Τα διαμάντια είναι παντοτινά! Η δημοπρασία κοσμημάτων μιας δισεκατομμυριούχου

Πάνω από 150 εκατομμύρια δολάρια για μοναδικά κοσμήματα με ανυπέρβλητης ομορφιάς διαμάντια και άλλους πολύτιμους λίθους.

Όλα από μια τεράστια ιδιωτική συλλογή,  που βγαίνει τμηματικά σε δημοπρασία από τον οίκο Christie’s. Με την πρώτη από τις πωλήσεις, που έγινε ήδη στη Γενεύη να έχει συγκεντρώσει αυτό το ποσόν για 96 μόνον κοσμήματα από τα 700 της συλλογής.  Με την υψηλότερη τιμή να καταγράφεται για το «The Sunrise Ruby», ένα συνταρακτικό δαχτυλίδι Cartier με ρουμπίνι 25,59 καρατίων και διαμάντια.

Για να ακολουθήσει αντί 10 εκατομμυρίων δολαρίων ένα δαχτυλίδι Bulgari με ένα μεγάλο ροζ διαμάντι, που πλαισιώνεται από μικρότερα λευκά. Πρόκειται άλλωστε για τη μεγαλύτερη και πιο πολύτιμη συλλογή κοσμημάτων, που έχει προσφερθεί ποτέ σε δημοπρασία, καθώς πίσω τους βρίσκονται οι κορυφαίοι σχεδιαστές του 20ού αιώνα, συμπεριλαμβανομένων των Tiffany, Harry Winston και Van Cleef & Arpels.

Και όπως δήλωσε ο  Μαξ Φόσετ, επικεφαλής κοσμημάτων στον Christie’s της Γενεύης  «Αυτό που κάνει αυτή τη συλλογή ιδιαίτερα αξιοσημείωτη είναι το εύρος και η ποιότητα των πολύτιμων λίθων, που περιλαμβάνει είτε σε μοναδικά κομμάτια haute joaillerie είτε σε σετ κοσμημάτων ή ακόμη σε ιστορικά κοσμήματα εξαιρετικής προέλευσης».  Εύκολα λοιπόν συγκρίνεται ήδη η δημοπρασία με εκείνη της συλλογής της Ελίζαμπεθ Τέιλορ που έκανε ρεκόρ πωλήσεων το 2011, καθώς και της ινδικής συλλογής Maharajas & Mughal Magnificence το 2019.

Μια γυναίκα δισεκατομμυριούχος

Δημιουργός αυτής της ασυναγώνιστης συλλογής ήταν η αυστριακή δισεκατομμυριούχος και φιλάνθρωπος Χάιντι Χόρτεν, γνωστή για την κομψότητα, την αίγλη και το εκλεκτό γούστο της, η οποία απεβίωσε πέρυσι. «΄Ηταν πραγματικά παθιασμένη με τα κοσμήματά της, τα οποία αγόραζε για ευχαρίστηση και όχι για επένδυση», λέει ο Φόσετ για την συλλέκτρια, αναφέροντας επίσης, ότι κάθε κομμάτι της συλλογής ήταν σχολαστικά τεκμηριωμένο και προσεκτικά αποθηκευμένο σε ειδικό κουτί με το μονόγραμμά της «HH». «Είχε μια απαιτητική ματιά και επιμελήθηκε μια εκλεπτυσμένη συλλογή με μερικά από τα καλύτερα κοσμήματα, που κυκλοφόρησαν ποτέ στην αγορά», προσθέτει.

Δακτυλίδι από Bulgari με ένα μεγάλο ροζ διαμάντι 20,06 καρατίων, που πλαισιώνεται από μικρότερα

Σύμφωνα με τον ίδιο η συλλογή της σε Bulgari κατατάσσεται από μόνη της ως μία από τις πέντε κορυφαίες συλλογές αυτού του οίκου, που συγκεντρώθηκαν ποτέ. Τα κομμάτια που συνέλεξε κατά τις δεκαετίες του ΄70, του ΄80 και του ΄90 είναι χαρακτηριστικά του στυλ Bulgari εκείνης της περιόδου.

«Υπάρχει πολύς κίτρινος χρυσός, έντονοι χρωματικοί συνδυασμοί και κοψίματα καμποσόν σε ζαφείρια, σμαράγδια και ρουμπίνια, που ενσωματώνουν τη γοητεία και τον ηδονισμό της la dolce vita», όπως λέει. Προσθέτοντας, ότι η Σοφία Λόρεν, η πριγκίπισσα Σαλιμά Αγά Χαν και η Λιζ Τέιλορ  ήταν μεταξύ άλλων τακτικών πελατών του Bulgari εκείνη την εποχή.

Τα αστέρια της συλλογής

Ανάμεσα στα αστέρια Bulgari της συλλογής  είναι ένα κολιέ με διαμάντια, ζαφείρια και σμαράγδια, που περιλαμβάνει ένα στρογγυλό μπριγιάν 46,56 καρατίων στο κέντρο του. Αρχικά, το 1975 το μπριγιάν είχε πωληθεί από τον Cartier και τοποθετήθηκε σε ένα δαχτυλίδι. Στη συνέχεια  το διαμάντι αποκτήθηκε από τον Χάρι Ουίνστον και τέλος  μετατράπηκε σε κολιέ από τον Bulgari, από τον οποίο το αγόρασε η Χάιντι Χόρτεν, το 1994. Μια έκρηξη χρωμάτων και πολυτέλειας.

Το πάθος της Χόρτεν για την απόκτηση μόνο των καλύτερων κομματιών αντανακλούσε την εκτίμησή της για την εξαιρετική δεξιοτεχνία, τον καινοτόμο σχεδιασμό και τα ζωντανά χρώματα, ιδίως τις αποχρώσεις του πράσινου, όπως σημειώνεται από τον οίκο Christie’s.

Η εξαιρετική συλλογή της από σμαράγδια περιλαμβάνει και το κολιέ «Great Mogul» με ένα σμαράγδι 362,45 καρατίων και στρογγυλά διαμάντια από τον Harry Winston. Πάνω στην πολύτιμη πέτρα του 19^ου αιώνα μάλιστα, απεικονίζεται σκηνή από το αρχαίο ινδικό επικό ποίημα «Ραμαγιάνα». Επίσης όμως συγκέντρωσε και μια εντυπωσιακή συλλογή από κολιέ, δαχτυλίδια, σκουλαρίκια, βραχιόλια και καρφίτσες από νεφρίτη. Έναν ελάχιστα χρησιμοποιημένο λίθο στην Ευρώπη, αφού προτιμάται συνήθως από τους Ασιάτες συλλέκτες για τους συσχετισμούς του με την τύχη και την ευημερία.

Η Χόρτεν όμως, συνέλλεγε και νεφρίτη για μεγάλο χρονικό διάστημα, έτσι ανάμεσα στα πολλά εντυπωσιακά κομμάτια της συλλογής της είναι ένα σπάνιο κολιέ με 25 χάντρες από νεφρίτη και διαμάντι, που απέκτησε το 2009.

Διαμάντια και μαργαριτάρια

Άλλο εξαιρετικό κομμάτι είναι το διαμαντένιο κολιέ «Briolette of India» Harry Winston με κεντρικό διαμάντι 90,38 καρατίων. Κομμένη στις αρχές του 20ού αιώνα η πέτρα είχε πωληθεί στον Cartier, που στη συνέχεια την πούλησε, τοποθετημένη σε μια καρφίτσα σε έναν Αμερικανό. Τελικά το διαμάντι αποκτήθηκε το 1950 από τον Χάρι Ουίνστον, ο οποίος το ανέδειξε ως το κεντρικό κομμάτι ενός κολιέ σε σχήμα αχλαδιού, το οποίο στη συνέχεια πούλησε στην Χόρτεν το 1971.

Από τον Winston επίσης, προέρχεται και ένα κολιέ με τρεις σειρές φυσικά μαργαριτάρια σε ροζ χρώμα-175 το σύνολο-  με ένα ροζ επίσης,  διαμάντι 11,15 καρατίων στο κούμπωμα.  Ενώ ένα άλλο εξαιρετικό κομμάτι της συλλογής είναι ένα σπάνιο, μακρύ  κολιέ με διαμάντια, ρουμπίνια, σμαράγδια και όνυχα του Van Cleef & Arpels του 1924, το οποίο η Χόρτεν είχε αποκτήσει από τον Christie’s στη Γενεύη το 2018. Η κατασκευή του στην εποχή της ανακάλυψης του τάφου του Τουταγχαμών, που είχε εμπνεύσει γενικότερα την τέχνη το καθιστά μουσειακό κομμάτι, πόσο μάλλον, που μόνον δύο ίδια δημιουργήθηκαν με το δεύτερο να είναι «χαμένο».

Ένα μουσείο τέχνης

Γεννημένη στη Βιέννη το 1941, η Χάιντι Χόρτεν (το γένος Γιέλινεκ) ασχολήθηκε με τις τέχνες από νεαρή ηλικία. Η μουσική, αφού η ίδια έπαιζε πιάνο, η όπερα και οι καλές τέχνες ήταν τα ενδιαφέροντά της. Ο πατέρας της ήταν ταλαντούχος  χαράκτης αλλά και ζωγράφος, έχοντας μάλιστα απαθανατίσει την κόρη του σε πολλά πορτρέτα, μερικά από τα οποία βρίσκονται τώρα στη συλλογή της.

Η συλλέκτρια γνώρισε τον κατά 32 χρόνια μεγαλύτερό της γερμανό επιχειρηματία Χέλμουτ Χόρτεν, που έγινε ο πρώτος σύζυγός της, το 1958 ενώ βρισκόταν σε διακοπές με τους γονείς της στην αυστριακή πόλη Κρούμπεντορφ. Μοιράστηκε μαζί του το ενδιαφέρον της για τις τέχνες και αφού παντρεύτηκαν το 1966, άρχισαν να γεμίζουν τα σπίτια τους με πίνακες ζωγραφικής. Μεταξύ άλλων έτσι, απέκτησαν βασικά έργα των Γερμανών Εξπρεσιονιστών, συμπεριλαμβανομένων των Έμιλ Νόλντε και Έριχ Χέκελ, καθώς και πίνακες του Πικάσο, του Σαγκάλ και αργότερα των Γκέρχαντ Ρίχτερ, Άντυ Γουόρχολ, Ιβ Κλάιν, Ζαν-Μισέλ Μπασκιά και άλλων. Το γούστο της ίδιας εξάλλου επεκτάθηκε, εκτός από τα κοσμήματα φυσικά, και στις διακοσμητικές τέχνες.

Το 2018 και ενώ ο σύζυγός της είχε πεθάνει από το 1987, αφήνοντάς της σημαντική κληρονομιά η Χόρτεν παρουσίασε για πρώτη φορά στο κοινό μια επιλογή 175 έργων τέχνης από τη συλλογή της στο Μουσείο Λίοπολντ στη Βιέννη.  Η επιτυχία ήταν τεράστια κι αυτό την οδήγησε στη δημιουργία μιας μόνιμης στέγης για τα έργα της. Εκπληρώνοντας  έτσι την επιθυμία της να μοιραστεί τη συλλογή της με ένα ευρύτερο κοινό δημιούργησε το Μουσείο της Συλλογής Χάιντι Χόρτεν, που βρίσκεται μεταξύ της Κρατικής Όπερας και του πάρκου Μπούργκαρτεν της  Βιέννης. Το μουσείο  άνοιξε για το κοινό στις 2 Ιουνίου του2022, μόλις δέκα ημέρες πριν πεθάνει.

Η μελανή κηλίδα

Κατά τη διάρκεια της ζωής της, η Χάιντι Χόρτεν ασχολήθηκε με πάθος σε διαφορετικούς τομείς,  όπως η κοινωνική πρόνοια, ο αθλητισμός και η ιατρική έρευνα, τους οποίους συνέχισε να υποστηρίζει για δεκαετίες. Ο τρόπος όμως, με τον οποίο απέκτησε την περιουσία του ο σύζυγός της, υπήρξε, επιεικώς αμφιλεγόμενος.

Πρόκειται για το μελανό σημείο της οικογένειας, καθώς ο Χέλμουτ Χόρτεν υπήρξε μέλος του ναζιστικού κόμματος και κατηγορήθηκε επιβεβαιωμένα για την συμμετοχή του στην βίαιη εξαγορά εβραϊκών εταιρειών αλλά και για τη χρησιμοποίηση ανθρώπων σε καταναγκαστική εργασία.  Κάτι, το οποίο έχει προκαλέσει τις διαμαρτυρίες εβραϊκών οργανώσεων, που θεωρούν ότι τα κομμάτια της δημοπρασίας συνδέονται με την λεηλασία των εβραϊκών επιχειρήσεων από τους Ναζί.

Από την μεριά του πάντως ο οίκος Christie’s απάντησε ήδη, ότι η συλλογή άρχισε να δημιουργείται τη δεκαετία του ΄70 και ότι καθένα από τα κοσμήματα έχει απόδειξη αγοράς , που δεν σχετίζεται με εβραϊκές περιουσίες.

Επιπλέον όλα τα έσοδα από την πώληση θα αποδοθούν σε ίδρυμα για την υποστήριξη φιλανθρωπικών σκοπών, όπως η υγειονομική περίθαλψη, η ευημερία των παιδιών και η πρόσβαση στις τέχνες. Αλλά και ο οίκος Christie’s θα συνεισφέρει σημαντικά από τα τελικά έσοδα των δημοπρασιών σε εβραϊκούς οργανισμούς και θα προωθήσει περαιτέρω τη ζωτικής σημασίας έρευνα και εκπαίδευση για το Ολοκαύτωμα, όπως ανακοινώθηκε.

Διαβάστε επίσης:

Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης: Έρευνα για κλεμμένα αρχαία των συλλογών του

Η συλλογή του θρύλου της μουσικής βιομηχανίας, που ανέδειξε Τζίμι Χέντριξ, Πρινς, Μαντόνα, σε δημοπρασία