Νέες ευέλικτες μορφές απασχόλησης, όπως οι συμβάσεις «μηδενικής εργασίας», ή κατά παραγγελία, θέσπιση εργασίας σε πολλαπλούς εργοδότες και δοκιμαστική περίοδο έξι μηνών για τους νεοπροσλαμβανόμενους εργαζόμενους περιλαμβάνει μεταξύ άλλων το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας που βρίσκεται σε δημόσια διαβούλευση.

Με τη βοήθεια του δικηγόρου -εργατολόγου Γιάννη Καρούζου, το «Mononews» αποκωδικοποιεί 20 +1 σημεία του νομοσχεδίου σχετικά με την εξάμηνη δοκιμαστική περίοδο, την αποζημίωση απόλυσης, την 6ημερη απασχόληση, τις απολύσεις, αλλά και την απασχόληση σε 2ο εργοδότη.

  1. Πως λειτουργεί η κατά παραγγελία απασχόληση;

Η εργασία κατά παραγγελία παρέχεται εντός προκαθορισμένων ωρών και ημερών αναφοράς, οι οποίες πρέπει να γνωστοποιούνται υποχρεωτικά στον εργαζόμενο. Ο εργαζόμενος έχει ειδοποιηθεί εγγράφως από τον εργοδότη του (γραπτό μήνυμα μέσω κινητού τηλεφώνου – sms , μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου κ.α.) για την ανάληψη εργασίας, σε εύλογο χρόνο που δεν μπορεί να είναι μικρότερος των 24 ωρών, πριν την πραγματοποίησή της. Εάν η ανάληψη εργασίας ακυρωθεί από τον εργοδότη μέσα στις τελευταίες 24 ώρες, ο εργαζόμενος δικαιούται αποζημίωση που αντιστοιχεί στην αμοιβή της εργασίας που ακυρώθηκε.

  1. Πως εφαρμόζεται η κατά παραγγελία απασχόληση; 

Τα συμβαλλόμενα μέρη υποχρεούνται να συμφωνούν έναν ελάχιστο αριθμό αμειβόμενων ωρών εργασίας, αλλιώς η σύμβαση κατά παραγγελία είναι άκυρη. Εφαρμόζονται όλες οι προστατευτικές για τον εργαζόμενο διατάξεις που συνδέονται με τη σύμβαση ή σχέση εξαρτημένης εργασίας του και ειδικά για την υπερεργασία, την υπερωρία και τον χρόνο ημερήσιας ανάπαυσης.

  1. Υπάρχουν αλλαγές και στον τρόπο εφαρμογής της ψηφιακής κάρτα εργασίας; 

Οι επιχειρήσεις που εφαρμόζουν οικειοθελώς την κάρτα δεν θα έχουν την υποχρέωση να καταχωρούν εκ των προτέρων τις αλλαγές στο ωράριο ή την υπερωριακή απασχόληση. Οι επιχειρήσεις αυτές θα απαλλάσσονται από το 90% των γραφειοκρατικών διαδικασιών που προβλέπονται στην εφαρμογή της κάρτας εργασίας, σύμφωνα με τους αρμόδιους στο υπουργείο Εργασίας.

  1. Πότε ο εργαζόμενος έχει το δικαίωμα να ζητήσει αλλαγή σύμβασης; 

Εργαζόμενος με τουλάχιστον έξι μήνες υπηρεσία στον ίδιο εργοδότη, που έχει ολοκληρώσει τη δοκιμαστική περίοδο δύναται να υποβάλει αίτημα για την τροποποίηση της σύμβασής του, προκειμένου να απασχολείται εφεξής με πιο προβλέψιμους και ασφαλείς όρους εργασίας, εφόσον είναι διαθέσιμη αυτή η δυνατότητα απασχόλησης.

Ο εργοδότης υποχρεούται να παράσχει στον εργαζόμενο γραπτή αιτιολογημένη απάντηση επί του αιτήματος το αργότερο εντός ενός μήνα από την υποβολή του.

 

  1. Υπάρχει δοκιμαστική περίοδος; Ποιο είναι το μέγιστο χρονικό διάστημα που μπορεί να απασχοληθεί ένας εργαζόμενος δοκιμαστικά;

Η δοκιμαστική περίοδος πλέον μπορεί να διαρκέσει ένα εξάμηνο αντί 12 μήνες που είναι σήμερα. Ο εργοδότης μετά την δοκιμαστική περίοδο και την πάροδο του εξαμήνου δεν μπορεί να επικαλεστεί λόγο απόλυσης του εργαζόμενου ζήτημα σχετικά με την απόδοση, την ικανότητά του κλπ. Θα πρέπει να προχωρήσει σε αιτιολόγηση της απόλυσης στον εργαζόμενο, εφόσον μετά το πέρας του εξαμήνου τον διατήρησε στη θέση του. Με το σχέδιο νόμου, η διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου μειώνεται ευνοϊκά για τον εργαζόμενο στους έξι από τους δώδεκα μήνες, που ίσχυε.

 

  1. Είναι υποχρεωτική η εξάμηνη περίοδος δοκιμής; 

Η δοκιμαστική περίοδος δεν είναι υποχρεωτική και δεν εφαρμόζεται σε πολλές κατηγορίες εργαζομένων, όπως διευθυντικά στελέχη, αλλά και προσωπικό με πολυετή προϋπηρεσία.

  1. Υπάρχει πλέον η δυνατότητα για απασχόληση, πέρα από ένα οκτάωρο καθημερινά;

Για πρώτη φορά στη χώρα επιτρέπεται η απασχόληση και σε δεύτερο εργοδότη, ακόμη κι αν η πρώτη σύμβαση του εργαζόμενου προβλέπει οκτάωρη απασχόληση. Πλέον ο αρχικός εργοδότης δεν μπορεί να θέσει ρήτρες απαγόρευσης δεύτερης εργασίας εκτός κι αν υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι που το επιβάλλουν, όπως επιχειρηματικό απόρρητο, λόγοι ανταγωνισμού και υγείας.

  1. Η δεύτερη εργασία τι διάρκεια μπορεί να έχει και αν ο χρόνος αυτός επηρεάζεται από τον χρόνο της αρχικής εργασίας; 

Με τη νέα διάταξη, επιτρέπεται η εργασία σε δεύτερο εργοδότη εργαζόμενου που απασχολείται επί οκτάωρο αλλού, με ανώτατο όριο τις 4 ώρες και τις 48 ώρες (ωράριο αρχικής εργασίας + υπερωρίες αρχικής εργασίας + ωράριο δεύτερης εργασίας) ανά τετράμηνο ετησίως (3 τετράμηνα ετησίως).

Που σημαίνει πρακτικά ότι το τετράωρο της δεύτερης εργασίας δεν θα διατηρείται στην πράξη σταθερά και ανά ημέρα, αφού το προαναφερθέν πλαφόν των 48 ωρών εβδομαδιαίως ανά τετράμηνο το απαγορεύει. Έτσι λοιπόν, ο εργαζόμενος θα πρέπει ανά τετράμηνο ετησίως να εξετάζει αν ο συνολικός χρόνος εργασίας του στους εργοδότες του αγγίζει το όριο των 48 ωρών και να μην το ξεπερνά. Είναι επίσης υποχρεωτικό να τηρείται καθημερινά η 11ωρη ανάπαυση σε 24ωρη βάση για τον εργαζόμενο. Συνεπώς, αν με τη διασταύρωση των συστημάτων ΕΡΓΑΝΗ προκύψει η υπέρβαση του ωραρίου αυτού, πιθανόν να υπάρχουν κυρώσεις στον δεύτερο εργοδότη. Ο εργαζόμενος δεν θα έχει καμία απολύτως ευθύνη. Στην πράξη λοιπόν, θα είναι πολύ δύσκολο για τον εργαζόμενο να εξισορροπήσει τον χρόνο εργασίας μεταξύ των δύο εργοδοτών του και να συνεννοηθεί μ’ αυτούς.

  1. Μπορεί να με απολύσει ο πρώτος εργοδότης αν μου ζητήσει να εργαστώ υπερεργασιακά και εγώ αρνηθώ, επειδή δεν προλαβαίνω λόγω της δεύτερης απασχόλησης μου;

Το θέμα είναι πολύ δύσκολο και τούτο διότι, η απαίτηση για υπερεργασιακή απασχόληση είναι διευθυντικό δικαίωμα. Από την άλλη το νομοσχέδιο προβλέπει ότι είναι άκυρη η απόλυση του εργαζόμενου επειδή άσκησε νόμιμο δικαίωμα που αφορά στην εργασία του σε δεύτερο εργοδότη.

  1. Μπορεί ο εργοδότης να αρνηθεί την χορήγηση εγγράφων σχετικά με τους όρους απασχόλησης των εργαζομένων του; Σε ποιες ενέργειες μπορούν να προχωρήσουν;

Η σύμβαση εργασίας δεν ακυρώνεται, ωστόσο ο εργαζόμενος δύναται να υποβάλει καταγγελία στην Επιθεώρηση Εργασίας.

  1. Πότε ο εργοδότης μπορεί να καταγγείλει την σύμβαση εργασίας χωρίς να καταβάλει αποζημίωση απόλυσης;

Εάν η καταγγελία σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου υποβληθεί εντός του πρώτου 12μηνου, δεν απαιτείται ούτε προηγούμενη προειδοποίηση, ούτε καταβολή αποζημίωσης απόλυσης.

 

  1. Πότε μπορεί ένας εργοδότης να απολύσει έναν εργαζόμενο που αδικαιολόγητα δεν προσέρχεται στην εργασία του;

Η αδικαιολόγητη αποχή του εργαζομένου για 5 συνεχόμενες εργάσιμες ημέρες, θεωρείται ως καταγγελία της σύμβασης εκ μέρους του, αφού έχουν περάσει συν 5 συνεχόμενες εργάσιμες ημέρες από την όχλησή του. Αυτό όμως επιτρέπει η αυθαίρετη απουσία του εργαζόμενου για 9 ημέρες να ασφαλίζεται ενώ ο εργαζόμενος δεν έχει παράσχει εργασία και δεν απουσιάζει σε νόμιμη άδεια.

  1. Μπορεί ο εργοδότης να ωθήσει σε παραίτηση εργαζόμενο που αιτήθηκε επιδόματα που δικαιούται λόγω εγκυμοσύνης;

Όχι μόνο η απόλυση, αλλά και οποιοδήποτε άλλο δυσμενές μέτρο αντί απόλυσης, είναι άκυρα, εφόσον γίνονται ως αντίδραση από τον εργοδότη σε ενάσκηση νομίμου δικαιώματος του εργαζομένου.

  1. Σε περίπτωση απόλυσης του εργαζόμενου λόγω διεκδίκησης νόμιμων δικαιωμάτων του, υπάρχει τρόπος ακύρωσής της;

Ο εργαζόμενος που απολύεται λόγω άσκησης νόμιμου δικαιώματος του δικαιούται να ζητήσει τους λόγους της απόλυσής του και ο εργοδότης οφείλει να τους γνωστοποιήσει εγγράφως και πλήρως τεκμηριωμένους.

  1. Επιτρέπεται ο εργοδότης μου, ως συμβιβαστική λύση, να με τοποθετήσει σε κατώτερη θέση ή να μου περικόψει τον μισθό και γενικά να με μεταχειριστεί δυσμενώς επειδή διαμαρτυρήθηκα για δικαιώματά μου; 

Όχι, απαγορεύεται και μάλιστα επιβάλλονται και διοικητικές κυρώσεις.

  1. Τι αλλάζει στο σύστημα ενδεχόμενης διευθέτησης των όρων εργασίας;

Με το νομοσχέδιο προβλέπεται ότι  από μόνος του ο εργοδότης μπορεί να ξεκινήσει την διευθέτηση των όρων εργασίας, ωστόσο για την ολοκλήρωση της απαιτείται η σύμφωνη γνώμη και των δυο μερών.

