Το 1986, στο υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας, συγκροτήθηκε μια τριμελής επιτροπή, που αποτελείτο  από τους αξιωματικούς του Λιμενικού Σώματος, Χρήστο Ντούνη, Γιώργο Βασόπουλο και Νίκο Χασιώτη.

Τα τρία στελέχη του Λιμενικού Σώματος είχαν αποστολή να επισκεφτούν ένα ένα τα ναυτιλιακά γραφεία και να πείσουν τους Έλληνες εφοπλιστές να φέρουν τα πλοία τους στην ελληνική σημαία.

Το βασικό τους επιχείρημα ήταν ότι τα διορθωτικά μέτρα υπέρ της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού πλοίου, που έλαβε ο τότε υπουργός Ναυτιλίας, Στάθης Αλεξανδρής, που ανέλαβε υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας, από τις 26 Ιουλίου 1985 έως και τις 23 Σεπτεμβρίου 1987, ήταν ελκυστικά.

Την προσπάθεια εκείνης της περιόδου, την θυμήθηκα παρακολουθώντας την κινητικότητα που έχει η υφυπουργός Ναυτιλίας, Μαρίνα Χατζημανώλη.

Δεν το κρύβω ότι με έχει εντυπωσιάσει το γεγονός ότι από τότε που ανέλαβε το υφυπουργείο Ναυτιλίας της Κύπρου, έχει συναντηθεί με σημαντικούς εφοπλιστές, όπως ο Τζων Φρέντρικσεν, ο Τζιανλουίτζι Απόντε, με εκπροσώπους των ναυτιλιακών κολοσσών της παγκόσμιας κρουαζιέρας, καθώς και με Έλληνες εφοπλιστές και τους δεσμεύει να υψώσουν στα πλοία τους την Κυπριακή σημαία.

Ως όπλο της, έχει στη φαρέτρα της τα πρόσφατα φορολογικά κίνητρα που έχει θεσπίσει για την προσέλκυση πράσινων πλοίων.

Αυτές οι ενέργειες έχουν φέρει αποτέλεσμα, δεδομένου ότι αυξήθηκε ο στόλος της Κύπρου με σημαντικές μονάδες.

Να δούμε τι γίνεται την ίδια περίοδο και στην Ελλάδα και ειδικότερα, από τον Απρίλιο του 2022 έως και τον Απρίλιο: Ο υπό ελληνική σημαία στόλος μειώθηκε κατά 60 ποντοπόρα πλοία.

Στην τελευταία συνέντευξη τύπου, έθεσα στον υπουργό Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, Χρήστο Στυλιανίδη, το ερώτημα “αν θα ακολουθήσουν το παράδειγμα της Κύπρου και θα θεσπίσουν παρόμοια φορολογικά κίνητρα”.

Τότε, ο υπουργός, μειδίασε, είπε “είμαι Κύπριος, δεν θέλω να το σχολιάσω” και με παρέπεμψε στον διευθυντή της αρμόδιας υπηρεσίας, αξιωματικό του Λιμενικού Σώματος, που καθόταν δίπλα του, ο οποίος ανέλυσε το σκεπτικό της διοίκησης για ποιο λόγο η ελληνική σημαία δεν θα ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο.

Από τότε, έχουν περάσει μερικές εβδομάδες.

Η Μαρίνα Χατζημανώλη, όμως, έχει γυρίσει τον κόσμο από τις αρχές του τρέχοντος έτους και αναλύει τα πλεονεκτήματα της Κυπριακής σημαίας.

Συναντήθηκε, πρόσφατα με τον ιδρυτή και Πρόεδρο του ομίλου MSC (Mediterranean Shipping Company) Capt. Gianluigi Aponte και συμφωνήθηκε όπως ενισχυθεί ο στόλος της εταιρείας με πλοία υπό Κυπριακή σημαία, “εφόσον το πλαίσιο των υπηρεσιών και πλεονεκτημάτων που παρέχονται από το Κυπριακό νηολόγιο, ανταποκρίνεται πλήρως στις προϋποθέσεις και τα πρότυπα τα οποία θέτει η εταιρεία”.

Επίσης, η Μαρίνα Χατζημανώλη συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της MSC Cruises, Pierfrancesco Vago, και άλλα διευθυντικά στελέχη της εταιρείας, όπου συζήτησαν θέματα που άπτονται του τομέα της κρουαζιέρας και τις προοπτικές ενίσχυσης της συνεργασίας της εταιρείας με το Υφυπουργείο Ναυτιλίας.

