγμένο μας skill, και η ικανότητά μας να συνθέτουμε διαφορετικά στοιχεία οδηγούν σε έργα που τιμούν τον τόπο και ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των συνεργατών μας. Για εμάς, κάθε νέο έργο είναι μια πρόκληση να ξεπεράσουμε τον εαυτό μας, αξιοποιώντας τη συσσωρευμένη γνώση και εμπειρία μας για να δημιουργήσουμε κάτι ακόμα πιο καινοτόμο και μοναδικό.

 

Διαβάστε επίσης:

O Rick Owens σχεδιάζει την επόμενη άκρως συλλεκτική RIMOWA

Το Desert Rock Resort επαναπροσδιορίζει τον πολυτελή οικοτουρισμό

H Aston Martin αποκαλύπτει το Vantage Roadster των 655 HP