Μια αναδιανομή των κερδών της παραγωγής ενέργειας από φυσικό αέριο, στην αγορά προμήθειας ενέργειας, αποτελεί το μέτρο για την έκτακτη εισφορά στο φυσικό αέριο στους 4 παραγωγούς ενέργειας από φυσικό αέριο που ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης.

Ταυτόχρονα το μέτρο, αν και αναμφίβολα είναι ευεργετικό και προστατευτικό για τους καταναλωτές, λειτουργώντας σαν δίχτυ ασφαλείας,  είναι ακόμη πιο ευεργετικό για τη ΔΕΗ.

Η ημικρατική εταιρεία, εξασφαλίζει ότι το σύνολο των παραγωγών ανταγωνιστών της, θα …χρηματοδοτήσουν τα τιμολόγιά της (το πελατολόγιό της είναι πάνω από 70% της αγοράς), η ίδια δεν πληρώνει εισφορά για τα υδροηλεκτρικά -αν και εισπράττουν το ίδιο υψηλά ουρανοκατέβατα κέρδη με τις μονάδες φυσικού αερίου-, μπορεί να εξασφαλίσει ελκυστικά περιθώρια κέρδους και στην προμήθεια ενέργειας, και η ίδια θα καθορίσει το ύψος της εισφοράς για όλους,  βάσει της τιμής του πράσινου τιμολογίου που θα ανακοινώσει, στην 1η Αυγούστου, θα αποφασιστούν οι επιδοτήσεις και η εισφορά των 4 παραγωγών.

Επίσης με μερίδιο 30% στην παραγωγή ενέργειας από αέριο και μερίδιο 70% της προμήθειας ….θα πληρώνει το 30% του ποσού από το οποίο θα εισπράξει μέσο επιδοτήσεων το 70%>

Σύμφωνα με τις χθεσινές ανακοινώσεις, την 1η Αυγούστου ανάλογα με το ύψος των τιμών των πράσινων τιμολογίων, θα καθοριστεί το ύψος των επιδοτήσεων που πρέπει να δοθούν στα κυμαινόμενα τιμολόγια, και το ύψος της έκτακτης εισφοράς που θα κληθούν να πληρώσουν οι παραγωγοί ενέργειας από φυσικό αέριο, δηλαδή οι καθετοποιημένοι πάροχοι Elpedison, Protergia, ΗΡΩΝ και ΔΕΗ.

Το μέτρο αυτό έρχεται να καθησυχάσει τους καταναλωτές λειτουργώντας ως εξασφάλιση το κινδύνου για αύξηση των τιμολογίων του Αυγούστου, δημιουργεί όμως και νέα δεδομένα στην αγορά ενέργειας.

Μεταφορά κερδών από την παραγωγή στην προμήθεια ενέργειας

Τι προβλέπεται: Πρώτα θα ανακοινωθούν οι τιμές των πράσινων τιμολογίων για τον Αύγουστο. Ακολούθως αν οι τιμές του είναι πάνω από ένα λογικό όριο, που λέγεται ότι είναι τα 15 λεπτά/κιλοβατώρα, θα οριστούν οι επιδοτήσεις και η έκτακτη εισφορά των παραγωγών ενέργειας. Θα επιδοτηθούν όλα τα κυμαινόμενα τιμολόγια (πράσινα και κίτρινα) για καταναλώσεις ως 500 kwh,  και θα επιδοτείται περισσότερο…όποιος έχει μεγαλύτερο ποσοστό στην προμήθεια και τις υψηλότερες τιμές.

Η έκτακτη εισφορά αυτή (σε αντίθεση με την εισφορά των διυλιστηρίων που πήγε στους συνταξιούχους) θα κατευθυνθεί σε όλες τις εταιρείες προμήθειας ενέργειας, (καθετοποιημένες και μη) ανάλογα με τα μερίδιά τους στην αγορά. Δηλαδή στην πληρωμή της εισφοράς θα συμμετέχουν οι παραγωγοί ενέργειας, Elpedison, Protergia, ΗΡΩΝ και ΔΕΗ, ανάλογα με το μερίδιό τους στην παραγωγή από μονάδες αερίου και θα επανεισπράξουν μικρότερο μέρος από τα ποσά αυτά, ανάλογα με τη συμμετοχή τους στην προμήθεια ενέργειας και τις τιμές τους.

Και οι 4 καθετοποιημένοι παραγωγοί ενέργειας Elpedison, Protergia, ΗΡΩΝ και ΔΕΗ, θα εισπράξουν μέρος της εισφοράς που θα καταβάλουν από τις επιδοτήσεις ρεύματος, εφόσον οι τιμές τους είναι πάνω από το όριο των 15 λεπτών περίπου που θεωρείται λογική τιμή, ανάλογα με τις τιμές τους και τον αριθμό των πελατών τους.

Με τον τρόπο αυτό δίνεται η δυνατότητα στην προμήθεια ενέργειας, τόσο τις 4 καθετοποιημένες εταιρείες όσο και τις υπόλοιπες εταιρείες προμήθειας, να αυξήσουν το περιθώριο κέρδους τους στην προμήθεια. Σύμφωνα με πηγές, αν δεν υπήρχαν οι επιδοτήσεις, οι εταιρείες θα έδιναν εκπτώσεις, για να συγκρατήσουν τις τιμές. Το ποσοστό αυτό των εκπτώσεων που δεν θα γίνουν, λόγω επιδοτήσεων θα ενισχύσει τα κέρδη τους. Μάλιστα, όσο ψηλότερες τιμές έχουν τόσο μεγαλύτερες επιδοτήσεις θα λάβουν.

Η δυνατότητα κερδοφορίας στην προμήθεια δεν μπορεί να προσδιοριστεί γιατί, το κόστος ενέργειας που εμφανίζεται βάσει του τύπου του πράσινου τιμολογίου δεν είναι το πραγματικό.
Το πραγματικό  κόστος   ενέργειας κάθε εταιρείας, δεν βασίζεται 100% στον τύπο και τη χονδρεμπορική τιμή του προηγούμενου μήνα, αλλά στο energy management που πραγματοποιεί, (συμφωνίες αντιστάθμισης, παραγωγή, διαχείριση). Το κόστος ενέργειας για παράδειγμα της ΔΕΗ καλύπτεται σε ένα μέρος από τη δική της παραγωγή και τα μεγάλα περιθώρια των υδροηλεκτρικών και των λιγνιτικών και την αντιστάθμιση σε ένα ποσοστό.

Για καμιά εταιρεία προμήθειας δεν δημοσιοποιείται το κόστος ενέργειας που πουλάει, και αποτελεί εμπορικό μυστικό, η συνταγή. Επικεφαλής μιας από τις μεγάλες μη καθετοποιημένες εταιρείες προμήθειας αναφέρει: “Κανονικά ο κανόνας είναι να υπάρχει αντιστάθμιση τιμής και να μην επηρεάζεται από τη χονδρεμπορική το 40% των ποσοτήτων που πουλάμε. Εμείς είμαστε πιο συντηρητικοί και αντισταθμίζουμε πολύ μεγαλύτερο μέρος γι αυτό και μπορούμε να δίνουμε εκπτώσεις”.

Οι συνθήκες στην αγορά ενέργειας, με το Κράτος να εγγυάται την χαμηλή τιμή δημιουργούν μια πρωτότυπη  “ευκαιρία”, κερδών για τις εταιρείες προμήθειας, που επανεξετάζουν τις εμπορικές τους πολιτικές.

Γιατί ευνοείται κυρίως η ΔΕΗ

Η αναδιανομή κερδών που θα γίνει από την παραγωγή προς την προμήθεια, φέρνει εξασφαλισμένα οφέλη για τη ΔΕΗ  γιατί:

1/ δεν δίνει στον κουμπαρά τα ουρανοκατέβατα κέρδη των υδροηλεκτρικών. Σύμφωνα με τον υπουργό Ενέργειας, τα υδροηλεκτρικά είναι ιδιαίτερα σημαντικά για το σύστημα και πρέπει να λειτουργούν

 2/ θα εμφανίσει κέρδη και από την παραγωγή και από την προμήθεια, αφού έχει την πλειοψηφία των πελατών του πράσινου τιμολογίου. Με μερίδιο 30% στην παραγωγή ενέργειας από φυσικό αέριο θα επιβαρυνθεί με το 30% του συνολικού ποσού της εισφοράς και με μερίδιο 70% στην προμήθεια θα εισπράξει τη μερίδα του λέοντος από τις επιδοτήσεις. Δηλαδή, τα τιμολόγιά της θα χρηματοδοτηθούν… από τα κέρδη της παραγωγής των ανταγωνιστών της.

3/ θα έχει το ίδιο ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας με τους υπόλοιπους μικρότερους στην αγορά, αν και το μεγάλο μέγεθός της την έκανε πιο ευάλωτη στην τιμή της χονδρεμπορικής αυτό το μήνα. Κι αυτό γιατί η μεγάλη ποσότητα ενέργειας που χρειάζεται για να εξυπηρετεί τους 6 εκ. πελάτες της περιόριζε τη δυνατότητα αντιστάθμισης, και χωρίς τις επιδοτήσεις δεν θα μπορούσε να συγκρατήσει τις τιμές του Αυγούστου.

4/ Η ΔΕΗ θα καθορίσει  το ύψος των επιδοτήσεων και της εισφοράς, αφού θα βασιστούν στην τιμή του πράσινου τιμολογίου που θα ανακοινώσει.

Μόνιμος μηχανισμός παρέμβασης

Χθες ο υπουργός Ενέργειας αφού περιέγραψε τις έκτακτες συνθήκες που επικρατούν εδώ και δύο εβδομάδες στην αγορά ενέργειας, λόγω της μεγάλης αύξησης της ζήτησης στις διασυνδεδεμένες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και των Βαλκανίων με το ελληνικό σύστημα, σημείωσε ότι δεν μπορεί η κυβέρνηση να μείνει με δεμένα τα χέρια μπροστά στην εκτόξευση τιμών που μπορεί να συμβεί το Χρηματιστήριο Ενέργειας.

“Τα ουρανοκατέβατα κέρδη δεν μπορεί να τα αφήσουμε να πλήξουν τους καταναλωτές” τόνισε και είπε ότι επελέγη η επιβολή της εισφοράς στο φυσικό αέριο των μονάδων ενέργειας γιατί τα περιθώρια αντίδρασης της ελληνικής κυβέρνησης,  είναι περιορισμένα, σήμερα. Είπε  ότι σήμερα  δεν μπορεί να τεθεί σε ισχύ ο μηχανισμός πλαφόν στα έσοδα των παραγωγών μετά τις 30/6/2024 ενώ  και η νέα Οδηγία προβλέπει έκτακτο μηχανισμό με όρους που δεν υφίστανται γιατί προϋποθέτει η κρίση να διαρκεί 3 μήνες.

Γι αυτό και ο υπουργός προανήγγειλε ότι, άμεσα με νόμο θα ενσωματωθεί από τη χώρα μας η νέα Οδηγία για την ενέργεια προσαρμόζοντας το σχετικό άρθρο 66 της Οδηγίας σε σχέση με τον έκτακτο μηχανισμό. Στόχος είναι να αυξηθεί η ευελιξία της κυβέρνησης ώστε να μπορεί να ενεργοποιεί την επιβολή μηχανισμού και στην περίπτωση ολιγοήμερων στρεβλώσεων με ειδικά χαρακτηριστικά.
Όταν ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο με νομοθετική ρύθμιση, θα προστεθεί η πρόβλεψη ότι μπορεί να ενεργοποιείται Μηχανισμός και σε έκτακτες συνθήκες μικρότερου χρόνου, προσθέτοντας και την περίπτωση στρεβλώσεων στην αγορά με ειδικά χαρακτηριστικά.
“Υπάρχει από την Ευρώπη, ρητή αναγνώριση της ανάγκης επιβολής μηχανισμού στην περίπτωση περιφερειακής κρίσης στις τιμές ενέργειας” τονίστηκε και μπορούμε άμεσα να προχωρήσουμε στις αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο ώστε να μπορούμε να το κάνουμε, τονίστηκε.