Το θέμα της θεσμικής μνήμης και του rotation

Ήταν ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός δεν δίστασε να αποδώσει τα εύσημα στον κ. Στυλιανίδη για την δουλειά που έκανε ως υπουργός πολιτικής προστασίας. Και πράγματι, παρά τα προβλήματα και τα λάθη που έχουν συμβεί στην παρούσα φάση, ο απελθών υπουργός φαίνεται ότι άφησε σημαντική παρακαταθήκη.

Αναπόφευκτα προκύπτει τότε το ερώτημα: γιατί να αντικαθίσταται πετυχημένος υπουργός; Αυτή η περίφημη rotation τι νόημα έχει;

Η επίσημη, αν και σε μεγάλο βαθμό έμμεση, απάντηση είναι «για να μην δημιουργούνται δοβλέτια». Η επόμενη, και επίσης έμμεση, είναι για να προκύπτουν νέες ιδέες, νέες προσεγγίσεις στα θέματα, νέες λύσεις στα προβλήματα – πράγμα που διευκολύνεται με την αλλαγή προσώπων.

Υπάρχει, όμως, αντίλογος.

Όλοι οι υπουργοί δεν είναι (και δεν ήταν στην διάρκεια της πρώτης κυβέρνησης Μητσοτάκη) πετυχημένοι. Ορισμένοι, αρκετοί θα έλεγε κανείς, κάθονται και πάλι στις υπουργικές καρέκλες. Στο κόντρα αντίλογο προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι με την αλλαγή αντικειμένου μπορεί να είναι πιο πετυχημένοι.

Βλέποντας το θέμα ευρύτερα, όμως, οφείλει να γίνει η παρατήρηση ότι το rotation, που εξάλλου είναι συνηθισμένο ευρωπαϊκό φαινόμενο, προϋποθέτει πως υπάρχει πίσω από τον εκάστοτε υπουργό ένα οργανωμένο κράτος. Με την λέξη «οργάνωση» εννοούμε ότι υπάρχει θεσμική μνήμη και διαδικασίες που διασφαλίζουν τουλάχιστον την συνέχιση πετυχημένων πολιτικών.

Στη βάση αυτή για ένα πράγμα μπορούμε ν είμαστε σίγουροι: πως στην Ελλάδα αυτό το δίπτυχο ακόμη κι αν υπάρχει (που είναι αμφίβολο) είναι εξαιρετικά ελλειμματικό.

Κυρίως δε το θέμα της θεσμικής μνήμης.

Πριν την μεταπολίτευση η κατάσταση ήταν διαφορετική. Οι γενικοί διευθυντές των υπουργείων ήταν «ιερά τέρατα» εμπειρίας και γνώσης. Κατά κανόνα, μάλιστα, διακρίνονταν για την αντικειμενικότητα τους.

Η μεταπολίτευση και ειδικά το ΠΑΣΟΚ του 1981 ανέτρεψε την εικόνα. Περιγραφές δεν χρειάζονται. Η κατάργηση και μόνο των γενικών διευθυντών, η αυτόματη προαγωγή και η εγκατάλειψη της όποιας μορφής αξιολόγησης τα λένε όλα.

Μπορεί το rotation της δεύτερης κυβέρνησης Μητσοτάκη να πετύχει. Μερικές πρώτες ενδείξεις δεν είναι ενθαρρυντικές. Αν πετύχει θα είναι σε πείσμα της έλλειψης θεσμικής μνήμης.

Εκτός κι αν η παρακαταθήκες που άφησαν πετυχημένοι υπουργοί όπως, π.χ., ο Χατζηδάκης, ο Πιερρακάκης κ.α. αποτελούν ισχυρά θεμέλια.

Ο χρόνος θα δείξει.

Διαβάστε επίσης:

Έ. Αχτσιόγλου: “Οι εκλογές θα φέρουν εμένα στην προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ”

Στέφανος Κασσελάκης: Ζήτησε και έλαβε συνοδεία αστυνομικών για αυτόν και τον σύντροφό του

Έβρος: Προφυλάκιση για τους τρεις που «συνέλαβαν» σε τρέιλερ 13 μετανάστες