Λίλιαν Βιλδιρίδη: Οι άμεσες αλλαγές στα νοσοκομεία, οι προσλήψεις, τα DRGs και οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις

Σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη, που μας παραχώρησε η Γενική Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας του Υπουργείου Υγείας, Λίλιαν Βενετία Βιλδιρίδη, εξηγεί ποιες αλλαγές έχουν δρομολογηθεί στα νοσοκομεία της χώρας, με στόχο την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών. Αναλύει τις δράσεις του Υπουργείου, που έχουν ως στόχο την επίτευξη της οικονομικής βιωσιμότητας του συστήματος υγείας, καθώς και τι θα γίνει για την αντιμετώπιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων.

Κυρία Βιλδιρίδη Τι σχεδιάζεται για το προσωπικό των νοσοκομείων;

Στόχος μας είναι συνολικά 6.500 προσλήψεις για το 2024 στον τομέα της Υγείας.

Για τα νοσοκομεία της χώρας, έχουν ήδη προκηρυχθεί 726 θέσεις ειδικευμένων ιατρών κλάδου ΕΣΥ και έχει ολοκληρωθεί η κατανομή 2.145 θέσεων νοσηλευτικού και 598 θέσεων λοιπού προσωπικού. Για το ΕΚΑΒ έχει ολοκληρωθεί και αποσταλεί στο ΑΣΕΠ για προκήρυξη η κατανομή 538 θέσεων λοιπού προσωπικού, εκ των οποίων 506 θέσεις ΔΕ Πληρωμάτων Ασθενοφόρων.

Για την προτεραιοποίηση των αιτημάτων συνεκτιμήθηκαν διάφορα κριτήρια και λειτουργικοί δείκτες, όπως η ένταση και η έκταση χρήσης της νοσοκομειακής υποδομής (π.χ. η πληρότητα των τμημάτων, ο αριθμός των εισαγωγών, ο ΜΟ ημερών νοσηλείας).

Αδιαπραγμάτευτος στόχος του Υπουργείου Υγείας είναι η βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προνοσοκομειακής και νοσοκομειακής φροντίδας και όλες οι αποφάσεις, που λαμβάνουμε, κατατείνουν στην εξυπηρέτησή του.

Αναπτύσσεται και πληροφοριακό σύστημα για το ανθρώπινο δυναμικό;

Ναι, σε συνεργασία με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Το πληροφοριακό σύστημα θα μας επιτρέπει να αξιολογούμε τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά του, ώστε να βελτιωθεί ουσιαστικά ο προγραμματισμός για το ανθρώπινο δυναμικό που χρειαζόμαστε, προκειμένου να μην υπάρχουν κενά στη φροντίδα. Να έχουμε, δηλαδή, τον κατάλληλο αριθμό και το κατάλληλο «μίγμα» των επαγγελματιών υγείας, που χρειαζόμαστε. Η συστηματική μέτρηση και ανάλυση δεικτών για το ανθρώπινο δυναμικό, η βελτίωση της διακυβέρνησης σε όλα τα επίπεδα του συστήματος υγείας και η ενίσχυση της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης των επαγγελματιών υγείας, αποτελούν αναπόσπαστο στοιχείο για τη διασφάλιση και βελτίωση της ποιότητας της παρεχόμενης φροντίδας

Τι αλλαγές περιμένουμε άμεσα για τους πολίτες στα νοσοκομεία;

Προχωράμε σε λεπτομερή χαρτογράφηση των αναγκών του πληθυσμού, ώστε να  ενδυναμωθεί περαιτέρω το ΕΣΥ και να προσαρμοστεί αποτελεσματικότερα στις σύγχρονες εξελίξεις και σε νέα μοντέλα παροχής υπηρεσιών υγείας.

