Η εξομολόγηση του κυβερνητικού εκπροσώπου, Παύλου Μαρινάκη, ότι πάσχει από νόσο του Crohn, είναι μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να μάθουμε περισσότερα για ασθένειες, που είναι χρόνιες και όχι τόσο σπάνιες, όσο νομίζουμε.

Απευθυνθήκαμε στον γαστρεντερολόγο, συντονιστή διευθυντή της Γαστρεντερολογικής Κλινικής του νοσοκομείου «Ευαγγελισμός», πρόεδρο της Ελληνικής Ομάδας μελέτης ΙΦΝΕ (ΕΟΜΙΦΝΕ), Νίκο Βιάζη, να μας εξηγήσει τι, ακριβώς, είναι η νόσος του Crohn.

Όπως λέει, η νόσος του Crohn περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1932 από τον Αμερικανό γαστρεντερολόγο Burrill Bernard Crohn και ανήκει στην κατηγορία των νοσημάτων, που ονομάζονται Ιδιοπαθείς Φλεγμονώδεις Νόσοι του Εντέρου (ΙΦΝΕ).

«Πρόκειται για μια φλεγμονή του εντέρου, η οποία μπορεί να προσβάλει οποιοδήποτε κομμάτι του πεπτικού σωλήνα, δηλαδή τον οισοφάγο, το στομάχι, το λεπτό ή το παχύ έντερο. Συχνότερα, πάντως, προσβάλλεται το λεπτό έντερο (30%), το παχύ έντερο (25%) ή και τα δύο (40%).

Η νόσος του Crohn είναι, δυστυχώς, μια χρόνια νόσος, η οποία δεν θεραπεύεται και η οποία ακολουθεί τον ασθενή σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η νόσος έχει υφέσεις και εξάρσεις και ο σκοπός της φαρμακευτικής αγωγής είναι ακριβώς να κρατήσει τη νόσο σε ύφεση για το μέγιστο δυνατό χρονικό διάστημα».

Νόσος του Crohn: Άγνωστο τι την προκαλεί

Η αιτιολογία της νόσου δεν είναι γνωστή. Κλασσικά θεωρείται ότι ανήκει στα αυτοάνοσα νοσήματα, δηλαδή ουσιαστικά ο οργανισμός στρέφεται εναντίον στοιχείων του ίδιου του εαυτού του, με συνέπεια τη δημιουργία της φλεγμονής. Θεωρείται ότι υπάρχει γενετική προδιάθεση, προκειμένου κάποιος να νοσήσει, όμως η νόσος δεν κληρονομείται.

Ο κ. Βιάζης επισημαίνει: «Πιθανολογείται ότι στην αιτιολογία της νόσου συμμετέχουν και περιβαλλοντικοί παράγοντες, όμως αυτοί δεν έχουν διευκρινισθεί επαρκώς. Πάντως είναι ξεκάθαρο, ότι το κάπνισμα μπορεί να προκαλέσει έξαρση ή επιδείνωση της νόσου, γι’ αυτό είναι απολύτως αναγκαίο οι ασθενείς με νόσο Crohn να μην καπνίζουν.

Άντρες και γυναίκες προσβάλλονται εξίσου συχνά. Η νόσος μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, όμως συνήθως εμφανίζεται στη νεαρή ενήλικη ζωή, δηλαδή είτε στην εφηβεία, είτε στην ηλικιακή δεκαετία 20-30 ετών.

Μια δεύτερη ηλικιακή ομάδα, στην οποία η νόσος εμφανίζεται με μεγαλύτερη συχνότητα, είναι αυτή των 50-70 ετών. Αυτή τη στιγμή στις Η.Π.Α. 400.000 – 600.000 άτομα πάσχουν από τη νόσο, ενώ παρόμοια είναι τα νούμερα και για τις χώρες της Βόρειας Ευρώπης, όπου πάσχουν 27-48 άτομα ανά 100.000 πληθυσμού. Για την Ελλάδα, δυστυχώς, δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα, πάντως σύμφωνα με μελέτη που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου Κρήτης, φαίνεται στη συγκεκριμένη περιοχή να πάσχουν 30 άτομα ανά 100.000 πληθυσμού».

