Πιο ανθεκτική σε μελλοντικές κρίσεις τιμών καθιστά την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ η  προτεινόμενη αναθεώρηση  της Κομισιόν με στόχο να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας της ΕΕ.

Προτείνει τρία νέα εργαλεία, με στόχο την αντιστάθμιση κινδύνου αλλά και να μειώσει τον κίνδυνο από την αστάθεια των τιμών στη βιομηχανία και τους καταναλωτές και ταυτόχρονα να αυξήσει την προώθηση των ΑΠΕ. Η πρόταση της Κομισιόν που παρουσιάστηκε προχθές, για να εφαρμοστεί θα χρειαστεί σειρά νομοθετημάτων που θα πρέπει να συζητηθούν και να συμφωνηθούν από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Ειδικότερα, για να βελτιωθεί η σταθερότητα και η προβλεψιμότητα του κόστους της ενέργειας, η πρόταση εισάγει εργαλεία για να διευκολύνει την πρόσβαση σε πιο σταθερές μακροπρόθεσμες συμβάσεις και αγορές, όπως οι συμφωνίες αγοράς ενέργειας, οι συμβάσεις για τη διαφορά και οι προθεσμιακές αγορές. Διασφαλίζοντας πιο σταθερές τιμές για τη χρήση της ενέργειας και βελτιώνοντας τη διαθεσιμότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας χαμηλότερου κόστους η πρόταση στοχεύει στο να καταστεί η βιομηχανία της ΕΕ πιο ανταγωνιστική και να μειωθεί ο κίνδυνος αυξημένου κόστους για τις εταιρείες προμήθειας και τους καταναλωτές.

Κρατικές εγγυήσεις για τα διμερή συμβόλαια – Υποχρεωτικά τα διμερή για τους προμηθευτές

Η πρόταση επιδιώκει να αντιμετωπίσει τον πιστωτικό κίνδυνο  των καταναλωτών. Για να γίνει αυτό τα κράτη μέλη θα κληθούν να παράσχουν τα μέσα για τη μείωση των χρηματοοικονομικών κινδύνων για τις εταιρείες που δυσκολεύονται να εισέλθουν στην αγορά διμερών συμβολαίων, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων εγγυήσεων για τις  τιμές αγοράς. Επίσης, για να ενθαρρυνθεί περαιτέρω η ανάπτυξη της αγοράς για τέτοιες συμφωνίες, όσοι σχεδιάζουν έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και χαμηλών εκπομπών άνθρακα που συμμετέχουν σε δημόσιο διαγωνισμό στήριξης θα πρέπει να δεσμεύουν μερίδιο της παραγωγής προς πώληση μέσω διμερών συμβολαίων.

Επιπλέον, οι εταιρείες λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας θα έχουν πλέον την υποχρέωση να «αντιστάθμισης» δηλαδή να διασφαλίσουν ότι όχι μόνο βασίζονται σε βραχυπρόθεσμες αγορές για την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, αλλά να κάνουν και μακροπρόθεσμες αγορές, όπως τα διμερή συμβόλαια (PPA). Τέτοιες στρατηγικές θα απαιτηθούν για τον μετριασμό του κινδύνου υπερβολικής έκθεσης τους στην αστάθεια των τιμών.

Αμφίδρομες Συμβάσεις Διαφοράς τιμής ( CfD)

Επιπλέον, η μεταρρύθμιση προβλέπει ότι η επενδυτική στήριξη των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας για νέες επενδύσεις σε παραγωγή χαμηλών εκπομπών άνθρακα θα πρέπει να δομηθεί με τη χρήση ενός ακόμα εργαλείου των «αμφίδρομων» συμβάσεων για τη διαφορά τιμής, που σταθεροποιεί τις τιμές θέτοντας, εκτός από την εγγύηση εσόδων, όριο στα έσοδα της αγοράς των παραγωγών. Αυτό γίνεται για να διασφαλιστεί ότι οι παραγωγοί δεν αποκομίζουν απροσδόκητα κέρδη από τις υπερβολικά υψηλές τιμές της αγοράς, ενώ ταυτόχρονα έχουν πάντα την εγγύηση των εσόδων από το κράτος. Η πρόταση απαιτεί περαιτέρω τα τυχόν έσοδα πάνω από το ανώτατο όριο να διοχετεύονται για την υποστήριξη όλων των καταναλωτών ηλεκτρικής ενέργειας ανάλογα με την κατανάλωσή τους, ώστε να μειωθούν άμεσα οι τιμές.