Ειδικότερα, είναι σε εξέλιξη η κτιριακή αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός των υλικοτεχνικών υποδομών 93 νοσοκομείων και 156 κέντρων υγείας, μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και η ανέγερση κτιρίων για τη στέγαση νέων κλινικών ή μονάδων και τεσσάρων νέων νοσοκομείων.

Επιπλέον, η αξιοποίηση της ψηφιακής καινοτομίας θα βελτιώσει την επικοινωνία  των υγειονομικών υπηρεσιών με τους ασθενείς και θα επιτρέψει τη διαμόρφωση πιο ολοκληρωμένων και καλύτερα προσβάσιμων μοντέλων φροντίδας. Ειδική μνεία είναι απαραίτητο να γίνει στο Ψηφιακό Πρόγραμμα Φροντίδας Ογκολογικών Ασθενών, που θα περιλαμβάνει τη σύσταση του Εθνικού Μητρώου Νεοπλασματικών Νοσημάτων, με στόχο την παρακολούθηση των βασικών επιδημιολογικών δεικτών της νόσου, την έγκαιρη διάγνωση και την ανάπτυξη στοχευμένων θεραπειών.

Σημαντική είναι η προώθηση εναλλακτικών μορφών νοσηλείας, όπως το σύστημα της κατ’ οίκον νοσηλείας και περίθαλψης (Σύστημα Νοσοκομειακής Φροντίδας στο Σπίτι – ΝΟΣΠΙ).

Περαιτέρω, η ανάπτυξη Δεικτών Μέτρησης της Ποιότητας, όπως δεικτών ασφάλειας και αποτελεσματικότητας, δεικτών ασφάλειας προσωπικού, βασικών λειτουργικών δεικτών δομής και στελέχωσης και δεικτών ανθρωποκεντρικής φροντίδας, αναμφίβολα συμβάλλει στην ανάπτυξη τεκμηριωμένης στρατηγικής για την υγεία, στην αξιολόγηση και τον επανασχεδιασμό των εφαρμοζόμενων πολιτικών, με απώτερο στόχο την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της βιωσιμότητας του ΕΣΥ.

Τέλος, για τη βελτίωση της καθημερινότητας και της εξυπηρέτησης του τελικού αποδέκτη κάθε ενέργειάς μας, του πολίτη, σχεδιάζεται η αναβάθμιση των Γραφείων Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών/τριών Υπηρεσιών Υγείας, που έχουν συσταθεί και λειτουργούν στο σύνολο των νοσοκομείων της χώρας.

Τι αλλαγές θα δούμε στα ΤΕΠ και από πότε;

Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, υλοποιούνται έργα σε ΤΕΠ 56 νοσοκομείων, αφενός για την προσαρμογή των υφιστάμενων αλλά και την κατασκευή νέων ΤΕΠ, ώστε ο συνολικός χώρος τους να είναι αποτελεσματικά κατανεμημένος, να επιτρέπει σύντομη και άμεση πρόσβαση σε κάθε χώρο με την μικρότερη δυνατή διασταύρωση κινήσεων και να δίνει την δυνατότητα προσαρμογής του στις εκάστοτε αλλαγές και στις ανάγκες των ιατρών και των νοσηλευτών για την αντιμετώπιση των ασθενών τους.

Αφετέρου προγραμματίζεται η ανακατασκευή – αναδιάταξη των Αιθουσών Αναζωογόνησης, σύμφωνα με τις πιο σύγχρονες διεθνείς προδιαγραφές, όπως αυτές συντάχθηκαν από την Επιτροπή Τραύματος του Υπουργείου Υγείας.

Η εισαγωγή αυτών των νέων προδιαγραφών είτε για τα ΤΕΠ είτε για τις Αίθουσες Αναζωογόνησης αποτελεί μια τομή για το Εθνικό Σύστημα Υγείας. Για πρώτη φορά, σχεδόν τα μισά από τα διαθέσιμα ΤΕΠ στον ελλαδικό χώρο εναρμονίζονται μεταξύ τους ως προς την χωροταξική τους διάταξη και τον τρόπο λειτουργίας τους, βάσει σύγχρονων διεθνών προδιαγραφών, θέτοντας τις βάσεις για την εφαρμογή τους στο σύνολο των νοσοκομείων στο μέλλον.

