ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Περιεχόμενα
Ο φαρμακευτικός κολοσσός GlaxoSmithKline κατέθεσε στις ΗΠΑ αγωγή κατά της Pfizer/BioNTech για παραβίαση σειράς ευρεσιτεχνιών που αφορούν την τεχνολογία mRNA εμβολίων, σε μια υπόθεση που αναμένεται να έχει αντίκτυπο δισεκατομμυρίων δολαρίων και να αλλάξει το αφήγημα της πανδημίας, αν ευδοκιμήσει.
Η αγωγή της GlaxoSmithKline (GSK) κατά της Pfizer και της BioNTech κατατέθηκε στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο του Delaware, καθώς, όπως υποστηρίζεται στην αγωγή, εκεί έλαβαν χώρα οι παραβιάσεις της διανοητικής ιδιοκτησίας της GSK. Ο κύριος ισχυρισμός της ενάγουσας φαρμακευτικής είναι ότι τα εμβόλια κατά του Covid στηρίχθηκαν σε τεχνολογία που είχε αναπτύξει ήδη από το 2008 και κατοχυρώσει με ευρεσιτεχνία, οπότε έχει αξίωση αποζημίωσης κατά της Pfizer/BioNTech για τις πωλήσεις δισεκατομμυρίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Η συγκεκριμένη αγωγή έρχεται μετά από πλήθος αντιδικιών, κυρίως μεταξύ Moderna και Pfizer, για την ευρεσιτεχνία που προστατεύει το εμβόλιο mRNA κατά του Covid, όμως αυτή διαφέρει καθώς εγείρεται από μια φαρμακευτική εταιρεία που δεν ανέπτυξε εμβόλιο μέσα στην πανδημία και συνεπώς μπορεί να έχει τεράστιες επιπτώσεις στην τελική κατανομή κερδών από τα εμβόλια που αγοράστηκαν κατά εκατομμύρια από τα κράτη για την καταπολέμηση της Covid-19.
Τα εμβόλια κατά του Covid αναπτύσσονταν χρόνια πριν την πανδημία
Η GSK, μέσω της GSK Biologicals, αναπτύσσει και παράγει καινοτόμα εμβόλια και είναι κάτοχος πολλών πατεντών στις ΗΠΑ που αφορούν σκευάσματα που περιλαμβάνουν λιπίδια και μόρια mRNA που κωδικοποιούν ένα ιικό ανοσογόνο και παρέχουν προστασία από ιογενή λοίμωξη. Η ανάπτυξη των εν λόγω τεχνολογιών ανατρέχει στο 2008, όταν, όπως αναφέρεται στην αγωγή, «ο Andrew Geall, ένας καταξιωμένος επιστήμονας στην παραγωγή φαρμακευτικών σκευασμάτων, εντάχθηκε στην ομάδα ερευνητών που εργάζονταν υπό την ηγεσία του εμβολιολόγου Christian Mandl και επικεντρώθηκε στην ανάπτυξη εμβολίων mRNA».
Το 2010, οι εν λόγω τεχνολογίες κατοχυρώθηκαν με τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας υπ. αριθμόν 11638693, 11638694, 11666534, 11766401, 11786467, τα οποία αφορούν συγκεκριμένες συνθέσεις λιπιδίων και mRNA που είναι κρίσιμες για την αποτελεσματικότητα και σταθερότητα των εμβολίων.
Μάλιστα, η τεχνολογία αυτή αναγνωρίζεται σύμφωνα με την αγωγή από το κορυφαίο επιστημονικό περιοδικό Nature ότι χρησιμοποιείται πλέον από όλες τις εταιρείες mRNA. Το πλεονέκτημα αυτής της τεχνολογίας είναι η ταχύτητα με την οποία μπορούν να αναπτυχθούν και να δοκιμαστούν νέα εμβόλια, όπως αποδείχθηκε κατά την ανάπτυξη ενός εμβολίου κατά της γρίπης σε μόλις οκτώ ημέρες. Αυτός ήταν, άλλωστε, και ο λόγος που τα εμβόλια αυτά μπόρεσαν να αναπτυχθούν σε σύντομο χρονικό διάστημα μέσα στην πανδημία του κορωνοϊού.