Πώς εκδηλώνεται, αντιμετώπιση

Η νόσος εκδηλώνεται με διάρροια, αίμα στις κενώσεις, πυρετό, εμετό, πόνο στην κοιλιά ή απώλεια βάρους, ενώ παράλληλα μπορεί να υπάρχει αναιμία. Εκτός, όμως, από τα συμπτώματα του εντέρου, η ασθένεια μπορεί να προκαλεί συμπτώματα από το δέρμα, τις αρθρώσεις και τα μάτια.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Ομάδας μελέτης ΙΦΝΕ, η διάγνωση γίνεται με τη διενέργεια κολονοσκόπησης – η οποία ελέγχει το παχύ έντερο και το τελικό τμήμα του λεπτού εντέρου – και τη λήψη βιοψιών. Παράλληλα απαραίτητη είναι η διενέργεια και εξετάσεων του λεπτού εντέρου (ακτινολογικές εξετάσεις, κάψουλα λεπτού εντέρου) προκειμένου να εκτιμηθεί η έκταση και η βαρύτητα προσβολής του από τη νόσο.

«Δυστυχώς, οριστική θεραπεία για τη νόσο του Crohn δεν υπάρχει», διασαφηνίζει ο κ. Νίκος Βιάζης.

Και προσθέτει: «Όμως, υπάρχουν φάρμακα, τα οποία κρατούν τη νόσο σε ύφεση και οι περισσότεροι ασθενείς έχουν μια πολύ καλή ποιότητα ζωής. Οι εξάρσεις της νόσου αντιμετωπίζονται με τη χορήγηση κορτιζόνης, ενώ άλλα φάρμακα, όπως τα αμινοσαλυκιλικά και η αζαθειοπρίνη βοηθούν να διατηρηθεί ή ύφεση σε βάθος χρόνου. Τα τελευταία περίπου 20 χρόνια έχουμε στη διάθεσή μας και τις βιολογικές θεραπείες, φάρμακα που χορηγούνται ενδοφλέβια, υποδόρια ή ακόμη και από το στόμα και έχουν βοηθήσει ιδιαίτερα πολλούς ασθενείς, που δεν μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τη νόσο τους με τα σκευάσματα, που αναφέραμε προηγουμένως.

Η θεραπεία διατήρησης της ύφεσης θα πρέπει να λαμβάνεται από τους ασθενείς για πολλά χρόνια και να μην διακόπτεται, ακόμη κι αν αυτοί αισθάνονται καλά και δεν έχουν συμπτώματα. Κάποιοι ασθενείς μπορεί να πρέπει να χειρουργηθούν, προκειμένου να αφαιρεθεί κάποιο προσβεβλημένο κομμάτι εντέρου, όμως η νόσος μπορεί να εμφανιστεί ξανά σε κάποιο άλλο κομμάτι του εντέρου αργότερα.

Παρόλη, λοιπόν, την πρόοδο, που έχει επιτευχθεί στη θεραπεία της νόσου Crohn, υπάρχουν ακόμαηπολλά να γίνουν. Σύμφωνα με δεδομένα, που έχει συλλέξει η Ελληνική Ομάδα Μελέτης των ΙΦΝΕ (ΕΟΜΙΦΝΕ), η πλειονότητα των ασθενών με νόσο Crohn στην Ελλάδα έχει ανάγκη για περισσότερη έγκυρη και έγκαιρη ενημέρωση για τη νόσο. Πολύ σημαντικό ποσοστό (>70%) των ασθενών ζητά επιπλέον διαιτολογική και ψυχολογική υποστήριξη, καθώς αντιμετωπίζει έντονο αίσθημα ψυχικής έντασης, ενώ κάποιοι ασθενείς εξακολουθούν να δυσκολεύονται να ανταποκριθούν πλήρως στις οικογενειακές και επαγγελματικές τους υποχρεώσεις».

Διαβάστε επίσης

Παύλος Μαρινάκης: Η εξομολόγηση για τη νόσο του Crohn – «Αφού δεν θα πεθάνω είμαι χαρούμενος»

MSD: Οι κλινικές μελέτες, η Ιατρική Ακριβείας και τα καινοτόμα εμβόλια