Να καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια για να επιταχυνθούν οι διαδικασίες, για την υλοποίηση της διασύνδεσης Ελλάδας-Αιγύπτου GREGY, δεσμεύθηκαν οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου κατά τη  συνάντηση Μητσοτάκη – Αλ Σίσι στο Ελ Αλαμέιν.

Εξάλλου, η υψηλή προτεραιότητα του έργου και η στρατηγική  σημασία  του  υποστηρίχθηκε σθεναρά από την Αίγυπτο στην Κομισιόν και γι αυτό το έργο με επιτυχία  εντάχθηκε στη  6η Λίστα των έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος (PCI-PMI).

1

Το έργο GREGY – Green Energy Interconnector αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση της Αιγύπτου απευθείας με την ηπειρωτική Ελλάδα μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου ισχύος 3.000 MW και τη δυνατότητα αμφίδρομης μεταφοράς ενέργειας. Το έργο GREGY θα μεταφέρει 100% πράσινη ενέργεια από την Αίγυπτο στην Ελλάδα και μέσω της Ελλάδας στην Ευρώπη.

H επενδυτική απόφαση για την εκκίνησή του αναμένεται να ληφθεί μέσα στο 2024, με την ολοκλήρωση τριών σημαντικών τεχνικών μελετών. Άμεσα αναμένεται να ξεκινήσει η ανάθεση εκπόνησης των τριών   κρίσιμων μελετών: Της περιβαλλοντικής μελέτης , του final engineering και η μελέτη απεικόνισης του βυθού, το «seabed mapping»,  που θα πραγματοποιηθεί με ειδικό σκάφος κατά μήκος της υποθαλάσσιας διαδρομής των 954 χιλιομέτρων.

Για να ολοκληρωθεί η  μελέτη χρειάζονται τουλάχιστον 6 μήνες, ενώ το επόμενο διάστημα θα πραγματοποιηθεί διαγωνισμός για να επιλεγεί το εξειδικευμένο σκάφος που θα την πραγματοποιήσει. Σημειώνεται ότι η διαδρομή του Gregy πλέον έχει επαναχαραχθεί, και  διέρχεται αποκλειστικά μέσα από τις συντεταγμένες που ορίζει η συμφωνία για την μερική οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών Ελλάδας-Αιγύπτου.

Η συμβολή του έργο στην Ευρώπη και την Ελλάδα

Η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας Αιγύπτου, που οραματίστηκε ο Δημήτρης Κοπελούζος το 2008 και που πλέον προχωρά με πολύ γοργούς ρυθμούς, είναι το μόνο ενεργειακό έργο που δίνει απάντηση στο διττό πρόβλημα της εποχής μας: φθηνή ενέργεια- πράσινη ενέργεια, ενισχύοντας, την ίδια ώρα σημαντικά τη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας.

Σε μια εποχή που η επίτευξη  ενεργειακής διαφοροποίησης συνδέεται με το κόστος της ενέργειας και την ενεργειακή ασφάλεια   η στρατηγική σημασία του GREGY είναι μεγάλη καθώς θα αποτελέσει τον πιο σημαντικό πράσινο διάδρομο  που θα ενώσει την Ευρώπη με την Βόρεια Αφρική. Παράλληλα το «GREGY» θα συμβάλλει καθοριστικά στην ανάδειξη της Ελλάδας σε νευραλγικό κόμβο «πράσινης» ενέργειας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και θα ενισχύσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας στην περιοχή.

Ταυτόχρονα το «GREGY» με προϋπολογισμό 4 δισ. ευρώ, έχει πολλαπλά οφέλη  περιβαλλοντικά, συμβάλλοντας στην προσπάθεια της Ευρώπης για μετάβαση στην πράσινη ενέργεια και στην επίτευξη μηδενικών εκπομπών CO2 έως το 2050.  Το έργο θα παρέχει εναλλακτικές καθαρές και ανανεώσιμες πηγές και διαδρομές ενέργειας για την Ευρώπη, μειώνοντας έτσι την εξάρτηση της Ηπείρου από την ενέργεια που παράγεται από ορυκτά καύσιμα. Τα 3.000 αυτά μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας που θα μεταφέρει το έργο GREGY, θα αντικαταστήσουν 4,5 bcm φυσικού αερίου ετησίως και θα μειώσουν τις εκπομπές CO2 κατά 10 εκατ. τόνους ετησίως.

Για το ηλεκτρικό σύστημα της Ελλάδας, επίσης το GREGY, είναι σημαντικό  καθώς θα συμβάλει στην αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας. Θα  ενισχύσει τη δυνατότητα μεταφοράς μεταξύ Ελλάδας και γειτονικών χωρών της ΕΕ, και όπως έχει υπολογιστεί το έργο μπορεί να αυξήσει τη καθαρή μεταφορά ενέργειας μεταξύ 503 και 730 MW/h για την περίοδο 2028 – 2057.

Σύμφωνα με την Elica Group από το σύνολο των 3.000 MW που θα μεταφέρονται, περίπου το ένα τρίτο θα καταναλώνεται στην Ελλάδα από τις ελληνικές οικογένειες και τις ελληνικές βιομηχανίες, το ένα τρίτο θα εξάγεται σε γειτονικές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το ένα τρίτο θα χρησιμοποιείται στην Ελλάδα, για παραγωγή πράσινου υδρογόνου, με τη μεγαλύτερη ποσότητα αυτού του υδρογόνου να εξάγεται και αυτό στις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες

 Elica Group

Στο μετοχικό κεφάλαιο της Elica Group που θα πραγματοποιήσει το έργο, συμμετέχουν ο Διαχειριστής του Συστήματος Μεταφοράς της Αιγύπτου (EETC), η Elica και ο ΑΔΜΗΕ   έκαστος με μερίδιο 33,3%.

Η είσοδος του ΑΔΜΗΕ, με 33,3% στο μετοχικό κεφάλαιο της Elica Group, όπως και του Αιγύπτιου Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (EETC), ο οποίος επίσης πρόκειται να εισέλθει στην εταιρεία, με αντίστοιχο ποσοστό, αποτελούν μια σημαντική ψήφο εμπιστοσύνης αλλά και μια εγγύηση αποδόσεων για τους δύο Διαχειριστές. Ταυτόχρονα όμως θα συμβάλουν  με την εξειδίκευση, την εμπειρία και την τεχνική, εμπορική και χρηματο-οικονομική τεχνογνωσία τους για την ταχύτερη εκπόνηση των μελετών, την υλοποίηση του mega- project και την επιτυχέστερη διαχείριση του.

Τα επόμενα βήματα είναι η επίσημη ανακοίνωση από τις Βρυξέλλες της λίστας των έργων PCI/PMI που θα τύχουν ευρωπαϊκής επιδότησης. Η ένταξη στη λίστα των PCI/PMI,  θα προικοδοτήσει το έργο με σημαντική επιδότηση και δυνατότητα δανειοδότησης από τις ξένες τράπεζες, ενώ οι ισχυροί εταίροι, ΑΔΜΗΕ και EETC, θα εισφέρουν σημαντικά ίδια κεφάλαια

Η ολοκλήρωση του επενδυτικού σχεδίου, θα γίνει μετά την ολοκλήρωση των μελετών και τότε αναμένεται να ληφθεί η τελική επενδυτική απόφαση.