Περαιτέρω, σχεδιάζεται η υλοποίηση πληροφοριακού συστήματος ενημέρωσης πολιτών για τα εφημερεύοντα νοσοκομεία, αλλά και για τον χρόνο αναμονής σε καθένα από αυτά, ώστε να κάνουν την καλύτερη γι’ αυτούς επιλογή. Στο πλαίσιο αυτό θα εγκατασταθεί σε όλα τα νοσοκομεία κεντρικό σύστημα διαχείρισης επισκεπτών, ώστε να υπάρχει κεντρική ενημέρωση τόσο για τον αριθμό των πολιτών που έχουν εξυπηρετηθεί, όσο και για τον αριθμό των πολιτών που βρίσκονται σε αναμονή σε καθένα από αυτά.

Κατά τη γνώμη σας πώς μπορεί να επιτευχθεί η οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος υγείας; Όταν μιλάμε για βασικούς παράγοντες βιωσιμότητας των συστημάτων υγείας, που είναι απαραίτητοι, για να έχουμε ένα ασφαλές και αποτελεσματικό σύστημα παροχής υπηρεσιών υγείας, τι εννοούμε;

Η οικονομική βιωσιμότητα του συστήματος υγείας, η ανθρωποκεντρική προσέγγιση, η αποδοτικότητα, η καθολικότητα του δημοσίου συστήματος υγείας, με παράλληλη αξιολόγηση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, όχι μόνο δεν είναι έννοιες ασύμβατες, αλλά είναι άρρηκτα συνδεδεμένες.

Στο επίκεντρο της συζήτησης για την οικονομική βιωσιμότητα βρίσκονται τα οικονομικά των νοσοκομείων.

1) Για πρώτη φορά, μετά από 20 χρόνια, τα  νοσοκομεία έχουν το σύνολο του προϋπολογισμού τους στην αρχή της χρονιάς κι έτσι μπορούν να υλοποιήσουν έγκαιρα τον οικονομικό προγραμματισμό του έτους.

2) Ο σχεδιασμός είναι, οι προϋπολογισμοί των νοσοκομείων για το 2025 να υπολογιστούν με βάση τα DRGs, άρα με βάση το παραγόμενο έργο, αντί των παλαιότερων δαπανών. Σε μια εποχή, της οποίας τα προστάγματα επιβάλλουν τη διαφάνεια και λογοδοσία των δράσεων, είναι αντιληπτή η αναγκαιότητα ενός τέτοιου συστήματος στον Τομέα της Υγειονομικής Φροντίδας. Αξίζει να σημειωθεί, ότι με τα DRG θα έχουμε τη δυνατότητα για τη σύγκριση νοσοκομείων ίδιας κατηγορίας ή μεγέθους, με αποτέλεσμα να εντοπίζουμε πού χρειάζονται παρεμβάσεις, ενώ από τα στοιχεία, που θα αντληθούν, θα παρέχεται σημαντική πληροφόρηση στους ασκούντες πολιτική υγείας.

3) Η Εθνική Κεντρική Αρχή Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) πολύ σύντομα θα αναλάβει την αγορά όλου του φαρμάκου εκ μέρος των νοσοκομείων του ΕΣΥ. Η  ΕΚΑΠΥ σε πολύ σύντομο χρόνο σχεδίασε και υλοποίησε ένα σύγχρονο σύστημα διαχείρισης, παραγγελίας και αποζημίωσης των φαρμάκων για όλα τα νοσοκομεία της χώρας. Με τη νέα διαδικασία εφαρμόζεται για πρώτη φορά και πλήρως ψηφιακά η κεντρική διαχείριση φαρμάκων για τα νοσοκομεία και υπάρχει πλήρης αποτύπωση των αναγκών. Επιπροσθέτως, η προμήθεια φαρμάκων από την ΕΚΑΠΥ θα αποτελέσει και ένα εργαλείο αποσυμφόρησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών των νοσοκομείων.

Παράλληλα, το Υπουργείο Υγείας έχει δρομολογήσει την ανάπτυξη και αξιοποίηση μιας προηγμένης πλατφόρμας, που θα παρέχει η δυνατότητα για τη συνδυασμένη αποτύπωση των αναγκών του πληθυσμού, τις προσφοράς των υπηρεσιών υγείας και δεικτών ποιότητας, δημιουργώντας, έτσι, ένα πλαίσιο για τεκμηριωμένο ανασχεδιασμό της νοσοκομειακής φροντίδας για τη χώρα συνολικά αλλά και για την κάθε επιμέρους γεωγραφική/υγειονομική περιοχή πιο συγκεκριμένα, με τρόπο αποδοτικότερο και παράλληλα διαφανή.

Οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις συνιστούν ένα πολύ σημαντικό πρόβλημα. Το προσωπικό των νοσοκομείων είναι επαρκώς εκπαιδευμένο για την αντιμετώπισή τους;

Η σημερινή κυβέρνηση από το 2019 έθεσε το θέμα των Νοσοκομειακών Λοιμώξεων (ΝΛ) και της Μικροβιακής Αντοχής (ΜΑ), αλλά και εν γένει της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας, πολύ ψηλά στην ατζέντα των κρίσιμων ζητημάτων για την Υγεία. Για την καλύτερη εξυπηρέτηση αυτού του στόχου το 2020 προχώρησε στην ίδρυση του Οργανισμού Διασφάλισης για την Ποιότητα στην Υγεία (ΟΔΙΠΥ), ως φορέα για την βελτίωση της ποιότητας και της ασφάλειας των ασθενών, ο οποίος έχει αναπτύξει έως σήμερα πολύ σημαντική δραστηριότητα.

Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, ο ΟΔΙΠΥ υπέγραψε την αποδοχή της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, για την υλοποίηση ενός Πανελλήνιου Προγράμματος, για τον έλεγχο και την αντιμετώπιση των νοσοκομειακών λοιμώξεων και της μικροβιακής αντοχής στα ελληνικά νοσοκομεία – το πρόγραμμα GRIPP / SNF (Greek Infection Prevention Program), το οποίο περιλαμβάνει την πιλοτική φάση εφαρμογής σε 10 μεγάλα Νοσοκομεία (μέχρι το 2025) και τη φάση την ευρείας εφαρμογής σε όλα τα Νοσοκομεία της επικράτειας από το 2025 έως το 2030.

Το GRIPP είναι ένα πρόγραμμα Εκπαίδευσης Επαγγελματιών Υγείας πάνω σε θέματα πρόληψης των νοσοκομειακών λοιμώξεων και ελέγχου της μικροβιακής αντοχής και εφαρμογής παρεμβάσεων όλων των καλών πρακτικών, που υλοποιούνται στις χώρες με καλές επιδόσεις στην πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων.

Μέσω του προγράμματος αυτού έχει δημιουργηθεί ενιαία ηλεκτρονική βάση καταγραφής των νοσοκομειακών λοιμώξεων για την επιτήρηση σε πραγματικό χρόνο και την αποτύπωση των αποτελεσμάτων των παρεμβάσεων. Ήδη ανακοινώθηκαν εντυπωσιακά αποτελέσματα από την εφαρμογή σε 75 τμήματα των 10 Νοσοκομείων, που περιλαμβάνουν μείωση από 25 έως 35% στις νοσοκομειακών λοιμώξεων που οφείλονται σε τοποθέτηση Κεντρικής Φλεβικής Γραμμής και ουροκαθετήρα καθώς και αύξηση 15% μεσοσταθμικά στη συμμόρφωση για την Υγιεινή των Χεριών.

Το σημαντικότερο, όμως, που έχει υλοποιηθεί και το οποίο απαντά ευθέως στο ερώτημά σας, είναι το Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα του GRIPP/SNF, που πραγματοποιείται από το Τμήμα Νοσηλευτικής και το Κέντρο δια Βίου Μάθησης του ΕΚΠΑ. Πρόκειται για εκπαίδευση που απευθύνεται κυρίως σε Νοσηλευτές αλλά και λοιπούς Επαγγελματίες Υγείας και πραγματοποιείται με τη διαδικτυακή ασύγχρονη παρακολούθηση 45 σεμιναρίων, πάνω στην πρόληψη και τον έλεγχο των νοσοκομειακών λοιμώξεων και της μικροβιακής αντοχής και διενέργεια απαιτητικών εξετάσεων για τη λήψη της τελικής πιστοποίησης. Με τον τρόπο αυτό έχουν εκπαιδευτεί μέχρι σήμερα 1080 Επαγγελματίες Υγείας και έχουν πιστοποιηθεί 644 συνολικά από όλα τα νοσοκομεία της χώρας.

Ωστόσο το Υπουργείο έχει εγκρίνει την υλοποίηση και άλλων προγραμμάτων…

Πρόκειται για το Πρόγραμμα GAIHN-AR, με τη συμμετοχή των νοσοκομείων Αττικόν, Τζάνειο και ΑΧΕΠΑ , το οποίο αφορά στην επιτήρηση και στον περιορισμό των πολυανθεκτικών μικροβίων, που συναντώνται στο περιβάλλον των ΜΕΘ  – πρόγραμμα που υλοποιείται με τη χρηματοδότηση του CDC και του Πανεπιστημίου Vanderbilt των ΗΠΑ.

Επιπλέον  έχει εγκριθεί και το Πρόγραμμα REVERSE του ΕΚΠΑ. Χρηματοδοτείται από την ΕΕ, υλοποιείται σε 6 νοσοκομεία και αφορά κυρίως στην καταγραφή και στον έλεγχο της μικροβιακής αντοχής.

Περαιτέρω ο ΕΟΔΥ, σε συνεργασία με το ECDC, συνεχίζει την Επιτήρηση των ΝΛ σε επίπεδο Σημειακού Επιπολασμού, καθώς και της ΜΑ.

Πρόσφατα, το Υπουργείο Υγείας προχώρησε στη σύσταση Επιτροπής για την κατάρτιση του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για τον Έλεγχο, τον περιορισμό των ΝΛ και την αντιμετώπιση της ΜΑ, με τη συμμετοχή Πανεπιστημιακών και εκπροσώπων των φορέων, που υλοποιούν τα ανωτέρω προγράμματα.

Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης θα είναι έτοιμο τους προσεχείς μήνες και θα εφαρμοστεί σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας, υιοθετώντας τους επιτυχείς άξονες και από τα τρία προγράμματα, όπως ενδεικτικά, την τοποθέτηση και λειτουργία της ενιαίας βάσης καταγραφής των νοσοκομειακών λοιμώξεων, του Εκπαιδευτικού Προγράμματος και των εύστοχων παρεμβάσεων από το GRIPP και το GAIHN-AR, των σωστών πρακτικών για την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής από το REVERSE καθώς και την τοποθέτηση Νοσηλευτών Επιτήρησης Λοιμώξεων, που έχουν ήδη πιστοποιηθεί από το ΕΚΠΑ σε όλα τα νοσοκομεία. Στόχος μας είναι η μείωση των νοσοκομειακών λοιμώξεων τουλάχιστον κατά 35% την επόμενη 3ετία.

Διαβάστε επίσης

Φαρμακευτική δαπάνη: Προσπάθειες για περιορισμό της – Το ραντεβού με τις φαρμακευτικές