Το θέμα δεν είναι τα μεγέθη – η ακρίβεια των υπολογισμών, τα απόλυτα ή τα συγκριτικά νούμερα. Το θέμα είναι η νοοτροπία με την οποία προσεγγίζεται μία οικονομία. Θα μπορούσα να πω η φιλοσοφία. Ή, ακόμη, προκειμένου να εισαχθεί και η διάσταση της πολιτικής, η πολιτική οικονομία. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, λοιπόν, το ΠΑΣΟΚ (ας μου επιτρέψουν οι αναγνώστες, αλλά δεν θα χρησιμοποιήσω ξανά τον σύνθετο όρο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, αυτός θάφτηκε τόσο με την εκλογή του κ. Ανδρουλάκη όσο και με τις εκλογές της 21ης Μαΐου) έδειξε τις καταβολές του. Κι αυτές ελάχιστα το διακρίνουν από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Δεν έκανε σαρδάμ η Ελένη Χρονοπούλου. Κατάλαβε την γκάφα της και επιχείρησε να ανασκευάσει. Δεν θα προσβάλω τον Παναγιώτη Δουδωνή λέγοντας πως κάτι του ξέφυγε. Είναι πολύ ικανός και έντιμος γι’ αυτό. Απάντησε σε ερώτηση και είπε την αλήθεια: εφόσον το πρόγραμμα προβλέπει αύξηση της φορολογίας στα μερίσματα, το παραδέχτηκε.

Χωρίς αμφιβολία η πρόταση δεν χαρακτηρίζει το άτομο αλλά το κόμμα. Κι αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημα. Είναι μάλλον σαφές ότι η ιδέα της αύξησης της φορολογίας αντανακλά την ορθή σκέψη της μείωσης της οικονομικής ανισότητας. Άσχετα με το αν η εμπειρία δείχνει πως τα νούμερα δεν «βγαίνουν», η μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση δεν οδηγεί, όμως, στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Υπάρχουν πιο σύγχρονοι τρόποι για την επίτευξη του στόχου. Για παράδειγμα, ο εκσυγχρονισμός του συστήματος υγείας συνεπάγεται και βελτίωση του επιπέδου ζωής του πολίτη και αύξηση του ΑΕΠ. Κι ας μην ακούσω τον αντίλογο ότι τα αυξημένα φορολογικά έσοδα θα χρηματοδοτήσουν τις επενδύσεις. Πέρα από την ανακρίβεια της θεωρίας, η ελληνική εμπειρία με τη συγκεκριμένη τακτική είναι φριχτή.

Δυστυχώς, το ΠΑΣΟΚ έχει εμποτιστεί με την έννοια του παραδοσιακού κρατικού παρεμβατισμού, και δεν μπολιάστηκε ούτε από την οκταετία Σημίτη. Όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, βλέπει το κράτος ως το κύριο μέσο για την αναδιανομή του εισοδήματος και δεν το απασχολεί η σύγχρονη έννοια του ρόλου του κράτους – που συνεπάγεται τη στενή συνεργασία με έναν αναμορφωμένο ιδιωτικό τομέα.

Πολύ απλά, ένα πράγματι σύγχρονο κόμμα θα μιλούσε για τις μεθόδους με τις οποίες θα επεδίωκε την αναμόρφωση του ρόλου και της λειτουργίας τόσο του κράτους όσο και του σημερινού μοντέλου του ιδιωτικού τομέα. Δεν θα κολυμπούσε στα βαθιά νερά της δεκαετίας του 1980.

Δυστυχώς, και τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης εξακολουθούν να σκέπτονται με αναφορά σε εποχές που σχεδόν δεν υπάρχουν πια. Η δε θέση μάχης που έχουν πάρει ενόψει της νέας εκλογικής αναμέτρησης είναι αξιοπερίεργη, αν και όχι μη αναμενόμενη, Διότι, στο κάτω-κάτω, τα δεσμά με το παρελθόν δύσκολα σπάνε – ιδιαίτερα αν εξακολουθείς να θεωρείς την Ελλάδα ως ένα αυτόνομο μικρόκοσμο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει να ανατρέψει τους συσχετισμούς και γι’ αυτό έβγαλε μπροστά νέα πρόσωπα. Το πρόβλημα δεν είναι τα πρόσωπα αλλά το τι λένε. Με αρχική κατάπληξη, αλλά στη συνέχεια με συγκαταβατική κατανόηση, άκουσα την εκ του ΠΑΣΟΚ προερχόμενη αλλά νυν πιο ΣΥΡΙΖΑ και από τον ΣΥΡΙΖΑ κ. Ξενογιαννακοπούλου να κατηγορεί την κυβέρνηση, με μειλίχιο ύφος αλλά σκληρή γλώσσα, για τον πληθωρισμό. Ήταν λες και το 20% πέρασε από πάνω της αβρόχοις ποσί. Δεν μπορούσε να κάνει κάτι το διαφορετικό η κακομοίρα. Είναι θέμα DNA: στην ήττα της αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ απαντά υιοθετώντας θέσεις πιο αριστερές.

Το ΠΑΣΟΚ επίσης κινήθηκε προς τα αριστερά. Αναμενόμενο, αλλά άκαιρο. Ή όφειλε να το είχε πράξει πριν τις εκλογές (όπως πολλοί εκτιμούν πως είναι ο πραγματικός στόχος της αρχηγίας) ή ας το άφηνε για μετά, όταν θα είχε κατακάτσει ο κουρνιαχτός της εκλογικής αναμέτρησης. Έτσι κι αλλιώς, μετά την συγκυβέρνηση με τη Ν.Δ. το κόμμα έχασε την ταυτότητα του, χωρίς να βρει νέα. Η αναζήτηση δεν είναι εύκολη και αναίμαχτη διαδικασία. Κυριάρχησε, όμως, η ζέση της «νίκης» των 3 ποσοστιαίων μονάδων και παρασύρθηκε να δώσει την μάχη για τη δεύτερη θέση. Ίσως με τον ενθουσιασμό να μην εκτιμήθηκε σωστά η επίπτωση της μη επίτευξης του στόχου. Με μία αποτυχία θα ανακαλύψει πόσο πικρή είναι η γεύση της νίκης που μετριέται ως ήττα.

ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ είναι εγκλωβισμένα στη μανιχαϊστική αντίληψη ότι το πανταχού παρών κράτος και η υψηλή φορολογία είναι το «καλό», το αντίθετο είναι το «κακό». Όσον αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, αυτός δεν ακούει, μολονότι η κοινωνία έδωσε την ξεκάθαρη απάντηση της. Το κακό είναι ότι το ΠΑΣΟΚ δείχνει πως κι αυτό δεν ακούει.

Διαβάστε επίσης

Μητσοτάκης: Στις εκλογές ηττήθηκαν αυτοί που βλέπουν την Ελλάδα σκοτεινή και διχασμένη

Μητσοτάκης: Συνεχάρη τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη νίκη του

Αλέξης Τσίπρας: Σκέφτηκα την παραίτηση, αλλά δεν έχω δικαίωμα να λιποτακτήσω

──────────────────

Εκλογές 2023 – Όλη η επικαιρότητα στο mononews.gr

Εκλογές 2023 – Οδηγός: Πού και πώς ψηφίζουμε στις 25 Ιουνίου

Εκλογές 2023: Ο χάρτης των αποτελεσμάτων