Η δυνατότητα ανατροπής της κατάσχεσης βάσει του άρθρου 1019 § 1 ΚΠολΔ συνιστά ένα εξαιρετικά σημαντικό εργαλείο για τους δανειολήπτες, ακόμη και σε περιπτώσεις που έχουν ήδη χάσει τις δίκες των ανακοπών. Η πρόσφατη νομολογία ενισχύει τη θέση των οφειλετών, προσφέροντάς τους τη δυνατότητα να επαναδιεκδικήσουν την προστασία της περιουσίας τους, ακόμη και όταν οι διαδικασίες φαίνεται να έχουν φτάσει σε αδιέξοδο.

Το Νομικό Πλαίσιο

Σύμφωνα με το άρθρο 1019 § 1 ΚΠολΔ, η κατάσχεση μπορεί να ανατραπεί όταν δεν ακολουθήσει πλειστηριασμός εντός ενός έτους από την επιβολή της. Σε περιπτώσεις αναπλειστηριασμού, η προθεσμία περιορίζεται σε έξι μήνες. Η ανατροπή δεν επηρεάζεται από την έκβαση προηγούμενων ανακοπών που ενδεχομένως έχει ασκήσει ο οφειλέτης, καθώς πρόκειται για μια αυτοτελή διαδικασία που εξετάζει αποκλειστικά τη συμμόρφωση με τις προθεσμίες που θέτει ο νόμος.

1

Η διαδικασία έχει διαπλαστικό χαρακτήρα, καθώς η απόφαση του δικαστηρίου οδηγεί σε ακύρωση της κατάσχεσης και όλων των μεταγενέστερων πράξεων, όπως πλειστηριασμοί ή δηλώσεις συνέχισης, που έγιναν μετά την πάροδο του ενιαύσιου διαστήματος.

Ο νόμος προβλέπει ορισμένες εξαιρέσεις που μπορούν να παρατείνουν την ετήσια προθεσμία που ορίζει το άρθρο 1019 ΚΠολΔ. Ωστόσο, οι δανειστές, και κυρίως οι εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων, συχνά επιχειρούν να ερμηνεύσουν αυτές τις εξαιρέσεις με ευρύ τρόπο, επιδιώκοντας να διατηρούν τα ακίνητα δεσμευμένα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Η πρόσφατη απόφαση του Πρωτοδικείου περιορίζει αυτή την τάση, τονίζοντας ότι η εφαρμογή των εξαιρέσεων πρέπει να είναι αυστηρά σύμφωνη με τη βούληση του νομοθέτη. Στόχος είναι να αποτραπεί η άδικη και παρατεταμένη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων των οφειλετών. Αυτή η προσέγγιση δημιουργεί νέες δυνατότητες, ακόμη και σε περιπτώσεις όπου οι πλειστηριασμοί έχουν αποβεί άγονοι.

Σημαντικές Νομολογιακές Εξελίξεις

Η πρόσφατη απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών με αριθμό 6865/2024 επιβεβαιώνει ότι ακόμη και σε περιπτώσεις όπου ο δανειολήπτης έχει απολέσει προηγούμενες δικαστικές μάχες, η ανατροπή της κατάσχεσης παραμένει δυνατή. Δικαστήρια όπως το Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών έχουν κρίνει ότι οι προθεσμίες του άρθρου 1019 § 1 ΚΠολΔ είναι δεσμευτικές και δεν μπορούν να παρακαμφθούν μέσω δηλώσεων συνέχισης ή άλλων δικονομικών πράξεων από την πλευρά των δανειστών.

Η ερμηνεία αυτή περιορίζει την αυθαίρετη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και διασφαλίζει ότι οι δανειολήπτες δεν παραμένουν εγκλωβισμένοι σε εκτελεστικές διαδικασίες που παρατείνονται από τους δανειστές με σκοπό προφανώς τη συστηματική μείωση της τιμής του εκπλειστηριαζόμενου ακινήτου. 

Ένα Ισχυρό Εργαλείο για τον Δανειολήπτη

Η δυνατότητα ανατροπής της κατάσχεσης συνιστά ένα κρίσιμο εργαλείο για την προστασία των περιουσιακών στοιχείων των δανειοληπτών. Ακόμη και σε περιπτώσεις όπου ο οφειλέτης έχει χάσει τις δίκες ανακοπής, η ανατροπή της κατάσχεσης μπορεί να του δώσει μια δεύτερη ευκαιρία να διαπραγματευτεί με τους δανειστές του και να επιτύχει ρύθμιση της οφειλής του.

Η επιτυχής αξιοποίηση αυτής της δυνατότητας απαιτεί εξειδικευμένη νομική καθοδήγηση. Ένας δικηγόρος με εμπειρία στο δίκαιο των κατασχέσεων και της εκτελεστικής διαδικασίας μπορεί να καθοδηγήσει τον δανειολήπτη ώστε να διεκδικήσει αποτελεσματικά την ανατροπή της κατάσχεσης.

Σε κάθε περίπτωση, η έγκαιρη ανάληψη δράσης είναι κρίσιμη. Η γνώση των νομικών δυνατοτήτων που παρέχει το άρθρο 1019 § 1 ΚΠολΔ και η αξιοποίησή τους μπορεί να επιτύχουν τη διάσωση της περιουσίας του οφειλέτη ακόμη και την τελευταία στιγμή.

Διαβάστε επίσης:

Έρχεται o… DORA: Οι αλλαγές που φέρνει στον χρηματοπιστωτικό τομέα ο νέος Κανονισμός

Ακίνητο εξ αδιαιρέτου: Πώς γίνεται η διαίρεσή του όταν διαφωνούν οι συγκύριοι

Νέοι νόμοι και κανονισμοί: Τι αλλάζει το 2025 στη δικαιοσύνη και τις επιχειρήσεις