Ο ακροδεξιός βουλευτής Γκέερτ Βίλντερς κέρδισε τις εκλογές στην Ολλανδία και δήλωσε ότι σχεδιάζει να ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης της χώρας, μετά από το αποτέλεσμα σοκ που θα αντηχήσει σε όλη την Ευρώπη.

Η βασική του αντίπαλος Ντιλάν Γεσιλγκέζ-Ζεγκέριους παραδέχτηκε την ήττα της μετά από την άνοδο που σημείωσε το αντιευρωπαϊκό κόμμα του Βίλντερς τις τελευταίες ημέρες.

Το Κόμμα Ελευθερίας κέρδισε 37 έδρες, σύμφωνα με την πρώτη καταμέτρηση, υπερδιπλασιάζοντας την εκπροσώπησή του σε σχέση με το προηγούμενο κοινοβούλιο και εξασφαλίζοντας 12 περισσότερες έδρες από τον επόμενο αντίπαλο του.

Σύμφωνα με το Bloomberg, μόνο μία φορά στην πρόσφατη ολλανδική ιστορία ο αρχηγός του μεγαλύτερου κόμματος δεν έγινε πρωθυπουργός.

Πρόκληση για την Ευρωπαϊκή Ένωση

Η νίκη του Βίλντερς αποτελεί πρόκληση για το σχέδιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε ένα από τα έξι ιδρυτικά μέλη του μπλοκ, την ώρα που ο κόσμος προετοιμάζεται για την πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές του επόμενου έτους.

Ο Βίλντερς υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους ένα δεσμευτικό δημοψήφισμα για την αποχώρηση από την ΕΕ και τάχθηκε κατά μιας σειράς πολιτικών του μπλοκ σε θέματα όπως η κλιματική αλλαγή και η μετανάστευση.

«Η ελπίδα του ολλανδικού λαού είναι ότι θα πάρουν πίσω τη χώρα τους», δήλωσε μετά από ένα exit poll που δημοσιεύτηκε από τον κρατικό ραδιοτηλεοπτικό σταθμό NOS.

Οι προοπτικές του να ηγηθεί της επόμενης κυβέρνησης θα εξαρτηθούν από την ικανότητά του να πετύχει συμμαχίες με τους αντιπάλους του, κυρίως στο κέντρο.

Στη μετεκλογική του ομιλία, ο Βίλντερς ζήτησε έναν συνασπισμό που θα περιλαμβάνει το φιλελεύθερο VVD, με επικεφαλής μέχρι πρόσφατα, τον απερχόμενο πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε, ο οποίος έχει δηλώσει ότι μπορεί να είναι έτοιμος να κυβερνήσει μαζί του.

«Είμαι πρόθυμος να συμβιβαστώ στις συνομιλίες με άλλα μέρη», είπε.

Η αύξηση του αριθμού των προσφύγων μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία καθώς και το αυξανόμενο κόστος των τροφίμων και της ενέργειας έχουν πυροδοτήσει την στήριξη των ακροδεξιών ομάδων σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο.

Το κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία έχει πλέον περισσότερη υποστήριξη από οποιοδήποτε από τα κόμματα του συνασπισμού του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς, ενώ η Τζόρτζια Μελόνι ήρθε από το πουθενά και ανέλαβε την εξουσία πέρυσι στην Ιταλία.

Far-Right Set for Shock Victory in the Netherlands | Geert Wilders Freedom Party will be largest group in parliament
Νίκη σοκ της ακροδεξιάς στην Ολλάνδία

Η ολλανδική προεκλογική εκστρατεία ανέδειξε πώς η μετανάστευση έχει πολώσει την άποψη των ψηφοφόρων και έχει οδηγήσει την στήριξη προς τον Βίλντερς, για τον οποίο το συγκεκριμένο θέμα ήταν βασικό ζήτημα για δεκαετίες.

Ο 60χρονος είναι γνωστός για τις αντι-ισλαμικές του απόψεις και ζει υπό την προστασία της αστυνομίας από το 2004, λόγω των απειλών για τη ζωή του.

Τα άλλα κόμματα

Η συμμαχία της Αριστεράς που σχηματίστηκε από την Πράσινη Αριστερά και τα Εργατικά κόμματα, υπό την ηγεσία του πρώην Αντιπροέδρου της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Φρανς Τίμερμανς, συγκέντρωσε 25 έδρες και έγινε το δεύτερο ισχυρότερο κόμμα, υψηλότερα από το VVD του Ρούτε.

Ένα νέο κόμμα που σχηματίστηκε από τον βουλευτή Πίτερ Όμτσιγκτ θα λάβει 20 έδρες, σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα.

Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έσπευσε να τον συγχαρεί τον Βίλντερς για τη νίκη του. Είχε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του το βράδυ της Τετάρτης και του ευχήθηκε «επιτυχία και επιμονή για τις επικείμενες πολιτικές διαπραγματεύσεις», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ζόλταν Κόβατς σε ανάρτησή του στο X.

«Είναι σύνηθες το μεγαλύτερο κόμμα που έχει αναδειχθεί νικητής να αναλαμβάνει την ηγεσία στη διαδικασία σχηματισμού», δήλωσε ο Στέφαν Κουπέρους, αναπληρωτής καθηγητής πολιτικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Γκρόνινγκεν. «Θα μπορούσε να γίνει αρχηγός της νέας κυβέρνησης».

Ο Βίλντερς επωφελήθηκε από την ισχυρή εμφάνιση του στα τελικά εκλογικά debates – και από την άρνηση της διαδόχου του Ρούτε ως αρχηγού του κόμματος, Ντιλάν Γεσιλγκέζ-Ζεγκέριους, να αποκλείσει το ενδεχόμενο συνεργασίας μαζί του.

Η αρχηγός του VVD, το κόμμα της οποίας συγκέντρωσε 24 έδρες, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο πριν από τις εκλογές να συμμετάσχει σε συνασπισμό με τον Βίλντερς, αν και, μετά την ανακοίνωση των exit polls, εξέφρασε αμφιβολίες για το αν ο αντίπαλός της θα μπορούσε να εξασφαλίσει τις ψήφους που χρειάζεται για να κυβερνήσει.

«Δεν βλέπω να συμβαίνει αυτό γιατί ο κ. Βίλντερς δεν μπορεί να σχηματίσει πλειοψηφία», είπε. «Ωστόσο, η μπάλα είναι τώρα στο γήπεδο του Γκέερτ Βίλντερς.»

Ένας ευρωσκεπτικιστής στην καρδιά της ΕΕ

Εάν καταλήξει να ηγηθεί της επόμενης ολλανδικής κυβέρνησης, θα πρόκειται για την ανάδειξη ενός ευρωσκεπτικιστή στην καρδιά ενός από τα σταθερά μέλη της Ε.Ε.

Ο ίδιος κάλεσε την Ολλανδία να αποσυρθεί από τις διεθνείς της υποχρεώσεις για το κλίμα και ζήτησε να σταματήσει η βοήθεια προς την Ουκρανία.

Υπό τον Ρούτε, η Ολλανδία δεσμεύτηκε να στείλει μαχητικά αεροσκάφη F-16 στην Ουκρανία το επόμενο έτος και ηγείται της ευρωπαϊκής προσπάθειας για εκπαίδευση Ουκρανών πιλότων.

Παρά τις δεσμεύσεις της εκστρατείας για την απαγόρευση του Κορανίου και το κλείσιμο των τζαμιών, «ο Γκέερτ Βίλντερς μετέφερε ένα πιο μετριοπαθές μήνυμα από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια», είπε ο Kούπερους. «Αυτό φαίνεται ότι λειτούργησε εκλογικά».

Ο Βίλντερς ήταν μέλος του κοινοβουλίου για 25 χρόνια, αλλά μόνο μία φορά συμμετείχε στην κυβέρνηση, μεταξύ 2010 και 2012, όταν είχε συμφωνήσει να υποστηρίξει τον πρώτο, μειοψηφικό συνασπισμό του Ρούτε.

Ο Ρούτε απέκλεισε αργότερα το ενδεχόμενο να συνεργαστεί μαζί του, αφού ο Βίλντερς έκανε προσβλητικά σχόλα για άτομα μαροκινής καταγωγής, για τα οποία καταδικάστηκε από τα δικαστήρια.

Είναι πιθανό η απερχόμενη προσωρινή κυβέρνηση υπό τον Ρούτε να προεδρεύσει για λίγο, ειδικά εάν ο Βίλντερς αγωνίζεται να δημιουργήσει κυβερνητικό συνασπισμό.

Στις τελευταίες εκλογές, χρειάστηκαν τέσσερα κόμματα για να σχηματίσουν μια κυβέρνηση πλειοψηφίας και οι διαπραγματεύσεις διήρκεσαν εννέα μήνες!

«Το PVV δεν μπορεί να αγνοηθεί και θέλει να συνεργαστεί με άλλα κόμματα, και αυτό σημαίνει ότι εμείς και αυτοί πρέπει να ξεπεράσουμε τη σκιά τους», είπε ο Βίλντερς.