Ανοίγει ο δρόμος των επιχορηγήσεων για τη νέα επένδυση  της Metlen στην παραγωγή βωξίτη, γάλλιου, αλουμίνας, αφού με την ψήφιση του νέου νόμου του υπουργείου Ανάπτυξης, που μπήκε χθες σε διαβούλευση, οι σχετικές επενδύσεις της εταιρείας θα ενταχθούν Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας.

Σημειώνεται, ότι οι επενδύσεις για κρίσιμες πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας, κυκλικής οικονομίας και ναυπηγικής βιομηχανίας, θα μπορούν σύντομα να ενταχθούν στις Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας  σύμφωνα με το άρθρο 61 του νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης που τέθηκε χθες σε διαβούλευση.

Υπενθυμίζεται, ότι στην ευρωπαϊκή λίστα επενδύσεις στις κρίσιμες πρώτες ύλες έχουν κατατεθεί στη λίστα των 170 περίπου ευρωπαϊκών projects τρία ελληνικά επιχειρηματικά σχέδια, και τα τρία από την Metlen, τα οποία αφορούν 1/Ανάπτυξη νέας γραμμής έρευνας και εξόρυξης βωξίτη.
2/Νέες κτιριακές εγκαταστάσεις και μηχανολογικό εξοπλισμό για την ανάπτυξη της γραμμής παραγωγής γαλλίου.

3/Νέες κτιριακές εγκαταστάσεις και μηχανολογικό εξοπλισμό για την επέκταση και εκσυγχρονισμό της παραγωγικής δυναμικότητας αλουμίνας.
Στα εν λόγω έργα περιλαμβάνονται και έργα ενεργειακής τροφοδοσίας της βιομηχανικής μονάδας, επέκταση και αναβάθμιση του λιμένα (port) αλλά και λοιπές οδικές υποδομές και αντιπλημμυρικά έργα.

Το επενδυτικό σχέδιο «Ανάπτυξη ολοκληρωμένης γραμμής παραγωγής βωξίτη, γαλλίου και αλουμίνας (critical raw materials)» αποτελεί μια πρωτοποριακή καινοτόμο επένδυση με στόχο την ανάπτυξη της πρώτης ολοκληρωμένης γραμμής παραγωγής τριών κρίσιμων και στρατηγικών πρώτων υλών (CRMs) στην ΕΕ, δηλαδή βωξίτη, γαλλίου και αλουμίνας, μέσω της εισαγωγής πρωτοποριακών και περιβαλλοντικά φιλικών τεχνολογιών που μειώνουν το ανθρακικό αποτύπωμα της μονάδας, παρέχοντας παράλληλα στην ΕΕ και τις τρεις κρίσιμες πρώτες ύλες από εγχώριους πόρους χωρίς εξάρτηση από τρίτες χώρες.

Η συνολική επένδυση για την  ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης γραμμής παραγωγής βωξίτη, γαλλίου και αλουμίνας στην υφιστάμενη βιομηχανική μονάδα της στον Άγιο Νικόλαο Βοιωτίας (Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος),  πλησιάζει τα 300 εκατ. ευρώ.

Το επενδυτικό σχέδιο αποσκοπεί στην επίτευξη συνολικής ετήσιας παραγωγικής δυναμικότητας 1.250.000 τόνων αλουμίνας (επέκταση κατά 350.000 τόνους), 40 τόνων γαλλίου και περίπου 1 εκατ. τόνων βωξίτη.

Σύμφωνα με το συνοπτικό σχέδιο, με την επέκταση της υπάρχουσας βιομηχανικής μονάδας, η Ελλάδα θα βελτιώσει σημαντικά το εμπορικό της ισοζύγιο μέσω αύξησης των εξαγωγών και μείωσης των εισαγωγών, μιας και το σύνολο της παραγωγής της μονάδας θα εξάγεται κυρίως σε χώρες της Ευρώπης, της Βόρειας Αφρικής και της Μέσης Ανατολής, ενώ οι εισαγωγές γαλλίου θα υποκατασταθούν πλήρως.

Ο όμιλος «METLEN ENERGY & METALS Α.Ε.» μάλιστα έχει ήδη καταθέσει επενδυτικό φάκελο στην εταιρεία ENTERPRISE GREECE ζητώντας, με την υπ’ αριθ. 14600/02-08-2024 αίτηση, την ένταξη του έργου στις διατάξεις του Ν.4864/2021 ως Στρατηγική Επένδυση στην κατηγορία «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» και Στρατηγική Επένδυση 1(αβ) και αιτείται σωρευτικά τα κίνητρα των άρθρων 3,4,5,6,7,8,9 και 10του Ν.4864/2021. Ο υπολογισμός της ενίσχυσης με τη μορφή επιχορήγησης βάσει του Άρθρου 10, παρ. 3 του Ν.4864/2021 για «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας» θα γίνει βάσει των όρων και ορίων που αναφέρονται στο άρθρο 2.8 του προγράμματος «Προσωρινό πλαίσιο κρίσης και μετάβασης για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας» (Temporary Crisis and Transition Framework – TCTF 2023/C 101/03).

Με το άρθρο 61. το νέου νόμου προσδιορίζεται ότι και οι επενδύσεις για κρίσιμες πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας, κυκλικής οικονομίας και ναυπηγικής βιομηχανίας μπορούν να χαρακτηριστούν Εμβληματικές απολαμβάνοντας, πλεονεκτήματα αδειοδότησης, φορολογικά και επιχορηγήσεων.

Τι προβλέπει ο Νόμος

Πρόκειται για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Ανάπτυξης με τίτλο: «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2022/2464 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 14ης Δεκεμβρίου 2022, για την τροποποίηση του Κανονισμού (ΕΕ) 537/2014, της Οδηγίας 2004/109/ΕΚ, της Οδηγίας 2006/ 43/ΕΚ και της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ, όσον αφορά την υποβολή εκθέσεων βιωσιμότητας από τις εταιρείες (L 322) και της κατ’ εξουσιοδότηση Οδηγίας (ΕΕ) 2023/2775 της Επιτροπής, της 17ης Οκτωβρίου 2023, για την τροποποίηση της Οδηγίας 2013/34/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις προσαρμογές των κριτηρίων μεγέθους για τις πολύ μικρές, τις μικρές, τις μεσαίες και τις μεγάλες επιχειρήσεις ή ομίλους».

Το άρθρο 61 αναφέρει:

 Χαρακτηρισμός των επενδύσεων για κρίσιμες πρώτες ύλες στρατηγικής σημασίας, κυκλικής οικονομίας και ναυπηγικής βιομηχανίας ως Εμβληματικών Επενδύσεων Εξαιρετικής Σημασίας – Τροποποίηση παρ. 1 και 5 άρθρου 2 ν. 4864/2021
Στην περ. γ) της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4864/2021 (Α’ 237), περί ορισμού κατηγοριών και κριτηρίων στρατηγικών επενδύσεων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο πρώτο εδάφιο, μετά από τις λέξεις «πλωτών φωτοβολταϊκών πάρκων» προστίθενται οι λέξεις «επενδύσεις για την παραγωγή, ανάκτηση, εξόρυξη, διαχωρισμό, διύλιση και επεξεργασία ή ανακύκλωση κρίσιμων πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας, όπως αυτές ορίζονται στα Παραρτήματα Ι και ΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1252 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Απριλίου 2024, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για την εξασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμου εφοδιασμού με κρίσιμες πρώτες ύλες και την τροποποίηση των Kανονισμών (ΕΕ) 168/2013, (ΕΕ) 2018/858, (ΕΕ) 2018/1724 και (ΕΕ) 2019/1020 (Σειρά L), επενδύσεις που προωθούν την κυκλική οικονομία, την ανάπτυξη της ναυπηγικής βιομηχανίας,», β) στο τρίτο εδάφιο, πριν από τις λέξεις «επενδύσεις οι οποίες υλοποιούνται» προστίθενται οι λέξεις «οι ανωτέρω», γ) προστίθεται νέο πέμπτο εδάφιο, δ) στο έκτο εδάφιο, οι λέξεις «μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2025» αντικαθίστανται από τις λέξεις «ημερομηνία που ορίζεται στα Ταμεία και τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς του σχετικού κινήτρου, όπως αυτοί αναφέρονται στην παρ. 5 του άρθρου 10», ε) στο τελευταίο εδάφιο, μετά από τις λέξεις «Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας» προστίθενται οι λέξεις «, του Ε.Σ.Π.Α. 2021-2027, λοιπών Ταμείων και χρηματοδοτικών μηχανισμών και εν συνεχεία του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης», και η περ. γ) διαμορφώνεται ως εξής:
«γ) «Εμβληματικές Επενδύσεις Εξαιρετικής Σημασίας», οι οποίες υλοποιούνται από διακεκριμένες νομικές οντότητες και προωθούν την πράσινη οικονομία, την καινοτομία, την τεχνολογία, καθώς και την οικονομία χαμηλού ενεργειακού και περιβαλλοντικού αποτυπώματος και ειδικά στον τομέα αυτόν, τις επενδύσεις υποδομής με συγκεκριμένα ενεργειακά κριτήρια για την κατασκευή νέων κτιρίων, συστημάτων που συνδυάζουν σταθμό ηλεκτροπαραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (Α.Π.Ε.) και σύστημα παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου, εφόσον η παραγόμενη ηλεκτρική ενέργεια χρησιμοποιείται αποκλειστικά για την παραγωγή υδρογόνου και εγκαταστάσεις θαλάσσιων αιολικών ή πλωτών φωτοβολταϊκών πάρκων, επενδύσεις για την παραγωγή, ανάκτηση, εξόρυξη, διαχωρισμό, διύλιση και επεξεργασία ή ανακύκλωση κρίσιμων πρώτων υλών στρατηγικής σημασίας, όπως αυτές ορίζονται στα Παραρτήματα Ι και ΙΙ του Κανονισμού (ΕΕ) 2024/1252 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 11ης Απριλίου 2024, σχετικά με τη θέσπιση πλαισίου για την εξασφάλιση ασφαλούς και βιώσιμου εφοδιασμού με κρίσιμες πρώτες ύλες και την τροποποίηση των Kανονισμών (ΕΕ) 168/2013, (ΕΕ) 2018/858, (ΕΕ) 2018/1724 και (ΕΕ) 2019/1020 (Σειρά L), επενδύσεις που προωθούν την κυκλική οικονομία, την ανάπτυξη της ναυπηγικής βιομηχανίας, καθώς και επενδύσεις που ενισχύουν σημαντικά την ελληνική οικονομία και την ανταγωνιστικότητά της σε διεθνές επίπεδο. Οι επενδύσεις της παρούσας περίπτωσης δύνανται να λάβουν ένα (1) ή περισσότερα από τα κίνητρα των άρθρων 7, 8, 9, καθώς και του άρθρου 10. Αναφορικά με την ενίσχυση της περ. α) της παρ. 3 του άρθρου 10, οι ανωτέρω επενδύσεις οι οποίες υλοποιούνται εντός των Ζωνών Απολιγνιτοποίησης (Ζ.ΑΠ.) της παρ. 1 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020 (Α’ 245), μπορούν να λάβουν τη συγκεκριμένη ενίσχυση σε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%), επί του προβλεπόμενου, στον Κανονισμό (ΕΕ) 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014 «για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων ως συμβατών με την εσωτερική αγορά κατ’ εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης» (L 187), ποσοστού της έντασης ενίσχυσης. Οι επενδύσεις που υλοποιούνται εκτός Ζ.ΑΠ. της παρ. 1 του άρθρου 155 του ν. 4759/2020, μπορούν να λάβουν την ενίσχυση του προηγούμενου εδαφίου σε ποσοστό ογδόντα τοις εκατό (80%) επί του προβλεπόμενου στον Κανονισμό (ΕΕ) 651/2014 της Επιτροπής της 17ης Ιουνίου 2014 ποσοστού της έντασης ενίσχυσης. Οι επενδύσεις που ενισχύονται μέσω καθεστώτος του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης (Π.Π.Κ.Μ.) για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό τη στήριξη της οικονομίας μετά την επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας (Ανακοίνωση Ευρωπαϊκής Επιτροπής 2023/C 101/03), ανεξάρτητα από τη γεωγραφική περιοχή υλοποίησής τους, μπορούν να λάβουν τη συγκεκριμένη ενίσχυση σε ποσοστό εκατό τοις εκατό (100%), επί του προβλεπόμενου ποσοστού της έντασης ενίσχυσης του καθεστώτος Π.Π.Κ.Μ.

Απαραίτητη προϋπόθεση για την παροχή των ενισχύσεων των άρθρων 8 και 10, διαζευκτικά ή σωρευτικά, στα επενδυτικά σχέδια, τα οποία εντάσσονται στην παρούσα κατηγορία, είναι η ολοκλήρωση της υλοποίησης τους μέχρι την ημερομηνία που ορίζεται στα Ταμεία και τους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς του σχετικού κινήτρου, όπως αυτοί αναφέρονται στην παρ. 5 του άρθρου 10. Η ως άνω προϋπόθεση αναφέρεται στην αίτηση του επενδυτή της παρ. 1 του άρθρου 12 και στο χρονοδιάγραμμα που τη συνοδεύει. Σε περίπτωση υπέρβασης της ως άνω προθεσμίας υλοποίησης, η επένδυση αποχαρακτηρίζεται από «Εμβληματική Επένδυση Εξαιρετικής Σημασίας» και τα εγκεκριμένα κίνητρα ανακαλούνται σύμφωνα με το άρθρο 19. Η ένταξη των επενδυτικών σχεδίων στην παρούσα περίπτωση, τα οποία αιτούνται να λάβουν τα κίνητρα των άρθρων 8 και 10, διαζευκτικά ή σωρευτικά πραγματοποιείται μέχρι εξαντλήσεως των διαθέσιμων πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, του Ε.Σ.Π.Α. 2021-2027, λοιπών Ταμείων και χρηματοδοτικών μηχανισμών και εν συνεχεία του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης.».

Στην παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 4864/2021, περί ορισμού κατηγοριών και κριτηρίων στρατηγικών επενδύσεων, επέρχονται οι ακόλουθες τροποποιήσεις: α) στο δεύτερο εδάφιο, οι λέξεις «επενδυτικού του» διαγράφονται, β) προστίθεται τελευταίο εδάφιο και η παρ. 5 διαμορφώνεται ως εξής:
«5. Κάθε επενδυτικό σχέδιο εντάσσεται με την απόφαση της παρ. 1 του άρθρου 15, κατόπιν σχετικής αίτησης του φορέα της επένδυσης της παρ. 1 του άρθρου 12 σε κατηγορία στρατηγικών επενδύσεων της παρ. 1, πλην της περ. ε της ίδιας παραγράφου, περί των αυτοδίκαια εντασσόμενων στρατηγικών επενδύσεων. Ο φορέας της επένδυσης αιτείται, βάσει του παρόντος, την ένταξη του σχεδίου σε συγκεκριμένη κατηγορία, καθώς και τα κίνητρα της συγκεκριμένης κατηγορίας, τα οποία επιθυμεί να λάβει. Αν η επένδυση πληροί τα κριτήρια περισσότερων κατηγοριών, ο φορέας της επένδυσης μπορεί να ζητήσει τη χορήγηση των κινήτρων των κατηγοριών αυτών.».