ΠΕΓΚΥ ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ
What lies ahead:
AI in Business
Τι πρέπει να κάνει ένας οργανισμός
που θέλει να επενδύσει στην τεχνητή νοημοσύνη
Στράτος Μολυβιάτης, Γενικός Διευθυντής Λειτουργικής Στήριξης της Τράπεζας και του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας
Το άρθρο αυτό θα μπορούσε να έχει γραφτεί με το ChatGPT ή με το Gemini, αλλά είναι γραμμένο εξ ολοκλήρου στο χέρι. Το γεγονός του ότι ξεκινάει με αυτή τη δήλωση δείχνει πόσο έχει αλλάξει την καθημερινότητα μας η GenAI, αλλά αποτελεί και μια υπόμνηση του ότι ο ανθρώπινος παράγοντας είναι ακόμα σημαντικός στη διατύπωση λεπτών αποχρώσεων, διαφοροποιήσεων και ποιοτικών εκτιμήσεων.
Παρόλο που η τεχνητή νοημοσύνη είναι μαζί μας την τελευταία δεκαετία με τη μορφή της Diagnostic ή Predictive τεχνητής νοημοσύνης, η διάθεση του ChatGPT από την OpenAI έφερε την τεχνητή νοημοσύνη στην κορυφή του hype cycle όπου και παραμένει.
Αυτός ο εκδημοκρατισμός της χρήσης έφερε παγκόσμιο ενθουσιασμό αλλά και προβληματισμό, υπεραπλουστεύοντας τις συζητήσεις, που κινούνται μεταξύ παγκόσμιας ευδαιμονίας και σεναρίων Αποκάλυψης. Σχεδόν όλες οι συζητήσεις μονοπωλούνται από το στοιχείο της Τεχνητής Νοημοσύνης και πολλοί συνωστίζονται στο να παρουσιάσουν τις προόδους που έχουν κάνει στην περιοχή του GenAI, συχνά οδηγούμενοι από τον φόβο του Fear Of Missing Out (FOMO) και χωρίς να υπάρχει στην πλειονότητα των περιπτώσεων πραγματική προστιθέμενη αξία.
Για να μη μπει, λοιπόν, το κάρο πριν από άλογο, ένας οργανισμός που θέλει να επενδύσει στη τεχνητή νοημοσύνη θα πρέπει να βάλει στη σειρά τα ακόλουθα θεμελιώδη μεγέθη.
Governance: Θα πρέπει να είναι καθαρό ποιοι είναι υπεύθυνοι για την εκπόνηση της στρατηγικής, την ανάπτυξη και την παρακολούθηση των δράσεων τεχνητής νοημοσύνης και τον τρόπο μέτρησης των αποτελεσμάτων της υιοθέτησης της. Κάθε δράση θα πρέπει να έχει σημαντικό αντίκτυπο ή στο κόστος, ή στην παραγωγικότητα ή στην εμπειρία του χρήστη. Αλλά ταυτόχρονα κάθε δράση πρέπει να είναι επαρκώς κοστολογημένη, γιατί τα budgets μπορούν να εκτοξευθούν εκθετικά.
Ταλέντο: Ο εκδημοκρατισμός της χρήσης της GenAI έχει δημιουργήσει σε πολλές περιπτώσεις στρεβλές εντυπώσεις για την υποκείμενη πολυπλοκότητα που στηρίζει και εκτελεί όλο το οικοδόμημα της τεχνητής νοημοσύνης. Η πραγματικότητα είναι ότι χρειάζονται αρκετά και ιδιαιτέρως εξειδικευμένα στελέχη (LLM experts, data scientists, cloud engineers κλπ.), τα οποία είναι δυσεύρετα όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Ο αγώνας κάθε επιχείρησης εστιάζεται στη δημιουργία μιας κρίσιμης μάζας δεξιοτήτων.
Ποιότητα δεδομένων: Δεν υπάρχει μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης που να μην στηρίζεται σε μια δεξαμενή, ορθών, καθαρών και εξειδικευμένων ανάλογα με την περίπτωση δεδομένων. Έχοντας υπόψη ότι η τροφοδοσία αυτής της δεξαμενής δεν είναι καθόλου εύκολη περίπτωση, αφού οι μεγάλοι οργανισμοί αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις σε επίπεδο data quality, πρέπει να γίνει κατανοητό ότι απαιτείται συνεχής προσπάθεια, έτσι ώστε τα μοντέλα να δίνουν συνεπείς και συναφείς απαντήσεις με όσο το δυνατό λιγότερα λάθη, (hallucinations)
Change Management: Ο στόχος της διάχυσης της τεχνητής νοημοσύνης θέτει από την μια μεριά την ανάγκη για εκτεταμένη εκπαίδευση των εργαζόμενων σε γενική ή και ειδική χρήση της (το λεγόμενο prompt engineering) και, ταυτόχρονα, την ανάγκη για τη διαχείριση του αντίκτυπου που θα φέρει η εφαρμογή της. Εδώ θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς. Η τεχνητή νοημοσύνη θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, αυτές όμως δεν θα καλυφθούν στην πλειονότητα τους από το ίδιο δυναμικό του οποίου το αντικείμενο εργασίας θα αυτοματοποιηθεί. Οι εταιρικοί φορείς οφείλουν να διαχειριστούν τη μετάβαση των εργαζομένων σε άλλες δραστηριότητες με επανεκπαίδευση και σεβασμό.
Τα πάντα δείχνουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα σαρώσει όλες τις πλευρές της οικονομίας τα επόμενα χρόνια, με τρόπους που δεν μπορούμε να προβλέψουμε. Μεταξύ των τεχνολογικών κολοσσών και της αδράνειας, κάθε οργανισμός πρέπει να βρει τον βηματισμό του για να μπορέσει να προσαρμοσθεί και να επιβιώσει σε αυτόν τον καινούργιο κόσμο.
Ο Στράτος Μολυβιάτης είναι Γενικός Διευθυντής Λειτουργικής Στήριξης της Τράπεζας και του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας.