Την ανάγκη να στραφεί η ευρωπαϊκή πολιτική στο φυσικό αέριο ώστε να αποκλιμακωθούν οι τιμές αλλά και να δημιουργηθεί επενδυτική ασφάλεια στις επιχειρήσεις που θέλουν να επενδύσουν σε υποδομές αερίου, τόνισε στη χθεσινή του επιστολή στην Ούρσουλα Φον ντε Λάιεν ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Η επιστολή αυτή που περιλάμβανε επίσης την πρόταση για παρεμβάσεις και για τις τιμές ενέργειας και για την ενθάρρυνση των επενδύσεων στα δίκτυα, ήρθε σε μια συγκυρία που οι τιμές φυσικού αερίου κινούνται στα 50 ευρώ και τιμή ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά ξεπέρασε χθες τα 200 ευρώ/MWh.

Το κρύο και οι ανοδικές τάσεις στο φυσικό αέριο δημιουργούν ένα εκρηκτικό κοκτέιλ για την τιμή της ενέργειας και η τιμή στην αγορά επόμενης μέρας για σήμερα Τετάρτη είναι 205 ευρώ/MWh με ημερήσια άνοδο 46%, αποτέλεσμα της αύξησης της ζήτησης λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών και της ανοδικής πορείας του φυσικού αερίου. Μέγιστη τιμή ημέρας είναι τα 452 ευρώ και ελάχιστη τα 108 ευρώ. Η ζήτηση διατηρείται σε αυξημένα επίπεδα με 202 γιγαβατώρες ως αποτέλεσμα του κύματος ψύχους. Στο μείγμα παραγωγής 48,1% έχει το αέριο, 26,9% οι ΑΠΕ, 10,8% ο λιγνίτης, 9,3% οι εισαγωγές και 2,8% τα υδροηλεκτρικά.

1

Ωστόσο, πέρα από το ψύχος, που αυξάνει τη ζήτηση, οι τιμές στο φυσικό αέριο επηρεάζονται και από την ευρύτερη ψυχολογία φόβου για τις υποδομές αερίου, που την περίοδο αυτή γεωπολιτκής αστάθειας, βάλλονται πανταχόθεν. Χθες οι Ρώσοι είπαν ότι δέχθηκε επίθεση ο TurkStream από ουκρανικά drones, ο TAP δεν λειτουργεί εδώ και μια εβδομάδα, ενώ προβλήματα έχουν και οι υποδομές των Νορβηγών. Αν και υπάρχει επάρκεια αερίου στην αγορά, το ευρύτερο περιβάλλον δημιουργεί φόβους για επερχόμενο ράλλι, οφειλόμενο στην ψυχολογία, ειδικά αν κάτι ακόμη συμβεί.

Στο πλαίσιο αυτό η παρέμβαση Μητσοτάκη, χτυπάει ένα καμπανάκι, και θυμίζει στους Ευρωπαίους, ότι έχουν δυνατότητα να κάνουν κάτι για να αποκλιμακώσουν τις τιμές, δίνοντας ένα θετικό σήμα για τις επενδύσεις σε φυσικό αέριο, κάτι που ακόμη και πριν γίνει πραγματικότητα θα επηρεάσει την ψυχολογία της αγοράς. Σημειώνεται, ότι τρεις μεγάλες επενδύσεις στο φυσικό αέριο, (Κάθετος Διάδρομος του ΔΕΣΦΑ, Διώρυγα GAS της Motor Oil και FSRU Βόλου) είναι σε αναμονή για χρηματοδοτήσεις από ευρωπαϊκά προγράμματα και δεν τις λαμβάνουν, καθώς η Ευρώπη, στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, δεν χρηματοδοτεί επενδύσεις που αφορούν φυσικό αέριο.

Ωστόσο, όπως τονίζει και ο Πρωθυπουργός, “θα βασιζόμαστε στο φυσικό αέριο για τουλάχιστον δύο δεκαετίες και πρέπει να δώσουμε στις ευρωπαϊκές εταιρείες δύναμη να επενδύσουν σε έργα και υποδομές φυσικού αερίου και να υπογράψουν συμβάσεις που εγγυώνται την ευρωπαϊκή πρόσβαση σε παγκόσμιες προμήθειες”.

Χωρίς να υπάρχει πρόβλημα επάρκειας, αυξάνονται οι τιμές του φυσικού αερίου

Η ευρωπαϊκή πολιτική για το φυσικό αέριο μπορεί να επηρεάσει την πορεία των τιμών του. Κι αυτό γιατί οι τιμές του, όπως εξηγεί ο Αλέξανδρος Λαγάκος Managing director της Molgas Energy Holding, εξαρτώνται από τους όγκους και τη διάρκεια των συμβολαίων. Και σημειώνει ότι αν η Ευρώπη στηρίξει τις μακροπρόθεσμες αγορές, θα μπορέσουν να εξασφαλιστούν χαμηλότερες τιμές. Επίσης, με διακρατικές συμφωνίες ή κεντρικές παραγγελίες, θα μπορούσαν να γίνονται αγορές μεγάλων όγκων ώστε και αυτό να βοηθήσει στην αποκλιμάκωση των τιμών.

Το σημαντικότερο όμως είναι να ξεκαθαριστεί η ευρωπαϊκή πολιτική για το φυσικό αέριο, και να αλλάξει η κεντρική ρητορική της Ευρώπης. Αν μπει το φυσικό αέριο στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης, και αποφασιστεί να μην εξαιρούνται αλλά να στηρίζονται με χρηματοδοτήσεις τα έργα φυσικού αερίου, όπως τερματικά LNG και FSRU, θα δοθεί ένα σήμα για μακροχρόνιες αγορές φυσικού αερίου, αποκλιμακώνοντας τις τιμές. Μάλιστα

“Σήμερα στην Ευρώπη, δεν είναι ξεκάθαρο αν θα χρειαζόμαστε φυσικό αέριο και για πόσο, δίνοντας αρνητικά σήματα μακροπρόθεσμα στην αγορά αερίου. Αν όμως η ευρωπαϊκή οικογένεια να δώσει τα σωστά σήματα στην αγορά και να αποδεχτεί ότι το φυσικό αέριο θα το έχουμε στο ενεργειακό μας μίγμα αρκετές δεκαετίες ακόμη, θα δώσει το σήμα δυνατότητα στους προμηθευτές να κάνουν μακροπρόθεσμες αγορές», σημειώνει ο κ. Λαγάκος.

Επίσης, προτείνει να γίνουν πιο εύκολα προσβάσιμα στους ευρωπαίους καταναλωτές και περισσότερα τα τερματικά LNG και να εστιάσουμε και σε περιφερειακές αγορές φυσικού αερίου και να ενισχύσουμε και εκεί τη ρευστότητα και τη διαφάνεια της διαμόρφωσης των τιμών.

Χρειαζόμαστε νέα ευρωπαϊκή προσέγγιση για το φυσικό αέριο

Στο πλαίσιο αυτό, η τοποθέτηση Μητσοτάκη, χθες τόνισε τη σημασία της ασφάλειας του εφοδιασμού με φυσικό αέριο. “Η παγκόσμια αγορά παραμένει «σφιχτή». Μπορούμε να ρυθμίσουμε καλύτερα τις χρηματιστηριακές αγορές. Η μεταβλητότητα που παρατηρούμε στην πράξη υπερβαίνει κατά πολύ αυτό που δικαιολογούν τα βασικά μεγέθη”.

Τόνισε επίσης ότι “χρειαζόμαστε μια νέα προσέγγιση για να φέρουμε φυσικό αέριο στην Ευρώπη σε ανταγωνιστική τιμή. Οι αλλαγές στο γεωπολιτικό τοπίο καθιστούν το έργο αυτό ακόμη πιο επιτακτικό. Ορθώς επικεντρωνόμαστε σε έναν κόσμο όπου το φυσικό αέριο θα παίζει μικρότερο ρόλο. Αλλά θα βασιζόμαστε στο φυσικό αέριο για τουλάχιστον δύο δεκαετίες.

Πρέπει να δώσουμε στις ευρωπαϊκές εταιρείες δύναμη να επενδύσουν σε έργα και υποδομές φυσικού αερίου και να υπογράψουν συμβάσεις που εγγυώνται την ευρωπαϊκή πρόσβαση σε παγκόσμιες προμήθειες -με δικλίδες ασφαλείας, βέβαια, για τη διασφάλιση της κλιματικής ουδετερότητας. Δεν μπορούμε να επιτύχουμε στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη μας”.

Αυξάνεται η κατανάλωση φυσικού αερίου

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε χθες ο ΔΕΣΦΑ το 2024 σημειώθηκε αύξηση κατά 30,03% σε σχέση με το 2023 σημείωσε η εγχώρια κατανάλωση φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Σε αυτό συνέβαλαν η αύξηση που καταγράφηκε στην κατανάλωση των μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (+31,59%), η ενίσχυση της κατανάλωσης από τις μεγάλες βιομηχανίες και τους σταθμούς CNG που συνδέονται απευθείας με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς, η οποία κατέγραψε αύξηση κατά 74,13%, καθώς και η αύξηση της κατανάλωσης από τους οικιακούς καταναλωτές και τις συνδεδεμένες στα δίκτυα διανομής επιχειρήσεις (+4,83%).

Σύμφωνα με τα σχετικά στοιχεία του ΔΕΣΦΑ για το 2024, η συνολική ζήτηση (εγχώρια κατανάλωση & εξαγωγές) φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 2,23%, φθάνοντας τις 69,11 Τεραβατώρες (TWh) από 67,6 TWh το 2023. Σημαντική αύξηση σε ποσοστό 30,03% καταγράφηκε στην εγχώρια κατανάλωση, η οποία ανήλθε στις 66,2 TWh από 50,91 TWh, ενώ αντιθέτως μειώθηκαν οι εξαγωγές φυσικού αερίου κατά 82,56% από 16,69 TWh το προηγούμενο έτος. Παρά τη μείωση που καταγράφεται σε επίπεδο έτους, οι εξαγωγές κατέγραψαν σημαντική αύξηση κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2024 – από 0,66 Τεραβατώρες στο εννιάμηνο του 2024 (TWh) στις 2,91 Τεραβατώρες (TWh) στο τέλος του έτους – οφειλόμενη κυρίως στην έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του FSRU Αλεξανδρούπολης και της διασύνδεσης του αγωγού IGB με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου στην Κομοτηνή.

Οι εισαγωγές φυσικού αερίου ανήλθαν σε 69,37 TWh, καταγράφοντας αύξηση κατά 2,45% σε σύγκριση με τις 67,71 TWh το 2023. Οι μεγαλύτερες ποσότητες εισήχθησαν στο Εθνικό Σύστημα Φυσικού Αερίου από το Σημείο Εισόδου του Σιδηρόκαστρου, ανερχόμενες για το 2024 σε ποσοστό 51,6% (35,8 TWh) επί των συνολικών εισαγωγών. Ως προς τη συμβολή των υπολοίπων σημείων εισόδου, ο Τερματικός Σταθμός της Ρεβυθούσας κάλυψε ποσοστό 26,43% των εισαγωγών (18,34 TWh), ενώ ακολούθησε το σημείο εισόδου στη Νέα Μεσημβρία, μέσω του οποίου παραδίδεται αέριο από τον αγωγό TAP, το οποίο κάλυψε ποσοστό 18,07% των εισαγωγών (12,54 TWh). Τέλος, από το σημείο εισόδου της Αμφιτρίτης (FSRU Αλεξανδρούπολης) εισήχθησαν 2,69 TWh, ποσότητα που αντιστοιχεί σε ποσοστό 3,87% επί των συνολικών εισαγωγών.

Σχετικά με τις εκφορτώσεις LNG που πραγματοποιήθηκαν στον Τερματικό Σταθμό της Ρεβυθούσας κατά την περσινή χρονιά, αυτές ανήλθαν περίπου σε 18,69 TWh από 27 δεξαμενόπλοια έναντι 28,52 TWh από 41 δεξαμενόπλοια το 2023. Οι ΗΠΑ παρέμειναν ο μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG στη χώρα μας με 13,89 TWh (ποσοστό 71,64% επί των συνολικών εισαγωγών LNG) από 19 δεξαμενόπλοια σε σύγκριση με τις 10,75 TWh από 17 δεξαμενόπλοια το 2024, σημειώνοντας αύξηση κατά 24,56%. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε η Ρωσία με 2,86 TWh (15,3%), με τις ποσότητες να καταγράφουν μείωση κατά 65,87% συγκριτικά με το 2023. Ακολούθησε η Αλγερία με 1,46 TWh (7,81%), ενώ στην τελευταία θέση για το 2024 βρέθηκε η Νορβηγία με 0,98 TWh (5,24%). Όσον αφορά την υπηρεσία LNG Truck Loading στη Ρεβυθούσα, το 2024 φορτώθηκαν 261 Φορτηγά LNG, διακινώντας ποσότητα 11,632 m3 LNG ή 76,704 MWh ισοδύναμης ενέργειας.

Όσον αφορά τις κατηγορίες καταναλωτών φυσικού αερίου, το μεγαλύτερο τμήμα της εγχώριας κατανάλωσης (68,65%) αφορά την κατανάλωση μονάδων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία κατέγραψε αύξηση κατά 31,59% συγκριτικά με την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η κατανάλωση από τους οικιακούς καταναλωτές και τις συνδεδεμένες στα δίκτυα διανομής επιχειρήσεις ανήλθε σε 17,71% επί της συνολικής εγχώριας ζήτησης, καταγράφοντας αύξηση κατά 4,83% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Τέλος, οι εγχώριες βιομηχανίες και οι σταθμοί CNG, που συνδέονται απευθείας στο σύστημα υψηλής πίεσης του ΔΕΣΦΑ, αύξησαν κατά 74,34% τη χρήση φυσικού αερίου σε σύγκριση με το 2023, καλύπτοντας ποσοστό 13,62% της εγχώριας κατανάλωσης για το 2024.

Διαβάστε επίσης:

Metlen: Ανακοινώνει big deal;

Γερμανία: Το υπουργείο Άμυνας και η Bundeswehr «παγώνουν» τους λογαριασμούς τους στο Χ

Motor Oil: Ενισχύεται η παρουσία του Ομίλου στη λιανική αγορά των Convenience Stores