Στρατηγικό σχέδιο για την ανάδειξη και τη λειτουργία -με συγκεκριμένες χρήσεις- του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου, ο οποίος περιβάλλει τη Βασιλική του Αγίου Δημητρίου της Θεσσαλονίκης θα εκπονηθεί από το υπουργείο Πολιτισμού.

Στο στρατηγικό σχέδιο (masterplan) θα καταγράφεται αναλυτικά η υφιστάμενη κατάσταση, το ιδιοκτησιακό καθεστώς και οι χρήσεις γης, προκειμένου να οριστούν οι άξονες παρέμβασης για τη συνολική ανάδειξη του μνημειακού χώρου του Αγίου Δημητρίου και την ένταξή του στο ιστορικό κέντρο της Θεσσαλονίκης. Στόχος είναι, οι προδιαγραφές για την εκπόνηση του στρατηγικού σχεδίου να έχουν ολοκληρωθεί και να τύχουν της γνωμοδότησης του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου ως το τέλος Οκτωβρίου.

1

  Η ταχεία εκπόνηση του masterplan αποφασίστηκε μετά την σύσκεψη, την οποία  πραγματοποίησε στη Θεσσαλονίκη η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη. Η συζήτηση επικεντρώθηκε σε θέματα συνολικής διαχείρισης και ανάδειξης των αρχαιολογικών καταλοίπων, όπως του ρωμαϊκού λουτρού,  που ταυτίζεται με το χώρο του Μαρτυρίου του Αγίου, των προσκτισμάτων βόρεια και δυτικά της Βασιλικής, όπου εκτεινόταν το αίθριο με τη Φιάλη, των δύο μεταβυζαντινών παρεκκλησίων.

Τα μνημεία

Ο ναός του Αγίου Δημητρίου αποτελεί μείζον τοπόσημο για τη Θεσσαλονίκη, τα βυζαντινά μνημεία της οποίας, μεταξύ των οποίων και ο συγκεκριμένος ναός έχουν ενταχθεί στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO.

Προτεραιότητα αποτελεί η ανάδειξη του συνόλου του αρχαιολογικού χώρου, προκειμένου να καταστεί επισκέψιμος και προσβάσιμος στο σύνολό του, καθώς και η δημιουργία βασικών υποδομών για την εξυπηρέτηση του μεγάλου αριθμού προσκυνητών και επισκεπτών του ναού.

Τοπογραφικό του ναού αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη με τον περιβάλλοντα χώρο
Τοπογραφικό του ναού αγίου Δημητρίου στη Θεσσαλονίκη με τον περιβάλλοντα χώρο

Η Βασιλική του Αγίου Δημητρίου, τόπος λατρείας  του αγίου Δημητρίου, μνημείο εγγεγραμμένο, από το 1988,  στον κατάλογο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO αποτελεί διαχρονικά το σημαντικότερο προσκυνηματικό κέντρο όχι μόνον της Θεσσαλονίκης αλλά και της ευρύτερης περιοχής. Η Κρύπτη, η οποία σήμερα λειτουργεί ως μουσειακός χώρος ήταν ο πρώτος χώρος λατρείας του αγίου Δημητρίου, επί της οποίας ιδρύθηκε η πρώτη Βασιλική του 5μ.Χ. και στη συνέχεια το 620 π.Χ  η μεγάλη πεντάκλιτη Βασιλική.

Στην Κρύπτη εκτίθενται ευρήματα, τα οποία  διασώθηκαν από την πυρκαγιά του 1917, αρχιτεκτονικά γλυπτά του 5ου αιώνα και 6ου/7ου αιώνα, γλυπτά του 11ου – 14ου αιώνα, καθώς και ανασκαφικά ευρήματα, όπως νομίσματα και κεραμική του 5ου – 14ου αιώνα. Η Κρύπτη αποτελεί επισκέψιμο μουσειακό χώρο και λειτουργεί με την ευθύνη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης.