“Δεν μπορούμε να οδηγηθούμε σε εγκατάλειψη της βιομηχανίας” είπε χθες στην ομιλία του στο COP29 από το Μπακού του Αζερμπαιτζάν ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, τονίζοντας την πρόκληση  να πετύχουμε μια μετάβαση που οι πολίτες μας θα μπορούν να αποδεχθούν και οι επιχειρήσεις μας να αντέξουν οικονομικά.

Επεσήμανε την ανάγκη η Ευρώπη να θέσει την πράσινη μετάβαση σε πιο στέρεο έδαφος   σημειώνοντας ότι το μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών πρέπει να αποτελεί μέρος μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής στρατηγικής κι όχι το αντίθετο. Αναφέρθηκε  στο πρόβλημα  της Ευρώπης που ενώ  είναι πρωτοπόρος στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας,   εξακολουθούμε να έχουμε υψηλότερες τιμές ενέργειας σε σχέση με οποιονδήποτε άλλον. Είμαστε η μόνη περιοχή που επιβάλλει βαρύ φόρο στις εκπομπές ρύπων.   μερίδιο της Ευρώπης στις παγκόσμιες εκπομπές μειώνεται και το 2023 αναλογούσε μόλις στο 6%.

Πρόσθεσε ότι είναι σαφές πως «χρειαζόμαστε μια έξυπνη πράσινη συμφωνία» και ανέφερε «τέσσερις επείγουσες αναπροσαρμογές για να φτάσουμε εκεί.

“Πρώτον, η Ευρώπη και ο κόσμος πρέπει να είναι πιο ειλικρινείς όσον αφορά τα αντισταθμίσματα που συνεπάγεται η ενεργειακή μετάβαση. Ναι, η ενεργειακή μετάβαση θα μειώσει μακροπρόθεσμα το κόστος, αλλά αυτή η μετάβαση δεν θα είναι ανώδυνη. Πρέπει να προβληματιστούμε σχετικά με μία πορεία που γίνεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς και οδηγεί σε μείωση της ανταγωνιστικότητάς μας και μια άλλη πορεία που εξελίσσεται μεν κάπως πιο αργά, επιτρέπει δε στη βιομηχανία να προσαρμοστεί και να ευημερεί. Είναι δική μας ευθύνη να αξιολογήσουμε προσεκτικά αυτά τα αντισταθμίσματα, και όχι να ελπίζουμε ότι θα εξαφανιστούν ως δια μαγείας”.

Οι δηλώσεις αυτές έρχονται σε μια περίοδο που εντείενται ο προβληματισμός στην Ευρώπη για την ανάγκη ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και λίγες εβδομάδες μετά την ανακοίνωση της κυβερνητικής στρατηγικής για τη βιομηχανία από τον υπουργό  Ανάπτυξης, Τάκη  Θεοδωρικάκο   σε τρεις πυλώνες και ειδικότερα:  Βελτίωση στο επιχειρηματικό περιβάλλον, με μείωση της γραφειοκρατίας  και  βελτίωση  υποδομών, ανάπτυξη  χρηματοδοτικών εργαλείων και κινήτρων για  επενδύσεις  και κίνητρα για περισσότερη καινοτομία και έρευνα.

ΕΕΝΕ: 4 μέτρα για τη βιομηχανία

Την ίδια στιγμή στην καρδιά της Αθήνας, στην 8ης Οικονομική  Διάσκεψης της Ε.ΕΝ.Ε, έγινε συζήτηση προτάσεων για την παραγωγική αναγέννηση και τις επενδύσεις στην Ελλάδα.

Προτάθηκεν τέσσερα συγκεκριμένα μέτρα:

·         Μηδενικό οριακό μη μισθολογικό κόστος ως κίνητρο για την ψηφιακή αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού των επιχειρήσεων.

·         Μειωμένη Οριακή Φορολόγηση Επιχειρήσεων για διευκόλυνση της μεγέθυνσης των επιχειρήσεων.

·         Σταδιακή κατάργηση της προκαταβολής φόρου για την αποφυγή αυξημένου effective tax rate.

·         Επιτάχυνση αποσβέσεων σε μηχανολογικό εξοπλισμό για την τόνωση των παραγωγικών επενδύσεων.

Ο Πρόεδρος της Ε.ΕΝ.Ε, Κρίστιαν Χατζημηνάς,  τόνισε την ανάγκη για αλλαγές στο μη μισθολογικό κόστος, σημειώνοντας πως αν εφαρμοστούν τα τρία από τα τέσσερα μέτρα που προτείνει η Ε.ΕΝ.Ε. (εκτός της προκαταβολής), θα υπάρξει ουσιαστική βελτίωση για τους επιχειρηματίες. «Αφήστε μας να εκπαιδεύσουμε το προσωπικό μας και μην μας φορολογείτε για την εκπαίδευση», είπε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας τη σημασία της επανεκπαίδευσης των εργαζομένων και της απόκτησης νέων δεξιοτήτων, κυρίως ψηφιακών. Σημείωσε, δε, ότι με την επανεκπαίδευση αυξάνεται η παραγωγικότητα και πως μειώνοντας τους οριακούς φόρους, τότε θα δούμε τις επενδύσεις να μεγαλώνουν.

Μιχάλης Στασινόπουλος: Το Κράτος να έρθει αρωγός και συνομιλητής με την παραγωγή

Ο  Μιχάλης Στασινόπουλος, Πρόεδρος στην Ελληνική Παραγωγή και Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της ElvalHalcor, τόνισε την ανάγκη να δημιουρηθεί ένα υγιές παραγωγικό οικοσύστημα, και την ανάγκη η χώρα κατά προτεραιότητα να διαμορφώσει ένα βιομηχανικό όραμα που θα της επιτρέψει να καλύψει το χαμένο έδαφος.

Σημείωσε ότι  είναι θετικό γεγονός η πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης να στηρίξει την Βιομηχανία και ότι ο πρωθυπουργός και ο υπ. Ανάπτυξης περιέγραψαν με σαφήνεια την ανάγκη για ένα ουσιαστικό παραγωγικό μετασχηματισμό και την ενίσχυση των επενδύσεων και της Βιομηχανίας. Όμως επεσήμανε η ανάγκη είναι τόσο επείγουσα που οι προθέσεις πρέπει να γίνουν γρήγορα πράξεις. Ο παραγωγικός κόσμος είπε είναι έτοιμος να επενδύσει , όμως η  βομηχανία  ζητά συνθήκες ανταγωνισμού και λειτουργίας αντίστοιχες με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Πχ δυνατότητα επιτυχημένων αποσβέσεων. Είμαστε οι μόνοι στον ΟΟΣΑ που δεν την έχουμε. Μία αγορά ενέργειας που να φέρει το κόστος ενέργειας στο επίπεδο των ανταγωνιστών μας και όχι παγίως υψηλότερο… Εχουμε 30-40 ευρώ τη μεγαβατώρα πιο ακριβή, δεν είναι ωραίο αυτό να το θεωρούμε φυσιολογικό,” τόνισε.

“Η Βιομηχανία ζητά την άρση των εμποδίων και την χρήση κινήτρων που φέρνουν επενδύσεις. Επίσης να μη γίνεται  φορολόγηση στο  κόστος της. Άλλο είναι να φορολογείς το κέρδος, το οποίο είναι εν πάσει περιπτώσει μία εθνική πολιτική που συνδέεται και  άλλο να φορολογείται το κόστος των εταιρειών εμποδίζοντάς τες να επιζούν και να αναπτύσσονται. Οι σοβαροί επιχειρηματίες αυτή την προτεραιότητα έχουν. Το μη μισθολογικό κόστος, οι εισφορές, τα χαρτόσημα που εμφανίζονται να είναι κάτι εκατομμυρίων τελευταία στα ενεργειακά…»

 Το κράτος πρέπει να καταλάβει τι κάνουμε και τι μπορούμε να προσφέρομε στην οικονομία. Να καταλάβει τι χρειαζόμαστε για να μπορούμε να επενδύουμε και να αναπτυσσόμαστε γιατί η βιομηχανια πρέπει συνεχώς να επενδύει

 Σύμφωνα με τον κ. Στασινόπουλο οι προτάσεις που κατέθεσε η ΕΕΝΕ θα μπορούσαν να είναι κεντρικά στοιχεία «μίας νέας βιομηχανικής πολιτικής», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά. «Πριν από όλα όμως, το πιο σημαντικό, είναι το Κράτος να έρθει αρωγός και συνομιλητής με την παραγωγή. Να αντιληφθεί ότι το όραμα και οι επενδύσεις των επιχειρήσεων είναι και γι αυτό και για τη χώρα μία επένδυση για το μέλλον. Η πιο σημαντική επένδυση για την επιβίωση και την ευημερία μας, για το μέλλον της χώρας! Και μέσα απ’ τη συνεργασία αυτή να αναβαθμιστεί και η αντίληψη για τη Βιομηχανία, η οποία έχει ‘φθαρεί’. Μετά από τόσα χρόνια αποβιομηχάνισης πολλές φορές δυσκολευόμαστε να εξηγήσουμε και να γίνουμε αντιληπτοί για το τι χρειάζεται η βιομηχανία μικρή και μεγάλη ώστε να επιβιώσει. Ελπίζουμε το κράτος να καταλάβει καλύτερα τι κάνουμε και πόσο μπορούμε να προσφέρουμε στην οικονομία. Η Βιομηχανία δεν είναι στατικό πράγμα. Πρέπει διαρκώς να επενδύεις. Αυτός είναι βασικός κανόνας. Καμιά φορά μιλάς σε ένα υπουργό και απαντάνε ‘εντάξει, καλά είστε”. Οχι, πρέπει να επενδύουμε διαρκώς», τόνισε.

Ο ίδιος έκανε λόγο για εθνικό θέμα και κάλεσε να πάρουν θέση όλα τα κόμματα. « Στη διαδικασία μιας ριζικής παραγωγικής μεταρρύθμισης πρέπει να πάρουν θέση όλες οι πολιτικές δυνάμεις. Είναι εθνικό θέμα και πρέπει να πάρουν θέση για τη δημιουργία μιας διαχρονικής, στιβαρής, σταθερής, παραγωγικής βάσης. Γιατί η Βιομηχανία έχει και την έννοια της διαχρονικότητας. Δεν είναι ευκαιριακή ούτε εποχιακή δραστηριότητα. Είναι μια διαχρονική επένδυση και ανάπτυξη που βασίζεται σε ένα όραμα το οποίο πρέπει να αγκαλιάσει και η Πολιτεία. Αυτη η βάση θα βοηθσει τη χώρα να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες του παρελθόντος και να στηρίξει όλη την κοινωνία. Για τους νέους και την κοινωνία να συμμετεχει σε μια παραγωγική εξωστρεφη και βιωσιμη παραγωγική βάση είναι ότι πιο συναραπαστικό και είναι πραγματική ελπίδα για το μέλλον της χώρας”, κατέληξε.

Ο γόρδιος δεσμός του ενεργειακού κόστους

«Δεν έχουμε βρει λύση στα προβλήματά μας και η βιομηχανία χρειάζεται στήριξη» τόνισε ο Αντώνης Κοντολέων, Πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ελλάδας, ΕΒΙΚΕΝ, μιλώντας στο πάνελ της 8ης Οικονομική  Διάσκεψης της Ε.ΕΝ.Ε, με τίτλο “Επαναβιομηχάνιση και Ενέργεια”.

Όπως εξήγησε ο τρόπος με τον οποίο δουλεύει σήμερα η αγορά των PPA «περιέχει τεράστιο επιχειρηματικό ρίσκο» και προσέθεσε «εμείς δε συνιστούμε να γίνεται χρήση των PPA». Μίλησε ακόμα για «κανιβαλισμό» της αγοράς ενέργειας μετά την είσοδο των ΑΠΕ, καθώς οι τιμές πέφτουν όσο υπάρχει ηλιοφάνεια και αυξάνονται σημαντικά όταν πέφτει ο ήλιος. «Οι PPA με φωτοβολταϊκά δεν αποτελούν λύση για τη βιομηχανία» ξεκαθάρισε και προσέθεσε ότι «η βιομηχανία είναι εκτεθειμένη», ότι υπάρχουν «συνθήκες χειραγώγησης» της αγοράς ενέργειας καθώς οι παίκτες είναι λίγοι.

