Ανησυχία επικρατεί στην Ελλάδα σχετικά με τις εξελίξεις στο Ισραήλ κι αν ο πόλεμος που ξεκίνησε μέσα στο Σαββατοκύριακο θα επηρεάσει τις οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών.

Σύμφωνα με ανάλυση από το Capital Economics, γενικότερα για τις επιπτώσεις του πολέμου αναφέρεται ότι «η κατάσταση είναι ρευστή και οι οικονομικές συνέπειες θα εξαρτηθούν από την σοβαρότητα και τη διάρκεια της σύγκρουσης, καθώς και το κατά πόσο αυτή θα εξαπλωθεί στην ευρύτερη περιοχή», αναφέρει η εταιρεία αναλύσεων».

1

Ο τουρισμός είναι το κύριο οικονομικό στοιχείο που συνδέει την Ελλάδα με το Ισραήλ, το οποίο δοκιμάζεται τα τελευταία 24ωρα από την εισβολή των μαχητών της Χαμάς. Μια μακροχρόνια πολεμική σύρραξη στην περιοχή θα δημιουργούσε σοβαρό ζήτημα για τις τουριστικές ροές από το Ισραήλ προς τη χώρα μας, την επόμενη καλοκαιρινή σεζόν.

Μιλώντας πρόσφατα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, η Tali Laufer, Γενική Διευθύντρια της Ένωσης Ταξιδιωτικών Γραφείων & Συμβούλων του Ισραήλ, ανέφερε πως το οκτάμηνο του 2023 (Ιαν-Αύγουστος 2023) την Ελλάδα επισκέφτηκαν 612.000 ισραηλινοί, και ήταν 60% περισσότεροι σε σχέση με πέρυσι που ήταν 455.000.

Για τα επόμενα χρόνια οι εκτιμήσεις ήταν ότι θα υπάρξει περαιτέρω άνοδος του τουριστικού ρεύματος λόγω των αεροπορικών συνδέσεων ανάμεσα στις δυο χώρες. Αυτό μέχρι που ήρθε ο πόλεμος και είναι άγνωστο πόσο θα κρατήσει η αναταραχή στην περιοχή.

Η στενή και χρόνια συνεργασία του εθνικού αερομεταφορέα του Ισραήλ, EL – AL με τον Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών δείχνει την τουριστική σύνδεση των δύο χωρών.

Σχετικά με την EL AL ο αριθμός των επιβατών που έχει μεταφέρει από το Ισραήλ στη χώρα μας έχει τριπλασιαστεί από το 2009 έως το 2022, καθώς από τους 36 χιλιάδες αυτοί αυξήθηκαν στους 120 χιλιάδες.

Σημαντικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι οι επιβάτες της ισραηλινής αεροπορικής εταιρείας που ήρθαν στην Αθήνα αυξήθηκαν κατά 30% μεταξύ του 2019 και του 2023 παρά την απότομη πτώση που επέφεραν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.

Οι πτήσεις στο οκτάμηνο του 2023 (Ιανουάριος-Αύγουστος) ξεπέρασαν τις 1.056, ενώ σε όλη τη διάρκεια του 2019 είχαν πραγματοποιηθεί 880 πτήσεις. Επομένως, σημειώνεται αύξηση της τάξης του 20%.

Αναλυτικότερα η EL AL πραγματοποιεί προς την Αθήνα 14 εβδομαδιαίες πτήσεις και στο Διεθνή Αερολιμένα Ελ. Βενιζέλος έχουν καταφθάσει στο Α΄Εξάμηνο του 2023 40 χιλιάδες επιβάτες, ενώ στη Θεσσαλονίκη η ισραηλινή αεροπορική πραγματοποιεί πέντε πτήσεις ανά εβδομάδα και στο ίδιο διάστημα έχουν ταξιδέψει από το Ισραήλ 12 χιλιάδες ταξιδιώτες.

Η μεγάλη επένδυση στην Κόρινθο

Εξαιρετικά σημαντική είναι η επένδυση στα Εξαμίλια της Κορίνθου από την ισραηλινή εταιρεία TIKUN OLAM, του επιχειρηματία Weisman. Μια επένδυση της τάξης των 50 εκατ. ευρώ για την παραγωγή προϊόντων φαρμακευτικής κάνναβης. Η επένδυση έγινε σε μια ιδιόκτητη έκταση 60 στρεμμάτων, η οποία περιλαμβάνει έκταση 21.000 τ.μ. από υβριδικά θερμοκήπια τελευταίας τεχνολογίας καθώς και πρότυπη φαρμακευτική μονάδα επιφάνειας 3.000 τ.μ.

Η ΤΙΚUN OLAM είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες στον κόσμο στην φαρμακευτική κάνναβη κι εμπιστεύτηκε τον επιχειρηματία Βασίλη Μηλιώνη προκειμένου να «τρέξει» την επένδυση στην Ελλάδα.

Η ΤΙΚUN OLAM, η οποία δημιουργήθηκε το 2005 στο Ισραήλ έχει συνεργαστεί με σημαντικούς ερευνητές του κλάδου καθώς και με πανεπιστημιακά νοσοκομεία προσφέροντας λύσεις σε ασθενείς και γιατρούς, οι οποίες μέχρι τότε δεν ήταν διαθέσιμες.

Επενδύσεις σε ξενοδοχεία

Αλλά και σε επιχειρηματικό επίπεδο οι σχέσεις των δύο χωρών είναι εξαιρετικές, όμως, πιθανότατα να κλονιστούν εξαιτίας της κατάστασης που επικρατεί στη Μέση Ανατολή.

Ο πρεσβευτής του Ισραήλ, Νόαμ Κατς, μιλώντας σε πάνελ στο 1ο Αμερικανικό Μεσογειακό Επενδυτικό Φόρουμ (American Mediterranean Investment Forum) πριν από λίγες ημέρες, χαρακτήρισε την Ελλάδα πύλη στην Ευρώπη και το Ισραήλ είναι μια ισχυρή δύναμη στη Μέση Ανατολή».

Σε ό,τι αφορά την ενέργεια, είπε πως σήμερα το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) είναι η προτιμώμενη εναλλακτική και το ενδιαφέρον του Ισραήλ εστιάζεται στην εξεύρεση ενός ασφαλούς λιμένα για την είσοδό του στην Ευρώπη και στην Ελλάδα υπάρχουν υποδομές, αναφερόμενος παράλληλα στο σχέδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης των τριών χωρών.

Σύμφωνα με τον κ. Κατς, υπάρχει αύξουσα επιχειρηματική δυναμική στην Ελλάδα και Ισραηλινοί επενδυτές έχουν δώσει ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι ελληνικές εξαγωγές στο Ισραήλ έφτασαν το 2022 στο ποσό – ρεκόρ των 850 εκατ. ευρώ.

Οι οικονομικές σχέσεις των δύο χωρών ενισχύθηκαν ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια. Για παράδειγμα η ισραηλινή αλυσίδα ξενοδοχείων, Brown Hotels έχει στόχο να βάλει τη φίρμα της σε 50 ξενοδοχεία στην Ελλάδα.

Οι ισραηλινοί έχουν αποκτήσει έκταση 33 στρεμμάτων στην Πουνταζέζα στο Σούνιο και θα κατασκευάσουν ξενοδοχείο 4 αστέρων με 179 σουίτες και δωμάτια.

Παράλληλα, θέμα εβδομάδων είναι η λειτουργία του Brown Spices στο κέντρο της Αθήνας, επί της οδού Ευρυπίδου, το οποίο θα έχει 63 δωμάτια.

Αλλά 19 δωμάτια θα προστεθούν στο κέντρο επί της οδού Αθηνάς όπου θα λειτουργήσει το Villa Brown Athens ενώ για την επόμενη χρονιά η ισραηλινή αλυσίδα έχει προγραμματίσει μεγάλα projects.

Ένα ξενοδοχείο της Brown Hotels 220 δωματίων εκτιμάται ότι θα είναι έτοιμο στην οδό Λυκούργου εντός του 2024.

Μια ακόμη ξενοδοχειακή μονάδα 46 δωματίων με την ονομασία Brown Domino θα ανοίξει το 2024 στην οδό Θεμιστοκλέους ενώ προβλέπεται κι ένα ακόμη κοντά στο Αρχαιολογικό Μουσείο το οποίο θα ονομαστεί Brown Museum.

Στην Αθήνα τέλος οι Ισραηλινοί θα ανοίξουν το Villa Sans Rival που θα διαθέτει 46 δωμάτια και θα βρίσκεται στην οδό Λιοσίων.

Η ίδια αλυσίδα σχεδιάζει να επεκτείνει πεντάστερο ξενοδοχείο στα Χανιά προσθέτοντας άλλα 62 δωμάτια με πισίνα και βίλες ενώ στη Θεσσαλονίκη τα επόμενα χρόνια θα ανοίξει το Tobacco Thessaloniki, δυναμικότητας 138 δωματίων και το Egnatias Thessaloniki, 82 δωματίων στο ακίνητο στο οποίο βρισκόταν το ιστορικό ξενοδοχείο «Βιέννη» από τη δεκαετία του 1920 έως το 1995.

Μια άλλη αλυσίδα από το Ισραήλ, η Fattal άνοιξε πριν από μερικές ημέρες το ανακαινισμένο ξενοδοχείο Esperia στην οδό Σταδίου, το οποίο διαθέτει 212 δωμάτια και σουίτες.

Roni Aloni, Yπεύθυνος για την ανάπτυξη της Fattal στη Μεσόγειο

Ο όμιλος Fattal είναι εισηγμένος στο Χρηματιστήριο του Τελ Αβίβ κι έχει κεφαλαιοποίηση 1,5 δις ευρώ. Στην Ελλάδα βλέπει μεγάλες επενδυτικές ευκαιρίες και ήδη έχει «ρίξει» περί τα 80 εκατ. ευρώ για ξενοδοχεία σε Ρόδο, Μύκονο και Αθήνα.

Ηδη έχει στα χέρια του ένα εκπληκτικό κτίριο στα Λαδάδικα της Θεσσαλονίκης το οποίο θα ανακαινίσει και θα δημιουργήσει ξενοδοχείο 130 δωματίων.

Παράλληλα θα ανακαινίσει στο Ναύπλιο και το πεντάστερο ξενοδοχείο Kandia’s Castle Resort & Thalasso.

Ολες αυτές οι επενδύσεις των δύο αλυσίδων ξενοδοχείων ενδεχομένως να επηρεαστούν από το μέτωπο στη Μέση Ανατολή και αναλόγως της μακροχρόνιας εμπλοκής του Ισραήλ σε έναν πόλεμο με τη Φατάχ.

Ενέργεια

Λίγες ώρες πριν από την εισβολή στο Ισραήλ ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας της Ελλάδας (ΑΔΜΗΕ) και η EuroAsia Interconnector Limited, Φορέας Υλοποίησης του Ευρωπαϊκού Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος (ΕΚΕ 3.10) ανακοίνωσαν την επίτευξη συμφωνίας για τον ορισμό του ΑΔΜΗΕ ως Φορέα Υλοποίησης και Project Promoter του έργου της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ.

Στο πλαίσιο αυτό, οι δυο εταιρείες προχώρησαν από κοινού στην ενημέρωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των κυβερνήσεων και εμπλεκόμενων αρχών της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ.

Η EuroAsia Interconnector Ltd και ο ΑΔΜΗΕ θα συνεργαστούν στενά, ώστε η ομαλή μετάβαση στο νέο Φορέα Υλοποίησης για το έργο της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ να είναι ταχεία όπως απαιτεί το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του έργου και αναμένουν οι κυβερνήσεις και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η Euroasia Interconnector Ltd. από το 2011 που οραματίστηκε το εμβληματικό αυτό project, που θα άρει την ηλεκτρική απομόνωση της Κύπρου και θα ανοίξει μια νέα «ηλεκτρική λεωφόρο» στην Ανατολική Μεσόγειο, έχει ωριμάσει το έργο με την εκπόνηση όλων των απαραίτητων μελετών, έχει εξασφαλίσει χορηγίες 658 εκατ. ευρώ από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Connecting Europe Facility) και όλες τις απαιτούμενες άδειες για την έναρξη των εργασιών κατασκευής, οι οποίες θα μεταβιβαστούν στον ΑΔΜΗΕ, στο πλαίσιο της μεταξύ τους συμφωνίας.

Επιπλέον, έχει συνάψει σύμβαση με την νορβηγική Nexans για το καλωδιακό τμήμα της διασύνδεσης και έχει αναδείξει τη γερμανική Siemens ως προτιμητέο ανάδοχο για την κατασκευή των Σταθμών Μετατροπής.

Στην παρούσα φάση, η Siemens εκπονεί τις μελέτες που απαιτούνται για την συμβασιοποίηση και του τμήματος που αφορά τους Σταθμούς Μετατροπής.

Ένα έργο ενεργειακής πνοής για την ευρύτερη περιοχή, με συστηματική προσπάθεια ετών, έχει φτάσει πλέον στο κομβικό σημείο έναρξης κατασκευής του. Η ολοκλήρωσή του θα σηματοδοτήσει την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου -του τελευταίου μη διασυνδεδεμένου κράτους μέλους της ΕΕ- με το ευρωπαϊκό σύστημα μεταφοράς, διασφαλίζοντας την ισχυρή ενεργειακή θωράκιση του νησιού. Το δε Ισραήλ θα ενισχύσει την ασφάλεια εφοδιασμού του, αποκτώντας τη δυνατότητα να αυξήσει, περαιτέρω και ταχύτερα, τη συμμετοχή των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στο ενεργειακό του ισοζύγιο.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, που κανείς δεν γνωρίζει αν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα και καθυστερήσεις λόγω των εξελίξεων, η EuroAsia Interconnector είναι μια πολυτερματική διασύνδεση 2.000 MW που συνδέει τα εθνικά δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδας (Κρήτη) με την Ευρώπη.

Η EuroAsia Interconnector είναι η μεγαλύτερη, με 890 km και βαθύτερη, έως 3.000 m, διασύνδεση HVDC στον κόσμο. Τερματίζει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, διασφαλίζει την ασφάλεια του εφοδιασμού για το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα και δημιουργεί μια αξιόπιστη πράσινη διασύνδεση για την Ευρώπη.

Μειώνει σημαντικά τις εκπομπές CO2 και εξυπηρετεί το όραμα της «Πράσινης Συμφωνίας» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Το EuroAsia Interconnector είναι ένα κορυφαίο Ευρωπαϊκό Έργο Κοινού Ενδιαφέροντος (PCl) και συμπεριλήφθηκε και στις πέντε λίστες PCl από το 2013.

Μετά την έγκριση της επιχορήγησης CEF ύψους 658 εκατ. ευρώ από τον Ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μηχανισμό «Συνδέοντας την Ευρώπη» και 100 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, η EuroAsia Interconnector προχωρά στη φάση κατασκευής.

Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης

Στις αρχές Αυγούστου η ΟΛΘ Α.Ε. ανακοίνωσε νέα συνεργασία με την Ashdod Port Company Ltd., το εθνικό λιμάνι του Ισραήλ.

Η συνεργασία επισφραγίστηκε με την υπογραφή σχετικής συμφωνίας από τους κ.κ. Θάνο Λιάγκο, Εκτελεστικό Πρόεδρο Δ.Σ. & Διευθύνοντα Σύμβουλο της ΟΛΘ Α.Ε., και Shaul Schneider, Πρόεδρο της Ashdod Port Company Ltd, με τη συμμετοχή του Eli Bar Yossef, Διευθύνοντος Συμβούλου της Ashdod Port Company Ltd, του Σπύρου Νικολάου, Διευθυντή ΤΠΕ και Ψηφιακού Μετασχηματισμού της ΟΛΘ Α.Ε. και του Roy Avrahami, Γενικού Διευθυντή Καινοτομίας της Ashdod Port Company Ltd.

Η νέα συνεργασία καθώς εστιάζει στον τομέα της καινοτομίας, με ιδιαίτερη έμφαση στους τομείς της κυβερνοασφάλειας και της λειτουργικής αποδοτικότητας των λιμενικών δραστηριοτήτων.

Ο Βακάκης και η Energean

Η παρουσία ελληνικών εταιρειών στο Ισραήλ δεν είναι ακόμη μεγάλη. Η Jumbo, σε συνεργασία με τον όμιλο FOX έφτιαξε το πρώτο της κατάστημα franchise στο Ισραήλ ενώ σχεδίαζε να ανοίξει συνολικά 15 καταστήματα. Το γεγονός ότι είναι franchise δεν δημιουργεί πρόβλημα στην εταιρεία, τώρα που η κατάσταση στο Ισραήλ είναι εκρηκτική.

Το πρώτο Jumbo στην πόλη Εϊλάτ

Τέλος, η Energean είναι εισηγμένη στα Χρηματιστήρια του Τελ Αβίβ και του Λονδίνου είναι μέρος του σχεδίου για τον έλεγχο του κοιτάσματος Κατλάν με αποθέματα 70 δις. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, ενώ πριν το τέλος του έτους θα μπει σε παραγωγή και το κοίτασμα αερίου στο Βόρειο Καρίς.

Κανείς δε γνωρίζει βεβαίως αν οι πολεμικές συγκρούσεις αλλάξουν τον ενεργειακό χάρτη της περιοχής και μελλοντικά υπάρξουν επιπτώσεις στους σχεδιασμούς που έχουν γίνει. Ηδη η απόφαση για να κλείσει κοίτασμα αερίου Ταμάρ της Chevron προκάλεσε μεγάλες αναταράξεις στη μετοχή της Energean καθώς το εν λόγω κοίτασμα βρίσκεται δίπλα στο δικό της. Η μετοχή υποχώρησε 20% στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου.

H εταιρεία, πάντως, καθησυχάζει τονίζοντας ότι στην περιοχή που βρίσκεται η Energean, δεν υπάρχουν συγκρούσεις και συνεχίζεται απρόσκοπτα η παραγωγή από το κοίτασμα Karish.

Διαβάστε επίσης: 

Knot (ΕΚΤ): Απειλή για τον πληθωρισμό οι συγκρούσεις Ισραήλ-Χαμάς

 Ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή – Πάνω από 1.100 Ισραηλινοί και Παλαιστίνιοι νεκροί

Η Norwegian Air ακυρώνει τις πτήσεις προς το Ισραήλ

________________­_______

Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023

Αυτοδιοικητικές εκλογές 2023: Όλες οι εξελίξεις

Οδηγός Εκλογών – Όλα όσα πρέπει να ξέρετε

Ο χάρτης των αποτελεσμάτων