ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Αντισυνταγματική έκρινε το Συμβούλιο της Επικρατείας τη συμμετοχή εν ενεργεία δικαστή στις μονομελείς Δευτεροβάθμιες Επιτροπές χορήγησης ασύλου σε προσφυγές και μετανάστες.
Παρά την αντισυνταγματικότητα, το Ανώτατο Δικαστήριο δεν “τίναξε στον αέρα” τις χιλιάδες υποθέσεις, με προσφυγές που ήδη έχουν συζητηθεί και αναμένονται αποφάσεις. Όσες εκδοθούν μέχρι τον Απρίλιο (οπότε αναμένεται η δημοσίευση της απόφασης του ΣτΕ), για λόγους δημοσίου συμφέροντος, δεν θα έχουν ζήτημα αντισυνταγματικότητας.
Από την ημέρα της δημοσίευσης της δικαστικής απόφασης και μετά, οι ενδικοφανείς προσφυγές που ασκούνται κατά αποφάσεων της Υπηρεσίας Ασύλου δεν θα μπορούν να συζητηθούν από Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών υπό μονομελή σύνθεση.
Λόγω της σοβαρότητας της υπόθεσης, την απόφαση της διάσκεψης της Ολομέλειας του ΣτΕ, γνωστοποίησε με ανακοίνωση του ο Πρόεδρος του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηριου Μιχάλης Πικραμένος.
Η υπόθεση συζητήθηκε την 1η Νοεμβρίου και στις 22 Νοεμβρίου 2024 η Ολομέλεια συνήλθε σε διάσκεψη. Στο ΣτΕ είχε σταλεί προδικαστικό ερώτημα του Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, που επιλήφθηκε αίτησης ακυρώσεως αλλοδαπού κατά απόφασης Ανεξάρτητης Επιτροπής Προσφυγών (υπό μονομελή σύνθεση), με την οποία απορρίφθηκε σε δεύτερο βαθμό το αίτημά του να του χορηγηθεί διεθνής προστασία.
Το Δικαστήριο απαντώντας στο υποβληθέν ερώτημα έκρινε, με μειοψηφία 12 μελών, ότι το άρθρο 89 παρ. 2 του Συντάγματος δεν επιτρέπει την ανάθεση σε δικαστικό λειτουργό καθηκόντων μονομελούς διοικητικού οργάνου, έστω και αν αυτό ασκεί αρμοδιότητες πειθαρχικού, ελεγκτικού ή δικαιοδοτικού χαρακτήρα.
Κατά συνέπεια, η διάταξη του άρθρου 5 παρ. 7 του ν. 4375/2016, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 116 παρ. 2 του ν. 4636/2019 και η εν λόγω παράγραφος αναδιατυπώθηκε με το άρθρο 30 παρ. 2 του ν. 4686/2020, αντίκειται στο Σύνταγμα, κατά το μέρος που προβλέπει ότι οι Ανεξάρτητες Επιτροπές Προσφυγών λειτουργούν υπό μονομελή σύνθεση.
Έτσι, το ΣτΕ κράτησε την υπόθεση, δίκασε την αίτηση ακυρώσεως και έκανε δεκτή την προσφυγή του προσφυγα. Ωστόσο, το Δικαστήριο έκρινε ότι για λόγους δημοσίου συμφέροντος επιβάλλεται τα αποτελέσματα της αντισυνταγματικότητας να αρχίσουν από την ημέρα της δημοσίευσης της απόφασης (άρθρο 50 παρ. 3β π.δ. 18/1989, όπως ισχύει).
Η απόφαση, σύμφωνα με τον κ.Πικραμένο, αναμένεται τον Απρίλιο του 2025.