Τα υψηλά επιτόκια, η τηλεργασία αλλά και ο υψηλός δανεισμός οδήγησαν σε κατάρρευση τρεις κορυφαίες εταιρείες real estate σε Ευρώπη, Κίνα και ΗΠΑ, χωρίς ακόμα να έχει εξακριβωθεί αν έχει τελειώσει το ντόμινο επιπτώσεων σε funds και τράπεζες με μεγάλη έκθεση σε δάνεια ή ομόλογα που συνδέονται με αυτές.

Οι Signa, WeWork και Evergrande, κάποτε ισχυροί παίκτες των ακινήτων στην εποχή του «φθηνού χρήματος» υποχώρησαν από το βάρος των υψηλών επιτοκίων.

1

Και οι τρεις εταιρείες real estate είχαν δύο κοινά χαρακτηριστικά: ισχυρές διασυνδέσεις με την επιχειρηματική ελίτ και υψηλό δανεισμό.

Adam Neumann: Ο «μεσσίας» της Silicon Valley

Γεννημένος στο Ισραήλ, ο Adam Neumann ιδρυτής της WeWork, μετακόμισε για σπουδές στη Νέα Υόρκη για να κυνηγήσει το όνειρό του να γίνει επιχειρηματίας.

Ύστερα από μία αποτυχημένη προσπάθεια με εταιρεία παιδικών ρούχων, ο Neumann εκμεταλλεύτηκε την κρίση του 2008 για να αγοράσει σε χαμηλή τιμή χώρους γραφείων.

Κάπως έτσι γεννήθηκε η WeWork, η οποία κατάφερε να επεκταθεί σε εκατοντάδες εγκαταστάσεις σε περισσότερες από 20 χώρες.

Αν και η εταιρεία δεν κατάφερε ποτέ να βγάλει κέρδη, η Silicon Valley είδε στο πρόσωπο του Neumann έναν χαρισματικό ιδρυτή, αποφασίζοντας να διαθέσει εκατομμύρια για να κάνει το όνειρό του πραγματικότητα.

Ο Neumann γρήγορα μπήκε στο κλαμπ των δισεκατομμυριούχων και ετοίμαζε την είσοδο της εταιρείας του στο χρηματιστήριο, καθώς η αποτίμηση της είχε εκτιμηθεί στα 47 δισ. δολάρια. Το 2019 για πρώτη φορά τα μέσα ενημέρωσης άρχισαν να ασχολούνται με την υπόθεση της WeWork, για να ανακαλύψουν ότι η διαχείρισή της ήταν ιδιαίτερα προβληματική.

Οι επενδυτές, που μέχρι τότε έβλεπαν μια τεράστια ευκαιρία σε αυτή την start up, ξαφνικά ανακάλυψαν ότι ο Neumann δανειζόταν από την εταιρεία εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για να χρηματοδοτήσει τον πολυτελή τρόπο ζωής του, ο οποίος περιελάμβανε μεταξύ άλλων ιδιωτικά τζετ και ναρκωτικά.

Ο Neumann εγκατέλειψε λίγο αργότερα την εταιρεία, η οποία όμως δεν κατάφερε να ορθοποδήσει ποτέ και να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των επενδυτών. Τον Νοέμβριο του 2023,η WeWork κατέθεσε αίτηση για προστασία από το κεφάλαιο 11 της πτώχευσης στις ΗΠΑ.

Το χρέος της; Άγγιζε τα 20 δισ. δολάρια. Η κατάρρευσή της ήταν ένα ισχυρό πλήγμα και για την SoftBank, η οποία είχε τεράστια έκθεση στην εταιρεία.

Ο ιδρυτής της όμως πέτυχε κάτι αξιοπρόσεκτο: να παραμείνει δισεκατομμυριούχος. Η τελευταία εκτίμηση του Forbes του αποδίδει προσωπική περιουσία πάνω από 2 δισ. δολάρια, όταν το 2019 εκτιμούσε ότι είχε 4 δισ. δολάρια.

Rene Benko:  O αυτοδημιούργητος μεγιστάνας με τους ισχυρούς φίλους

Ένα χαρτοφυλάκιο exclusive ακινήτων, το οποίο μπορούσαν να ανταγωνιστούν μόνο η βασιλική οικογένεια της Βρετανίας και η καθολική εκκλησία. Αυτό καυχιόταν ότι είχε «χτίσει» από το μηδέν ο Rene Benko, ιδρυτής της Signa.

Σύμφωνα με δημοσιεύματα ο Benko κατάφερε να εκτοξεύσει την περιουσία του στα 5 δισ. ευρώ την προηγούμενη δεκαετία, ξεκινώντας από μία φτωχή οικογένεια κι έχοντας εγκαταλείψει το σχολείο.

Στα 20 του είχε κερδίσει το πρώτο του εκατομμύριο και στα 40 του χρόνια βρέθηκε στην δεκάδα των πιο πλούσιων Αυστριακών.

Η εταιρεία του κήρυξε πτώχευση τον περασμένο Νοέμβριο αφήνοντας μισοτελειωμένα project και μεγάλη αβεβαιότητα σε κορυφαίους επενδυτές του όπως η οικογένεια Peugeot.

Ο Benko ξεχώρισε νωρίς καθώς ακολούθησε την τακτική του επιθετικού μάρκετινγκ. Με διαφημίσεις όπως «Τώρα μπορείτε να κερδίσετε χρήματα χωρίς να κάνετε τίποτα» και «Ποτέ δεν ήταν τόσο βαρετό να γίνεις πλούσιος» πέτυχε να προσεγγίσει και να συνεργαστεί με μεγιστάνες της Αυστρίας, της Γερμανίας και της Γαλλίας.

Το ταλέντο του στο να προσεγγίζει και να πείθει την ελίτ της Ευρώπης να χρηματοδοτήσει την εταιρεία του, τον οδήγησε στο να χτίσει μια επιχειρηματική δραστηριότητα με διάρκεια περίπου δύο δεκαετιών, κυριαρχώντας στο real estate.

Όλα αυτά μέχρι την στροφή των κεντρικών τραπεζών στη νομισματική σύσφιξη. Ο τεράστιος δανεισμός της εταιρείας, που μέχρι τότε τροφοδοτούσε την επέκτασή της, γύρισε μπούμερανγκ.

Hui Ka Yan: Το τέλος της «χρυσής εποχής» των ακινήτων

Η κατάρρευση της Evergrande ήταν μια μακρά διαδικασία με πολλά επεισόδια. Το 2020 η Κίνα έθεσε περιορισμούς στις οφειλές των μεγαλοκατασκευαστών και ο κινεζικός κολοσσός άρχισε να πουλάει ακίνητα σε έκπτωση για να επιβιώσει. Είχε ήδη συγκεντρώσει 100 δισ. δολάρια χρέος.

Τα επόμενα χρόνια έχασε πληρωμές στους ομολογιούχους της μέχρι που κατέρρευσε ύστερα από μία δραματική βουτιά της μετοχής της και τον ιδρυτή της, τον κάποτε πλουσιότερο άνδρα στην Ασία, Hui Ka Yan να βρίσκεται υπό αστυνομική επιτήρηση.

Το χρέος της πλέον υπολογίζεται στα 300 δισ. δολάρια.

Ο Hui Ka Yan, παιδί μία φτωχής αγροτικής οικογένειας, ορφανός από μητέρα, ίδρυσε στα 38 του χρόνια την Evergrande.

Από την αρχή τη βύθισε στα χρέη για να υποστηρίξει την ανάπτυξή της και πέτυχε να διαχειρίζεται κάποια στιγμή πάνω από 1.300 έργα σε 280 πόλεις.

Ισχυρές φιλίες με την επιχειρηματική ελίτ της Κίνας και τεράστιος δανεισμός ήταν το μυστικό της επιτυχίας του, που τον οδήγησε το 2017 να έχει συγκεντρώσει σύμφωνα με το Forbes 42,5 δισ. δολάρια προσωπική περιουσία.

Η Evergrande έφτασε κάποια στιγμή να επεκτείνει τις δραστηριότητές της σε τομείς όπως διαχείριση περιουσίας, κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων και παραγωγή τροφίμων και ποτών, ενώ για ένα διάστημα κατείχε και ένα πακέτο μετοχών στην κορυφαία ποδοσφαιρική ομάδα της Κίνας, την Guangzhou FC.

Πλέον βρίσκεται υπό αστυνομική επιτήρηση. Η εταιρεία του είναι σε διαδικασία εκκαθάρισης και οι δυτικοί επενδυτές, που κάποτε έβλεπαν το real estate στην Κίνα ως το νέο «χρυσό», έχουν στραφεί ήδη σε μεγάλα δικηγορικά γραφεία για να διεκδικήσουν τα χρήματα που έχασαν.

Διαβάστε επίσης:

WeWork: Κατέθεσε αίτηση πτώχευσης – Στα 19 δισ. δολ. τα χρέη της

Unicredit: Χορήγησε δάνεια ύψους 600 εκατ. ευρώ στην προβληματική Signa

«Ίχνη» του μεγιστάνα της Evergrande στο αρχοντικό των $112 εκατ. με την πλούσια ιστορία