Επιτόκια: Οι αγορές περιμένουν τις δηλώσεις της Λαγκάρντ – Το μελανό σημείο για την ΕΚΤ

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) αναμένεται να διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια για πέμπτη συνεδρίαση σήμερα, ενώ παράλληλα θα προετοιμάσει το έδαφος για την έναρξη των μειώσεων τον Ιούνιο.

Το επιτόκιο καταθέσεων θα διατηρηθεί στο ιστορικό υψηλό του 4% την Πέμπτη, σύμφωνα με σχεδόν όλους τους οικονομολόγους που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Bloomberg. Μόνο ένας από τους 62 ερωτηθέντες προβλέπει μείωση 0,25%.

Παράλληλα, μετά την ανακοίνωση των στοιχείων για τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ, που ήταν υψηλότερα από τις προβλέψεις, οι traders περιόρισαν τα στοιχήματά τους για μειώσεις των επιτοκίων από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Τώρα οι αγορές στρέφουν την προσοχή τους στις δηλώσεις της Προέδρου Κριστίν Λαγκάρντ την Πέμπτη.

Ενώ ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει κοντά στον στόχο του 2% στην ευρωζώνη, οι αξιωματούχοι δεν είναι ακόμη έτοιμοι να αρχίσουν τις μειώσεις μετά από το πρωτοφανές κύμα αυξήσεων των επιτοκίων που που πραγματοποίησαν προκειμένου να τιθασεύσουν τις τιμές.

Τόσο αξιωματούχοι της ΕΚΤ όσο και η Πρόεδρος της Κριστίν Λαγκάρντ, έχουν δηλώσει ότι θα έχουν μεγαλύτερη εμπιστοσύνη – ιδιαίτερα όσον αφορά την αύξηση των μισθών – στα μέσα του έτους.

«Η ΕΚΤ έχει σηματοδοτήσει ότι τα επιτόκια θα μειωθούν πολύ πιθανό τον Ιούνιο και τα τελευταία στοιχεία για τον πληθωρισμό θα πρέπει να το έχουν ενισχύσει αυτό», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της DekaBank, Ulrich Kater. «Πέρα από τον Ιούνιο, η αβεβαιότητα και οι κίνδυνοι για τις προοπτικές του πληθωρισμού υποδηλώνουν επιφυλακτικότητα και η Λαγκάρντ μπορεί να δείξει εγκράτεια μέσα από τα μηνύματα της».

Με τη νομισματική χαλάρωση να βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη στην γειτονική Ελβετία, η συζήτηση στην ευρωζώνη των 20 χωρών έχει μετατοπιστεί στο πόσο γρήγορα θα μειωθούν τα επιτόκια μετά τον Ιούνιο. Πολιτικοί όπως ο διοικητικής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας τάσσονται υπέρ μιας νέας μείωσης τον Ιούλιο, ενώ άλλοι προτιμούν να υπάρξει παύση – τουλάχιστον μέχρι την επόμενη συνεδρίαση, τον Σεπτέμβριο.

Ένας άλλος παράγοντας που θα παίξει ρόλο είναι οι ΗΠΑ, όπου η Fed αμφιταλαντεύεται από τον επίμονο πληθωρισμό και την ισχυρή οικονομική ανάπτυξη. Αυτό κάνει τους αξιωματούχους να είναι επιφυλακτικοί σχετικά με μια πρόωρη χαλάρωση και αυξάνει την πιθανότητα η ΕΚΤ να κινηθεί πρώτη.

Τι λέει το Bloomberg Economics

«Με την αύξηση των μισθών να παγώνει, τον έλεγχο των περιθωρίων κέρδους των εταιρειών και την υποψία μιας υποεκτίμησης του πληθωρισμού, η ΕΚΤ θα μειώσει σύντομα τα επιτόκια. Αλλά επειδή το κόστος του να πιαστεί απροετοίμαστη από μια αναζωπύρωση του πληθωρισμού θα ήταν υψηλό, είναι κατανοητό ότι το Διοικητικό Συμβούλιο είναι επιφυλακτικό», επισημαίνει ο Τζέιμι Ρας, επικεφαλής οικονομολόγος της Ευρώπης.

Τα επιτόκια

Οι προσδοκίες για μια καλοκαιρινή στροφή της ΕΚΤ ενισχύθηκαν την περασμένη εβδομάδα, καθώς τα πρακτικά της συνεδρίασης του Μαρτίου αποκάλυψαν ότι οι αξιωματούχοι θεώρησαν πως «ενισχύεται το επιχείρημα για εξέταση μειώσεων των επιτοκίων». Επίσης, χάρη στην «ενθαρρυντική» πρόοδο στον πληθωρισμό, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η ημερομηνία για την πρώτη κίνηση «διαφαίνεται πιο καθαρά».

Μερικοί δεν αποκλείουν να έρθει η πρώτη μείωση αυτή την εβδομάδα, ανησυχώντας για το ενδεχόμενο ο πληθωρισμός των τιμών καταναλωτή να πέσει κάτω του 2% και η ΕΚΤ να μείνει πίσω στην άρση των περιορισμών της οικονομίας.

Ωστόσο, η πλειοψηφία τάσσεται υπέρ μίας μείωσης τον Ιούνιο, οπότε θα είναι διαθέσιμα πρόσθετα στοιχεία για τον πληθωρισμό, τους μισθούς, τα κέρδη και την παραγωγικότητα. Αυτό το χρονοδιάγραμμα ταιριάζει με τις απόψεις των οικονομολόγων και των επενδυτών, αφού οι αγορές περιόρισαν τα στοιχήματά τους για μείωση των επιτοκίων.

