ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Διεκδικώντας το προβάδισμα από την Τουρκία στη σχέση με την Αίγυπτο και με άξονα την ενεργειακή σκακιέρα της Νοτιοανατολικής Μεοσγείου, πραγματοποιείται σήμερα η συνάντηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατέχ Αλ Σίσι.
Οι δυνατότητες συμμαχιών των δύο χωρών, οι ενεργειακές εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, αλλά και το project GREGY για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου, θα βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων στη σημερινή συνάντηση των δύο ηγετών.
Κυρίως όμως, η Αθήνα στοχεύει να επιβεβαιώσει την ελληνο-αιγυπτιακή ενεργειακή συμμαχία σε όλα τα μέτωπα. Σημειώνεται ότι μετά την επανεκλογή του Προέδρου Ερντογάν η αναθέρμανση των σχέσεων με την Αίγυπτο μπήκε σε πρώτο πλάνο, αποκαταστάθηκαν οι διπλωματικές σχέσεις των δύο χωρών, μετά από δέκα χρόνια, με τον διορισμό πρεσβευτών στις δύο πρωτεύουσες και είχε κανονιστεί και επίσκεψη του Προέδρου της Αιγύπτου Αλ Σίσι στην Άγκυρα στις 27 Ιουλίου για να συναντήσει το Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, η οποία όμως ακυρώθηκε.
Υπενθυμίζεται ότι το 2020 Ελλάδα και Αίγυπτος κατέληξαν σε συμφωνία για την οριοθέτηση ΑΟΖ, την οποία υπέγραψαν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, ο Νίκος Δένδιας και ο Σάμεχ Σούκρι, στο Κάιρο, ενώ οι ενεργειακοί σχεδιασμοί συνδέουν στενά τις δύο χώρες.
Από τότε ο ρόλος της Αιγύπτου στην ελληνική διπλωματία είναι κεντρική και η συνεργασία των δύο χωρών στενή. Από τις 8 Ιουλίου ο Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον πρόεδρο της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατέχ Αλ Σίσι και συμφώνησαν να συναντηθούν το αμέσως επόμενο διάστημα.
Κοινός στόχος των δύο χωρών, η ανάδειξη της Ανατολικής Μεσογείου ως εναλλακτικής ενεργειακής διαδρομής, με την Ελλάδα να φιλοδοξεί να διαδραματίσει ρόλο ενεργειακού κόμβου για την ευρύτερη περιοχή δημιουργώντας πράσινους διαδρόμους που θα συνδέουν το βορρά με το νότο, της Ευρώπης, συνδέοντας τα ηλεκτρικά συστήματα της Ευρώπης με τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Ταυτόχρονα ανοδικά κινείται το διμερές εμπόριο, και ο όγκος του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών πέρασε τα 2 δισ. ευρώ, καθιστώντας την Αίγυπτο έναν από τους πιο σημαντικούς εταίρους της Ελλάδας, ενώ είναι κοινή βούληση για τη διεύρυνσή του, μέσω νέων επενδύσεων, συνεργιών.
Σημειώνεται ότι η Αίγυπτος έχει την Προεδρία στο Φόρουμ Φυσικού Αερίου. Υπενθυμίζεται ότι το Kαταστατικό του Φόρουμ Φυσικού Αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο υπεγράφη το Σεπτέμβριο του 2020, από τα επτά ιδρυτικά μέλη του (Αίγυπτος, Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Ιταλία, Ιορδανία, Παλαιστίνη) και θεωρείται επίσημος Οργανισμός από 1 Μαρτίου 2021.
Κύριος σκοπός του είναι να λειτουργήσει ως γέφυρα που θα φέρει κοντά τους παραγωγούς φυσικού αερίου, τους καταναλωτές και τις χώρες διαμετακόμισης, έχοντας ως τελικό στόχο την ανάπτυξη μιας βιώσιμης περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, επ’ ωφελεία των λαών της περιοχής.
