Αλέξης Πατέλης στο Mononews: Θέλουμε δυνατές τράπεζες για να χρηματοδοτούν την οικονομία – Η Ελλάδα δεν έχει χώρο για πειραματισμούς και σχέδια «Δήμητρα»

Σκληρή κριτική στις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ για τις τράπεζες ασκεί ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού κ. Αλέξης Πατέλης στη συνέντευξη του στο Mononews.

«Η αποεπένδυση του ΤΧΣ από τις τράπεζες συμφωνήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ στο Eurogroup του 2018, οπότε αυτά για κρατικοποίηση τα ακούω βερεσέ. Ούτε είναι σοβαρό πράγμα να λέμε ότι διασώσαμε τις τράπεζες κλείνοντάς τες, όπως είπε ο κ Τσίπρας» δηλώνει και υπογραμμίζει πως η κυβέρνηση επιθυμεί «ένα σύγχρονο τραπεζικό σύστημα που χρηματοδοτεί την πραγματική οικονομία με όρους διαφάνειας, και όχι κρατικές τράπεζες που χρησιμοποιούνται για χρηματοδότηση ημετέρων, όπως θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ και όπως είχαμε με  Καλογρίτσα-βοσκοτόπια-Τράπεζα Αττικής».

«Η χώρα μας πέρασε πολλά, δεν υπάρχει χώρος για πειραματισμούς», ξεκαθαρίζει ο κ. Πατέλης.

«Βλέπει» επίσης περιθώριο για ενίσχυση του ανταγωνισμού στον τραπεζικό τομέα προς το συμφέρον του τελικού καταναλωτή ενώ τονίζει πως «σύμφωνα με τον νόμο του ΤΧΣ η διάθεση όλων των μετοχών που κατέχει σε πιστωτικά ιδρύματα δεν εκτείνεται πέραν της λήξης της λειτουργίας του Ταμείου, δηλαδή το τέλος του 2025».

Ο κ. Πατέλης αναμένει την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023, εφόσον επανεκλεγεί η ΝΔ στη διακυβέρνηση της χώρας, εκτιμά πως υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον για επενδύσεις σε πολλούς κλάδους, το οποίο θα ενταθεί μετά την άρση της πολιτικής αβεβαιότητας των εκλογών, πόσο μάλλον μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.

Επενδύσεις δεν θα έρθουν όμως «δαιμονοποιώντας τους ξένους επενδυτές, όπως ακούστηκε από κύκλους του ΠΑΣΟΚ» όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ενώ υπογραμμίζει το στόχο για διπλασιασμό των επενδύσεων στην Ελλάδα εγχωρίων και ξένων μέχρι το 2030 καθώς και αύξησης των εξαγωγών στο 70% του ΑΕΠ.

Αναλυτικά η συνέντευξη του επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του πρωθυπουργού κ. Αλέξη Πατέλη:

Ερώτηση: Η χώρα βρίσκεται στην τελική ευθεία για τις εκλογές αλλά και στην τελική ευθεία για την επενδυτική βαθμίδα. Εάν επανεκλεγείτε στη διακυβέρνηση της χώρας πόσο διάστημα πιστεύετε πως θα απαιτηθεί μέχρι την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδα; Έχει η Ελλάδα την πολυτέλεια να μην ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα εντός του 2023;

Απάντηση: Πιστεύουμε ότι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας στο σενάριο που περιγράφετε θα γίνει εντός του 2023. Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ είναι σε ξεκάθαρη καθοδική πορεία, οι μεταρρυθμίσεις συνεχίζονται, και ο τραπεζικός τομέας δεν αποτελεί πια κίνδυνο συστημικής αστάθειας.  Αυτό που μένει να επιβεβαιωθεί είναι η πολιτική συνέχεια και σταθερότητα, με προσήλωση στις μεταρρυθμίσεις.