Το επόμενο βήμα της χαλάρωσης δεν είναι τόσο σαφές, καθώς η Λαγκάρντ δήλωσε τον Μάρτιο ότι οι αξιωματούχοι δεν μπορούν να δεσμευτούν για περαιτέρω μειώσεις πέραν της πρώτης, τονίζοντας την «εξάρτησή τους από τα δεδομένα».

Τα πρακτικά της τελευταίας συνεδρίασης χαρακτήρισαν τις προσδοκίες της αγοράς εκείνη την περίοδο ως «σε γενικές γραμμές σύμφωνες με τα μακροοικονομικά θεμελιώδη στοιχεία». Στις 6 Μαρτίου, οι επενδυτές προέβλεπαν μειώσεις περίπου 90 μονάδων βάσης το 2024.

Το μελανό σημείο για την ΕΚΤ

Ο πληθωρισμός στην ευρωζώνη υποχώρησε τον περασμένο μήνα στο 2,4% από το 2,6% του Φεβρουαρίου. Επίσης, ο δομικός πληθωρισμός, που εξαιρεί την ενέργεια και τα τρόφιμα, μετριάστηκε στο 2,9% από 3,1% – το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2022.

Ορισμένοι οικονομολόγοι και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής προβλέπουν ότι ο πληθωρισμός θα μειωθεί έως ή και κάτω του 2% αυτό το καλοκαίρι – παρόλο που οι τελευταίες προβλέψεις των εργαζομένων της ΕΚΤ δείχνουν ότι αυτό θα συμβεί μόνο στο δεύτερο μισό του 2025.

Ωστόσο, οι αυξανόμενες τιμές των υπηρεσιών είναι αυτό που οι οικονομολόγοι της Allianz αποκαλούν «το μελανό σημείο για την ΕΚΤ». Πράγματι, αυξάνονται κατά 4%, ενώ το κόστος εργασίας αυξάνεται επίσης πάνω από τους ιστορικούς μέσους όρους, ακόμη και μετά τον ρυθμό αύξησης των μισθών βάσει διαπραγματεύσεων που μετριάστηκε στα τέλη του 2023.

Η οικονομία της ΕΕ, από την άλλη πλευρά, βρίσκεται στα πρόθυρα της ύφεσης για περισσότερο από ένα χρόνο. Ενώ η ΕΚΤ προβλέπει μια σταδιακή ανάκαμψη που οδηγείται από την κατανάλωση και μάλιστα έχουν αρχίσει να εμφανίζονται θετικά σημάδια στη Γερμανία – που αυτή τη στιγμή αποτελεί την χώρα με την μεγαλύτερη καθυστέρηση στην περιοχή – μια πρόσφατη έρευνα για τη δανειοδότηση των τραπεζών αποκάλυψε κατακόρυφη πτώση στη ζήτηση των επιχειρήσεων.

ΕΚΤ εναντίον Fed

Ενώ οι αγορές τοποθετούν την πιθανότητα μείωσης των επιτοκίων από την ΕΚΤ τον Ιούνιο περίπου στο 80%, βλέπουν λιγότερες από 20% πιθανότητες για μία κίνηση της Fed εκείνο τον μήνα.

Αξιωματούχοι στη Φρανκφούρτη, οι οποίοι έχουν αποκλίνει από τους ομολόγους τους στις ΗΠΑ στο παρελθόν, έχουν τονίσει επανειλημμένα την ανεξαρτησία τους. Ο Φινλανδός Όλι Ρεν δήλωσε ότι η ΕΚΤ «δεν είναι η 13η Ομοσπονδιακή Περιφέρεια της Fed».

Ωστόσο, σύμφωνα με τον Mohamed El-Erian, πρόεδρο του Queens’ College στο Cambridge και αρθρογράφο της Bloomberg Opinion, μια μακρύτερη περίοδος χαλάρωσης στην Ευρώπη, χωρίς ανάλογη ενέργεια στις ΗΠΑ, θα είχε συνέπειες.

«Η πιθανή διαφορά μεταξύ του ρυθμού χαλάρωσης της ΕΚΤ και της Fed έχει τεράστιο αντίκτυπο στις σχετικές τιμολογήσεις μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ», είπε. «Το βλέπετε αυτό στην αγορά ομολόγων, το βλέπετε στην αγορά συναλλάγματος», πρόσθεσε, σημειώνοντας ότι η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου «είναι μια πιθανότητα».

Πλαίσιο λειτουργίας

Η Λαγκάρντ μπορεί επίσης να ρωτηθεί για το νέο πλαίσιο λειτουργίας της ΕΚΤ που αποκάλυψαν οι αξιωματούχοι μια εβδομάδα μετά τη συνεδρίαση του περασμένου μήνα.

Η νέα δομή διατηρεί το υπάρχον σύστημα καθοδήγησης των επιτοκίων, ενώ παράλληλα δίνει στις τράπεζες περισσότερο λόγο για το πόση ρευστότητα χρειάζονται για να λειτουργήσουν. Επίσης, οραματίζονται μελλοντικά πράξεις μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης και ένα χαρτοφυλάκιο δομημένων ομολόγων – με τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής να διαφωνούν αναφορικά με τις παραμέτρους.

Οι οικονομολόγοι που ερωτήθηκαν από το Bloomberg αναμένουν αυτά τα μέσα να εφαρμοστούν σε μόλις 15 μήνες – πολύ πιο σύντομα από ό,τι προβλέπουν οι αξιωματούχοι.

Διαβάστε ακόμη:

EKT: Ισχυρά τα επιτοκιακά περιθώρια των ελληνικών τραπεζών

ΕΚΤ: Σίγουρη η πρώτη μείωση επιτοκίων τον Ιούνιο – Διαφωνίες για την επόμενη κίνηση

ΤτΕ: Τα υψηλά επιτόκια έβαλαν «μαχαίρι» σε στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια