Παγκόσμια Ημέρα της Γης: Από τη διαδήλωση του 1970 στη σύγχρονη περιβαλλοντική νομοθεσία

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γης είναι μια ημέρα που έχει αφιερωθεί στην προστασία του πλανήτη μας και στην ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία της διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος.

Η ιδέα έρχεται από το 1970 από τον Αμερικανό περιβαλλοντολόγο Γκέιλορντ Νέλσον, σηματοδοτώντας τη γένεση του σύγχρονου περιβαλλοντικού κινήματος. Σταδιακά εξαπλώθηκε σε ολόκληρο τον κόσμο και σήμερα, γιορτάζεται σε περισσότερες από 190 χώρες σε όλο τον πλανήτη.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και στις αρχές εκείνης του ’70, όταν ο γερουσιαστής Νέλσον πρότεινε την ιδέα για την Ημέρα της Γης, ο πλανήτης δεν είχε ακόμα, συνειδητοποιήσει τις συνέπειες της επέμβασης του ανθρώπου στο περιβάλλον. Ωστόσο, κάποιες συνειδήσεις είχαν αρχίσει να ξυπνούν.

Μετά τον Ιανουάριο του 1969, παρακολουθώντας τις τραγικές συνέπειες της μεγαλύτερης πετρελαιοκηλίδας που είχε δημιουργηθεί ποτέ στις ΗΠΑ μέχρι εκείνη την ημέρα, στο κανάλι της Σάντα Μπάρμπαρα, η οποία είχε ως αποτέλεσμα να πεθάνουν περισσότερα από 3,500 θαλάσσια πουλιά, καθώς και δελφίνια, φώκιες και θαλάσσιοι λέοντες, ο Νέλσον ανέλαβε δράση.

Ο Αμερικανός γερουσιαστής δημιούργησε μία ομάδα 85 ατόμων για να προωθήσουν την ιδέα μίας ημέρας για το περιβάλλον. Στις 22 Απριλίου 1970, 20 εκατομμύρια Αμερικανοί βγήκαν στους δρόμους, στα πάρκα και στις πλατείες, για να διαδηλώσουν υπέρ της βιώσιμης ανάπτυξης και της προστασίας του περιβάλλοντος.

Μέχρι το τέλος της χρονιάς, είχε δημιουργηθεί η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ και είχε ψηφιστεί ο νόμος για καθαρό αέρα, καθαρό νερό και προστασία των απειλούμενων ειδών. «Πήραμε ένα ρίσκο, αλλά δούλεψε», δήλωσε ο Νέλσον, ο οποίος τιμήθηκε με την ανώτατη διάκριση για πολίτη στις ΗΠΑ, το Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας, το 1995.

Η Παγκόσμια Ημέρα της Γης έχει συμβάλλει στην αλλαγή ή ενίσχυση διαφόρων νομοθεσιών παγκοσμίως σχετικά με το περιβάλλον. Μερικά παραδείγματα περιλαμβάνουν:

Η σύμβαση των “Ηνωμένων Εθνών για την κλιματική αλλαγή” (UNFCCC) υπογράφηκε και τέθηκε σε ισχύ στις 22 Απριλίου 1992, την πρώτη Παγκόσμια Ημέρα της Γης. Η συμφωνία αυτή επικεντρώνεται στη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει εισαγάγει πολλές νομοθεσίες που αναφέρονται στην προστασία του περιβάλλοντος, όπως η οδηγία για την ανακύκλωση των αποβλήτων το 1991 και η οδηγία για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου το 2003.

Η Κίνα έχει επίσης λάβει μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος, εν μέρει λόγω της Παγκόσμιας Ημέρας της Γης. Το 2015, η χώρα αυτή δεσμεύτηκε να μειώσει τις εκπομπές της κατά 60% έως το 2030.

Η Ημέρα της Γης από το 1970 μέχρι σήμερα, οδήγησε στην ψήφιση περιβαλλοντικών νόμων ορόσημων στις Ηνωμένες Πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων των Νόμων για την Καθαρά Ατμόσφαιρα, το Καθαρό Νερό και τα Απειλούμενα Είδη και την ίδρυση της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA). Πολλές χώρες υιοθέτησαν σύντομα παρόμοιους νόμους και το 2016, τα Ηνωμένα Έθνη επέλεξαν την Ημέρα της Γης ως ημέρα για την υπογραφή της Συμφωνίας του Παρισιού για το κλίμα.