Ραλλού Γιαννά: «Άνθη και κοσμήματα συμβολίζουν τις σχέσεις»

Πριν από λίγο καιρό το επιβλητικό Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη, κάτω από τη σκιά του Ηρωδείου στην Αθήνα, μεταμορφώθηκε σε κήπο με λουλούδια. Η εικαστικός της έκθεσης Paper Flower Stories Ραλλού Γιαννά εμπνεύστηκε ένα ιδιοφυές μέσο για να εκφράσει την καλλιτεχνική της φύση.

Χρησιμοποιεί χαρτί για να δημιουργήσει τέχνη. Και δη για να αποθεώσει και να απαθανατίσει με αυτό ό,τι πιο ωραίο υπάρχει στη φύση: Τα άνθη.

Μυρωδιές και χρώματα

«Από μικρή αγαπούσα πολύ τη φύση και τις εκδρομές σ᾽αυτήν και θαύμαζα τα λουλούδια και κάθε είδους βλάστηση», εξηγεί η Ραλλού Γιαννά.

«Γοητευόμουν από τα χρώματά τους, τις μυρωδιές τους, τα σχήματα τους και την εναλλαγή των ειδών τους την κάθε εποχή.

Θυμάμαι ακόμα τη χαρά μου όταν μικρούλα χωνόμουν μέσα στις μαργαρίτες, τις παπαρούνες και τα διάφορα αγριολούλουδα που συναντούσαμε στη βόλτα μας με τη μητέρα μου, για να μαζέψουμε λουλούδια και να φτιάξουμε στεφάνι ή να στολίσουμε κάποιο χώρο του σπιτιού μας. Αργότερα, στο δικό μου το σπίτι, ενήλικη πλέον, πάντα στόλιζα και στολίζω τα βάζα με λουλούδια για να δώσω χρώμα και να ομορφύνω τους χώρους του σπιτιού».

Η πρώτη γνωριμία

Για να φτάσει όμως να τα μετουσιώσει σε τέχνη φαντασμαγορική, πέρασαν χρόνια και μάλιστα όχι απρόσκοπτα…

«Η πρώτη μου γνωριμία με την τέχνη των paper flowers έγινε όταν τα παιδιά μου ήταν πολύ μικρά», θυμάται η Ραλλού Γιαννά.

«Τους είχαν χαρίσει ένα kit με όλα τα σύνεργα που χρειάζονται για να φτιάξει κανείς λουλούδια από χαρτί, μαζί με οδηγίες. Τότε, μου κέντρισε το ενδιαφέρον αυτή η ασχολία, όμως θεώρησα ότι τα παιδιά μου ήταν μικρά για κάτι τέτοιο και έβαλα το κουτί στην αποθήκη.

Όμως, η αποθήκη αυτή πλημμύρισε και ό,τι υπήρχε μέσα καταστράφηκε.

Έτσι, χάθηκε η ευκαιρία να δοκιμάσω τις ικανότητες μου σε αυτό το είδος τέχνης, που μου είχε τόσο τραβήξει το ενδιαφέρον».

Το γύρισμα του χρόνου

Πολλά χρόνια αργότερα, το 2020, και ενώ αντιμετώπιζε σοβαρό πρόβλημα υγείας, που είχε καθηλώσει τη Ραλλού Γιαννά για μεγάλο χρονικό διάστημα μέσα στο σπίτι, η έμπνευση τής χτύπησε και πάλι την πόρτα.

Έπεσε το μάτι της σε άρθρο για τα paper flowers.

«Άρχισα λοιπόν να ψάχνω πληροφορίες και να διαβάζω και άλλα άρθρα και πολύ σύντομα προμηθεύτηκα τα ειδικά κρεπ χαρτιά και τα εργαλεία που χρειάζονται. Δειλά δειλά ξεκίνησα να πειραματίζομαι και να φτιάχνω τα πρώτα μου λουλούδια. Γρήγορα συνειδητοποίησα την κλίση μου και έπεσα με πάθος στη δουλειά».

Μία δεύτερη αναποδιά στην γενική υγεία, και συγκεκριμένα ο κορονοϊός, έφερε και τον εγκλεισμό. Όπως και τόσοι άλλοι δημιουργοί, «κατάφερα να εξελίξω την τεχνική μου και να φτάσω να δημιουργώ υψηλού επιπέδου συνθέσεις λουλουδιών, που πλέον μπορούν να θεωρηθούν έργα τέχνης», παρατηρεί η Ραλλού Γιαννά.

Οι πλαστικές απομιμήσεις λουλουδιών, σε κλίμακα που απλώνεται από το κομψό ως το αισθητικά φτηνό, διαφέρει εντελώς από την πρακτική που εφαρμόζει η Ραλλού Γιαννά στην τέχνη της.

Καλλιτεχνική πλαστικότητα

Όπως εξηγεί, «το χαρτί σαν υλικό είναι πολύ απλό και υπάρχει γύρω μας σε πληθώρα. Με τον κατάλληλο χειρισμό, χρησιμοποιώντας τα χέρια μας ή τα ειδικά εργαλεία, μπορούμε να του δώσουμε το σχήμα και τη μορφή που θέλουμε.

Για παράδειγμα μπορούμε χρησιμοποιώντας το bone folder, να δώσουμε καμπυλωτό σχήμα στο χαρτί. Ακόμα μπορούμε με τα δάχτυλά μας να το τσαλακώσουμε , να του κάνουμε τσακίσεις, γωνίες ή να το κατσαρώσουμε.

Με αυτούς τους τρόπους μπορούμε να δώσουμε τρισδιάστατη μορφή σε αυτό που φτιάχνουμε. Ακόμα, μπορούμε να βρέξουμε το χαρτί και να το πλάσουμε στο σχήμα που θέλουμε, ή να το ξεβάψουμε για να πάρει το χρώμα που επιθυμούμε. Επίσης, το χαρτί είναι ανακυκλώσιμο υλικό, που σημαίνει ότι είναι φιλικό προς το περιβάλλον.

Φινέτσα versus μπρουτάλ

Το πλαστικό, από την άλλη, είναι τεχνητό υλικό. Εκτός του ότι δεν είναι καθόλου φιλικό προς το περιβάλλον, είναι και βιομηχανικό, που σημαίνει ότι δεν είναι χειροποίητο. Κατά συνέπεια, ένα πλαστικό λουλούδι δεν μπορεί να έχει την ίδια φινέτσα με το χαρτί, ούτε μπορεί να θεωρηθεί έργο τέχνης. Επίσης το πλαστικό δεν είναι εύπλαστο υλικό, άρα δεν μπορούν να αποδοθούν το ίδιο ρεαλιστικά οι λεπτομέρειες ενός τέτοιου λουλουδιού, όπως αυτού από χαρτί.

Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συγκριθεί η λεπτεπίλεπτη και φινετσάτη δουλειά ενός χειροποίητου χάρτινου λουλουδιού με ένα πλαστικό. Το ένα θεωρείται τέχνη, ενώ το άλλο είναι απλώς μία πλαστική απομίμηση».

Αγάπη για τη ζωή

Οι λουλουδιαστές συνθέσεις από χαρτί, πέρα από την αισθητική τους ομορφιά, επιτρέπουν στη Ραλλού Γιαννά να εκφράσει κάτι βαθύτερα υπαρξιακό.  κάτι άλλο που προσπαθείτε ως καλλιτέχνης να εκφράσετε;

«Για μένα ένα χάρτινο λουλούδι πέρα από την αισθητική ομορφιά του, είναι ένα μέσο για να εκφράσω την αγάπη μου για τη ζωή, αλλά και την ευγνωμοσύνη μου για την δεύτερη ευκαιρία που μου δόθηκε, μετά την περιπέτεια της υγείας μου», παραδέχεται εκείνη.

«Το paper flower είναι το πάθος μου. Φτιάχνοντας λουλούδια κάθε μέρα είναι Άνοιξη για μένα. Τα λουλούδια για μένα συμβολίζουν την αναγέννηση και τη μεταμόρφωση ενός ζωντανού οργανισμού, καθώς και την ελπίδα και την θέληση για ζωή.

Το χαρτί, ως εύθραυστο υλικό, αποτελεί μία βαθιά αναφορά στην παροδικότητα της φύσης και της ζωής.

Συγχρόνως όμως, η μακροχρόνια ζωή των χάρτινων λουλουδιών εν αντιθέσει με τα αληθινά, συμβολίζει την ανθεκτικότητα της τέχνης».

Mix and Match

Αλλά και στο δικό της το σπίτι, «τα λουλούδια αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της διακόσμησης», επισημαίνει η Ραλλού Γιαννά.

«Πάντα θα υπάρχει ένα βάζο ή μία σύνθεση με αληθινά λουλούδια σε κάποια γωνιά του σπιτιού. Είτε εγώ θα αγοράσω κάποια λουλούδια, είτε θα μου τα προσφέρει ο άντρας μου.

Το ότι δημιουργώ συνθέσεις χάρτινων λουλουδιών, δε σημαίνει ότι δεν βάζω ποτέ αληθινά στο σπίτι μου. Δεν τα αναμειγνύω στην ίδια σύνθεση, αλλά τα τοποθετώ σε διαφορετικές μεριές του σπιτιού για να αλληλοσυμπληρώνονται και να συνυπάρχουν αρμονικά», διευκρινίζει.

Η οικία τέχνη

Έτσι, η τέχνη εισχώρησε στην οικία της για τα καλά.

«Τα παιδιά μου από πολύ μικρή ηλικία μυήθηκαν στις τέχνες. Και δεν εννοώ μόνο την τέχνη των paper flowers, αλλά διάφορες μορφές τέχνης, όπως είναι η ζωγραφική, η γλυπτική, ο χορός, η μουσική, το θέατρο.

Φρόντιζα να τα παίρνω συχνά μαζί μου σε εκθέσεις και μουσεία, για να αποκτήσουν ερεθίσματα και να εξοικειωθούν με τις καλές τέχνες. Έτσι καλλιέργησαν και σε εμένα, οι γονείς μου, την αγάπη μου για τις τέχνες και την καλαισθησία. Η κόρη μου, αγάπησε τόσο πολύ την ζωγραφική, που τη σπούδασε κιόλας.

Πιστεύω ότι έχω καταφέρει να τους μεταφέρω την αγάπη μου για τη χειροποίητη δημιουργία, μέσα από το πάθος μου γι᾽αυτό που κάνω».

Και ωριμάζοντας μέσα στην τέχνη της προέκυψε και η συνεργασία με το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη για αυτήν την τόσο ξεχωριστή έκθεση. Εξάλλου, η Ραλλού Γιαννά και η διεθυντρια του Μουσείου Ιωάννα Λαλαούνη, συνδέονται με φιλία πολλών ετών.

Η Ιωάννα Λαλούνη

«Έτσι όταν πολύ αυθόρμητα της πρότεινα να συνεργαστούμε για την πρώτη μου ατομική έκθεση, αμέσως δέχθηκε με πολλή χαρά.

Το Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη είναι αξιοσημείωτος πολιτιστικός οργανισμός της χώρας μας και αποτελεί το μοναδικό μουσείο για το σύγχρονο κόσμημα στην Ελλάδα.

Εκτός από την παρακαταθήκη του σημαντικού έργου του αείμνηστου σχεδιαστή κοσμημάτων Ηλία Λαλαούνη, το μουσείο προάγει διακοσμητικές και εφαρμοσμένες τέχνες μέσω περιοδικών εκθέσεων.

Θεώρησα μεγάλη τιμή για μένα, την εκτίμηση της δουλειάς μου από την κυρία Λαλαούνη και την αποδοχή της στην πρόταση μου να εκθέσω τα έργα μου σε ένα τόσο σημαντικό χώρο, με διεθνή αναγνώριση και κύρος».

Ο δωρητής και ο αποδέκτης

Ιδού λοιπόν που υπάρχει και μία κρυφή, συμβολική σύνδεση μεταξύ κοσμημάτων και ανθέων, όπως εξαιρετικά την αποσαφηνίζει η Ραλλού Γιαννά:

«Για μένα τα κοσμήματα εκτός από υλική και επενδυτική αξία, εμπεριέχουν και μεγάλη συναισθηματική αξία.

Συμβολίζουν τη διαχρονικότητα της σχέσης μεταξύ του δωρητή και του αποδέκτη και την αγάπη που τους δένει.

Επίσης, αποτελούν ένα ξεχωριστό δώρο που μπορεί κάποιος να κρατήσει ανέθικτο για πάρα πολλά χρόνια. Ένα ακριβό κόσμημα δείχνει σε μία γυναίκα ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική γι᾽αυτόν που της το προσφέρει.

Τα paper flowers αποτελούν ένα είδος διακοσμητικής τέχνης υψηλής αισθητικής, όταν είναι άρτια φτιαγμένα, με λεπτομέρειες που παραπέμπουν σε αληθινά λουλούδια.

Όπως και τα κοσμήματα, επενδύονται με μεγάλη συναισθηματική αξία και συμβολίζουν την σχέση αγάπης μεταξύ του δότη και του παραλήπτη.

Η διάρκεια ζωής τους, με τη σωστή φροντίδα, είναι μακροχρόνια, όπως ακριβώς και των κοσμημάτων. Επομένως, για μένα υπάρχει μία συμβολική σύνδεση μεταξύ των κοσμημάτων και των ανθέων και δη των χάρτινων».

Σπεύσατε!

Πληροφορίες

www.rallouyanna.com

Διαβάστε επίσης:

«Paper Flower Stories» στο Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη