Αγορά ενέργειας: Επενδυτικός πυρετός σε υποδομές αερίου και ΑΠΕ

Η εμβληματική επένδυση της Masdar στην Τέρνα Ενεργειακή, με την οποία η Masdar έγινε ο μεγαλύτερος παραγωγός ΑΠΕ στην Ελλάδα, απέδειξε ότι η αγορά ενέργειας της χώρας αποτελεί πόλο έλξης επενδυτών από όλο τον κόσμο.

Μεγάλα έργα υποδομών, διεθνείς διασυνδέσεις, αγωγοί αερίου FSRU  αλλά και έργα ενεργειακής μετάβασης δέσμευσης άνθρακα και υδρογόνου, είναι σε εξέλιξη και οδηγούν τους σχεδιασμούς για να γίνει το ανατολικό άκρο της Μεσογείου ο ενεργειακός κόμβος που θα συνδέει τη Μέση Ανατολή και την Αφρική με την Ευρώπη.

Αυξάνεται η αξία της ελληνικής αγοράς ΑΠΕ

Η συμφωνία Τέρνα Ενεργειακή και Masdar εκτός από τη μεγαλύτερη άμεση επένδυση στην Ελλάδα, και τη μεγαλύτερη επένδυση στην ελληνική αγορά ενέργειας, θα αποτελέσει την αφετηρία για σημαντικές νέες πράσινες επενδύσεις  στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της ΕΕ,  εξασφαλιζοντας τα κεφάλαια που χρειάζονται οι ΑΠΕ για να συνεχίσουν την ανάπτυξή τους και υποστηρίζοντας τους καθαρούς στόχους της ΕΕ έως το 2050.

Εξάλλου, όταν ένας τόσο μεγάλος και αξιόπιστος επενδυτής επιλέγει την ελληνική ενεργειακή αγορά, της προσδίδει αξία, δίνοντας ψήφο εμπιστοσύνης στο μελλοντικό της ρόλο και αυξάνει την ελκυστικότητά του στην επενδυτική κοινότητα.

Η αγορά των ΑΠΕ συνεχίζει να συγκεντρώνει μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον ειδικά στον τομέα της αποθήκευσης και των υβριδικών έργων και το επόμενο διάστημα αναμένονται σημαντικές συμφωνίες.

Σημειώνεται ότι η διοίκηση της Masdar τόνισε ότι μετά τη στρατηγική συμφωνία με την Τερνα Ενεργειακή πρόκειται να επενδύσουν περισσότερα κεφάλαια στην Ελλάδα και στην Ευρώπη για να ενισχυθεί η παρουσία της εταιρείας στις ΑΠΕ.

Ο χώρος της αποθήκευσης ενέργειας αποτελεί πόλο έλξης επενδυτών, ειδικά εν αναμονή της προκήρυξης για την προτεραιοποίηση έργων αποθήκευσης 2 GW ως προς τος όρους σύνδεσης.

Κι αυτό γιατί το υπουργείο Ενέργειας βλέπει στην  ανάπτυξη των έργων  αποθήκευσης ενέργειας τη λύση για να περιοριστεί το πρόβλημα που δημιουργείται στην αγορά των ΑΠΕ από την αυξανόμενη διείσδυσή τους και τη συνεχή αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος τους.

Τον Απρίλιο, οι άδειες αποθήκευσης που είχαν δοθεί ήταν  812 για μπαταρίες ισχύος 41 GW συνολικής χωρητικότητας πάνω από 100 GWh και 29 για αντλησιοταμίευση ισχύος πάνω από 5 GW χωρητικότητας 41,4 GWh. Και μόνο τον Ιούνιο έγιναν επιπλέον αιτήσεις για 1,5  GW κάτι που αποδεικνύει το συνεχές επενδυτικό ενδιαφέρον για την αγορά αποθήκευσης και τις μεγάλες επενδύσεις που αναμένονται τα επόμενα χρόνια.

Υπεράκτια αιολικά

Ο πρώτος διαγωνισμός για το πρώτο  πιλοτικό υπεράκτιο πάρκο στην Ανατολική Κρήτη  αναμένεται το 2026 και ως τότε προτεραιότητα για το υπουργείο είναι να περιοριστούν οι τοπικές αντιδράσεις.

Άμεσα αναμένεται η υπογραφή της  ΚΥΑ για τη Στρατηγική Μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, και μετά το καλοκαίρι οι ανεμολογικές και βυθομετρικές μελέτες οι οποίες θα υλοποιηθούν από το SVP των ΕΔΕΥΕΠ-ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ.

Ο νέος σχεδιασμός περιλαμβάνει, τη Σητεία απέναντι από τον Αθερινόλακκο («Κρήτη 1»), στους Αγ. Αποστόλους νιοτιοανατολικά της Εύβοιας, στον Πατραικό, στη Ρόδο και στη Γυάρο.

H σημαντική συμφωνία της Energean

Την εβδομάδα που πέρασε ακόμη μια σημαντική συμφωνία πραγματοποιήθηκε: Η Energean plc προς  συμφώνησε να μεταβιβάσει στην Carlyle International Energy Partners (διαχειρίζεται assets αξίας άνω των 400 δισεκ. δολαρίων) το χαρτοφυλάκιό της σε Αίγυπτο, Ιταλία και Κροατία, έναντι τιμήματος έως 945 εκατ. δολάρια και όχι λιγότερο από 820 εκατ. δολάρια, δηλαδή πάνω από 3 φορές περισσότερο σε σχέση με το κόστος απόκτησής τους από την Edison προ 4ετίας, που ήταν 284 εκατ. δολάρια το 2020.

Η μεταβίβαση των assets σε Αίγυπτο, Ιταλία και Κροατία επιτρέπει στην Energean να εξορθολογίσει το χαρτοφυλάκιό της, εστιάζοντας ακόμη περισσότερο στην στρατηγική ανάπτυξης με βάση το φυσικό αέριο, η οποία σηματοδοτείται από την ανάπτυξη των κοιτασμάτων Karish και Karish North στο Ισραήλ καθώς και από την πρόσφατη είσοδο στο κοίτασμα Anchois στο Μαρόκο. Είναι μια στρατηγική που ενισχύει τις προοπτικές οικονομικής αξιοποίησης του χαρτοφυλακίου, δημιουργεί ελεύθερες ταμειακές ροές και μεγιστοποιεί τα οφέλη για τους μετόχους.

Οι δύο μεγάλες συμφωνίες που πραγματοποιήθηκαν στην αγορά ενέργειας,  αποδεικνύοντας το δυναμισμό των ελληνικών εταιρειών ενέργειας που καταφέρνουν να τοποθετούνται έγκαιρα στην αγορά και να εξασφαλίζουν σημαντικές υπεραξίες.

Σημαντικές επενδύσεις σε υποδομές αερίου και δέσμευση άνθρακα

Στην ελληνική αγορά ενέργειας πραγματοποιούνται μεγαλεπήβολα επενδυτικά σχέδια αξίας άνω των 3 δισ. ευρώ,  με επίκεντρο το φυσικό αέριο.

Πλωτοί σταθμοί αποθήκευσης και διοχέτευσης LNG, νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής που θα εξάγουν ενέργεια και στο εξωτερικό αλλά και έργα δέσμευσης διοξειδίου του άνθρακα (CO2) μπαίνουν στο παιχνίδι βάζοντας τη χώρα στο επίκεντρο της ενεργειακής αγοράς του μέλλοντος.

Η Μονάδα Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης Υγροποιημένου φυσικού αερίου (FSRU), να έχει μπει στην τελική ευθεία για την εμπορική της λειτουργία, η οποία αναμένεται μέχρι το φθινόπωρο.

Η πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης, χωρητικότητας 153.500 κ.μ. LNG, έχει συνδεθεί με το Εθνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου της Ελλάδας με αγωγό μήκους 28 χλμ., μέσω του οποίου το αεριοποιημένο LNG θα προωθείται στις αγορές της Ελλάδας, της Βουλγαρίας, της ευρύτερης περιφέρειας (Ρουμανία, Σερβία, Β. Μακεδονία, Μολδαβία, Ουγγαρία, Σλοβακία), μια αγορά 65 δισ. κ.μ. αερίου ετησίως, με προοπτική να εφοδιάσει με αέριο και την Ουκρανία.

Η υποδομή θα έχει τον ρόλο μιας εναλλακτικής πηγής εφοδιασμού της Ελλάδας και άλλων χωρών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στην εντεινόμενη προσπάθειά τους να απεξαρτηθούν από το ρωσικό φυσικό αέριο.

Η Gastrade έχει αδειοδοτηθεί και για δεύτερο FSRU το οποίο, αν το επιτρέψει το market test που θα διεξαχθεί αποσκοπεί στον εφοδιασμό των χωρών της Μολδαβίας και της Ουκρανίας

Κάθετος διάδρομος

Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκονται οι ενέργειες των Διαχειριστών προκειμένου να καταστεί πραγματικότητα του σχέδιο του «Κάθετου Διαδρόμου» που θα επιτρέψει τη διαμετακόμιση αερίου από την Ελλάδα, ως «πύλη εισόδου», έως την Κεντρική Ευρώπη και την Ουκρανία.

Ο ΔΕΣΦΑ έχει αναλάβει πλέον κεντρικό ρόλο στην προώθηση του έργου,  ενώ οι υπόλοιπες χώρες που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία του «Κάθετου Διαδρόμου» (Vertical Corridor) είναι οι Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Μολδαβία, Ουκρανία και Σλοβακία.

Επίσης δίνουν το «παρών» η Gastrade, φορέας λειτουργίας και διαχείρισης του FSRU Αλεξανδρούπολης, και η κοινοπραξία ICGB που διαχειρίζεται τον Διασυνδετήριο Αγωγό Ελλάδας – Βουλγαρίας (IGB)

Στα πλάνα της Gastrade είναι να προσελκύσει ως χρήστες του πρώτου ανεξάρτητου συστήματος φυσικού αερίου (ΑΣΦΑ) εταιρείες από τον λεγόμενο κάθετο άξονα μεταφοράς φυσικού αερίου, δηλαδή από τη Βουλγαρία, τη Σλοβακία, τη Μολδαβία και σε επόμενη φάση ακόμα και από την Ουκρανία.

Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής

Έτοιμη να ξεκινήσει την πιλοτική της λειτουργία είναι η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής «Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής» (Motor Oil και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) μια επένδυση 375 εκατ. ευρώ). Η μονάδα ισχύος 877 MW θα είναι σε θέση να ξεκινήσει, μετά τις απαραίτητες δοκιμές, την εμπορική της λειτουργία τον Σεπτέμβριο.

Η νέα μονάδα ηλεκτροπαραγωγής είναι η πλέον σύγχρονη σε σχέση με τις υπόλοιπες του συστήματος με τον βαθμό απόδοσης της να ανέρχεται στο 64%, ενώ η τοποθεσία της στην Κομοτηνή εξυπηρετεί και τους στόχους για εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας στις περιοχές της Βαλκανικής.

Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης

Το 2026 αναμένεται να τεθεί σε εμπορική λειτουργία και ο νέος Θερμοηλεκτρικός Σταθμός συνδυασμένου κύκλου (Combined Cycle Gas Turbine-CCGT) ισχύος 840 MW της εταιρείας Ηλεκτροπαραγωγή Αλεξανδρούπολης Α.Ε. Αποτελεί σύμπραξη της ΔΕΗ (51%), της ΔΕΠΑ Εμπορίας (29%) και της Damco Energy του ομίλου Κοπελούζου (20%). Πρόκειται για μία επένδυση ύψους 400 εκατ. ευρώ στην ΒΙ.ΠΕ. Αλεξανδρούπολης.

Ο σταθμός θα τροφοδοτεί με ενέργεια την εγχώρια αγορά αλλά και τις γειτονικές χώρες και θα παίξει καίριο ρόλο και στην εξαγωγή ηλεκτρικής ενέργειας προς τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και συγκεκριμένα προς Βουλγαρία και Βόρεια Μακεδονία και, κατ’ επέκταση, προς Σερβία.

Energean

Την ίδια στιγμή, ωριμάζει και το καινοτόμο έργο της αποθήκευσης CO2, κόστους άνω των 1,5 δισ. ευρώ, από την Energean στην περιοχή της Καβάλας, στον Πρίνο.

Ο σχεδιασμός της Energean περιλαμβάνει την κατασκευή αποθήκης σε εξαντλημένο κοίτασμα του Πρίνου, με δυναμικότητα απορρόφησης 2,5 με 3 εκατ. τόνων CO2 κατ’ έτος σε πλήρη λειτουργία (έως το 2027). Για να προχωρήσει το εγχείρημα θα έχουν προηγηθεί διαγωνισμός για την εκπόνηση Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, η χορήγηση της άδειας αποθήκευσης από την ΕΔΕΥΕΠ (Αρχή για τους Υδρογονάνθρακες), αλλά και διενέργεια Market Test που θα αποτυπώσει κατά πόσο υπάρχει ενδιαφέρον αξιοποίησης της υποδομής.

Με δεδομένα τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης, το αργότερο στις αρχές του 2026, είναι απαραίτητο να έχει εκδοθεί η άδεια λειτουργίας του έργου.

Διαβάστε επίσης:

Γιώργος Γιουρούκος: Απειλητικό e-mail των ανταρτών Χούθι στον πανίσχυρο Ελληνα εφοπλιστή – Αποκάλυψη mononews