Ποιος θυμάται τις γραφομηχανές; Έκθεση της συλλογής του Τομ Χανκς

Στη αχρηστία μεν, πλην όμως περιζήτητα αντικείμενα για συλλέκτες, ακόμη και για εκθέσεις. Οι γραφομηχανές που γνώρισαν δόξες για περίπου ενάμιση αιώνα, παραχωρώντας τη θέση τους από την δεκαετία του ΄90 στους σύγχρονους υπολογιστές  είναι το συλλεκτικό πάθος του διάσημου ηθοποιού Τομ Χάνκς, που τα τελευταία 50 χρόνια τις συλλέγει μανιωδώς.

Ο ίδιος έχει μιλήσει για την συλλογή του αλλά ως τώρα δεν είχε παρουσιαστεί σε κοινό. Οι επισκέπτες μιας έκθεσης όμως, που θα εγκαινιαστεί τον Ιανουάριο στον Σαγκ Χάρμπορ  του ανατολικού Λογκ Άιλαντ  θα έχουν την ευκαιρία να δουν 35 από αυτές, καθώς θα αποτελέσουν το αντικείμενο μιας εικαστικής εγκατάστασης.

Με τίτλο «Μερικές από τις γραφομηχανές του Τομ» η έκθεση θα παρουσιαστεί στο Church Sag Harbor, έναν οργανισμό που ιδρύθηκε από τους καλλιτέχνες  Έιπριλ Γκόρνικ και Έρικ Φισλ ως ένα κοινοτικό κέντρο τέχνης,  που ασχολείται με την «ζωή των πραγμάτων» οργανώνοντας  εκδηλώσεις γύρω από  τον υλικό πολιτισμό με την εξερεύνηση διαφόρων αντικείμενων, όπως για παράδειγμα οι κιθάρες  και τα ποδήλατα.

Στην προκειμένη περίπτωση και παρ΄ ότι πολλές λεπτομέρειες δεν είναι ακόμη γνωστές το κέντρο υπόσχεται μια τολμηρή παρουσίαση με έμφαση στο χρώμα και στον ρόλο της γραφομηχανής στη διαφήμιση, τη λαϊκή κουλτούρα και τον κινηματογράφο.

Ο κτύπος του 20ού αιώνα

Ο Φισλ επικοινώνησε με τον Τομ Χανκς -με τον οποίο έχουν κοινούς φίλους- για τη διοργάνωση της έκθεσης, αφού είδε την ταινία του ηθοποιού «Καλιφόρνια Γραφομηχανή» του 2016. (Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ σε σκηνοθεσία Νταγκ Νίκολ, που εξερευνά τη μυθολογία, η οποία συνδέεται με τη γραφομηχανή αλλά και τους λάτρεις της). Έτσι η έκθεση θα δίνει σε γενικό πλαίσιο της ιστορία της γραφομηχανής και, όπως λέει ο επιμελητής της, ο Σάιμον Ντούμαν «Η εκπληκτική συλλογή γραφομηχανών του Τομ Χανκς  θα ενθουσιάσει τους επισκέπτες όλων των ηλικιών».

Ενθουσιώδης και ο ίδιος -η μητέρα του ήταν δακτυλογράφος- πιστεύει ότι αυτές οι μηχανές «περίεργες, περίπλοκες αλλά και γελοία απλές έχουν πολλά να μας διδάξουν για την ιστορία και τον πολιτισμό». Αυτός ήταν και ο λόγος, όπως δηλώνει, που άδραξε την ευκαιρία να σχεδιάσει αυτήν την εγκατάσταση.

«Στόχος μου είναι, να αναδείξω τη γοητεία, τη μηχανική μεγαλοπρέπεια και το κοινωνικό/ιστορικό νόημα αυτών των συναρπαστικών αντικειμένων. Άλλωστε, το soundtrack του 20ού  αιώνα είναι το μαγικό «κλακ» και το «πιγνκ» μιας γραφομηχανής. Κλακ, κλακ, κλακ… πινγκ !».

Ο Ντούμαν μάλιστα, επιλέχθηκε από τους υπεύθυνους του Church Sag Harbor, λόγω του εκπληκτικού και εμβληματικού του τρόπου να δίνει ζωή σε αντικείμενα μέσω έξυπνων, συχνά low-fi τεχνικών, που συνάδουν και με την προσέγγιση του συγκεκριμένου φορέα.

Πάντα σε χρήση

Ο Τομ Χανκς απέκτησε την πρώτη του γραφομηχανή από έναν φίλο του, ο οποίος είχε κάνει αναβάθμιση με ένα νεότερο μοντέλο. Όταν όμως ο ηθοποιός την πήγε για  σέρβις, το 1978, ο υπεύθυνος του συνεργείου στο  Κλίβελαντ του είπε ότι δεν άξιζε τον κόπο. «Μου εξήγησε ότι είχα στην κατοχή μου ένα παιχνίδι», θυμόταν ο Χανκς σε μία συνέντευξή του. «Ήταν ένα πράγμα, που έμοιαζε με γραφομηχανή αλλά ήταν κατασκευασμένο από πλαστικό. Ήταν κακοσχεδιασμένη και άσχημα φτιαγμένη».

Ο ανερχόμενος ακόμη τότε ηθοποιός έφυγε έτσι από το συνεργείο με ένα νέο μοντέλο αλλά και με μια νέα προοπτική. «Αυτός ο τύπος, μου άλλαξε την αντίληψη για τη θέση που μπορεί να έχει  μια γραφομηχανή στη ζωή σου», όπως έχει πει.

Ο ίδιος ακόμη και σήμερα χρησιμοποιεί γραφομηχανή για να απαντήσει σε ευχαριστήρια μηνύματα, σε  σημειώσεις και σε λίστες υποχρεώσεων. Το 2017 έγραψε μία συλλογή  διηγημάτων με επίκεντρο αυτές τις αναλογικές μηχανές ενώ είναι γνωστό, ότι έχει στείλει κομμάτια της συλλογής του σε άγνωστους, πλην πανευτυχείς κατόπιν αυτού, οπαδούς του είδους.

Το 2012 εξάλλου, δέχθηκε και ο ίδιος ένα δώρο, μία  Corona Smith του 1934 μέσω ενός podcast. Και το  2018, ο Χανκς απάντησε, ακόμη και σε μια μαθήτρια γυμνασίου, που του έγραψε, όταν διάβασε το βιβλίο του, στέλνοντάς της μια γραφομηχανή και ένα γράμμα, δακτυλογραφημένο φυσικά,  που της ευχόταν τα καλύτερα για την χρήση της.

Διαβάστε επίσης

Νέα στοιχεία DNA ξαναγράφουν τις μέχρι τώρα γνωστές ιστορίες που λέγονταν για τους κατοίκους της αρχαίας Πομπηίας

Δημοπρασία κόμικ Lucky Luke αναδεικνύει τη συμβολή του Morris στην ένατη τέχνη

Ρολόγια και καρτ ποστάλ με μνήμες Τιτανικού –Χρυσές τιμές σε δημοπρασία