Το έργο GREGY σταθμός στις ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις
Κοινό στρατηγικό σχέδιο των δύο χωρών είναι το project (GREGY) για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου. Η σχεδιαζόμενη ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, Gregy του ομίλου Κοπελούζου και το παρεμφερές σχέδιο διασύνδεσης Ασίας – Ευρώπης (Ισραήλ – Κύπρος – Ελλάδα) με το Eurasia Interconnector, αποτελούν ένα πακέτο έργων, που αποσκοπεί στην τροφοδότηση της Ευρώπης με φθηνή «πράσινη» ενέργεια από την Αφρική.
Στα πλεονεκτήματα της ελληνικής πρότασης Gregy του ομίλου Κοπελούζου είναι το χαμηλότερο κόστος, αφού η όδευση είναι 950 χλμ, ακολουθώντας τη διαδρομή Ελ Σαλούμ (στα σύνορα της Αιγύπτου με τη Λιβύη) – Νέα Μάκρη (Αττική), αλλά και το γεγονός ότι πρόκειται για πιο ώριμο έργο, καθώς από το Δεκέμβριο έχει υποβληθεί αίτημα χρηματοδότησης στην ΕΕ για ένταξη στο καθεστώς των Έργων Κοινού και Αμοιβαίου Ενδιαφέροντος με τρίτες χώρες (PCI/PMI).
Η διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου Gregy του ομίλου Κοπελούζου έλαβε πρόσφατα βαθμολογία που τελικώς την εντάσσει στα έργα αμοιβαίου ενδιαφέροντος της ΕΕ και ο τελικός έκτος κατάλογος των έργων PMI/PCI αναμένεται να ανακοινωθεί επίσημα μέχρι το Σεπτέμβριο, ενώ η οριστική απόφαση με τα πρότζεκτ που απαρτίζουν την 6η λίστα των έργων αναμένεται πριν το τέλος της χρονιάς ενδεχομένως το Νοέμβριο.
Το υποθαλάσσιο ηλεκτρικό καλώδιο GREGY με δυνατότητα αμφίδρομης μεταφοράς ενέργειας και συνολικού προϋπολογισμού 4.2 δις. ευρώ, που θα μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας της Αιγύπτου, θα ωφελήσει τόσο τους οικιακούς καταναλωτές, όσο και τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα και στις γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες. Με αυτό τον τρόπο η χώρα μας θα καταστεί ένας σημαντικός ενεργειακός κόμβος «πράσινης» ενέργειας στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο αλλά και ευρύτερα στην Ευρώπη.
Οι αριθμοί είναι ενδεικτικοί του θετικού ενεργειακού αποτυπώματος του έργου: 3.000 μεγαβάτ πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας θα μεταφέρονται από την Αίγυπτο στην Ελλάδα, τα οποία θα παράγονται από 9,5 GW Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) που θα κατασκευάσει και λειτουργήσει ο Όμιλος Κοπελούζου στην Αίγυπτο. Τα 3.000 αυτά μεγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας που θα μεταφέρει το έργο GREGY, θα αντικαταστήσουν 4,5 bcm φυσικού αερίου ετησίως και θα μειώσουν τις εκπομπές CO2 κατά 10 εκατ. τόνους ετησίως.
Στην Αίγυπτο, διαθέτει ισχυρή παρουσία και η Energean, που παράγει κυρίως φυσικό αέριο από τα κοιτάσματα Abu Qir και ΝΕΑ/ΝΙ στον κόλπο της Αλεξάνδρειας, ενώ συμμετέχει και στον μεγάλο ερευνητικό στόχο στην θαλάσσια παραχώρηση North East Hap’y, στην οποία Operator είναι ο ιταλικός κολοσσός ENI.
Επιπλέον, η Energean επιδιώκει την συμμετοχή της σε μια ακόμη ερευνητικής άδειας, στην χερσαία παραχώρηση East Bir El Nous, στην οποία θα είναι Operator και θα μοιράζεται από 50% με την κροατική ΙΝΑ.
Διαβάστε επίσης
Την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Αιγύπτου συζήτησαν Μητσοτάκης και Αλ Σίσι
Μπαράζ διπλωματικών επαφών Μητσοτάκη – Συναντήσεις με Βούτσιτς, Αλ Σίσι, Πελόζι
Αλ Σίσι: Οι σχέσεις Ελλάδας-Αιγύπτου ισχυροποιούν την ανάπτυξη των δύο χωρών