Μεσοσταθμικά το κόστος της ενέργειας για τις ελληνικές επιχειρήσεις είναι 2-3 φορές υψηλότερο από χώρες όπως η Γερμανία και η Γαλλία και αφορά όχι μόνο στις μεγάλες βιομηχανίες αλλά και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είπε μιλώντας ο Ορέστης Ομράν, Δικηγόρος και Εταίρος της DLA Piper. Όπως είπε προκειμένου να μειωθεί το ενεργειακό κόστος είναι απαραίτητο να υπάρξει ενίσχυση των δικτύων σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, αποσύνδεση των τιμών ενέργειας που πληρώνουν οι επιχειρήσεις από τη χονδρεμπορική αγορά- κυρίως λόγω του ολιγοπωλιακού χαρακτήρα της τελευταίας- και ενίσχυση του ανταγωνισμού στην παραγωγή ενέργειας. «Θα θέλαμε μία αγορά με μεγαλύτερη πρόσβαση στις Διμερείς Συμβάσεις Πώλησης (PPA), με μεγαλύτερη σύνδεση με τις αγορές της ΕΕ» είπε και «ένα χρηματιστήριο ενέργειας με εσωτερικό ανταγωνισμό σε χρηματοδοτικά ενεργειακά προϊόντα, που θα είναι πιο οικονομικά» κατέληξε.

Στο ζήτημα του ανταγωνισμού αναφέρθηκε ο Αθανάσιος Δαγούμας, Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας & Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), τονίζοντας ότι η Αρχή εισήγαγε τον Δεκέμβριο του 2021 τη δυνατότητα για το σύνολο των προμηθευτών να συνάπτουν διμερή συμβόλαια, «ώστε να μην υπάρχουν δομικές ασυμμετρίες στην αγορά». Όμως, όπως παραδέχθηκε, «το εργαλείο αυτό δεν αξιοποιήθηκε από τους προμηθευτές» ώστε να προσφέρονται  σταθερά τιμολόγια στις επιχειρήσεις. Ανακοίνωσε επίσης ότι από το χρηματιστήριο ενέργειας θα τεθεί σε λειτουργία η πλατφόρμα PPA που θα δίνει τη δυνατότητα για διμερείς συμβάσεις μεταξύ των επιχειρήσεων με τους παραγωγούς ΑΠΕ αλλά και με άλλα σχήματα όπως τα υβριδικά μοντέλα παραγωγής ενέργειας. «Οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν κουλτούρα επενδύσεων και διαχείρισης ρίσκου» είπε ο Α. Δαγούμας και δεν πρέπει να αναζητούν τα μοντέλα εγγυημένων τιμών. Σημείωσε επίσης ότι στην πλατφόρμα για τις PPA υπάρχουν εργαλεία που ενσωματώνουν στοιχεία του green pool.

Την ανάγκη να «μεγαλώσει η πίτα» της αγοράς ενέργειας με δίκτυα και διαδρόμους μεταφοράς ενέργειας επεσήμανε η Μαρία Γαβουνέλη, Καθηγήτρια και Γενική Διευθύντρια του ΕΛΙΑΜΕΠ.Όπως εξήγησε, θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη η παραγωγή ενέργειας εκτός Ευρώπης, σε χώρες με ήλιο και αέρα, οι οποίες θα μπορούν να διοχετεύουν αυτή την ενέργεια σε διαφορετικές χρονικές στιγμές από εκείνες κατά τις οποίες παράγονται ΑΠΕ στην Ελλάδα. Σημείωσε ωστόσο ότι «με τις γεωπολιτικές εξελίξεις, υπάρχει αγωνία για το αν θα μπορέσουμε να συνδέσουμε αυτά τα δίκτυα» αναφέροντας χαρακτηριστικά το πρόσφατο παράδειγμα του Great Sea Interconnector μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.

Ο Γιάννης Μανιάτης, Αντιπρόεδρος της Ομάδας της Προοδευτικής Συμμαχίας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Γ. Μανιάτης εξέφρασε την εκτίμηση ότι στο μέλλον «τα πάντα θα γίνουν εξηλεκτρισμένα» και ανέφερε ότι το «το φιλόδοξο σχέδιο της Ελλάδας» για την πράσινη μετάβαση «δε στηρίζεται σε γερά θεμέλια». Σημείωσε επίσης ότι «η Ελλάδα είναι από τις πιο εξαρτημένες ενεργειακά χώρες της Ευρώπης», με το ποσοστό να φτάνει στο 76% την ώρα που ο ευρωπαϊκός μέσος όρος βρίσκεται στο 62,5%.