Οι συμβάσεις για τη διαφορά, είναι συμβάσεις  που θα συνάπτονται από δημόσιο φορέα για την ενθάρρυνση των επενδύσεων και λειτουργούν αμφίδρομα. Ουσιαστικά, συμπληρώνουν την   τιμή της αγοράς που καταβάλλεται για την ηλεκτρική ενέργεια εάν η τιμή είναι κάτω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο, αλλά απαιτούν από τον παραγωγό να επιστρέψει ποσά όταν η τιμή αγοράς είναι πάνω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο. Το καθαρό αποτέλεσμα είναι ότι τα έσοδα και η τιμή είναι σταθερά, κοντά στο κόστος παραγωγής και δεν υπερβαίνουν αυτά τα κόστη.

Οι συμβάσεις για τη διαφορά ουσιαστικά είναι επέκταση των συμβάσεων που σήμερα    υπογράφονται μεταξύ του κράτους και των παραγωγών που παίρνουν μια ταρίφα από τους ανταγωνιστικούς διαγωνισμούς. Ο παραγωγός πουλά την ηλεκτρική ενέργεια στην αγορά, αλλά στη συνέχεια διακανονίζει με τον δημόσιο φορέα τη διαφορά μεταξύ της αγοραίας τιμής και της τιμής της ταρίφας που έχει συμφωνήσει. Έτσι, επιτρέπει στον παραγωγό να λαμβάνει σταθερά έσοδα για την ηλεκτρική ενέργεια που παράγει, ενώ ταυτόχρονα παρέχει περιορισμό εσόδων για τους παραγωγούς όταν οι τιμές της αγοράς είναι υψηλές. Σε ένα αμφίδρομο CfD, εάν η τιμή αγοράς είναι χαμηλότερη από την τιμή εξάσκησης, ο παραγωγός λαμβάνει τη διαφορά. Εάν η τιμή αγοράς είναι πάνω από την τιμή εξάσκησης, η γεννήτρια επιστρέφει τη διαφορά.

Προθεσμιακά συμβόλαια

Ένα επιπλέον μέσο προστασίας από τις υπερβολικά ασταθείς τιμές είναι η χρήση μακροπρόθεσμων συμβάσεων που κλειδώνουν τις μελλοντικές τιμές, όπως τα λεγόμενα «προθεσμιακά συμβόλαια». Για να τονωθεί αυτή η αγορά, η πρόταση θα δημιουργήσει περιοχές αναφοράς για την αύξηση της ρευστότητας, βελτιώνοντας έτσι τη δυνατότητα αντιστάθμισης κινδύνου, και θα υποχρεώσει τους διαχειριστές συστημάτων να παρέχουν δικαιώματα μετάδοσης, τόσο σε τακτική βάση όσο και με μεγαλύτερη διάρκεια (έως 3 χρόνια πριν). Τέλος, σύμφωνα με τις προτεινόμενες αλλαγές στον κανονισμό REMIT, οι εθνικές αρχές και οι αρχές της ΕΕ θα έχουν ενισχυμένη ικανότητα παρακολούθησης της ακεραιότητας και της διαφάνειας της ενεργειακής αγοράς – διασφαλίζοντας έτσι ότι οι αγορές συμπεριφέρονται ανταγωνιστικά και οι τιμές καθορίζονται με διαφάνεια.

Το προθεσμιακό συμβόλαιο μεταξύ ενός πελάτη και ενός παραγωγού αφορά την αγορά/πώληση μιας συγκεκριμένης ποσότητας ηλεκτρικής ενέργειας σε μια συγκεκριμένη τιμή στο μέλλον. Συνήθως γίνεται για να αντισταθμιστεί η έκθεση των τιμών και να μειωθεί η εξάρτηση από τις βραχυπρόθεσμες τιμές. Είναι παρόμοιο με ένα διμερές συμβόλαιο, αλλά αφορά  μικρότερο χρονικό διάστημα.

Διαβάστε επίσης

ΕΕ: Στη δημοσιότητα η πρόταση για τη μεταρρύθμιση της αγοράς ενέργειας – Τι προβλέπει η Κομισιόν

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε τα σχέδια για έναν κλιματικά ουδέτερο κτιριακό τομέα έως το 2050