ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Αργυρά αθηναϊκά τετράδραχμα, 994 τον αριθμό περιλαμβάνονται στα νομίσματα που επιστράφησαν στην Τουρκία σήμερα στην τελετή, που πραγματοποιήθηκε στο Νομισματικό Μουσείο, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού, Λίνας Μενδώνη και του τούρκου υπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας Μεχμέτ Νούρι Έσροϊ.
Ήταν η έκπληξη αυτού του νομισματικού «θησαυρού», που είχε κατασχεθεί τον Ιούλιο του 2019 στο τελωνείο των Κήπων Έβρου στα χέρια ενός τούρκου υπηκόου, που είχε επιχειρήσει να τον εισάγει παράνομα στην Ελλάδα, κρυμμένο με επιμέλεια στις αποσκευές του. Να σημειωθεί, ότι η παράδοσή του στην Τουρκία είναι σύμφωνη με τα οριζόμενα στη Διεθνή Σύμβαση της UNESCO, του 1970, καθώς και με το «Πρωτόκολλο για την παρεμπόδιση και πρόληψη της παράνομης εισαγωγής, εξαγωγής, διακίνησης και μεταβίβασης κυριότητας πολιτιστικών αγαθών», που έχουν υπογράψει οι δύο χώρες, στις 4 Μαρτίου του 2013, στην Κωνσταντινούπολη.
Συγκεκριμένα μεταξύ των 1055 νομισμάτων βρίσκονται 61 αργυροί στατήρες (δίδραχμα), κοπές πόλεων της Παμφυλίας, Κιλικίας, Ιωνίας, Κύπρου αλλά και της Αίγινας και της Μήλου, καθώς και τα 994 αργυρά αθηναϊκά τετράδραχμα, μεταξύ των οποίων ένα υπόχαλκο, με χρονολογίες κοπής που κυμαίνονται από τις αρχές έως τα τέλη του 5ου αι. π.Χ. Το σύνολό τους νοείται ως «θησαυρός» κατά την ορολογία και της Νομισματικής, καθώς όλα μαζί είχαν αποκρυφτεί από τον κάτοχό τους στα τέλη του 5ου π.Χ. αρχές 4ου αιώνα π.Χ. στη Μικρά Ασία. Ως εκ τούτου η παράνομη διακίνησή τους από την Τουρκία στην Ελλάδα είναι αδιαμφισβήτητη. Μετά την έκδοση έτσι, αμετάκλητων καταδικαστικών αποφάσεων από τα ελληνικά δικαστήρια, τα δύο μέρη συνεργάστηκαν για να οριστικοποιηθεί η επιστροφή του «θησαυρού» στη χώρα προέλευσής του, με δεδομένη την απόπειρα παράνομης εισαγωγής του στη χώρα μας από τον τούρκο υπήκοο.
Η διαδικασία εκτίμησης
Στο διάστημα που μεσολάβησε τα νομίσματα είχαν παραδοθεί προς φύλαξη στην Εφορεία Αρχαιοτήτων Έβρου και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στο Νομισματικό Μουσείο για εκτίμηση της αρχαιολογικής και οικονομικής τους αξίας. Ακολούθησε το πόρισμα της Μόνιμης Τριμελούς Εκτιμητικής Επιτροπής για τον καθορισμό της χρηματικής αξίας αρχαίων νομισμάτων σύμφωνα με το οποίο το σύνολο είχε αποκρυφθεί, όπως προειπώθηκε στην Μικρά Ασία κατά την αρχαιότητα.
Σύμφωνη ήταν η γνώμη και των τούρκων εμπειρογνωμόνων, στους οποίους είχε αποσταλεί φωτογραφικό υλικό των νομισμάτων από την Διεύθυνση Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών μέσω του Υπουργείου Εξωτερικών, ενώ αρχαιολόγοι του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας έστειλαν έκθεση αναφορικά με την τεκμηρίωση της προέλευσης των νομισμάτων.
Η συνεργασία των δύο χωρών
«Για την Ελλάδα ο επαναπατρισμός κάθε πολιτιστικού αγαθού, που παρανόμως έχει εξαχθεί από το έδαφός μας, αποτελεί αφορμή μεγάλης χαράς και ικανοποίησης», όπως ανέφερε στην ομιλία της κατά την τελετή η κυρία Μενδώνη, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα συμπεριλαμβάνεται στις χώρες, που είναι θύματα κλοπών, λεηλασίας και παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών θησαυρών τους. «Γι΄ αυτό, οι Έλληνες έχουμε ιδιαίτερη ευαισθησία στα θέματα των επαναπατρισμών», όπως είπε. «Πιστεύουμε ακράδαντα, ότι όλες οι παρανόμως εξαχθείσες αρχαιότητες, από οποιαδήποτε χώρα, πρέπει να επιστρέφουν στον τόπο προέλευσής τους και στους λαούς, στους οποίους ανήκουν, ως μέρος της συλλογικής τους ταυτότητας. Για το λόγο αυτό η Ελλάδα, βρίσκεται στην διεθνή πρωτοπορία της πάταξης της αρχαιοκαπηλίας, του οργανωμένου εγκλήματος εις βάρος της ιστορικής μνήμης κάθε λαού».
Η υπουργός Πολιτισμού ευχαρίστησε εξάλλου, τον κ. Έσροϊ για την στήριξη, που παρείχε η Τουρκία σχετικά με το εθνικό αίτημα της Ελλάδας, την επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα. «Η τοποθέτηση της Ζεϊνεπ Μπος, βάσει των οδηγιών σας, στην τελευταία Διακυβερνητική Επιτροπή της UNESCO, ήταν καταλυτική», όπως είναι η κυρία Μενδώνη. «Είναι ευτύχημα που η διεθνής κοινότητα συνειδητοποιεί, ολοένα και περισσότερο, ότι η παράνομη διακίνηση πολιτιστικών αγαθών δεν είναι απλώς μια μορφή εγκληματικής δραστηριότητας, αλλά μια σύνθετη και καλά δικτυωμένη επιχείρηση του παγκόσμιου οργανωμένου εγκλήματος, με πολλαπλές συνέπειες και προεκτάσεις, που ακόμη κατορθώνει να αντιστέκεται στις συντονισμένες διεθνείς προσπάθειες καταπολέμησής της. Θα συνεχίσουμε άοκνα να εργαζόμαστε και να συνεργαζόμαστε, σε διμερές και πολυμερές επίπεδο, για την καταπολέμηση της αρχαιοκαπηλίας και της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών αγαθών. Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς επιτυγχάνεται μόνο μέσα από τη συνεργασία, την αλληλοβοήθεια και την αλληλοκατανόηση μεταξύ των λαών και των Κρατών. Ο σεβασμός και η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς συνιστούν εθνική ευθύνη και παγκόσμια ηθική δέσμευση. Είμαστε όλοι συνυπεύθυνοι για την διάσωση του πολιτισμού μας και της ιστορικής μας μνήμης».
Διαβάστε επίσης
Ποιος νικάει; Ένα παιχνίδι στρατηγικής 4.600 χρόνων μόλις ερμηνεύθηκε