Ερώτηση: Τι ροές κεφαλαίων αναμένετε μετά την επενδυτική βαθμίδα; Γνωρίζετε συγκεκριμένους παίκτες που περιμένουν μόνο αυτό για να επενδύσουν; Μετά τις κινήσεις κολοσσών όπως η Microsoft και η Pfizer θα δούμε και άλλους μεγάλους παίκτες στη χώρα και σε ποιους κλάδους; Ποια είναι η επενδυτική αγορά για τους ελληνικούς τίτλους που ανοίγεται για την χώρα με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας;  Πόσα ιδιωτικά κεφάλαια εκτιμάτε πως θα μπορούσαν να έρθουν στην Ελλάδα ως επένδυση και σε ποιους τομείς στην επόμενη τετραετία, σε ένα σενάριο βάσης και εκτός συγκλονιστικού απροόπτου που ουδείς μπορεί να προβλέψει;

Απάντηση: Υπάρχουν αρκετοί επενδυτές κεφαλαίων παγκοσμίως των οποίων το καταστατικό απαγορεύει επενδύσεις σε χώρες junk, δηλαδή χωρίς την επενδυτική βαθμίδα. Για παράδειγμα, η Ιαπωνία είχε επενδύσει μέχρι 10 δισ. στην χώρα μας πριν την κρίση. Από τις επαφές μας με επενδυτές στο Τόκυο τον Ιανουάριο είναι σαφές ότι προϋπόθεση επιστροφής για πολλούς Ιάπωνες διαχειριστές κεφαλαίων είναι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.

Η χώρα μας είχε ρεκόρ άμεσων ξένων επενδύσεων το 2021 και το 2022, με την είσοδο κολοσσών όπως η Microsoft και η Pfizer. Το ενδιαφέρον για τη χώρα μας είναι τεράστιο και καλύπτει πολλούς κλάδους. Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι, αν πάνε όλα καλά, το ενδιαφέρον αυτό θα ενταθεί μετά την άρση της πολιτικής αβεβαιότητας των εκλογών, πόσο μάλλον μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Βέβαια επενδύσεις δεν θα έρθουν δαιμονοποιώντας τους ξένους επενδυτές, όπως ακούστηκε από κύκλους του ΠΑΣΟΚ. Σύμφωνα με το προεκλογικό μας πρόγραμμα, στόχος μας είναι ο διπλασιασμός των επενδύσεων στην Ελλάδα (εγχώριες και ξένες) μέχρι το 2030. Διπλασιασμό θα έχουμε και στις δημόσιες επενδύσεις. Αλλά και στόχο αύξησης των εξαγωγών στο 70% του ΑΕΠ.  Ξέρετε μόλις πρόσφατα ξεπέρασε ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου την ανάλωση παγίου κεφαλαίου στις επιχειρήσεις. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως μεγαλώνει και πάλι ο παραγωγικός ιστός της Ελλάδας. Μόνο με πολύ υψηλότερες επενδύσεις μπορούμε να πετύχουμε τον στόχο των υψηλότερων μισθών και τη σύγκλιση με την Ευρώπη.

Ερώτηση: To ΤΧΣ κατέχει υψηλά ποσοστά στην Εθνική. O ΣΥΡΙΖΑ ωστόσο υποστηρίζει π.χ. την κρατικοποίηση της ΕΤΕ. Εσείς τι θα θέλατε να γίνει στην Εθνική; Θέλετε πλήρη ιδιωτικοποίηση ή θεωρείτε πως το Δημόσιο πρέπει να διατηρήσει κάποιο ποσοστό; Θα σας ενοχλούσε εάν μηδενιζόταν το ποσοστό του Δημοσίου μέσω του ΤΧΣ σε όλες τις τράπεζες;

Απάντηση: Η αποεπένδυση του ΤΧΣ από τις τράπεζες συμφωνήθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ στο Eurogroup του 2018, οπότε αυτά για κρατικοποίηση τα ακούω βερεσέ. Ούτε είναι σοβαρό πράγμα να λέμε ότι διασώσαμε τις τράπεζες κλείνοντάς τες, όπως είπε ο κ Τσίπρας. Σύμφωνα με τον νόμο του ΤΧΣ, η στρατηγική της αποεπένδυσης ορίζεται από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, έχοντας λάβει τη σύμφωνη γνώμη της κυβέρνησης. Αυτό το στάδιο έχει ήδη ολοκληρωθεί.  Εμείς θέλουμε ανταγωνισμό στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα προς όφελος του τελικού καταναλωτή. Θέλουμε ένα σύγχρονο τραπεζικό σύστημα που χρηματοδοτεί την πραγματική οικονομία με όρους διαφάνειας, και όχι κρατικές τράπεζες που χρησιμοποιούνται για χρηματοδότηση ημετέρων, όπως θέλει ο ΣΥΡΙΖΑ και όπως είχαμε με  Καλογρίτσα-βοσκοτόπια-Τράπεζα Αττικής.  Θέλουμε επίσης ένα τραπεζικό σύστημα που αποτελεί ισότιμο και αναπόσπαστο κομμάτι του Ευρωπαϊκού τραπεζικού συστήματος, ενόψει και της ευρωπαϊκής τραπεζικής ένωσης.

Σύμφωνα με τον νόμο του ΤΧΣ η διάθεση όλων των μετοχών που κατέχει σε πιστωτικά ιδρύματα δεν εκτείνεται πέραν της λήξης της λειτουργίας του Ταμείου, δηλαδή το τέλος του 2025. Η χώρα μας πέρασε πολλά. Σίγουρα δεν υπάρχει καθόλου χώρος για πειραματισμούς με παράλληλα νομίσματα, σχέδια «Δήμητρα», συμμετοχικό καπιταλισμό όπου κλείνουμε τα χρηματιστήρια και δίνουμε από μία μετοχή στον καθένα, κρατικοποιήσεις και άλλες τέτοιες ασυναρτησίες.

Ερώτηση: Πιστεύετε πως υπάρχουν περιθώρια για συγχωνεύσεις συστημικών τραπεζών στην Ελλάδα ή ο βαθμός συγκέντρωσης είναι ήδη πολύ υψηλός;

Απάντηση: Δεν ορίζει η κυβέρνηση πόσες και ποιες τράπεζες υπάρχουν στην Ελλάδα. Η δουλειά μιας κυβέρνησης είναι να ορίζει το θεσμικό και ρυθμιστικό πλαίσιο, στα πλαίσια των ευρωπαϊκών μας υποχρεώσεων. Πιστεύουμε ότι υπάρχουν περιθώρια ενίσχυσης του ανταγωνισμού και του εύρους προϊόντων τραπεζικής πίστης, με άρση πιθανών εμποδίων, όπως επίσης και με το fintech.

Ερώτηση: Εκτιμάτε πως μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα δούμε την είσοδο και ξένων τραπεζών στην ελληνική αγορά;

Απάντηση: Πιστεύω ότι το ενδιαφέρον των επενδυτών παγκοσμίως προς την Ελλάδα θα βαίνει αυξανόμενο τα επόμενα χρόνια. Για παράδειγμα οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου του 2021 προσέλκυσαν πολλά ποιοτικά κεφάλαια από την Ελλάδα και το εξωτερικό. Η χώρα μας είναι πλέον ελκυστική.

Ερώτηση: Πρόσφατα η ΔΕΗ εξαγόρασε την ENEL Ρουμανίας διευρύνοντας το πεδίο της στα Βαλκάνια. Θα ακολουθήσουν και άλλες ελληνικές επιχειρήσεις εκτιμάτε και από ποιους κλάδους;

Απάντηση: Η Νέα Δημοκρατία έχει σαν στόχο την αύξηση των εξαγωγών στο 70% του ΑΕΠ μέχρι το 2030. Υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες για τις ελληνικές επιχειρήσεις, ναι, και στον κλάδο της ενέργειας και της κλιματικής μετάβασης.

Ερώτηση: Η αντιπολίτευση σας κατηγορεί για πλειοδοσία παροχών καθώς και για το ότι σε κρίσιμα μέτωπα όπως η προστασία της πρώτης κατοικίας δεν κάνετε ότι χρειάζεται για την προστασία των ευάλωτων. Τι απαντάτε σε αυτή την κριτική;

Απάντηση: Πλειοδοσία ή δεν κάνουμε αρκετά; Και τα δυο ταυτόχρονα είναι σχήμα οξύμωρο. Αφήστε που είναι και εξωφρενικό να ακούγεται κάτι τέτοιο από τον ΣΥΡΙΖΑ που το προεκλογικό του πρόγραμμα ανέρχεται στα 83 δισ. Σε ό,τι αφορά το θέμα του ιδιωτικού χρέους και της πρώτης κατοικίας, το 2019 τα κόκκινα δάνεια ήταν στο ίδιο σημείο όπως το 2015. Τον Φεβρουάριο 2019 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ κατήργησε -οριζόντια- την προστασία πρώτης κατοικίας. Με τον Ηρακλή –τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ καταψήφισε– η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας απομείωσε τα κόκκινα δάνεια σε μονοψήφιο αριθμό. Με τον νόμο για τη Δεύτερη Ευκαιρία, για πρώτη φορά δημιουργήθηκε στην χώρα μας πλαίσιο για την αναδιάρθρωση του ιδιωτικού χρέους για όσους χρωστάνε σε δημόσιο και σε τράπεζες. Τα τελευταία τέσσερα  χρόνια έχουν γίνει 68 δισ. διμερείς ρυθμίσεις χρεών, ενώ τα κόκκινα δάνεια έχουν απομειωθεί 27 δισ. ευρώ Είναι, δε, στα σκαριά ο λεγόμενος φορέας επαναμίσθωσης κατοικίας, ώστε οι ευάλωτοι συμπολίτες μας να μπορούν να παραμείνουν στην πρώτη κατοικία τους με μηνιαίο μίσθωμα και δικαίωμα επαναγοράς στο μέλλον.

Ερώτηση: Μιλάμε για πιθανότητα υπέρβασης, και φέτος στο ρυθμό ανάπτυξης. Από τι θα εξαρτηθεί το εάν η χρονιά θα κλείσει με ρυθμό άνω του 2,3% ίσως και 3%;

Απάντηση: Θέλω να σας υπενθυμίσω τις συνέπειες από τον κορωνοϊό του 2020 και την ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση του 2022. Το μέλλον είναι απρόβλεπτο. Ας μην προτρέχουμε. Η δική μας δουλειά είναι να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα που ανακύπτουν και να δημιουργούμε όσο πιο φιλοεπενδυτικό περιβάλλον γίνεται για να πετυχαίνουμε τη μέγιστη οικονομική ανάπτυξη που μας επιτρέπει το διεθνές οικονομικό περιβάλλον. Πάντως τα πάμε καλά. Να σας υπενθυμίσω ότι πέρυσι η Ελλάδα είχε τη μεγαλύτερη πτώση στον λόγο χρέους προς ΑΕΠ από οποιαδήποτε χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και τον κόσμο. Ο βασικότερος παράγοντας που οδήγησε σε αυτό ήταν ο υψηλός ρυθμός ανάπτυξης και όχι ο πληθωρισμός.

Ερώτηση: Πρόσφατα είδαμε έναν κύκλο έντασης με τις τράπεζες που οδήγησε στη λήψη πρωτοβουλιών για τα ευάλωτα νοικοκυριά και τους συνεπείς δανειολήπτες. Πιστεύετε ότι οι τράπεζες έχουν περιθώρια να κάνουν περισσότερα για παράδειγμα στα επιτόκια καταθέσεων;

Απάντηση: Πιστεύω ότι υπάρχει περιθώριο για αύξηση του ανταγωνισμού στον τραπεζικό τομέα προς το συμφέρον των τελικών καταναλωτών. Πάντως τα έντοκα γραμμάτια δημοσίου σήμερα προσφέρουν ελκυστικές αποδόσεις για αποταμιευτές.

Ερώτηση: Θα έχουμε πρωτογενές πλεόνασμα υψηλότερο του 0,7 φέτος;

Απάντηση: Οι προβλέψεις μας είναι πάντα συνετές και προσεκτικές. Έχουμε Μάιο, είναι πολύ νωρίς ακόμη για  να ξέρουμε. Ο στόχος μας για το 2023 είναι για πλεόνασμα 0,7% του ΑΕΠ.

Διαβάστε επίσης

Πατέλης: «Σφραγίδα αξιοπιστίας η επενδυτική βαθμίδα»

Αλέξης Πατέλης: Η άνοδος των επιτοκίων παγκοσμίως προκαλεί domino effect στις τράπεζες

Les Echos: Η Ελλάδα, πρώην παρίας, ανέκτησε την εμπιστοσύνη των επενδυτών και των οίκων αξιολόγησης