Στην επίσκεψη της στη Γενεύη, συναντήθηκε με τη Ένωση Ελβετών Πλοιοκτητών, κατά τη διάρκεια της οποίας η υφυπουργός Ναυτιλίας είχε την ευκαιρία να παρουσιάσει το ανταγωνιστικό πλαίσιο πλεονεκτημάτων και υπηρεσιών που παρέχει η νηολόγηση πλοίων υπό Κυπριακή σημαία, η εγκατάσταση ναυτιλιακής εταιρείας στην Κύπρο, καθώς και οι πρόνοιες του Κυπριακού συστήματος φόρου χωρητικότητας.

Πριν από μήνες, η Μαρίνα Χατζημανώλη, συναντήθηκε και με τον John Fredriksen, ο οποίος είναι ένας από τους πιο ισχυρούς εφοπλιστές στον κόσμο. Κατά τη συνάντηση αυτή ο Νορβηγός εφοπλιστής τόνισε ότι σκέφτεται σοβαρά να μεταφέρει σημαντικό μέρος, ίσως και όλες, τις ναυτιλιακές του δραστηριότητες από τη Νορβηγία στην Κύπρο.

Η   Μαρίνα Χατζημανώλη, μετέβη και στο Ντουμπάι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, μετά από πρόσκληση που τους απηύθυνε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου DP World, Sultan Ahmed Bin Sulayem.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής στο Ντουμπάι, η κυπριακή αντιπροσωπεία είχε συναντήσεις με στελέχη της DP World και P&O Maritime.  Πραγματοποιήθηκαν επίσης συναντήσεις με τη διοίκηση της Ναυτιλιακής Αρχής του Ντουμπάι (Dubai Maritime Authority Management) και με στελέχη των P&O Marinas.

Επίσης, η Μ. Χατζημανώλη, σε άλλο ταξίδι της, συναντήθηκε με τους εκτελεστικούς διευθυντές των εταιρειών Royal Caribbean Group, MSC Cruises, Carnival Corporation, Norwegian Cruise Line, Disney Cruise Line και Celestyal.

Η Μαρίνα Χατζημανώλη, δεν σταμάτησε τα ταξίδια της. Πήγε στην Ιαπωνία για την προβολή και προώθηση της Κυπριακής ναυτιλίας, επιδιώκοντας την προσέλκυση εταιρειών στην Κύπρο και πλοίων στο Κυπριακό νηολόγιο.

Επίσης, σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με την εταιρεία, Mitsui O.S.K. Lines (MOL), μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες παγκοσμίως στον κλάδο των μεταφορών, επιβεβαιώθηκε η πρόθεση της εταιρείας να ενισχύσει το στόλο της με Κυπριακά πλοία, αποδεικνύοντας έμπρακτα την εμπιστοσύνη της προς το Κυπριακό νηολόγιο.

Να δούμε τώρα τι γίνεται στην Ελλάδα

Από την επεξεργασία των επίσημων στοιχείων του ελληνικού νηολογίου προκύπτει ότι από τον Απρίλιο του 2022 έως τον Απρίλιο του 2024 μειώθηκαν κατά 60 τα ποντοπόρα πλοία, ενώ ταυτόχρονα αυξήθηκαν κατά 41 τα επιβατηγά πλοία.

Αναλυτικότερα, τον Απρίλιο του 2024, υπήρχαν συνολικά 1.821 πλοία, ενώ τον Απρίλιο του 2022 ήταν 1.836 πλοία.

Όσον αφορά στη χωρητικότητα, ο ελληνικός στόλος μειώθηκε κατά 2.993.498 κόρους. Τον Απρίλιο η χωρητικότητα ανέρχονταν σε 39.387.695 κόρους και τον Απρίλιο του 2022, η χωρητικότητα διαμορφώθηκε σε 36.394.194 κόρους.

Εξάλλου, σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία, της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου (Greek Shipping Co operation Committee), ο ελληνόκτητος στόλος ταξιδεύει σε 32 διαφορετικές σημαίες.

H σύγκριση με τα στοιχεία του αμέσως περασμένου έτους, δείχνει ότι η Λιβερία κέρδισε 79  πλοία, οι Νήσοι Μάρσαλ 34 πλοία, η Κύπρος 19 πλοία και η Πορτογαλία κέρδισε 2 πλοία.

Ωστόσο, το νηολόγιο της Μάλτας να κατέγραψε απώλεια 23 ελληνόκτητων πλοίων, η σημαία Μπαχάμες 8 πλοία, του Παναμά, των Βερμούδων και της Νήσου του Μαν κατέγραψαν απώλεια 2 πλοίων η καθεμία.

