Φθηνότερες σε σύγκριση με το προ δημοσιονομικής κρίσης επίπεδα είναι ακόμη οι κατοικίες, καθώς είναι μόλις 4,1% χαμηλότερες από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί πριν από το τρίτο τρίμηνο του 2008.

Παρά τους ισχυρούς ετήσιους ρυθμούς αύξησης, παρατηρείται επιβράδυνση τα τέσσερα τελευταία τρίμηνα, παρόλο που, σύμφωνα με την Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της Τράπεζας της Ελλάδος, έχουν ήδη εκτοξευτεί κατά 66,4% σε σχέση με την κατώτατη τιμή που καταγράφηκε το γ΄ τρίμηνο του 2017.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία εκτιμήσεων που συλλέγονται από τα πιστωτικά ιδρύματα, το α΄ τρίμηνο του 2024 οι ονομαστικές τιμές των διαμερισμάτων ήταν αυξημένες σε ετήσια βάση κατά 10,4%, ενώ για το σύνολο του 2023, οι τιμές των διαμερισμάτων αυξήθηκαν σημαντικά, με μέσο ετήσιο ρυθμό 13,8%.

Ακριβότερα τα παλιά διαμερίσματα το 2023

Η στεγαστική κρίση και η έλλειψη αποθέματος φέρεται να οδήγησε σε ανατροπές στις τιμές των παλιών και νέων διαμερισμάτων, αφού το 2023 εντονότερος ρυθμός αύξησης καταγράφηκε στα παλαιά διαμερίσματα έναντι των νέων (14,5% και 12,7% αντίστοιχα). Το πρώτο τρίμηνο του 2024, το σκηνικό άλλαξε ξανά, καθώς ελαφρώς υψηλότερος ρυθμός αύξησης σημειώθηκε στα νέα διαμερίσματα (ηλικίας έως 5 ετών) κατά 10,8% σε σχέση με αυτόν των παλαιών διαμερισμάτων (10,1%). Το ίδιο διάστημα, οι τιμές στην Αθήνα αυξήθηκαν μεν αλλά με αισθητά χαμηλότερο ετήσιο ρυθμό αύξησης από το μέσο ετήσιο ρυθμό πανελλαδικά (9,4% αντί 10,3% σε επίπεδο επικράτειας), αλλά το επίπεδό τους ξεπέρασε το ιστορικό υψηλό του β΄ τριμήνου του 2008.

Αντίθετα, η περιοχή της Θεσσαλονίκης και, ως σύνολο, οι λοιπές περιοχές της χώρας καταγράφουν εντονότερους ετήσιους ρυθμούς αύξησης από το μέσο ετήσιο ρυθμό για το σύνολο της Ελλάδος (12,2% και 12,1% αντίστοιχα).

Η δυναμική της αγοράς οικιστικών ακινήτων κατά το 2023 και τους πρώτους μήνες του 2024 αποτυπώνεται τόσο στα στοιχεία της Golden Visa όσο και σε άλλους συναφείς δείκτες. Το πρώτο τρίμηνο του 2024 οι καθαρές ξένες άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα για την αγορά ακινήτων αυξήθηκαν κατά 4,6% και ανήλθαν σε 520 εκατ. ευρώ, έναντι 497 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2023. Όσον αφορά την οικοδομική δραστηριότητα, την περίοδο Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου ο δομήσιμος όγκος αυξήθηκε κατά 47,3% και οι άδειες κατά 60,9%, ενώ στην περιοχή της Αττικής οι αντίστοιχες αυξήσεις ήταν πιο συγκρατημένες (6,5% και 18,9%).

Παρόλα αυτά, οι επενδύσεις σε κατοικίες μειώθηκαν σε ετήσια βάση κατά 14,0% το α΄ τρίμηνο του 2024 και παραμένουν σε χαμηλό επίπεδο ως ποσοστό του ΑΕΠ (1,7%). Το συνολικό κόστος κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών, με βάση στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, συνεχίζει να αυξάνεται κατά 4% σε ετήσια βάση, σημειώνοντας ωστόσο σημαντική επιβράδυνση σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, όταν έφτασε το 8,1%.

Αύξηση των στεγαστικών το 2025

Το πρώτο τετράμηνο του 2024 το συνολικό ύψος των νέων στεγαστικών δανείων αυξήθηκε κατά 38,9% σε ετήσια βάση, έναντι μείωσης κατά 7,2% την αντίστοιχη περίοδο του 2023, αν και συνεχίζει να βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα. Τέλος, η αύξηση των επιτοκίων συνετέλεσε στη μείωση της ζήτησης στεγαστικών δανείων επί σχεδόν δύο έτη, σύμφωνα με τα στοιχεία της Έρευνας Τραπεζικών Χορηγήσεων. Ωστόσο κατά τη διάρκεια του α΄ τριμήνου του 2024 η ζήτηση στεγαστικών δανείων δεν μεταβλήθηκε σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αναμένεται, σύμφωνα με την ίδια έρευνα, να παραμείνει αμετάβλητη και κατά το επόμενο τρίμηνο. Η συνεχιζόμενη πτωτική τάση των επενδύσεων σε κατοικίες αντανακλά τη σημαντική αύξηση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων που επιβαρύνει τη δυναμική τους, με προσδοκίες για ανάκαμψή τους το 2025, καθώς θα βελτιώνονται οι όροι χρηματοδότησης και θα αυξάνονται τα πραγματικά εισοδήματα.