Γιάννης Στουρνάρας (Bloomberg): Η ΕΚΤ πρέπει να μειώσει τα επιτόκια 2 φορές πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές

Η ΕΚΤ πρέπει να μειώσει το κόστος δανεισμού δύο φορές πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές του Αυγούστου και άλλες δύο φορές πριν από το τέλος του έτους, χωρίς να επηρεαστεί από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, σύμφωνα με το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Γιάννη Στουρνάρα.

«Πρέπει να αρχίσουμε να μειώνουμε τα επιτόκια σύντομα, ώστε η νομισματική μας πολιτική να μην γίνει υπερβολικά περιοριστική», δήλωσε ο κ. Στουρνάρας, ο οποίος είναι και διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, σε συνέντευξη του στο Λονδίνο.

«Είναι σκόπιμο να γίνουν δύο μειώσεις επιτοκίων πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές και τέσσερις κινήσεις μέσα στη χρονιά φαίνονται λογικές. Σε αυτό το σημείο, συμφωνώ με τις προσδοκίες των αγορών», πρόσθεσε.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διατήρησε αμετάβλητη την πολιτική της την περασμένη εβδομάδα για τέταρτη συνεχή συνεδρίαση, με τους αξιωματούχους να συγκλίνουν προς τον Ιούνιο ως την κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσει η χαλάρωση. Είναι πλέον πιο σίγουροι ότι ο πληθωρισμός κατευθύνεται προς τον στόχο του 2%, αλλά επιδιώκουν περαιτέρω διαβεβαιώσεις πριν αποφασίσουν να προχωρήσουν σε μειώσεις των επιτοκίων.

Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν προχώρησε σε αλλαγές στην πολιτική της την περασμένη εβδομάδα, για τέταρτη συνεχή συνεδρίαση, με τους αξιωματούχους να συγκλίνουν προς τον Ιούνιο ως την κατάλληλη στιγμή για να ξεκινήσει η χαλάρωση. Έχουν γίνει πιο σίγουροι ότι ο πληθωρισμός κατευθύνεται προς τον στόχο του 2%, αλλά επιδιώκουν περαιτέρω διαβεβαιώσεις πριν αποφασίσουν για μειώσεις των επιτοκίων.

Η κεντρική τράπεζα με έδρα τη Φρανκφούρτη έχει προγραμματισμένες συνεδριάσεις για τη νομισματική πολιτική στις 11 Απριλίου, 6 Ιουνίου και 18 Ιουλίου. Μετά από αυτό δεν θα ξανασυναντηθεί μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου.

Ο κ. Στουρνάρας συγκαταλέγεται στα λεγόμενα «περιστέρια» του Διοικητικού Συμβουλίου της EKT, αν και πρόσφατα ευθυγραμμίστηκε με τις απόψεις των «γερακιών» μελών σχετικά με την ανάγκη αναμονής έως τον Ιούνιο.

«Θα έχουμε ελάχιστες νέες πληροφορίες πριν από τη συνάντηση του Απριλίου, ειδικά σχετικά με τους μισθούς στις αρχές του 2024 – αλλά θα λάβουμε πολύ περισσότερα δεδομένα πριν από τη συνάντηση του Ιουνίου», δήλωσε ο κ. Στουρνάρας, επαναλαμβάνοντας τα σχόλια της προέδρου της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, την περασμένη εβδομάδα. «Νομίζω ότι για να μειώσουμε τα επιτόκια ήδη τον Απρίλιο, θα πρέπει να δούμε την οικονομία να καταρρέει και δεν το περιμένω αυτό».

Ο κ. Στουρνάρας δήλωσε ότι «η οικονομική ανάπτυξη στην ευρωζώνη είναι πολύ πιο αδύναμη από τις προβλέψεις και οι κίνδυνοι είναι προς τα κάτω, ενώ ο πληθωρισμός έχει μειωθεί σημαντικά και οι κίνδυνοι είναι ισορροπημένοι».

Επίσης, υποβάθμισε τις ισχυρές ονομαστικές αυξήσεις μισθών, τονίζοντας ότι οι πραγματικοί μισθοί θα φτάσουν στα προ πανδημίας επίπεδα μόνο το 2025.

«Έτσι, οι μισθοί εξακολουθούν να ανακτούν το χαμένο έδαφος, δεν προηγούνται του πληθωρισμού. Δεν πρέπει να υπερβάλλουμε για τον κίνδυνο ενός σπιράλ μισθών-τιμών», είπε. Ακόμα περισσότερο επειδή «η ονομαστική αύξηση των μισθών επιβραδύνεται και τα κέρδη απορροφούν μέρος των αυξήσεων των μισθών.»

Ο Γιάννης Στουρνάρας, υπογράμμισε την ανάγκη για άμεση μείωση του κόστους δανεισμού, αναφερόμενος σε εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος που δείχνουν ότι «το 30% της σύσφιγξης από τις προηγούμενες αυξήσεις επιτοκίων βρίσκεται ακόμα σε εξέλιξη».

«Επιπλέον, ο ισολογισμός της ΕΚΤ θα συρρικνωθεί κατά περίπου 800 δισεκατομμύρια ευρώ φέτος, μέσω αποπληρωμών TLTRO και της σταδιακής κατάργησης των επανεπενδύσεων APP και PEPP», πρόσθεσε. «Ακριβώς όπως οι αυξήσεις των επιτοκίων από μόνες τους οδηγούν επίσης σε πιο αυστηρές χρηματοπιστωτικές συνθήκες».

Η ΕΚΤ να ενεργεί ανεξάρτητα από την Fed

Ο κ. Στουρνάρας απέρριψε κατηγορηματικά τη συζήτηση ότι μπορεί να είναι προβληματικό ή επικίνδυνο εάν η ΕΚΤ χαλαρώσει τη νομισματική πολιτική πριν από την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.

«Δεν αποδέχομαι καθόλου το επιχείρημα ότι δεν μπορούμε να μειώσουμε τα επιτόκια προτού το κάνει η Fed – και σχεδόν όλοι οι συνάδελφοί μου συμφωνούν με αυτό», είπε.

Ο Ρόμπερτ Χόλτσμαν της Αυστρίας έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι δεν πιστεύει ότι η ΕΚΤ πρέπει να κινηθεί πρώτη – παρά το γεγονός ότι η Κριστίν Λαγκάρντ επέμεινε ότι το ίδρυμα «θα ενεργηθεί ανεξάρτητα» και άλλοι την υποστήριξαν.

«Είμαστε απολύτως ανεξάρτητοι και η ευρωζώνη είναι μια μεγάλη ανοιχτή οικονομία με ευέλικτη συναλλαγματική ισοτιμία», δήλωσε ο κ. Στουρνάρας. «Πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για την οικονομία της ευρωζώνης – τίποτα άλλο».

Η κατάσταση στην ζώνη του ευρώ είναι «πολύ διαφορετική» από αυτή στις ΗΠΑ, όπου η οικονομία αναπτύσσεται, χάρη και σε μια επεκτατική δημοσιονομική πολιτική, και ο πληθωρισμός είναι πιο επίμονος, τόνισε. «Ο λόγος για μειώσεις των επιτοκίων είναι πολύ πιο πειστικός για την ευρωζώνη παρά για τις ΗΠΑ».

Μετά το 2024, αναμένει το επιτόκιο καταθέσεων, που βρίσκεται στο ιστορικό υψηλό 4%, «να μειωθεί σταδιακά στο 2% στο τέλος του 2025 ή στις αρχές του 2026». Θεωρεί ότι αυτό είναι ένα ουδέτερο επίπεδο. «Προς το παρόν δεν βλέπω τα επιτόκια να πέφτουν κάτω του 2% όπως πριν την πανδημία».

Με την επανεξέταση του λεγόμενου επιχειρησιακού πλαισίου της ΕΚΤ αυτή την εβδομάδα, «πήραμε τα διδάγματα των τελευταίων ετών και κάναμε την ΕΚΤ μια πιο σύγχρονη κεντρική τράπεζα», δήλωσε ο κ. Στουρνάρας.

Ο κ. Στουρνάρας τόνισε ότι προς το παρόν δεν γνωρίζει κανείς ποιο είναι το κατάλληλο επίπεδο των τραπεζικών αποθεμάτων και του ισολογισμού της ΕΚΤ.

«Τελικά, οι τράπεζες θα μας πουν και θα καθορίσουν πόση ρευστότητα χρειάζονται», είπε. «Θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο σταδιακά, βήμα βήμα, για να μην διακινδυνεύσουμε απρόβλεπτες αναταράξεις».

Αναμένει ότι ο ισολογισμός της ΕΚΤ θα είναι μικρότερος από ό,τι σήμερα, αλλά μεγαλύτερος από ό,τι στο παρελθόν, λέγοντας ότι «δεν θα φτάσουμε σε αυτό το σημείο τα επόμενα ένα με δύο χρόνια».

Ένα προβλεπόμενο νέο διαρθρωτικό χαρτοφυλάκιο ομολόγων «θα βοηθήσει στη σταθεροποίηση της οικονομίας», επισήμανε.

Οι λεπτομέρειες πρέπει ακόμη να συζητηθούν, «αλλά το χαρτοφυλάκιο θα περιλαμβάνει και κρατικά ομόλογα», είπε. «Θα βεβαιωθούμε ότι δεν θα παραβιάζει την απαγόρευση της νομισματικής χρηματοδότησης στη συνθήκη της ΕΕ».