Οι Έλληνες εφοπλιστές προτιμούν τις σημαίες της Λιβερίας και των Νήσων Μάρσαλ, οι οποίες διαθέτουν 1.159 και 1.096 ελληνόκτητα πλοία, αντίστοιχα, στο νηολόγιο τους.

Όσον αφορά στη μεταφορική ικανότητα σε dwt , η σημαία της Λιβερίας αντιπροσωπεύει 104.171.885, που αντιστοιχεί στο 29,3%, και οι Νήσοι Μάρσαλ αντιπροσωπεύουν 86.425.552, δηλαδή το 24,3 % της συνολικής dwt του ελληνόκτητου πλοίου. Στόλου.

Η ελληνική σημαία διαθέτει 496 ποντοπόρα πλοία, συνολικής  χωρητικότητας 51.694.269 dwt. Η ελληνική σημαία παραμένει στην τρίτη θέση παγκοσμίως όσον αφορά το dwt, καθώς αντιπροσωπεύει το 14,5% του του συνολικού dwt του ελληνόκτητου στόλου.

Η Μάλτα ακολουθεί με 536 πλοία και 48.815.924 dwt , που αντιπροσωπεύουν 13,7% του συνολικού dwt του ελληνόκτητου στόλου. Ακολουθεί ο Παναμάς με 327 πλοία και 21.697.189 dwt, οι Μπαχάμες με 202 πλοία και 17.549.992 dwt και η Κύπρος με 234 πλοία και 16.812.743 dwt.

Επιπλέον, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο συνολικός αριθμός των ελληνόκτητων πλοίων που είναι νηολογημένα σε νηολόγια της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανέρχεται σε 1.278, που αντιστοιχεί στο 30,3% του ελληνικού στόλου.

Ο αριθμός αυτός έχει μειώθηκε ελαφρώς, σε σύγκριση με τον περσινό αριθμό των 1.280 πλοίων, ο οποίος αντιπροσωπεύει το 31,1% του ελληνικού στόλου.

Το Κυπριακό Νηολόγιο

Τα Φορολογικά πράσινα κίνητρα στην Κύπρο προσέλκυσαν 234 πλοία Ελλήνων εφοπλιστών.

Επισημαίνεται ότι η  Κυπριακή ναυτιλία αντιπροσωπεύει το 7% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της Μεγαλονήσου και αποτελεί τον τρίτο μεγαλύτερο στόλο στην Ευρώπη και τον ενδέκατο μεγαλύτερο στόλο στον κόσμο.

Υπενθυμίζουμε ότι η υφυπουργός Ναυτιλίας της Κύπρου, Μαρίνα Χατζημανώλη, επισήμανε σε συνέδριο της Capitallink ότι “με το σύστημα φορολόγησης βάσει της χωρητικότητας, τον λεγόμενο φόρο χωρητικότητας και το γενικότερο οικονομικό πλαίσιο που διέπει τη ναυτιλία, ο αριθμός των ναυτιλιακών εταιρειών που έχουν έδρα στην Κύπρο από 95 έχει αυξηθεί μέσα στην τελευταία δεκαετία σε 320 και έπεται συνέχεια”.

Υπενθυμίζεται ότι περίπου 1.200 πλοία ταξιδεύουν με την σημαία της Κύπρου. Ωστόσο, το σημαντικό στοιχείο είναι ότι οι Έλληνες εφοπλιστές, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Επιτροπής Ναυτιλιακής Συνεργασίας του Λονδίνου, συμμετέχουν με το κυπριακό νηολόγιο με 234 πλοία, συνολικής χωρητικότητας 16.812.743 dwt.

Οι θεσμικές πρωτοβουλίες που αναλαμβάνει, αλλά και η κινητικότητα που παρουσιάζει η υφυπουργός Ναυτιλίας της Κύπρου, Μαρίνα Χατζημανώλη, έχει ένα στόχο: στην προσέλκυση πλοίων στο Κυπριακό Νηολόγιο.

Αυτό αποδείχθηκε στα πρόσφατα ταξίδια της στο Μαϊάμι, όπου συνάντησε στελέχη δύο μεγάλων εταιρειών κρουαζιέρας, της Royal Caribbean και της Norwegian Cruises Lines, στο Λονδίνο για τις εργασίες του ΙΜΟ και στην Αθήνα, στη συγκέντρωση – δεξίωση προς τιμήν των Ελλήνων εφοπλιστών, αλλά και στο συνέδριο της Capital Link που έγινε στη Λεμεσό.

Αναλύοντας το θεσμικό πλαίσιο της Κυπριακής Ναυτιλίας, η Μαρίνα Χατζημανώλη, επισημαίνει:

“Το πλαίσιο των υπηρεσιών και πλεονεκτημάτων που παρέχονται από το Κυπριακό Νηολόγιο, όπως είναι το σταθερό και ανταγωνιστικό σύστημα φόρου χωρητικότητας, τα μηδενικά τέλη νηολόγησης, η υπηρεσία 24/7, η εξειδικευμένη γνώση και εμπειρία του ανθρώπινου δυναμικού, τα υψηλά πρότυπα ασφάλειας, η αποτελεσματικότητα και ευελιξία, καθώς και η φήμη ενός κυρίαρχου κράτους σημαίας, μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εκτιμώ ότι ανταποκρίνονται πλήρως στις ανάγκες και το πλαίσιο λειτουργίας μιας σύγχρονης ναυτιλιακής εταιρείας. Παρόλα αυτά, η περαιτέρω απλούστευση και βελτίωση των υπηρεσιών αποτελεί προτεραιότητα μας:

Πρώτο: Προς αυτή την κατεύθυνση έχει δημιουργηθεί και ήδη λειτουργεί η μονοθυριδική εξυπηρέτηση ή αλλιώς “One-Stop-Shipping Centre”, προς εξυπηρέτηση των ναυτιλιακών εταιρειών, ενώ μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους αναμένεται να ολοκληρωθεί η πλήρης ψηφιοποίηση όλων των υπηρεσιών που παρέχονται από το Υφυπουργείο Ναυτιλίας.

Δεύτερο: Επιπρόσθετα, αξιολογώντας ότι η συνεργασία μαζί σας είναι απαραίτητο συστατικό της προόδου και της λήψης βιώσιμων και ορθολογιστικών αποφάσεων, έχουμε προχωρήσει στη σύσταση δύο συμβουλευτικών επιτροπών, της Ενίσχυσης της Ανταγωνιστικότητας και της Ποιότητας της Κυπριακής Σημαίας καθώς επίσης και για την Ενίσχυση της Ανταγωνιστικότητας του Κυπριακού Ναυτιλιακού πλέγματος-Cluster. Συμμετοχή σε αυτές τις επιτροπές θα έχετε εσείς, όπου μέσω των εμπειριών και των γνώσεων σας, θα είναι δυνατή η παραγωγή συμβουλευτικών προτάσεων προς τον εκάστοτε Υφυπουργό Ναυτιλίας.

Τα κίνητρα

Υπενθυμίζεται ότι το Υφυπουργείο Ναυτιλίας της Κύπρου προσφέρει περιβαλλοντικά κίνητρα σε υποστήριξη πλοιοκτητών στην προσπάθεια τους για την απαλλαγή από εκπομπές άνθρακα.

Το Υφυπουργείο Ναυτιλίας στο πλαίσιο της συνεχούς παρακολούθησης των περιβαλλοντικών εξελίξεων τόσο σε Διεθνές όσο και σε Ευρωπαϊκό Επίπεδο και συμβάλλοντας στην προσπάθεια για απανθρακοποίηση της Ναυτιλίας, ανακοινώνει αναθεωρημένη σειρά πράσινων κινήτρων για την επιβράβευση πλοίων που επιδεικνύουν αποτελεσματικές μειώσεις εκπομπών αερίων του Θερμοκηπίου.

Από τον Ιανουάριο του 2024, ο ετήσιος φόρος χωρητικότητας θα μειωθεί έως και 30% για κάθε πλοίο που επιδεικνύει μέτρα για τη μείωση των κλιματικών επιπτώσεων, διασφαλίζοντας ότι οι πλοιοκτήτες επιβραβεύονται για βιώσιμες ναυτιλιακές προσπάθειες.

Το υφυπουργείο Ναυτιλίας της Κύπρου έχει θέσει ως προτεραιότητα του την υποστήριξη της βιώσιμης ναυτιλίας. Πιστεύει ότι απαιτούνται μια σειρά διαφορετικών μέτρων σε παγκόσμιο και σε περιφερειακό επίπεδο για την επίτευξη των στόχων μείωσης των εκπομπών και για ένα βιώσιμο μέλλον για τη βιομηχανία. Περιλαμβάνει τη χρήση φιλικότερων προς το περιβάλλον καυσίμων, την ανάπτυξη σχετικών υποδομών, την ηλεκτροδότηση των πλοίων και τη χρήση τεχνολογιών ενεργειακής απόδοσης. Ο συνδυασμός όλων αυτών των επιλογών παρέχει τη δυνατότητα βελτίωσης της εμπορικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας της βιομηχανίας, και ταυτόχρονα οι πλοιοκτήτες να ανταμείβονται για τις επενδύσεις σε βιώσιμες πρακτικές.