Πώς έλαβε γνώση των ευρεσιτεχνιών η Pfizer;
Η αγωγή της GSK κατά της Pfizer και της BioNTech περιλαμβάνει αναφορές σχετικά με το πώς η Pfizer έλαβε γνώση των εν λόγω ευρεσιτεχνιών. Συγκεκριμένα, αναφέρει ότι οι εναγόμενοι είχαν ενημερωθεί για τις πατέντες της GSK μέσω των δημοσιεύσεων και των αιτήσεων που κατατέθηκαν δημόσια και ήταν προσβάσιμες σε όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς.
Επιπλέον, η GSK είχε δημοσιεύσει διάφορες εργασίες και άρθρα σε αναγνωρισμένα επιστημονικά περιοδικά, στα οποία περιέγραφε τις καινοτόμες τεχνολογίες που ανέπτυξε η ομάδα του Δρ. Christian Mandl. Αυτές οι δημοσιεύσεις ήταν διαθέσιμες στο κοινό και η Pfizer, ως μία από τις κορυφαίες φαρμακευτικές εταιρείες παγκοσμίως, αναμενόταν να γνωρίζει τις εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας mRNA.
Παράλληλα, όπως συμβαίνει με όλες τις φαρμακευτικές εταιρείες στη φάση ανάπτυξης τόσο καινοτόμων και επαναστατικών σκευασμάτων, η Pfizer είχε επαγγελματική σχέση με την GSK και είχε πρόσβαση σε εμπιστευτικές πληροφορίες μέσω συνεργασιών και ανταλλαγών δεδομένων, τουλάχιστον σύμφωνα με τα επιχειρήματα της ενάγουσας.
Φυσικά, αυτή η ανταλλαγή πληροφοριών δεν έδινε το δικαίωμα στις εναγόμενες εταιρείες να χρησιμοποιήσουν για εμπορικούς σκοπούς τις προστατευόμενες τεχνολογίες. Αν και τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας δεν εμποδίζουν την αξιοποίησή τους για επιστημονικούς σκοπούς, είναι αδιαμφισβήτητο ότι για αποκόμιση κέρδους απαιτείται η εξασφάλιση άδειας από τον κάτοχο της πατέντας.
Οι αξιώσεις της GSK
Η GSK ισχυρίζεται ότι οι εναγόμενοι έχουν προβεί στην κατασκευή, χρήση, πώληση, εμπορία και εισαγωγή προϊόντων που παραβιάζουν τις πατέντες της χωρίς άδεια, έχοντας αποκομίσει δισεκατομμύρια δολάρια από τις πωλήσεις των εμβολίων κατά του Covid.
Στην αγωγή της GSK, η GSK δεν αναφέρει συγκεκριμένο ποσό αποζημίωσης. Αντί αυτού, ζητά αποζημίωση για τη φερόμενη παραβίαση των ευρεσιτεχνιών της, η οποία θα προσδιοριστεί από το δικαστήριο με βάση τα κέρδη που απέκτησαν οι εναγόμενοι από τις πωλήσεις των εμβολίων τους.
Συγκεκριμένα, η GSK ζητά:
- Οικονομική Αποζημίωση: Η GSK επιδιώκει να αποζημιωθεί για τα κέρδη που έχουν αποκομίσει οι εναγόμενοι από τη χρήση των πατενταρισμένων τεχνολογιών της χωρίς άδεια.
- Τριπλή Αποζημίωση: Ζητείται τριπλασιασμός των ζημιών λόγω της κακόβουλης παραβίασης των ευρεσιτεχνιών.
- Δικαστικά Έξοδα: Η GSK ζητά επίσης να καλυφθούν τα δικαστικά έξοδα και οι αμοιβές των δικηγόρων της από τους εναγόμενους.
Η ακριβής αποζημίωση θα καθοριστεί κατά τη διάρκεια της δικαστικής διαδικασίας, λαμβάνοντας υπόψη τα οικονομικά στοιχεία και τις αποδείξεις που θα παρουσιαστούν ενώπιον του δικαστηρίου.
Πρόκειται αναμφίβολα για μια πολύ ενδιαφέρουσα αγωγή τόσο σε νομικό όσο και σε ευρύτερο επίπεδο. Αφενός αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα για την προστασία των δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας και ποιο ακριβώς είναι το εύρος εφαρμογής της. Αφετέρου, αν τελικά η αγωγή γίνει δεκτή, θα ξεκινήσει ένα ντόμινο εξελίξεων σε όλο τον κόσμο, επηρεάζοντας τον τρόπο δραστηριοποίησης των φαρμακευτικών, αλλά και αλλάζοντας την ίδια την ιστορία για το πώς αντιμετωπίστηκε η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η ανθρωπότητα τον 21ο αιώνα.