Γιώργος Οικονόμου: Το «κακό παιδί της ναυτιλίας», οι κινήσεις – ματ που κάνει και η ισορροπία σε τεντωμένο σκοινί

Γνωρίζει να περπατά σε τεντωμένο σχοινί. Κάποιες φορές ταλαντεύεται επικίνδυνα και χωρίς δίχτυ ασφαλείας από κάτω, καταφέρνει όμως να ισορροπεί, με έναν αριστοτεχνικό τρόπο.

Χωρίς επικίνδυνες πτώσεις έως σήμερα, ο Γιώργος Οικονόμου έχει αναδειχθεί σε έναν από τους μεγαλύτερους “παίκτες” της παγκόσμιας ναυτιλίας, τραβώντας ολοένα και περισσότερο την προσοχή της αγοράς και των ανταγωνιστών του, με κινήσεις και επιλογές που θεωρούνται από κάποιους… ιδιαίτερα υψηλού ρίσκου αλλά είναι ταυτόχρονα και αξιοθαύμαστες, δείγμα ενός εφοπλιστή με αρετές στις business.

Κινείται ευέλικτα, εισέρχεται και απομακρύνεται την κατάλληλη στιγμή και επιλέγει να ασχολείται ταυτόχρονα με πολλά και κερδοφόρα projects.

Tύχη, δεξιότητα, αβεβαιότητα, ρίσκο, περιπέτεια. Κάπως έτσι περιγράφεται η διαδρομή που έχει διανύσει πορευόμενος με βεβαιότητα… στην αβεβαιότητα των καιρών.

Και η ικανότητά του τον κάνει να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των επιχειρηματικών ειδήσεων.

Όπως π.χ. σε μια πρόσφατη αποκάλυψη από ξένα μέσα ενημέρωσης για το μεγαλύτερο διυλιστήριο στην Ιταλία το οποίο πέρασε από τη ρωσική Lukoil στα χέρια εταιρειών του γνωστού επιχειρηματία Μπεν Στάινμετζ.

Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι και ο Γ. Οικονόμου, μέσω εταιρείας του, είναι μέτοχος στο εν λόγω διυλιστήριο.

To ρωσικό πετρέλαιο

Πρόσφατα δημοσίευμα του Reuters, ανέφερε ότι ο δραστήριος εφοπλιστής -μαζί με δύο ακόμη Έλληνες πλοιοκτήτες- σταμάτησε την μεταφορά ρωσικού πετρελαίου με τα πλοία του, μία άκρως προσοδοφόρα τακτική, καθ’ όλα νόμιμη βεβαίως, στην οποία επιδίδονταν με ζήλο για αρκετά χρόνια.

Υπό τη δαμόκλεια σπάθη των αμερικανικών κυρώσεων, όπως αναφέρει το διεθνές πρακτορείο, η ναυτιλιακή TMS Tankers συμφερόντων του κ. Οικονόμου διέκοψε το εμπόριο ρωσικού αργού, βαδίζοντας σε λιγότερο ριψοκίνδυνες εμπορικές συμφωνίες.

Λίγους μήνες νωρίτερα, τον περασμένο Μάιο, η εφημερίδα Wall Street Journal είχε αφιερώσει εκτενές άρθρο στις business του εφοπλιστή με το ρωσικό πετρέλαιο, με τίτλο “Το «κακό παιδί» της ναυτιλίας εκμεταλλεύεται το ρωσικό πετρέλαιο”.

Επισήμανε δε ότι παρά το γεγονός ότι οι περισσότερες ναυτιλιακές της Δύσης απείχαν από τη διακίνηση του μαύρου χρυσού της Ρωσίας μετά τις κυρώσεις των ΗΠΑ, εκείνος παρέμενε ένας από τους  πιο δραστήριους Έλληνες εφοπλιστές σε αυτό το μέτωπο. Τονίζοντας παράλληλα ότι φροντίζει να παραμένει στη σωστή πλευρά του νόμου, σεβόμενος τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Η TMS Tankers, μετέφερε δεκάδες εκατομμύρια βαρέλια αργού και καυσίμου της Ρωσίας από την εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία και μετά, σύμφωνα με ναυτιλιακά δεδομένα που αναλύθηκαν από την Global Witness, μια ομάδα κατά της διαφθοράς που κάνει εκστρατεία υπέρ της Ουκρανίας για αυστηρότερες κυρώσεις.

Στοιχεία που καθιστούν την ναυτιλιακή του ως τον δεύτερο μεγαλύτερο παίκτη στο εμπόριο της μεταφοράς ρωσικού πετρελαίου, μετά από την ρωσική κρατική εταιρεία Sovcomflot, σύμφωνα με την Wall Street Journal.

 

 

Τα δεξαμενόπλοια που συνδέονται με τον κ. Οικονόμου πραγματοποίησαν περισσότερα από 200 ταξίδια από ρωσικά λιμάνια, από την ημέρα της εισβολής στην Ουκρανία, στις 24 Φεβρουαρίου του 2022, έως τα τέλη Φεβρουαρίου του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με την Global Witness.

«Ο κ. Οικονόμου, ο οποίος ζει στην Ελλάδα και τη Νέα Υόρκη τις τελευταίες δεκαετίες, εμπίπτει σε μια ελληνική ναυτιλιακή παράδοση με βάση την οποία οι σύγχρονοι ήρωες, ο Αριστοτέλης Ωνάσης και ο Σταύρος Νιάρχος, έκαναν περιουσίες εκμεταλλευόμενοι τις γεωπολιτικές κρίσεις του 20ου αιώνα που επηρέασαν στις αγορές πετρελαίου», επισήμανε η Wall Street Journal.

Δραστηριότητα που, όπως προαναφέρθηκε, ήταν νόμιμη από κάθε άποψη, έστω κι αν κάποιοι, ίσως και ζηλόφθονοι ανταγωνιστές του κ. Οικονόμου, έλεγαν δηκτικά ότι στερείται ηθικής.

Σε κάποιο άλλο σημείο του εν λόγω άρθρου ανέφερε τέλος ότι «ο 70χρονος μεγιστάνας της ναυτιλίας αγαπά την τέχνη του Φράνσις Μπέικον, τα μινιμαλιστικά σούπερ γιοτ και τα ρίσκα που ορισμένοι ανταγωνιστές του δεν θα τολμούσαν να πάρουν».

Η εκκίνηση

Ο Γιώργος Οικονόμου είχε δείξει από την αρχή της καριέρας την αγάπη του για το ρίσκο.

Αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι ότι ξεκίνησε την πορεία του στον χώρο της ναυτιλίας τη δεκαετία του ’80, μαζί με τον Πέτρο Παππά, τον ισχυρό άνδρα της Star Bulk, με τον οποίο ήταν συμμαθητές στο Κολέγιο Αθηνών.

Όπως είχαν αποκαλύψει οι δύο άνδρες σε κοινή τους εμφάνιση στο ετήσιο συνέδριο του Marine Money, προ τετραετίας, ο Γιώργος Οικονόμου πούλησε ένα διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη έναντι 396.000 δολαρίων ενώ ο Πέτρος Παππάς έβαλε από τα προσωπικά του χρήματα 700.00 δολάρια. Παράλληλα, πήραν δάνειο από τον πατέρα του δεύτερου και κάποια οικονομική βοήθεια από φίλους τους, προκειμένου να αγοράσουν το πρώτο τους πλοίο.

Η εταιρεία DryTank, στην οποία συμμετείχαν 50:50, αναπτύχθηκε ραγδαία, καθώς μετά την κρίση του ’80 η ναυτιλιακή βιομηχανία άρχισε να ανακάμπτει.

Τρία χρόνια μετά, ο Πέτρος Παππάς, οπαδός της πιο συντηρητικής πολιτικής, αποφάσισε να αποχωρήσει κεφαλαιοποιώντας τα κέρδη του και να ακολουθήσει την δική του πορεία στον κλάδο.

Αντίθετα, ο Γιώργος Οικονόμου επέλεξε να παραμείνει στην εταιρεία και να ρισκάρει.

Τέσσερις δεκαετίες μετά, ακολουθεί την ίδια επιθετική πολιτική. Βάζει στόχους τους οποίους υπηρετεί με απόλυτη προσήλωση, προκαλώντας πολλές φορές αντιδράσεις.

Το «κακό παιδί» της ναυτιλίας

Δεν είναι τυχαίο το παρατσούκλι του, το «κακό παιδί» της ναυτιλίας, το οποίο απέκτησε μετά από την χρεοκοπία της Alpha Shipping. Της εταιρείας του που εξέδωσε ένα από τα πρώτα junk ομόλογα ναυτιλιακής, δανειζόμενη 175 εκατομμύρια δολάρια το 1998 και πτώχευσε ένα χρόνο μετά.

Με τους ομολογιούχους να χάνουν τα χρήματα τους, λαμβάνοντας 37 σεντς στο δολάριο στο πλαίσιο μία συμφωνίας, με βάση την οποία ο κ. Οικονόμου κέρδισε 30 εκατομμύρια δολάρια, αγοράζοντας τα πλοία της εταιρείας σε τιμές ευκαιρίας, σύμφωνα με τότε δημοσίευμα του TradeWinds.

Το 2005, εισήγαγε στην αγορά του Nasdaq την DryShips, της οποίας ήταν διευθύνων σύμβουλος. Η δημόσια εγγραφή της αποτέλεσε ορόσημο για τη ναυτιλία με πολλούς τρόπους.

Συγκέντρωσε σχεδόν διπλάσια κεφάλαια από αυτά που είχε προγραμματίσει αρχικά. Η ζήτηση ήταν τεράστια, ενώ ορισμένες εκτιμήσεις τοποθετούσαν την τιμή της κατά 50% υψηλότερα από την καθαρή αξία ενεργητικού που είχε τότε.

Mετά από την κίνηση του Γιώργου Οικονόμου, ακολούθησε ρεκόρ δημοσίων προσφορών ναυτιλιακών εταιρειών του ξηρού φορτίου, συνολικά 11, εκ των οποίων οι επτά ήταν ελληνικών συμφερόντων.

 

 

Η μετοχή της Dryships απογειώθηκε το πρώτο διάστημα της εισαγωγής της στο αμερικανικό χρηματιστήριο λόγω της ανάπτυξης του παγκόσμιου εμπορίου, ιδιαίτερα της ζήτησης σιδηρομεταλλεύματος από την Κίνα, η οποία ώθησε τα ναύλα στα ύψη.

Ο Γιώργος Οικονόμου έγινε δισεκατομμυριούχος.

Στο τέλος του 2005 οι μετοχές της Dryships υποχώρησαν κατά 30%. Ωστόσο, η άνθηση που γνώρισε τα επόμενα χρόνια ο κλάδος ξηρού φορτίου εκτόξευσε την τιμή της στα 131 δολάρια ανά μετοχή το Σεπτέμβριο 2007.

Τα 14 ταραχώδη χρόνια

Το ταξίδι της Dryships στην αμερικανική χρηματιστηριακή αγορά διήρκησε 14 ταραχώδη χρόνια και τελείωσε αφήνοντας μία γλυκόπικρη γεύση στην αγορά.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση που ακολούθησε άλλαξε το τοπίο και το Σεπτέμβριο του 2014 η Dryships είχε πλέον απωλέσει το 88% της αρχικής της αξίας -των 18 δολαρίων της δημόσιας προσφοράς.

Η πορεία της εταιρείας στην Wall Street στιγματίστηκε από μία σειρά αρνητικών εξελίξεων, όπως ήταν οι καταγγελίες για την μη σωστή εφαρμογή εταιρικής διακυβέρνησης από την διοίκησή της, οι αγωγές μετόχων προς αυτήν, οι κλήσεις που έλαβε από την Αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, η δραματική μείωση της τιμής της μετοχή της και τέλος η αντίληψη που δημιουργήθηκε ότι το μεγαλύτερο όφελος από αυτήν την ιστορία το είχε ο ίδιος ο κ. Οικονόμου.

Επενδυτές, ιδιώτες και θεσμικοί, αναλυτές αλλά και άνθρωποι της ναυτιλίας υποστήριζαν το 2019, λίγο πριν την έξοδο της εταιρείας από το χρηματιστήριο, ότι ο εφοπλιστής “ταλαιπώρησε” ολόκληρη τη βιομηχανία με τον αμφιλεγόμενο τρόπο διακυβέρνησης της εταιρείας.

«Η DryShips ήταν αδύνατο να αναλυθεί για χρόνια και, δυστυχώς, αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτυχημένης εταιρικής διακυβέρνησης που δυσκολεύει όλη τη βιομηχανία να λειτουργήσει αποτελεσματικά στις κεφαλαιαγορές», είχε δηλώσει ο αναλυτής της Deutsche Bank, Amit Mehrotra.

«Πιστεύω ότι διευθύνει την DryShips σαν να είναι η δική του ιδιωτική εταιρεία», είχε πει το 2008 ο Steven Abernathy, επικεφαλής ενός hedge fund της Νέας Υόρκης που είχε αγοράσει μετοχές της ναυτιλιακής αλλά έσπευσε να τις πουλήσει.

Το 2019, ο Γιώργος Οικονόμου, βασικός μέτοχος της Dryships προχώρησε σε δημόσια πρόταση εξαγοράς του εναπομείναντος ποσοστού 17% των μετοχών της εταιρείας έναντι 5,25 δολαρίων ανά μετοχή.

Η διαδικασία ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του ίδιου έτους, ενώ σύμφωνα με τους αναλυτές ο εφοπλιστής πλήρωσε περίπου το 67% της καθαρής αξίας του ενεργητικού του στόλου της εταιρείας.

 

 

Η εταιρεία έγινε ιδιωτική και απορροφήθηκε από τις άλλες δραστηριότητές του πλοιοκτήτη.

Η SEC δεν επέρριψε ευθύνες στον κ. Οικονόμου ή στην DryShips. Οι αγωγές των μετόχων κατά του εφοπλιστή και της Dryships, οι οποίες έκαναν λόγο για χειραγώγηση μετοχών, απορρίφθηκαν από τα αμερικανικά δικαστήρια.

Ο ίδιος ξεκαθάρισε πως δεν έκανε τίποτα παράτυπο, και απλώς έκανε ό,τι ήταν απαραίτητο για να διατηρήσει ζωντανή την DryShips εν μέσω μίας προβληματικής αγοράς.

Η αντιπαράθεση με την οικογένεια Παληού

Φέτος ο Γιώργος Οικονόμου αιφνιδίασε για μία ακόμη φορά την ναυτιλιακή αγορά. Eπέστρεψε στα χρηματιστήρια όχι μέσω μίας δικής του εταιρείας αλλά μέσω των επιθετικών αγορών μετοχών των εισηγμένων στην αμερικανική αγορά ναυτιλιακών της οικογένειας Παληού.

Με ένα οργανωμένο σχέδιο, το οποίο παραμένει σε εξέλιξη, με δεξιότητες που βρίσκει κανείς σε «μετρ» των χρηματοοικονομικών κινήσεων, επιχειρεί να αποκαλύψει και να αποκτήσει τις «κρυμμένες» υπεραξίες που υπάρχουν στις εταιρείες Performance Shipping, συμφερόντων της Αλίκης Παληού, και OceanPal με επικεφαλής την αδελφή της, Σεμίραμις Παληού.

Με σταδιακές εξαγορές μετοχών που ξεκίνησαν αθόρυβα τον περασμένο Αύγουστο, απέκτησε σημαντικά ποσοστά –κάτω του 10%- στα μετοχικά τους κεφάλαια, επισημαίνοντας ότι αυτές είναι υποτιμημένες και αποτελούν ελκυστική επένδυση.

Έκτοτε ξεκίνησε έναν αδυσώπητο πόλεμο, ασκώντας δριμεία κριτική στην κακή διοίκηση της Performance (η Αλίκη Παληού είναι πρόεδρος και ο σύζυγος της, Ανδρέας Μιχαλόπουλος, CEO) και αμφισβητώντας τις πρακτικές διαχείρισης της.

Σύμφωνα με τις επιστολές του εφοπλιστή προς την εταιρεία και την SEC η κεφαλαιακή διάρθρωση της Performance Shipping σε δύο κατηγορίες (dual-class) και η προσφορά ανταλλαγής (Exchange Offer) που πραγματοποίησε το 2022 μέσω της οποίας η εταιρεία εφάρμοσε την εν λόγω διάρθρωση, παραβιάζουν τη νομοθεσία των Νησιών Μάρσαλ και τους κανόνες εισαγωγής στον Nasdaq. Παράλληλα έχουν ως αποτέλεσμα τη σοβαρή μείωση της τιμής των κοινών μετοχών.

Και διευκρινίζει ότι η Performance Shipping είχε 199 εκατ. δολάρια σε κεφάλαιο μετόχων στις 30 Ιουνίου του 2023. Ωστόσο, η κεφαλαιοποίηση των κοινών μετοχών ήταν μόλις 19,96 εκατ. δολάρια στο κλείσιμο της αγοράς στις 30 Αυγούστου 2023 (δηλαδή μόλις το 1/10 των ιδίων κεφαλαίων).

Με βάση το κλείσιμο της συνεδρίασης της 27ης Νοεμβρίου, η χρηματιστηριακή της αξία διαμορφώνεται στα 26,5 εκατ. δολάρια.

 

Παράλληλα ο Γιώργος Οικονόμου ζήτησε με επιστολή του την παραίτηση μελών του ΔΣ της ναυτιλιακής και την τοποθέτηση σε αυτό προσώπου δική του επιλογής, ενώ όταν το αίτημα του δεν έγινε δεκτό, προχώρησε σε δημόσια πρόταση εξαγοράς των μετοχών της.

Πρόταση που εκ των πραγμάτων είναι ανέφικτο να υλοποιηθεί, αφού η συντριπτική πλειοψηφία των μετοχών της εταιρείας ανήκει στην οικογένεια Παληού.

Ο ίδιος πάντως, με σιδερένια πειθαρχία, ισχυρή αυτοπεποίθηση και απόλυτη προσήλωση στον στόχο του, δείχνει να επιμένει, επιμηκύνοντας την χρονική διάρκεια της δημόσιας πρότασης του μέχρι τον προσεχή Μάρτιο.

Μάλιστα, κινήθηκε και νομικά κατά διευθυντών και στελεχών της ναυτιλιακής, κατηγορώντας τους για «παράβαση των καθηκόντων τους έναντι των μετόχων, κυριαρχώντας στον έλεγχο ψήφου της εταιρείας μέσω μιας διπλής ιδιοκτησιακής δομής» που διατηρούν.

Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα το σίγουρο είναι ότι ο κ. Οικονόμου θα παραμείνει στο προσκήνιο ταράζοντας τα νερά της ναυτιλιακής βιομηχανίας.

Διαβάστε ακόμη:

Ρωσικό πετρέλαιο: Οι τρεις Έλληνες εφοπλιστές που «συμμορφώθηκαν προς τας υποδείξεις»…

Βαφειάς-Χατζηπατέρας: Εντυπωσιακές αποδόσεις για τις μετοχές του κλάδου LPG

ΙΜΟ: Το πρώτο βραβείο στην Δέσποινα Θεοδοσίου