Στα 2,685 δισ. ευρώ υπολογίζει η Επιτροπή Ανταγωνισμού το όφελος για την οικονομία και τον καταναλωτή από τις παρεμβάσεις που έχουν γίνει από το 2002 έως το 2021 κατά των καρτέλ και της κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης στην αγορά.

Μόνο το 2021 η μετρήσιμη δημόσια ωφέλεια από τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί ήταν 55 εκατ. ευρώ, δέκα φορές μεγαλύτερη από τα έξοδα λειτουργίας της Επιτροπής Ανταγωνισμού.

Οι επιδόσεις αυτές συμβαδίζουν με την αναλογία που παρατηρείται στις πιο αποτελεσματικές Αρχές, σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στην έκθεση πεπραγμένων της Επιτροπής Ανταγωνισμού για το 2021, που δημοσιεύτηκε χθες.

Μάλιστα, όπως αναφέρει ο πρόεδρος της ανεξάρτητης Αρχής, Ιωάννης Λιανός, το 2021 ήταν μια χρονιά σταθμός για την αποδοτικότητά της Επιτροπής, καθώς με λιγότερο προσωπικό εκδόθηκαν 75% περισσότερες αποφάσεις σε σχέση με τον μέσο όρο της προηγούμενης δεκαετίας.

Αναλυτικά από τις  συνολικά 137 αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού για το χρονικό διάστημα 2002 – 2021 (μόνο για τις 58 υπάρχει ασφαλής εκτίμηση) το συνολικό εκτιμώμενο πλεόνασμα καταναλωτή επιμερίζεται ως ακολούθως:

  • Για 18 αποφάσεις κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης (συμπεριλαμβανομένης 1 απόφασης που αφορούσε σε καταχρηστική εκμετάλλευση σχέσης οικονομικής εξάρτησης
  • Για 6 αποφάσεις που αφορούσαν τόσο σε κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης όσο και σε κάθετες συμπράξεις και 1 απόφασης που αφορούσε τόσο σε κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης όσο και  σε οριζόντια σύμπραξη
  • Για 30 υποθέσεις οριζοντίων συμπράξεων και
  • για 16 αποφάσεις καθέτων συμπράξεων

Πώς υπολογίζεται το όφελος για τον καταναλωτή 

Προκειμένου να υπολογιστεί το εκτιμώμενο πλεόνασμα του καταναλωτή που προκύπτει από κάθε απόφαση της αρχής ανταγωνισμού, πραγματοποιείται εκτίμηση των ακόλουθων μεγεθών:

  • του μεγέθους του επηρεαζόμενου από την απόφαση κύκλου εργασιών,
  • της αποφυγής της αύξησης των τιμών λόγω της παρέμβασης της Ε.Α. και
  • της αναμενόμενης διάρκειας της αύξησης των τιμών, ελλείψει της παρέμβασης-απόφασης της Ε.Α., ενώ το εκτιμώμενο πλεόνασμα του καταναλωτή προκύπτει ως το γινόμενο των ανωτέρω τριών παραγόντων.

Για τις υποθέσεις συμπράξεων και κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης, η εκτίμηση των ανωτέρω μεγεθών πραγματοποιείται ως εξής:

  • ως επηρεαζόμενος από την απόφαση κύκλος εργασιών λαμβάνεται υπόψη ο κύκλος εργασιών (ex-ante) των υπό έρευνα επιχειρήσεων στην επηρεαζόμενη (-ες) αγορά (-ες),
  • ως αναμενόμενη επίπτωση στις τιμές, ελλείψει της παρέμβασης – απόφασης της Ε.Α. λαμβάνεται υπόψη υποθετικό ποσοστό αύξησης ύψους 10% σε περιπτώσεις συμπράξεων και 5% σε περιπτώσεις κατάχρησης δεσπόζουσας θέσης,
  • ως αναμενόμενη διάρκεια της αύξησης των τιμών, ελλείψει της παρέμβασης-απόφασης, λαμβάνεται υπόψη, ως υποθετικό μέγεθος, χρονικό διάστημα 3 ετών.

Τα ως άνω αναφερόμενα μεγέθη συνιστούν συντηρητικές εκτιμήσεις, οι οποίες σχετίζονται με πιθανά μελλοντικά αποτελέσματα στις εν λόγω αγορές. Τα εν λόγω μεγέθη εκτιμώνται κατά κύριο λόγο ως «στατικά» αποτελέσματα, λόγω χαμηλότερων τιμών στις επηρεαζόμενες αγορές.

Πάντως οι εκτιμήσεις δε λαμβάνουν υπόψη το αποτρεπτικό αποτέλεσμα των αποφάσεων της αρχής ανταγωνισμού, καθώς αυτό δεν μπορεί να ποσοτικοποιηθεί.

Οι έφοδοι και τα πρόστιμα και οι εκκρεμείς υποθέσεις

Όπως αναφέρεται στην έκθεση το 2021, η Επιτροπή πραγματοποίησε 17 επιτόπιους ελέγχους σε 101 ελεγχόμενες επιχειρήσεις, έναντι 7 επιτόπιων ελέγχων το 2020 σε 68 ελεγχόμενες επιχειρήσεις. Επιπλέον, αύξησε τον αριθμό των ελεγχόμενων εταιριών ανά μήνα σε 8,4, έναντι 5,7 το 2020 και 4,0 το 2019, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 49% το 2021, από 42% το 2020 σε σχέση με το 2019.

Επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 16,2 εκατ. ευρώ με 39 αποφάσεις εκδόθηκαν ενώ στο τέλος του 2021 η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού διερευνούσε 44 καταγγελίες, 27 υποθέσεις αυτεπάγγελτης έρευνας, 5 κλαδικές έρευνες, 4 λοιπές έρευνες, 6 υποθέσεις περί ελέγχου συμμόρφωσης σε εκδοθείσες αποφάσεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού, 11 γνωστοποιηθείσες συγκεντρώσεις, καθώς και 7 λοιπές υποθέσεις εκ των οποίων 1 κανονιστική παρέμβαση και 1 υπόθεση παρακώλησης έρευνας.

Στο μήνυμά του, στην Έκθεση Πεπραγμένων, ο κ. Λιανός χαρακτηρίζει το 2021 χρονιά σταθμό για την Επιτροπή Ανταγωνισμού όχι μόνο για την αποδοτικότητά της, όπως αναφέρει, αλλά και αναφορικά με την ποικιλία των παρεμβάσεών της, όπου όπως τονίζει «ξεδιπλώθηκε για πρώτη φορά στα χρονικά της ΕΑ μία ευρεία στρατηγική που περιέλαβε κανονιστικές παρεμβάσεις (στον κλάδο των κατασκευών και της διανομής τύπου), κλαδικές έρευνες σε σημαντικούς κλάδους της εθνικής οικονομίας με σκοπό την ενίσχυση του case generation της ΕΑ (ηλεκτρονικό εμπόριο, fintech, ανακύκλωση και διαχείριση αποβλήτων, ιατρικές υπηρεσίες και ασφάλειες υγείας), καινοτόμα εργαλεία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας (το sandbox για τη βιώσιμη ανάπτυξη), ποικίλες δράσεις προώθησης του ανταγωνισμού (advocacy) και συνεργασίες με φορείς (κυρίως ενώσεις καταναλωτών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων), αλλά και πολλαπλασιασμό των υποθέσεων που ξεκίνησαν, τόσο μέσω της κατάθεσης καταγγελιών, όσο και αυτεπάγγελτα, με τη συνδρομή και του νέου εργαλείου ανώνυμης παροχής πληροφοριών της ΕΑ.

Διαβάστε επίσης:

«Παράθυρο» για να δημοσιεύει νούμερα η Lidl

Ξεπαγώνουν οι πληρωμές του ΕΣΠΑ για τα δημόσια έργα