Υπουργείο Εργασίας – Οι πέντε άμεσες προτεραιότητες της νέας Υπουργού Εργασίας Νίκης Κεραμέως

Σημαντικές αλλαγές σε συντάξεις, επιδόματα ανεργίας και επιδόματα και παροχές του ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης καλείται να θεσμοθετήσει έως το φθινόπωρο η νέα υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκη Κεραμέως σε συνεργία με τους υφυπουργούς Κώστα Καραγκούνη και Πάνο Τσακλόγλου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, θα περιοριστεί η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων σε κύριες και επικουρικές συντάξεις, θα εξορθολογιστούν οι παροχές και τα επιδόματα που καταβάλλει ο ΕΦΚΑ μέσω της καθιέρωσης νέου ενιαίου κανονισμού παροχών σε χρήμα, θα αντιμετωπισθούν τα εμπόδια που υφίστανται για τη συνέχιση της απασχόλησης των συνταξιούχων λόγω αναπηρίας, θα αντιμετωπιστεί το ζήτημα με την περικοπή των συντάξεων χηρείας με ηπιότερες περικοπές για τις περιπτώσεις που ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται εξ ιδίου δικαιώματος.

Αναμένεται και η περαιτέρω μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά μία ποσοστιαία μονάδα σταδιακά κατά την διάρκεια του 2027, αλλά και η αλλαγή του ύψους, των όρων και προϋποθέσεων για την καταβολή του επιδόματος ανεργίας.

1. Εισφορά αλληλεγγύης συνταξιούχων

Η ΕΑΣ ροκανίζει τις αυξήσεις που έχουν καταβληθεί. Αυτό διαπιστώθηκε από αρμόδια κυβερνητικά στελέχη και ήδη συζητούνται προτάσεις για δικαιότερη κατανομή και πάντως για μείωση της ΕΑΣ σε σχέση με τα σημερινά επίπεδα. Αυτό που επεξεργάζεται η κυβέρνηση είναι η μείωση της κράτησης αυτής τόσο από τις κύριες όσο και από τις επικουρικές συντάξεις.

Η ενδεχομένη κατάργηση της κράτησης από τις επικουρικές συντάξεις θα οδηγήσει σε αύξηση από 10 έως και 71 ευρώ το μήνα ή από 120 ευρώ έως 852 ευρώ το χρόνο για περίπου 400.000 παλαιούς, αλλά και νέους συνταξιούχους (μετά την 1/1/2015) που λαμβάνουν αρχική μεικτή επικουρική σύνταξη άνω των 300 ευρώ, όπου επιβάλλονται οι κρατήσεις ΕΑΣ με ποσοστά από 3% ως10%.

Η κλίμακα κρατήσεων ΕΑΣ στις επικουρικές είναι

• 3% από τα 300 έως τα 350 ευρώ,
• 4% από τα 350 έως τα 400 ευρώ,
• 5% από τα 400 έως τα 450 ευρώ,
• 6% από τα 450 έως τα 500 ευρώ,
• 7% από τα 500 έως τα 550 ευρώ,
• 8% από τα 550 έως τα 600 ευρώ,
• 9% από τα 600 έως τα 650 ευρώ και
• 10% από τα 650 ευρώ και άνω.

Όσον αφορά τις κύριες συντάξεις, στο νέο σύστημα θα προβλεφθεί πλαφόν κρατήσεων, ώστε κανείς συνταξιούχος να μην πληρώνει περισσότερα, αλλά αντιθέτως να έχει ελάφρυνση από την κράτηση. Η κυβέρνηση θα φέρει το σχετικό νομοσχέδιο και θα αφορά 400.000 συνταξιούχους με συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ. Στόχος είναι να καταστεί δικαιότερη η επιβάρυνση 400.000 συνταξιούχων, κυρίως των ΔΕΚΟ και του δημοσίου που εισπράττουν συντάξεις άνω των 1.400 ευρώ.

Στόχος των παρεμβάσεων θα αποτελέσει, σύμφωνα με τον υφυπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνο Τσακλόγλου, η εκ νέου αναμόρφωση των κλάσεων που έχουν θεσπιστεί από το 2010 και να γίνουν δικαιότερες και πιο αναλογικές σε σχέση με το εισόδημα των συνταξιούχων.

Σύμφωνα με τις εισηγήσεις που βρίσκονται στο τραπέζι:

-Στο πρώτο σενάριο εξετάζεται η αλλαγή της αρχιτεκτονικής της ΕΑΣ, ώστε αυτή να μην επιβάλλεται από το «πρώτο ευρώ» αλλά μόνο στο ποσό που υπερβαίνει το πλαφόν κάθε κλιμακίου, όπως δηλαδή ακριβώς συμβαίνει και με τους φορολογικούς συντελεστές στην φορολογία εισοδήματος.

Για παράδειγμα, σύνταξη 1.500 ευρώ, έχει σήμερα ΕΑΣ 3%, η οποία επιβάλλεται σε όλο το ποσό και είναι 45€. Αν όμως επιβάλλεται μόνο στο ποσό που υπερβαίνει τα 1.400€, δηλαδή στα 100€ με έναν κάπως αυξημένο συντελεστή – π.χ. 10% – τότε το ποσό της εισφοράς μειώνεται, για παράδειγμα, στα 10€.

– Το δεύτερο σενάριο προβλέπει μείωση των συντελεστών της ΕΑΣ από το δεύτερο κλιμάκιο και πάνω. Η λογική σε αυτό το σενάριο είναι πως με το ισχύον σύστημα ο συντελεστής διπλασιάζεται από το πρώτο στο δεύτερο κλιμάκιο, δηλαδή αυξάνεται απότομά από το 3% στο 6%.

Ειδικότερα, οι νέοι συντελεστές ΕΑΣ τους οποίους προβλέπει το εν λόγω σενάριο για τα πρώτα 4 κλιμάκια είναι οι εξής:

1.400€ – 1.700€: 3%

1.701€ – 2.000€: 4% (από 6%)

2.000€ – 2.300€: 5% (από 7%)

2.300€ – 2.600€: 6% (από 9%).

Ωστόσο για την ΕΑΣ που επιβάλλεται στα εισοδήματα άνω των 2.600 ευρώ δεν φαίνεται να προβλέπεται κάποια αλλαγή. Έτσι:

– Για συντάξεις από 2.600,01 – έως 2.900 ευρώ -, ποσοστό 10%.

– Για συντάξεις από 2.900,01 έως 3.200 ευρώ, ποσοστό 12%.

– Για συντάξεις από 3.200,01 έως 3.500 ευρώ, ποσοστό 13%.

– Για συντάξεις από 3.500,01 ευρώ – και άνω, ποσοστό 14%.

2. Συντάξεις χηρείας

Λύση στο δυσεπίλυτο πρόβλημα των συντάξεων χηρείας θα επιχειρήσει να δώσει το υπουργείο Εργασίας. Οι δικαιούχοι συντάξεων χηρείας μετά την τριετία σύμφωνα με τον νόμο θα πρέπει να χάνουν τη μισή παροχή σε περίπτωση ανάληψης εργασίας ή συνταξιοδότησης (από το 70% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου, στο 35%). Η εν λόγω περικοπή εφαρμόζεται ήδη στο Δημόσιο και ακόμη δεν έχει επεκταθεί στους συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα. Πρόκειται για μία διάταξη που σύμφωνα με πληροφορίες έχει προβληματίσει ιδιαίτερα την κυβέρνηση η οποία φοβούμενη το πολιτικό κόστος δεν έχει ακόμη αποφασίσει πότε θα τη φέρει.

Πάντως νομικοί εκτιμούν ότι η κυβέρνηση θα κληθεί να καταθέσει τη ρύθμιση καθώς αν προσφύγουν οι δημόσιοι υπάλληλοι δικαστικά θα κληθεί να τους επιστρέψει αναδρομικά τα ποσά της παρακράτησης.

Θα πρέπει να επεκταθεί και στον ιδιωτικό τομέα η ρύθμιση που ισχύει για το Δημόσιο, σχετικά με την περικοπή της σύνταξης χηρείας στο μισό, στην περίπτωση απασχόλησης ή συνταξιοδότησης του δικαιούχου. Στην πράξη, οι αποδοχές θα περιορίζονται στο 35% της σύνταξης του θανόντος, καθώς η περικοπή του 50% που ορίζει ο νόμος αναφέρεται στο 70% της σύνταξης του άμεσα ασφαλισμένου, που λαμβάνει ο/η χήρος/α. Βάσει του αρχικού σχεδιασμού, η περικοπή θα πρέπει να επιβληθεί σε όλες τις συντάξεις χηρείας (ανδρών και γυναικών) που δόθηκαν πριν την 1η Οκτωβρίου 2020 και σήμερα ο δικαιούχος εργάζεται ή συνταξιοδοτείται.

3. Παροχές και επιδόματα ΕΦΚΑ

Ο νέος κανονισμός παροχών καταργεί όλα τα επιμέρους ποσά που καταβάλλουν τα Ταμεία, σύμφωνα με τα καταστατικά τους, για έξοδα κηδείας, επιδόματα ασθένειας – ατυχήματος και επιδόματα μητρότητας. Στη θέση των καταργηθέντων επιδομάτων και βοηθημάτων θεσπίζεται ένα ποσό ίδιο για κάθε κατηγορία. Στα έξοδα κηδείας, οι 7.700 ευρώ του ΗΣΑΠ μειώνονται, ενώ τα 690 ευρώ του ΝΑΤ αυξάνονται. Το επικρατέστερο ποσό είναι μεταξύ 900 και 1.000 ευρώ, ενώ τα περισσότερα Ταμεία δίνουν λιγότερα. Μικρές αυξήσεις αναμένονται και στα επιδόματα μητρότητας (κύησης – λοχείας).

Με τον νέο κανονισμό θα αλλάξουν και οι προϋποθέσεις για τη λήψη των παροχών, που σημαίνει ότι για κάποιες θα γίνουν αυστηρότερες.

Η εισήγηση της επιτροπής προς το υπουργείο Εργασίας, εν όψει της εφαρμογής του νέου κανονισμού, είναι να ληφθούν ως βάση οι παροχές του ΙΚΑ και πάνω σ’ αυτές να γίνουν αυξομειώσεις στα επιδόματα των υπόλοιπων φορέων. Θεωρείται βέβαιο ότι τα επιδόματα ασθένειας θα είναι στα επίπεδα του ΙΚΑ.

Οι αποκλίσεις στα ποσά που καταβάλλουν σήμερα τα Ταμεία για επιδόματα μητρότητας, ασθένειας, ατυχήματος και για έξοδα κηδείας είναι μεγάλες.Ειδικοτερα :

1.Στο επίδομα μητρότητας, πριν από την παροχή των 830 ευρώ το μήνα που δίνει η ΔΥΠΑ για 9 μήνες σε όλες τις μητέρες, το κάθε Ταμείο καταβάλλει στις ασφαλισμένες του επίδομα κυοφορίας – λοχείας, το οποίο, ανάλογα με το φορέα, είναι από 1.418 ευρώ ως 6.086 ευρώ, στις μισθωτές ασφαλισμένες του πρώην ΙΚΑ, για 119 μέρες συνολικά πριν και μετά τον τοκετό, 800 ευρώ για τις ασφαλισμένες στο πρώην ΕΤΑΑ, 600 ευρώ για τις ασφαλισμένες του πρώην ΟΑΕΕ και 487 ευρώ για τις ασφαλισμένες του πρώην ΟΓΑ.

Στις μισθωτές, η προϋπόθεση είναι να έχουν ασφάλιση και στις μη μισθωτές να μη χρωστούν εισφορές.

2. Στο επίδομα ασθένειας, τα Ταμεία καταβάλλουν διαφορετικά ποσά, ενώ είναι διαφορετική και η διάρκεια χορήγησης της παροχής. Το επίδομα ασθένειας – ατυχήματος για τους μισθωτούς (πρώην ΙΚΑ) ξεκινά από 3,07 ευρώ τη μέρα και μετά τις πρώτες 15 μέρες κυμαίνεται από 6,14 ευρώ ως 32,62 ευρώ τη μέρα, ανάλογα με τις αποδοχές (ασφαλιστική κλάση) του εργαζομένου. Το επίδομα είναι από 138,15 ευρώ για τον έναν μήνα ως 978,60 ευρώ για τον δεύτερο και κάθε επόμενο μήνα. Η παροχή καταβάλλεται για 6, 12 ή 24 μήνες κατ’ ανώτατο όριο, ανάλογα με το χρόνο ασφάλισης. Στο πρώην ΤΑΞΥ (ξενοδοχοϋπάλληλοι), το επίδομα ασθένειας -ατυχήματος καταβάλλεται ως 12 μήνες με 184 ευρώ για τον πρώτο μήνα και 1.580 ευρώ από τον δεύτερο μήνα και μετά. Ο ΟΑΕΕ καταβάλλει μόνον επίδομα ατυχήματος για διάρκεια από 30 μέρες ως 4 μήνες με ποσό ίσο με το τριπλάσιο της μηνιαίας εισφοράς των ασφαλισμένων. Το ΕΤΑΑ καταβάλλει επίδομα λόγω ασθένειας ή ατυχήματος για 3 μήνες με ποσά από 8 ευρώ ως 27 ευρώ τη μέρα.
3. Επίδομα ανεργίας

Νέους όρους και προϋποθέσεις προβλέπονται για τη χορήγηση του επιδόματος ανεργίας με βάση τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας. Ειδικότερα αναμένεται σύμφωνα με πληροφορίες να κατατεθεί στη Βουλή το σχετικό νομοσχέδιο το Φθινόπωρο και θα προβλέπει την αλλαγή του ποσού και των προϋποθέσεων λήψης του επιδόματος ανεργίας της ΔΥΠΑ. Στην πρώτη φάση θα υλοποιηθεί σε πιλοτικό στάδιο για 5.000 ως 10.000 ανέργους και στη συνέχεια θα εφαρμοστεί για το σύνολο των ανέργων.

Σύμφωνα με πληροφορίες μελετάται μέχρι στιγμής το επίδομα ανεργίας να είναι ένα μεταβλητό ποσό που τους πρώτους μήνες μετά την απόλυση μπορεί να φτάνει έως τα 1.200 ευρώ – θα δίνεται στους ανέργους που έχουν διανύσει περισσότερα από 4 χρόνια στην αγορά εργασίας, ενώ αντίθετα όσοι έχουν λιγότερα χρόνια θα λαμβάνουν το ποσό των 509 ευρώ. Όσα περισσότερα χρόνια έχει διανύσει ο άνεργος στην αγορά εργασίας, τόσο υψηλότερο θα είναι το επίδομα που θα λάβει.

Επίσης το συνολικό ετήσιο ποσό του επιδόματος ανεργίας – όπως προκύπτει από τον κατώτατο μισθό – δεν θα αυξηθεί αλλά θα καταβάλλεται εμπροσθοβαρώς. Δηλαδή μεγαλύτερο επίδομα τους πρώτους μήνες και μικρότερο στη συνέχεια.

Σύμφωνα με τα σενάρια που επεξεργάζονται οι αρμόδιοι, το επίδομα ανεργίας θα απαρτίζεται από τρία διακριτά μέρη:

• Ένα «σταθερό» μέρος, το οποίο θα λαμβάνουν όλοι όσοι έχουν την ελάχιστη προϋπόθεση ένταξης. Το ύψος του θα εξαρτάται από το εκάστοτε νόμιμο κατώτατο μισθό, σήμερα το ποσοστό του επιδόματος ανέρχεται στο 55% του κατώτατου μισθού, 509 ευρώ το μήνα. Το επίδομα μπορεί να φτάνει και το 70% του κατώτατου μισθού το πρώτο τρίμηνο και να βαίνει μειούμενο μέχρι ο άνεργος να συμπληρώσει τους 12 μήνες.
• Ένα «μεταβλητό» μέρος, το οποίο θα λαμβάνουν για 12 μήνες κατ’ ανώτατο όριο μόνο όσοι έχουν περισσότερες ασφαλιστικές προϋποθέσεις και άρα θα έχουν συνεισφέρει περισσότερα στο ασφαλιστικό σύστημα σε ένα ευρύτερο χρονικό διάστημα. Ο υπολογισμός του θα συναρτάται με την ασφαλιστική ιστορία και το ύψος των προηγούμενων αποδοχών, ώστε να είναι πιο δίκαιο και ανταποδοτικό.
• Επιπλέον επιπρόσθετες παροχές σε συγκεκριμένες ομάδες ανέργων, όπως: δώρα Χριστουγέννων/Πάσχα, προσαυξήσεις ανά προστατευόμενο μέλος, προσαυξήσεις για μονογονεϊκές οικογένειες.

Το ύψος του επιδόματος που θα λαμβάνει ο άνεργος θα εξαρτάται από δυο βασικές προϋποθέσεις: το διάστημα που καταβάλει ασφαλιστικές εισφορές ως εργαζόμενος και το ύψος του μισθού του.

Το νέο επίδομα ανεργίας δεν θα μπορεί να υπερβαίνει ένα ανώτατο όριο που αναμένεται να καθοριστεί, λαμβανομένων υπόψη και των αποτελεσμάτων που θα προκύψουν από την μελέτη του ΟΟΣΑ.

Σύμφωνα με τον έως τώρα σχεδιασμό, συνολικά έχει υπολογιστεί ότι το ύψος του ετήσιου επιδόματος δεν θα είναι χαμηλότερο από το επίδομα που χορηγείται με το ισχύον σύστημα, ωστόσο για κάποιους θα είναι μεγαλύτερο.

5 Απασχόληση συνταξιούχων αναπηρίας

Ετοιμάζεται διάταξη που θα καταργεί τα εμπόδια για τη συνέχιση της απασχόλησης των συνταξιούχων αναπηρίας. Η ισχύουσα διάταξη απαιτεί τη διακοπή της εργασίας του εργαζομένου με αναπηρία, προκειμένου πρώτα να συνταξιοδοτηθεί και στη συνέχεια να αναλάβει εργασία χωρίς να περικόπτεται η σύνταξή του και χωρίς να έχει την υποχρέωση της καταβολής του πόρου 10%.

Η προωθούμενη διάταξη θα επιλύσει το πρόβλημα έτσι ώστε η συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας να προχωρεί χωρίς διακοπή της εργασίας.

Διαβάστε επίσης

Μητσοτάκης: Η εισήγηση του στο υπουργικό συμβούλιο – «Περισσότερη δουλειά, λιγότερα λάθη»

Κεραμέως: Να εργαστούμε για την καθημερινότητα και το μέλλον εκατομμυρίων Ελληνίδων και Ελλήνων

Ανασχηματισμός: Οι υπουργοί και οι υφυπουργοί που έμειναν εκτός