Την ώρα που στην μεγάλη αίθουσα του Βωμού του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το βράδυ της Τετάρτης, το όραμα της επέκτασης και της αναβάθμισής του ερχόταν πιο κοντά μέσα από την εξαιρετική παρουσίαση των αρχιτεκτόνων, οι οποίοι παρουσία του πρωθυπουργού ανέπτυσσαν το σχέδιο, έξω ομάδα απεργούντων αρχαιολόγων ήταν συγκεντρωμένοι με πανό και συνθήματα.

Το θέμα τους, εντελώς διαφορετικό είχε να κάνει με την αλλαγή του καθεστώτος λειτουργίας των μεγάλων μουσείων σε Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, κάτι για το οποίο διαφωνούν.

1

Την ίδια μέρα, απλώς μερικές ώρες νωρίτερα, ενώ ο πρωθυπουργός δεχόταν εκπροσώπους των καλλιτεχνών για το θέμα των πτυχίων τους, μέλη των σωματείων τους πραγματοποιούσαν πορεία δίνοντας επιπλέον, ραντεβού τα βράδια, έξω από το Εθνικό Θέατρο στις αυτοσχέδιες συναυλίες. Το διαπιστωμένο ως ένα βαθμό δίκιο τους έπαιρνε και εδώ το χαρακτήρα μιας πολιτικής αντιπαράθεσης με καθαρά αντιπολιτευτικούς όρους.

Κι αν και στην δεύτερη περίπτωση η κυβέρνηση υπήρξε ανέτοιμη να αντιληφθεί αμέσως το πρόβλημα υποβαθμίζοντας το, για την πρώτη οι διαμαρτυρίες ήταν αναμενόμενες. Ο πολιτισμός στο προσκήνιο για καλούς και κακούς λόγους. Ή αλλιώς τα μέτωπα, τα οποία έχει μπροστά της η κυβέρνηση και ειδικότερα το υπουργείο Πολιτισμού, καθώς στην πορεία προς τις εκλογές η πολιτικοποίηση – κομματικοποίηση όλων των ζητημάτων του πολιτισμού είναι αναπόφευκτη.

Οι αλλαγές στα μουσεία

Η άρνηση μεγάλου αριθμού αρχαιολόγων και άλλων εργαζομένων στα πέντε μεγάλα μουσεία της χώρας να αποδεχθούν το νέο νόμο μετατροπής τους  σε ΝΠΔΔ, κάτι που ισχύει πλέον με την δημοσίευσή του στο ΦΕΚ, είχε εκφραστεί από την πρώτη στιγμή της ανακοίνωσής του. Ήταν το 2019, αμέσως με τη νέα κυβέρνηση της ΝΔ, που η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη είχε αποκαλύψει στην πρώτη της συνέντευξη τύπου την πρόθεση αυτής της αλλαγής.

Πρόκειται για μία πολύ σημαντική διαφοροποίηση στη λειτουργία των μουσείων αυτών –Εθνικό Αρχαιολογικό, Βυζαντινό, Αρχαιολογικό Θεσσαλονίκης, Βυζαντινού Πολιτισμού και Αρχαιολογικό Ηρακλείου- και σαφώς ένα δύσκολο εγχείρημα. Πλην απαραίτητο για τον εκσυγχρονισμό τους, την αυτονομία και την ευελιξία τους, δεδομένου ότι ως τώρα ήταν προσαρτημένα στον γιγάντιο κορμό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Με ό,τι καλό αλλά και κακό σημαίνει αυτό.

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και η Μαρέβα Μητσοτάκη κατά την προσέλευσή τους στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη και η Μαρέβα Μητσοτάκη κατά την προσέλευσή τους στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο

Γιατί, παρ΄ότι είναι στελεχωμένα με καλούς επιστήμονες κι έχουν έναν μοναδικό πλούτο για να διαχειριστούν, τα μουσεία υποφέρουν από δυσκαμψία, δυστοκία, γραφειοκρατία γενικά, που μόνον όποιος εθελοτυφλεί -για διάφορους λόγους- μπορεί να αρνηθεί.

Είναι γεγονός, ότι οι αλλαγές φέρνουν ανησυχία. Σε κάθε περίπτωση όμως, η Αρχαιολογία μπορεί να μελετά το παρελθόν και να αναδεικνύει τη σημασία του, ωστόσο οι μέθοδοι δεν μπορεί να παραμένουν στον 19ο αιώνα.

Έωλα επιχειρήματα

Η λαμπρή λειτουργία του Μουσείου Ακρόπολης, που από την έναρξη της λειτουργίας του έχει το ίδιο καθεστώς αποτελεί παράδειγμα, παρά την προσπάθεια να υποτίμησης και χλευασμού του στα οποία επιδίδονται με φανατισμό ιδιαίτερα τελευταία, οι διαμαρτυρόμενοι.

Στα επιχειρήματα που διατυπώνονται, υπάρχουν τα  ιδεολογικά, που μιλούν για τον «διαμελισμό της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας» και για την «αναπαλλοτρίωτη περιουσία του ελληνικού λαού», τα πολιτικά, που αναφέρονται σε «δοτά Διοικητικά Συμβούλια» και «κυβερνητικά υποχείρια», ακόμη και ολίγον θρησκευτικά, όταν μιλούν για «οίκους εμπορίου»…

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνάντησή του με τους καλλιτέχνες
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη συνάντησή του με τους καλλιτέχνες

Από την άλλη ωστόσο, το εκφραζόμενο πάθος δεν ξεγελά όσους γνωρίζουν καλά τα πράγματα του δημόσιου τομέα, έτσι ώστε να θεωρούν, ότι η όλη κινητοποίηση έχει καθαρά συνδικαλιστικό χαρακτήρα. Δεν είναι περίεργο λοιπόν, που η άρνηση τήρησης του «κατάπτυστου και καταστροφικού νόμου», όπως χαρακτηρίζεται από τους διαμαρτυρόμενους, θεωρείται ότι αποτελεί στην πραγματικότητα μια προσπάθεια παραμονής στην ισχύουσα κατάσταση ώστε να μη θιγούν τα συμφέροντα των υπαλλήλων.

Οι απεργίες πάντως άρχισαν και η αντίδραση κλιμακώνεται. Η εφαρμογή του νόμου από την άλλη, σύμφωνα με πληροφορίες μας δεν θα αργήσει. Οι εξελίξεις θα φανούν σύντομα.

Μια αδικία από παλιά

Κανονικά συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις  τους και οι καλλιτέχνες, παρά τη συνάντηση που είχαν με τον πρωθυπουργό και τις διαβεβαιώσεις που έλαβαν, ότι τα αιτήματά τους θα επιλυθούν. Το πρώτο ωστόσο από αυτά, η εξίσωσή τους, μισθολογική και βαθμολογική, με άλλους  επαγγελματίες της βαθμίδας Τεχνολογικής Εκπαίδευσης λογικά θα έπρεπε να έχει επιλυθεί επί ΣΥΡΙΖΑ, αφού δεν είναι καινούργιο.

Επιπλέον, επί υπουργίας Λυδίας Κονιόρδου, η οποία δεν παρέστη στη συζήτηση, είχε δημιουργηθεί και νέο ζήτημα με καλλιτέχνες – εργαζόμενους δύο ταχυτήτων, όταν η διαβάθμιση της Τεχνολογικής Εκπαίδευσης είχε δοθεί μόνο στους αποφοιτήσαντες από καλλιτεχνικές σχολές μέχρι το 2003. Μια ξεκάθαρη αδικία.

Διαμαρτυρία των καλλιτεχνών
Διαμαρτυρία των καλλιτεχνών

Για το γεγονός ωστόσο, ότι η σύγκρουση έφθασε στα άκρα άνευ λόγου, με παραιτήσεις στα εθνικά θέατρα, συναυλίες και καλλιτεχνικές πορείες στο Σύνταγμα, σίγουρα υπεύθυνη ήταν και η κυβέρνηση, που άφησε ένα ζήτημα ήσσονος σημασίας να μεγαλοποιηθεί. Μιλώντας σε ένα ακροατήριο, που είχε λάβει τις αποφάσεις του, και με το κατάλληλο κομματικό συνδαύλισμα όπως έγινε φανερό, χάθηκε πολύς  χρόνος.

Ο πρωθυπουργός πάντως, δήλωσε πως είναι στο πλευρό των καλλιτεχνών και πως είναι πρόθυμος να ακούσει και να λύσει τα προβλήματά τους.  Αρκεί τώρα, να μην εφευρεθούν και νέα, «άλυτα» ζητήματα, προκειμένου να παραμείνει η αντίδραση.

Διαβάστε επίσης:

Μικρό αλλά μοναδικό και πολύτιμο αρχαίο του 4000 π.Χ. επιστράφηκε στην Ελλάδα

Μια «επίσκεψη» στο Νέο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο – Δείτε πώς θα γίνει