Τέλος του χρόνου και οι αγορές επιδιώκουν να ολοκληρώσουν την πορεία τους με εντυπωσιακά αποτελέσματα – που θα δικαιολογούν, εξάλλου, και τα μπόνους (καμία σχέση βέβαια με το ΣτΕ). Ο Nasdaq, «βαρύς» με μετοχές των εταιρειών τεχνολογίας έσπασε κάθε ρεκόρ. Από κοντά και οι άλλες χρηματιστηριακές αγορές. Ο καπιταλισμός του καζίνου καλά κρατά.
Το 2025, όμως, μπορεί μάλλον να αποδειχθεί αποφράδα χρονιά, καθώς ένα μπαλαντέρ που φέρει την εικόνα του νέο-εκλεγμένου (για δεύτερη φορά) Αμερικανού προέδρου θα καταλήξει σε μεγάλη αναστάτωση, μία όχι υποχρεωτικά καλή εξέλιξη, όπως θα την έβλεπε ο μεγάλος τιμονιέρης.
Μία ψύχραιμη ματιά στην παγκόσμια οικονομία θα αποκάλυπτε βαθιά ρήγματα που πολύ δύσκολα θα διορθωθούν. Τουλάχιστον, όχι με βάση τους σημερινούς οικονομικούς και γεωπολιτικούς συσχετισμούς. Συνοπτικά:
-Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε φάση ισχυρής ανάπτυξης, και η κεντρική τράπεζα φαίνεται να επιλέγει πως θα συνεχίσει να την τροφοδοτεί. Παράλληλα, όμως, οι τιμές χονδρικής (PPI) δείχνουν έντονα ανοδική τάση, της τάξης του 3% σε ετήσια βάση, προειδοποιώντας για την επανεμφάνιση πληθωριστικών πιέσεων.
-Η Ε.Ε. είναι σε εντελώς αντίθετη φάση. Η αύξηση του κόστους χρήματος από το μείον 0,5% στο 4% μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια έχει συνδυαστεί με την έλλειψη ηγεσίας, τις διαφωνίες μεταξύ των κρατών-μελών και τις επιπτώσεις της Ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ώστε η ανάπτυξη να είναι αναιμική στην καλύτερη περίπτωση και η μεγάλη πολέμιος του πληθωρισμού, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να πετάει από το παράθυρο την μονοδιάστατη εντολή ότι υπάρχει μόνο για να καταπολεμά τον πληθωρισμό και να προχωρά σε μειώσεις επιτοκίων για να τονώσει την ανάπτυξη.
-Η Κίνα, φαίνεται ότι έχει αρχίσει να πέφτει στην Ιαπωνική Παγίδα, καθώς τα μέτρα τόνωσης της οικονομίας είναι αναποτελεσματικά. Κομμουνιστικό μπορεί να είναι το καθεστώς, ακραία καπιταλιστικά μέτρα χρησιμοποιεί όμως, (π.χ. helicopter money και δημιουργία ομολόγων χωρίς κανένα αντίκρισμα) για να επαναφέρει την οικονομία σε τροχιά ανάπτυξης. Διόλου άδικα πολλοί αναλυτές μιλούν για Κινεζικό Αποπληθωρισμό (deflation). Στις οχτώ υποκατηγορίες του ΔΤΚ, μόνο αυτή της παροχής υπηρεσιών παρουσιάζει ελαφρά ανοδική τάση. ΟΙ μεταφορές (πάντα καλός δείκτης της δυναμικής της οικονομίας) είναι πτωτικές και οι άλλες 6 υποκατηγορίες στάσιμες.
Σ’ έναν σώφρονα κόσμο, με τις ΗΠΑ να σέρνουν την ατμομηχανή της ανάπτυξης, οι Ε.Ε. και η Κίνα συνδυαστικά θα μπορούσαν να ενισχύσουν την τάση και να βγουν οι ίδιες από την περιοχή του αποπληθωρισμού. Η Κίνα επιχειρώντας, π.χ., το δύσκολο έργο της τόνωσης της εγχώριας ζήτησης και η Ευρώπη, π.χ., μοχλεύοντας την αύξηση των αμυντικών δαπανών της. Αλλά, η ιδεοληψία φαίνεται να υπερισχύει της σωφροσύνης καθώς οι πολιτικές Τραμπ φέρουν τον ορατό κίνδυνο να αναστατώσουν τα πάντα.
Το ένα μέρος του προβλήματος εντοπίζεται στην διπλή ανατροπή της οικονομίας των ΗΠΑ αφενός από τη νέα μεταναστευτική πολιτική, αφετέρου από τις εξωπραγματικές παρεμβάσεις στην λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και των οργανισμών που θα επιχειρήσουν οι Mask & Ramaswamy. Το δεύτερο μέρος αφορά τους δασμούς που θα επιβάλλει ο Τραμπ, με αποτέλεσμα την μείωση των εμπορικών ροών και την αύξηση των τιμών στις ΗΠΑ. Στο περιβάλλον αυτό, αντί να υπάρξει ο, τυχαίος στην παρούσα φάση, συγχρονισμός των τριών μεγάλων οικονομίων, η πιθανότητα είναι να δούμε αντιστροφή, με τα επιτόκια να αυξάνονται και πάλι στις ΗΠΑ και τον αποπληθωρισμό να βαθαίνει στην Ε.Ε. και στην Κίνα.
Πολλοί υποστηρίζουν ότι τα σχέδια του Τραμπ πάσχουν από έλλειψη ρεαλισμού και δεν θα τα καταφέρει. Αυτό μπορεί να είναι έτσι, αλλά δεν έχει σημασία. Ο νέος (και παλιός) πρόεδρος θα επιχειρήσει ότι και να γίνει να εφαρμόσει την ατζέντα του. Η αναστάτωση από μόνη της θα είναι τόσο βαθιά που θα φέρει βαθιές ανατροπές και… κλάματα. Όποιος δεν δίνει σημασία στα λόγια του Τραμπ είναι απλά αθεράπευτα αιθεροβάμον.
Διαβάστε επίσης
Εκρηκτικό μείγμα για την οικονομία οι καθυστερήσεις του ΣτΕ – Αρθρο παρέμβαση
ΕΙΔΗΣΕΙΣ ΣΗΜΕΡΑ
- Οι εξελίξεις στο Open, το «πρόσωπο» του Κοκλώνη, γιατί «κάηκε» ο Λιάγκας, ποιοι συγκρούονται στην ΕΡΤ, και τι απαντά η Αρτεμης Δήμου στο mononews
- Κλέλια Χατζηιωάννου: Λαμπερή οικοδέσποινα σε μία μοναδική pre-Christmas βραδιά για το «Χαμόγελο του Παιδιού»
- Ερρίκος Αρώνες (Hellenic Properties): 20% των έργων χάνεται από την αγορά μετά την απόφαση ΣτΕ για το ΝΟΚ
- Εθνική Ασφαλιστική: Πάνω από 30 οι ενδιαφερόμενοι για το ακίνητο στη Συγγρού