Τα σεισμόπληκτα μνημεία της Κω σε τροχιά πλήρους αποκατάστασης – Αυτοψία Μενδώνη

Έργα ύψους 8 εκατομμυρίων ευρώ υλοποιούνται αυτή τη στιγμή στην Κω από το υπουργείο Πολιτισμού σε αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία του νησιού, που είχαν πληγεί από τον σεισμό του 2017.

Πρόκειται για το ιπποτικό Κάστρο της Νεραντζιάς, ένα από τα πιο εμβληματικά μνημεία, που βρίσκεται στο λιμάνι της Κω, για τις μεσαιωνικές οχυρώσεις της πόλης, για το μεγάλο Παλαιοχριστιανικό Βαπτιστήριο του Αγίου Ιωάννη – Επτά Βήματα, όπως και για Τέμενος Ντεφτερντάρ. Να σημειωθεί μάλιστα, ότι τα απαιτούμενα κονδύλια έχουν εξασφαλιστεί από το Ταμείο Ανάκαμψης.

Πέραν αυτών κατά την αυτοψία που διενήργησε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη στην Κω για την εξέλιξη των εργασιών ανέφερε πως η Διεύθυνση Αναστήλωσης αναλαμβάνει να επικαιροποιήσει ως την άνοιξη του 2024 τις μελέτες αποκαταστάσης και του τεμένους Γαζή Χασάν, που βρίσκεται σε άμεση γειτνίαση με το Κάστρο της Νεραντζιάς, κοντά στο λιμάνι ώστε να μετατραπεί σε χώρο απόλυτα επισκέψιμο από τους πολίτες από τους επισκέπτες του νησιού. Για το σκοπό αυτό το έργο θα ενταχθεί στην χρηματοδοτική περίοδο 2021-2027..

«Σκοπός μας είναι να επιταχύνουμε τις διαδικασίες αποκατάστασης των μνημείων», λέει η υπουργός, επισημαίνοντας ότι «Από το 2017, που το νησί βίωσε τις συνέπειες ενός ισχυρού σεισμού, μέχρι το 2019, δεν υπήρξε καμία προετοιμασία για την αποκατάσταση των «πληγωμένων» μνημείων. Από το 2019 έως σήμερα, ωριμάσαμε τις μελέτες, δημοπρατήθηκαν τα έργα, υπεγράφησαν οι συμβάσεις και τα έργα σε όλα τα μνημεία, όπως είχαμε δεσμευθεί ήδη από το 2020, έχουν ξεκινήσει και εξελίσσονται».

Το κάστρο των ιπποτών

Η αυτοψία της υπουργού Πολιτισμού ξεκίνησε από το ιπποτικό Κάστρο της Νεραντζιάς,  το οποίο αποτελεί το πιο σημαντικό σκέλος της οχύρωσης που κατασκεύασαν οι Ιωαννίτες Ιππότες. Αν και η αρχική πρόβλεψη ολοκλήρωσης του έργου είναι το τέλος του 2025, η κυρία Μενδώνη ζήτησε την επίσπευση των εργασιών θέτοντας ως στόχο την άνοιξη του 2025, δηλαδή πριν την έναρξη της τουριστικής περιόδου για το νησί.

Απαραίτητη προϋπόθεση όμως, είναι η συνεργασία με το Δημοτικό Λιμενικό Ταμείο Κω, ώστε να διαμορφωθεί κεκλιμένη ράμπα, η οποία θα διευκολύνει την πρόσβαση των αναγκαίων μηχανημάτων, απαραίτητων για την εκτέλεση των αναστηλωτικών εργασιών. Να σημειωθεί ότι το έργο έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας με προϋπολογισμό́ 2.437.000 ευρώ.

Η Ιταλική Στοά εξάλλου, που  βρίσκεται στο βορειανατολικό τμήμα του Κάστρου της Νεραντζιάς πρόκειται να μετατραπεί σε Γλυπτοθήκη. Για το σκοπό αυτό δόθηκαν οδηγίες για την εξωστρεφή διαχείριση του μνημείου, ώστε να είναι επισκέψιμος και ο χώρος αποθήκευσης των ευρημάτων, εκτός από τον χώρο της έκθεσης, όπου έχουν ήδη

ξεκινήσει οι εργασίες αναστήλωσης. Το έργο της Ιταλικής Στοάς, συνολικού προϋπολογισμού 534.000 ευρώ, αναμένεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2024.

Θωράκιση των μνημείων

Σύμφωνα με τον προγραμματισμό προχωρεί εξάλλου, το έργο αποκατάστασης των σεισμόπληκτων μεσαιωνικών οχυρώσεων της Κω, στον N.A. Προμαχώνα. Το έργο με προϋπολογισμό 1.335.600 ευρώ, αναμένεται να παραδοθεί νωρίτερα στο τέλος του 2025.  Και η αποκατάσταση της Πύλης του Φόρου βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, με χρόνο παράδοσης τις αρχές του 2025 και προϋπολογισμό 302.000 ευρώ.

Όσον αφορά στο Τέμενος Ντεφτερντάρ ωστόσο, οι εργασίες παρουσιάζουν κάποια καθυστέρηση, καθώς η απομάκρυνση του εξοπλισμού των καταστημάτων στο ισόγειο καθυστέρησε, ενώ με την αφαίρεσή του διαπιστώθηκαν φθορές που ήταν ορατές στους μελετητές. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 980.035,11 ευρώ και αναμένεται να παραδοθεί στο τέλος του 2025.

Στο μεγάλο Παλαιοχριστιανικό Βαπτιστήριο του Αγίου Ιωάννη – Επτά Βήματα, οι εργασίες συντήρησης προχωρούν κανονικά, ενώ πλέον έχει εγκατασταθεί και ο ανάδοχος για τις

αναστηλωτικές εργασίες και την σεισμική θωράκιση του μνημείου με συνολικό προϋπολογισμό 2.000.000 ευρώ. Το έργο αναμένεται να παραδοθεί το καλοκαίρι 2025.

 Πλήρης αποκατάσταση του Τεμένους  Γαζή Χασάν

 Στο Τέμενος Γαζή Χασάν, στο Πλατάνι τέλος, ένα  μνημείο που οικοδομήθηκε το 1784, έχουν αντιμετωπιστεί όλα τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, μετά από τον σεισμό του 2017 και η παράδοσή του ως χώρου λατρείας αναμένεται εντός του 2023. Η αποκατάσταση του τεμένους, χρηματοδοτείται από την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου και υλοποιείται μέσω Προγραμματικής Σύμβασης μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Οργανισμού Διαχείρισης Κτημάτων ΒΑΚΟΥΦ ΚΩ.

Κατά την συνάντηση εξάλλου της υπουργού Πολιτισμού με τον δήμαρχο της Κω Θεοδόση Νικηταρά συζητήθηκαν διάφορα εκκρεμή ζητήματα, μεταξύ των οποίων η Προγραμματική Σύμβαση Πολιτισμικής Ανάπτυξης της Κω. Με την κυρία Μενδώνη να δηλώνει πως «οι αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού, πρέπει να ενσκύψουν και να δώσουν απόλυτη προτεραιότητα σε έργα ύδρευσης, αντιπλημμυρικά και έργα πυροπροστασίας, δεδομένων των ακραίων καιρικών φαινομένων, που πλέον αντιμετωπίζουμε».

Το κλιμάκιο του ΥΠΠΟ υπό τη Λίνα Μενδώνη αποτελούσαν οι Διευθυντές Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Έλενα Κουντούρη, Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων Τζούλια Παπαγεωργίου, Αναστηλώσεων Αρχαίων και Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων Θεμιστοκλής Βλαχούλης, ο προϊστάμενος της ΕΔΕΠΟΛ Γιάννης Μυλωνάς, η Έφορος Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου Μάνια Μιχαηλίδου, η Προϊσταμένη της ΥΝΜΤΕ Δωδεκάνησου.

Διαβάστε επίσης

Μεταφέρεται ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων σε κτίριο στην Πλάκα – Αυστηροί όροι χρήσης

Ελευσίνα: Το αρχαίο τείχος προστατεύεται με σύγχρονο τρόπο

Δημήτρης Δασκαλόπουλος: «Η τέχνη είναι βασική ανθρώπινη ανάγκη»