Maurizio Cattelan: Μια «μπανάνα κολλημένη με μονωτική ταινία» βγαίνει σε δημοπρασία με τιμή 1 εκατομμύριο δολάρια

Το viral εννοιολογικό έργο τέχνης του Maurizio Cattelan θα βγει σε δημοπρασία στον οίκο Sotheby’s αυτόν τον Νοέμβριο.

Όταν ο δημοφιλής αλλά και αμφιλεγόμενος καλλιτέχνης της σύγχρονης τέχνης κόλλησε με μονωτική ταινία μια φρέσκια μπανάνα σε έναν τοίχο στη διεθνή έκθεση τέχνης Art Basel στο Μαϊάμι Μπιτς το 2019, προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις.

Η γκαλερί του Cattelan αναγκάστηκε σύντομα να κατεβάσει το έργο επειδή ο συνωστισμός στο περίπτερο της ήταν μη διαχειρίσιμος, καθώς μέσα σε λίγες ημέρες έγινε viral.

Διασημότητες έκαναν αναρτήσεις για αυτό, σοβαροί κριτικοί έσπευσαν να εκφράσουν την άποψη τους και ένα άτομο… έφαγε την μπανάνα. Αλλά το πιο σημαντικό ήταν ότι οι συλλέκτες επιθυμούσαν διακαώς να το αποκτήσουν.

Το έργο, το οποίο φέρει τον τίτλο Comedian, που δημιουργήθηκε σε τριπλή έκδοση, πουλήθηκε σε τιμές από 120.000 έως 150.000 δολάρια το καθένα. Το ένα δωρίστηκε στο Μουσείο Guggenheim και τα άλλα δύο βρέθηκαν σε ιδιωτικές συλλογές.

Πέντε χρόνια αργότερα, ένα από τα έργα που κατέληξαν σε ιδιώτες, θα διατεθεί μέσω δημοπρασίας στο κοινό σε τιμή σημαντικά υψηλότερη: Η εκτίμησή για την προπώλησή του είναι 1 έως 1,5 εκατομμύριο δολάρια.

«Διαχειριζόμαστε όχι μόνο ένα από τα σημαντικότερα και σπουδαιότερα έργα τέχνης που έχει δημιουργήσει ποτέ ο [Cattelan]», λέει ο David Galperin, επικεφαλής της σύγχρονης τέχνης για την Αμερική στον οίκο Sotheby’s. «Είναι πραγματικά ένα από τα πιο πολυσυζητημένα έργα του αιώνα. Είναι λοιπόν η αξία του 1 έως 1,5 εκατομμυρίου δολαρίων πραγματική; Όχι, αλλά θα μπορούσε να ξεπεράσει κατά πολύ αυτό το όριο; Πιστεύω πως ναι».

Κατανόηση της αξίας

Στην τέχνη, η αξία δεν έχει ποτέ προκύψει μόνο από τα υλικά, αναφέρει του bloomberg.

Ένας πίνακας του Πικάσο είναι απλώς μπογιά σε καμβά. Με το ίδιο σκεπτικό, ο Δαβίδ του Μιχαήλ Άγγελου είναι απλώς ένα κομμάτι πέτρας.

Και πάνω από έναν αιώνα πριν, το Fontaine του Marcel Duchamp, ένα ουρητήριο τοποθετημένο οριζόντια σε μια επιφάνεια, ουσιαστικά εξάλειψε, μεταξύ άλλων, το ερώτημα αν το «χέρι» ενός καλλιτέχνη ήταν απαραίτητο ή όχι για να γίνει ένα αντικείμενο έργο τέχνης.

Σήμερα, ο κόσμος της τέχνης είναι κορεσμένος από έργα, εννοιολογικά ή μη, φτιαγμένα από έτοιμα υλικά. Από αυτή την άποψη το έργο Comedian δεν είναι κάτι καινούργιο.

Ωστόσο, αυτό που είναι αναμφισβήτητα πιο καινοτόμο σχετικά με το έργο είναι ότι έχει ερμηνευτεί ως έκφραση του παραλογισμού της ίδιας της αγοράς τέχνης.

«Πρόκειται για ένα έργο τέχνης που έχει προκαλέσει τόσο μεγάλη συζήτηση και διάλογο γύρω από την έννοια της αξίας ειδικά σε σχέση με την τέχνη», εξηγεί ο David Galperin. «Δεν υπάρχει καλύτερη πλατφόρμα για να συμμετάσχει κανείς σε αυτή τη συζήτηση από τη δημοπρασία».

Τι θα πάρει ο αγοραστής

Όποιος αγοράσει το έργο θα λάβει πιστοποιητικό γνησιότητας. Το εν λόγω πιστοποιητικό παρέχει το δικαίωμα έκθεσης του έργου τέχνης και περιλαμβάνει επίσης λεπτομερείς οδηγίες για αυτό.

Ως μπόνους, ο νικητής της δημοπρασίας θα λάβει ένα ρολό μονωτικής ταινίας και μια μπανάνα, που τουλάχιστον θα τον γλιτώσει από την επίσκεψη του στο σούπερ μάρκετ.

«Η μπανάνα και η μονωτική ταινία μπορούν να αντικατασταθούν ανάλογα με τις ανάγκες», σημειώνει ο Galperin. «Δεν πρόκειται για μια αυθεντική μονωτική ταινία και μπανάνα». (Αυτή η έκδοση έχει ήδη πουληθεί ιδιωτικά μια φορά στο παρελθόν).

Η πώληση του έργου στην πολύ σημαντική βραδινή δημοπρασία σύγχρονων έργων του Sotheby’s στις 20 Νοεμβρίου ήταν ένα καλά κρυμμένο μυστικό, λέει ο Galperin. «Δεν το γνώριζε κανείς, εκτός από ένα ή δύο μέλη της ομάδας μου και τους δημοσιογράφους στους οποίους απευθυνθήκαμε τις τελευταίες 24 ώρες».

Ως εκ τούτου, δεν έχουμε πραγματοποιήσει καμία κίνηση διαφήμισης ή προβολής του συγκεκριμένου έργου μέχρι τώρα, αλλά ο Galperin δηλώνει βέβαιος ότι θα υπάρξει ένα κύμα ενδιαφέροντος καθώς το Comedian ξεκινάει μια παγκόσμια περιοδεία στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, το Παρίσι, το Μιλάνο, το Χονγκ Κονγκ, το Ντουμπάι, την Ταϊπέι, το Τόκιο και το Λος Άντζελες πριν από την πώληση.

Ο ίδιος, πιστεύει ότι θα υπάρξουν παραδοσιακοί συλλέκτες έργων τέχνης που θα διεκδικήσουν το έργο, για τους οποίους, όπως υποστηρίζει, η μπανάνα που έχει κολληθεί με μονωτική ταινία θα είναι «ένα σημαντικό τρόπαιο», αλλά η παγκόσμια φήμη της, σημαίνει ότι το κοινό θα μπορούσε να είναι πολύ μεγαλύτερο.

«Δεδομένου του τρόπου με τον οποίο αυτό το έργο τέχνης κατάφερε να διαπεράσει τα όρια του κόσμου της τέχνης και να εισέλθει στη δημόσια, ποπ πολιτιστική συνείδηση», καταλήγει, «έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει το ενδιαφέρον πραγματικά όλων».

Διαβάστε επίσης:

Καμχή, Ζουμπουλάκη, Πανάς, ελβετικά ρολόγια: Μόδα και Τέχνη

Καστανιώτης, Βρανοπούλου, Prada στο φεγγάρι: Μόδα και Τέχνη

Μαρία Λοϊζίδου: Οι διάφανες μεταλλικές κουρτίνες της στον Κεραμεικό