Οι «εκπτώσεις» στο φόρο χωρητικότητας απευθύνονται σε πλοιοκτήτες Κυπριακών και Κοινοτικών πλοίων που πληρούν τις προϋποθέσεις των περιβαλλοντικών κινήτρων:

• EEXI – πλοία που έχουν επιτύχει μείωση του Επιτευχθέντος Δείκτη Ενεργειακής Αποδοτικότητας Υπάρχοντος Πλοίου σε σχέση με τον Απαιτούμενο Δείκτη Ενεργειακής Αποδοτικότητας Υπάρχοντος Πλοίου σε ποσοστό πέραν του 10%, (κανονισμοί 19, 23 και 25 / Παράρτημα VI της αναθεωρημένης MARPOL) θα λάβουν την αντίστοιχη ετήσια έκπτωση φόρου χωρητικότητας μεταξύ 5 – 25%.
• IMO DCS – το περιβαλλοντικό κίνητρο που σχετίζεται με το Σύστημα Συλλογής Δεδομένων (IMO DCS) του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, ισχύει για πλοία 5.000 ολικής χωρητικότητας και άνω με δηλωθείσες ώρες εν πλω τουλάχιστον 4.380 ετησίως και συμμορφώνονται με τον κανονισμό 27 του Παραρτήματος VI της αναθεωρημένης MARPOL. Τα πλοία που επιτυγχάνουν μείωση του λόγου της συνολικής κατανάλωσης καυσίμου προς τη συνολική διανυόμενη απόσταση μεταξύ δυο διαδοχικών περιόδων αναφοράς, πέραν του 4%, θα λάβουν ετήσια έκπτωση φόρου χωρητικότητας μεταξύ 10 – 20%
• CII – το περιβαλλοντικό κίνητρο σχετίζεται με τον Δείκτη Έντασης Άνθρακα (CII) του ΔΝΟ και εφαρμόζεται σε πλοία ολικής χωρητικότητας 5.000 GT και άνω, τα οποία υπόκεινται στις διατάξεις του Κανονισμού 28 του παραρτήματος VI της τροποποιημένης Σύμβασης MARPOL. Τα πλοία που επιτυγχάνουν λειτουργική ένταση άνθρακα κατηγορίας A ή B σε ένα έτος, με δηλωθείσες ώρες εν πλω τουλάχιστο 4.380 ετησίως θα λάβουν ετήσια έκπτωση φόρου χωρητικότητας της τάξης του 10% – Κατηγορία Β και 20% – Κατηγορία Α.

Πλοίο που κρατείται για οποιονδήποτε περιβαλλοντικό λόγο κατά την επιθεώρηση ΕΚΛ, ή το οποίο παραβιάζει οποιονδήποτε κανονισμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος ή βρίσκεται παροπλισμένο κατά τη διάρκεια του ημερολογιακού έτους δεν θα είναι επιλέξιμο για το κίνητρο.

Η Κύπρος πιστεύει ότι τα περιβαλλοντικά κίνητρα θα ενισχύσουν την στροφή της Κυπριακής σημαίας και του ευρύτερου ναυτιλιακού μας Συμπλέγματος στη χρήση πλοίων και μεθόδων φιλικών προς το περιβάλλον, γεγονός που αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο της εθνικής μας ναυτιλιακής πολιτικής η οποία επιχειρεί να εδραιώσει την σημαντική θέση της Κύπρου ως ναυτιλιακού κράτους σε τομείς όπως το περιβάλλον. Καταδεικνύει επίσης την προσήλωση της Κυπριακής Ναυτιλίας στον πράσινο μετασχηματισμό η οποία αποτελεί βασική προτεραιότητα της ΕΕ και αντανακλάται στην “Πράσινη Συμφωνία”.

Το μόνο που μπορούμε να προσθέσουμε και να παροτρύνουμε το υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της χώρας μας είναι τούτο: Κάντε το όπως η Μαρίνα Χατζημανώλη και η Κύπρος.

Διαβάστε επίσης

Συναντήσεις Χατζημανώλη με Απόντε και Ελβετούς εφοπλιστές για εγγραφή πλοίων στην κυπριακή σημαία

Χατζημανώλη: Θετική για την Κύπρο η έκθεση «Ποσειδώνια»

Χατζημανώλη: Η αποανθρακοποίηση είναι το στοίχημα του μέλλοντος