Μέχρι πριν από έξη μήνες δεν τολμούσα να πιστέψω στην επανεκλογή του Τραμπ.
Ο αυταρχισμός του με φόβιζε. Το απρόβλεπτο του χαρακτήρα του με τρόμαζε. Ο εγωκεντρισμός του με απωθούσε. Η έλλειψη ενσυναίσθησης με προβλημάτιζε.
Η επιφανειακή προσέγγιση του στα παγκόσμια προβλήματα με πανικόβαλε. Στο τέλος-τέλος, όμως, για όλη την Δύση, για τα κράτη της φιλελεύθερης δημοκρατίας, ο Τραμπ ήρθε, είδε και κέρδισε διότι εμείς το θελήσαμε, εμείς το κάναμε εφικτό. Όταν στα κραυγαλέα σημάδια των προβλημάτων γύρω μας εμείς αντιτάσσουμε την τύφλωση μας και την κώφωση μας, ο λαϊκισμός ως εξουσία είναι η αναπόφευκτη κατάληξη.
Ως αναλυτής των εκλογικών τάσεων στις ΗΠΑ απέτυχα – κι ας έχω ζήσει πάνω από οχτώ χρόνια στην χώρα αυτή, που σήμερα δύσκολα αναγνωρίζω. Με θράσος, όμως, θα κάνω και πάλι ορισμένες προβλέψεις. Η μεγάλη αναταραχή θα συμβεί στις ίδιες τις ΗΠΑ.
Θα είναι βαθιά, εκτεταμένη, ανατρεπτική και θα συναντήσει έντονες αντιδράσεις, δοκιμάζοντας σκληρά την ήδη διαρραγείσα κοινωνική συνοχή της Αμερικής. Αν και πόσο θα πετύχει είναι άγνωστο.
Ο Τραμπ ελέγχει πλέον την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία και στηρίζεται από την δικαιοσύνη. Νομοτελειακά, έτσι, οι νέες, πρόσθετες γραμμές διχασμού θα χαραχθούν με αναφορά στις πολιτειακές εξουσίες – θα είναι Αμερικανός κατά Αμερικανού με βάση τα πολιτειακά σύνορα.
Στην εξωτερική πολιτική θα δούμε ότι το μεγάλο παγόβουνο των Αμερικανικών συμφερόντων πολύ δύσκολα θα αλλάξει. Θα υπάρξει μία πιο επιθετική στα λόγια Αμερική αλλά, ταυτόχρονα μεγαλύτερη διάθεση για συνεννόηση με βάση αμοιβαίες (αλλά περιορισμένες) παραχωρήσεις.
Σε ορισμένα θέματα θα είναι πιο επιθετική, σε άλλα πιο υποχωρητική. Αλλά, οι επιθέσεις της θα είναι αποφασιστικές, η υπεράσπιση αυτών που θεωρεί ως αμερικανικά συμφέροντα πιο επικεντρωμένη και ανυποχώρητη.
Η οικονομική πολιτική αποτελεί το πιο σαθρό έδαφος πάνω στο οποίο στέκει ο Τραμπ—κι αυτό ενδέχεται να καθορίσει και πολλές από τις αντιδράσεις που θα προξενήσει η εσωτερική πολιτική του με αναφορά το φύλο, την φυλή, την μετανάστευση, την παρεξηγημένη ερμηνεία της ελευθερίας του λόγου. Υπάρχουν εγγενείς αντινομίες σε όσα έχει ανακοινώσει για την οικονομία—τώρα δρέπει πολλά πλεονεκτήματα (αλλά και προβλήματα όπως ο πληθωρισμός) που τυπικά οφείλονται στον Μπάιντεν. Η ομαλή πορεία της οικονομίας στην επόμενη τετραετία κάθε άλλο παρά εξασφαλισμένη είναι, εξάλλου, δεν ελέγχουν οι ΗΠΑ τις παγκόσμιες οικονομικές εξελίξεις όπως παλαιότερα.
Με την αναφορά του στον πλανήτη Άρη, ο Τραμπ αντέγραψε τον Kennedy δίνοντας ένα όραμα στην Αμερική βασισμένο στην τεχνολογική της υπεροχή. Με την αναφορά του στον Παναμά και στον Κόλπο του Μεξικού, επιβεβαίωσε την προσήλωση του στην στρατιωτική και πολιτική ισχύ των ΗΠΑ. ‘
Με την αναγνώριση δύο μόνο φύλων δήλωσε την επιστροφή του σ’ αυτές που θεωρεί παραδοσιακές αξίες. Με την κήρυξη των πολιτειών του Νότου σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης σηματοδότησε την προσήλωση του στους στόχους του και τις υποσχέσεις του.
Μεγάλα οράματα, μεγάλα λόγια, μεγάλες προσδοκίες. Στην εκπλήρωση τους θα κριθούν τα πάντα και, προπάντων, η κληρονομιά που θα αφήσει. Εδώ, κάθε πρόβλεψη είναι a priori ανέφικτη.
Διαβάστε επίσης
Η έννοια του λιγότερου ή περισσότερου κράτους είναι ξεπερασμένη και επικίνδυνη