  1. Τι σημαίνει υποχρεωτική κατάρτιση;

Αν από την ισχύουσα εργατική νομοθεσία προκύπτει υποχρέωση του εργοδότη να παρέχει κατάρτιση στον εργαζόμενο για την εκτέλεση της συμφωνηθείσας εργασίας, η κατάρτιση αυτή παρέχεται δωρεάν στον εργαζόμενο, προσμετράται ως χρόνος εργασίας και λαμβάνει χώρα εντός του συμβατικού ωραρίου.

  1. Οφείλει ο εργοδότης να καλύπτει σε ετήσια βάση, όπου απαιτείται, το κόστος για την επανακατάρτισή του εργαζόμενου ακόμη και αν αυτό γίνεται εκτός ωραρίου;  

Η κατάρτιση που οφείλει να παρέχει ο εργοδότης στον εργαζόμενο για την εκτέλεση της συμφωνηθείσας εργασίας, όπου ο νόμος το ορίζει ως υποχρέωση, παρέχεται δωρεάν, λογίζεται ως χρόνος εργασίας και πραγματοποιείται εντός του συμβατικού ωραρίου. Όσο διαρκεί, δηλαδή, αυτή η εκπαίδευση, ο εργαζόμενος λαμβάνει μισθούς κανονικά και δεν μπορεί να εκπαιδευτεί σε ημέρα που δεν είναι εργάσιμη.

  1. Υπάρχουν ρήτρες σύμφωνα με τις οποίες ο εργαζόμενος πρέπει να επιστρέψει τα έξοδα της εκπαίδευσης του σε περίπτωση παραίτησης του είναι ισχυρές;

Αν η εκπαίδευση είναι εκ του νόμου υποχρεωτική, οι ρήτρες αυτές είναι άκυρες, ή αν η εκπαίδευση παρέχεται με πρωτοβουλία του εργοδότη και αποδοχή από τον εργαζόμενο, μία τέτοια συμφωνία είναι νόμιμη.

  1. Πότε είναι νόμιμη η απασχόληση κατά την 6η ημέρα; Επιτρέπεται η υπερωριακή απασχόληση;  

Σε περιπτώσεις επιχειρήσεων ή εκμεταλλεύσεων συνεχούς λειτουργίας με σύστημα εναλλασσόμενων βαρδιών, στις οποίες οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε πενθήμερη εβδομαδιαία εργασία, δύναται να επιτρέπεται, η απασχόλησή τους κατά την 6η  ημέρα της εβδομάδας. Η απασχόληση των εργαζομένων, κατά την πρόσθετη ημέρα, δεν υπερβαίνει τις 8 ώρες. Κατά την ημέρα αυτή δεν επιτρέπεται η πραγματοποίηση υπερεργασίας και υπερωριακής απασχόλησης από τον εργαζόμενο. Στον εργαζόμενο καταβάλλεται το ημερομίσθιο της έκτης ημέρας, προσαυξημένο κατά 40%.

  1. Θεσμοθετούνται ποινές για την παρεμπόδιση εργασίας;

Σύμφωνα με διάταξη του νομοσχεδίου, όποιος

α) εμποδίζει την ελεύθερη και ανεμπόδιστη προσέλευση ή αποχώρηση από την εργασία ή την παροχή της εργασίας από εργαζομένους οι οποίοι δεν συμμετέχουν σε απεργία και επιθυμούν να εργαστούν ή ασκεί σωματική ή ψυχολογική βία σε βάρος τους

ή β) συμμετέχει σε κατάληψη χώρων εργασίας ή εισόδων τους κατά τη διάρκεια απεργίας ή ανεξαρτήτως αυτής,

θα τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον 6 μηνών και χρηματική ποινή τουλάχιστον 5.000 ευρώ Σε περίπτωση υποτροπής το ποσό διπλασιάζεται.

Διαβάστε επίσης

Γεωργιάδης: Νόμιμη εργασία σε 2 εργοδότες με 12 ώρες μέγιστη εργασία

Άδωνις Γεωργιάδης: Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο είναι φιλεργατικό και αντιμετωπίζει χρόνιες στρεβλώσεις στην αγορά εργασίας

Σε δημόσια διαβούλευση το εργασιακό νομοσχέδιο: Όλες οι αλλαγές σε απολύσεις δοκιμαστική περίοδο και μηδενικές Συμβάσεις Εργασίας