Λιγοστά χέρια ήταν εκείνα που μάζεψαν τον… ανθό των υπεραξιών, που παρήγαγε η χρηματιστηριακή αγορά στη διάρκεια της περσινής χρονιάς. Μιας χρονιάς όπου ο Γενικός Δείκτης ενισχύθηκε κατά 4,08%, δίνοντας στον αθηναϊκό «ναό» του χρήματος την τέταρτη θέση από πλευράς αποδόσεων, ανάμεσα σε 37 ευρωπαϊκές αγορές.

Γεγονός αξιοσημείωτο, καθώς εν μέσω της διεθνοποιημένης αβεβαιότητας, μόνο 10 ήταν τα χρηματιστήρια της Ευρώπης που έκλεισαν το 2022 με θετικό πρόσημα. Με πρώτο αυτό του Μαυροβουνίου που είχε άνοδο 43,3%, την Κύπρο στην δεύτερη θέση (30,4%) και την αγορά της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης να ακολουθεί με κέρδη 5,73%. Κι όλα αυτά στην Wall Street , που είναι το παγκόσμιο βαρόμετρο για τις μετοχικές αξίες, ο μεν Dow Jones υποχώρησε κατά 8,77%, ενώ ο τεχνολογικός δείκτης Nasdaq έκανε βουτιά 32,87%.

Επί ελληνικού εδάφους μπορεί ο βασικός και πιο αναγνωρίσιμος δείκτης να έδειξε άνοδο, ωστόσο οι περισσότερες από τις μετοχές της Κύριας αγοράς κινήθηκαν σε αντίθετη κατεύθυνση. Με 81 μετοχές να καταγράφουν πτώση, έναντι των 50 που ήταν οι κερδοφόρες.

Η χρηματιστηριακή αξία των εισηγμένων εταιρειών που βάδισ.αν στον δρόμο των απωλειών, από τα 37,5 δισ. μειώθηκε σε 30,4 δισ. ευρώ. Την ίδια στιγμή η συνολική κεφαλαιοποίηση των ανοδικά κινούμενων εταιρειών, από τα 28,2 δισ. αναρριχήθηκε στα 34,7 δισ. ευρώ.

Ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους μεγάλους νικητές της περσινής χρονιάς, έχουν 10 επιχειρηματίες. Βασικοί μέτοχοι και στρατηγικά τοποθετημένοι σε συνολικά 12 εταιρείες, οι οποίοι λόγω της ανόδου των αποτιμήσεων αύξησαν τον μετοχικό τους πλούτο κατά 1,4 δισ. ευρώ εν συνόλω. Ενώ παράλληλα μοιράστηκαν μέσα στη διάρκεια του έτους και μερίσματα 340 εκατ. ευρώ.

Λαμβανομένου υπόψη ότι η τρέχουσα αγοραία αξία των χαρτοφυλακίων της «χρυσής» δεκάδας, Ελλήνων και ξένων, ανέρχεται σε 8,42 δισ. ευρώ, τότε η υπολογιζόμενη μεσοσταθμική απόδοσή τους ανέρχεται στο 20% για το 2022. Δηλαδή πενταπλάσια από εκείνη του Γενικού Δείκτη. Αντικατοπτρίζοντας και το αντίστοιχο επενδυτικό ενδιαφέρον, που έδωσε ανοδική ώθηση στις μετοχές των επιχειρηματικών τους συμφερόντων.

Βεβαιότατα η αύξηση του μετοχικού τους πλούτου έχει λογιστή αποτύπωση, αλλά δεν παύει να καταδεικνύει την ενίσχυση του οικονομικού τους εκτοπίσματος. Έστω κι αν αυτό δεν είναι στατικό μέγεθος, καθώς διαφοροποιείται ανάλογα με την πορεία των χρηματιστηριακών αποτιμήσεων.

Οικογένεια Βαρδινογιάννη και Γουάτσα στην κορυφή

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία η οικογένεια Βαρδινογιάννη, που ελέγχει το 40,5% της Μότορ Όιλ, είναι η πρωταθλήτρια των υπεραξιών. Η μετοχή της εταιρείας ενισχύθηκε κατά 58,69% με συνέπεια η χρηματιστηριακή της αξία να πάει 894 εκατ. ευρώ πιο πάνω. Με την άνοδο της κεφαλαιοποίησης να είναι η μεγαλύτερη από όλες τις εισηγμένες. Και αναλογικά με το ποσοστό της η κραταιά οικογένεια με εμβληματικό ηγέτη τον Βαρδή Βαρδινογιάννη, αύξησε τον μετοχικό της πλούτο κατά 362 εκατ. ευρώ. Έχοντας λάβει την περσινή χρονιά και μερίδιο 50,1 εκατ. ευρώ από τα διανεμηθέντα μερίσματα.

Σήμερα το χαρτοφυλάκιο της πλευράς Βαρδινογιάννη αποτιμάται στα 979 εκατ. ευρώ. Μόνο από τη Μότορ Όιλ, η οποία έχει αποκτήσει και το περίπου 30% της Ελλάκτωρ σε τιμές ίδιες με τις τρέχουσες (182 εκατ. ευρώ).

Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο Πρέμ Γουάτσα, που είναι το μεγάλο αφεντικό της Fairfax, μέσω της οποίας ελέγχεται το 32,99% των μετοχών της Eurobank. To 2022 η μετοχή ανέβηκε 18,35% οδηγώντας τη χρηματιστηριακή αξία της τράπεζας κατά 608,42 εκατ. ευρώ ψηλότερα. Αυξάνοντας έτσι τον μετοχικό πλούτο του μεγαλοεπενδυτή κατά 200,7 εκατ. ευρώ. Πλέον το τραπεζικό χαρτοφυλάκιο Γουάτσα αποτιμάται σε 1,291 δισ. ευρώ, έχοντας ξεπεράσει και το κόστος κτήσης…

Ευάγγελος Μυτιληναίος και Κάρελ Κόμαρεκ

Το τέλος του 2022 βρήκε τη μετοχή της Mytilineos να καταγράφει ετήσια άνοδο 34,17% και την αποτίμηση της εταιρείας να διαμορφώνεται στα ιστορικά υψηλά των 2,9 δισ. ευρώ. Έχοντας ενισχυθεί με όρους κεφαλαιοποίησης κατά 738,75 εκατ. ευρώ. Εκ των οποίων τα 196,1 εκατ. ευρώ είναι οι υπεραξίες που προστέθηκαν στο χαρτοφυλάκιο του διοικητικού και μετοχικού ηγέτη της εταιρείας Ευάγγελου Μυτιληναίου, καθώς ελέγχει το 26,54% των μετοχών. Από τις οποίες έλαβε μέρισμα 16,5 εκατ. ευρώ πέρσι. Ενώ η συνολική αξία του χαρτοφυλακίου του Μυτιληναίου είναι τώρα στα 769,7 εκατ. ευρώ.

 Ο 52χρονος Τσέχος billionaire Κάρελ Κόμαρεκ, είναι μέσω του  ομίλου Allwyn, ο βασικός μέτοχος του ΟΠΑΠ με ποσοστό 49,84% που τώρα αποτιμάται στα 2,396 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο από κάθε άλλον εισηγμένο στο χρηματιστήριο της Αθήνας. Στα τέλη του 2021 συμμετοχή του Κόμαρεκ ήταν στο 47,13% και μεταφραζόταν σε 2,074 δισ. . Αν αφαιρεθούν τα επανεπενδεδυμένα μερίσματα και οι αγορές μετοχών, μέσω των οποίων αυξήθηκε το ποσοστό ( με υπολογιζόμενο κόστος στα 146,8 ευρώ) τότε για την πλευρά Κόμαρεκ μένει μια καθαρή υπεραξία 175,2 εκατ. ευρώ.

Επίσης το συνολικό του μερίδιο από τις περσινές χρηματικές διανομές του ΟΠΑΠ υπολογίζεται σε 206,8 εκατ. ευρώ, από τα οποία μετά από τις μετοχικές κινήσεις που έκανε, απομένουν 60 εκατ. ευρώ ώς καθαρό έσοδο. Σε ότι αφορά τη μετοχή ανέβηκε πέρσι 6,07%, ενώ η κεφαλαιοποίηση ενισχύθηκε κατά 406,89 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων όμως και των νέων μετοχών που προστέθηκαν με τις επανεπενδύσεις μερισμάτων.

Γιώργος Περιστέρης και Σπύρος Λάτσης

Θεαματική όμως ήταν και η περσινή ανοδική πορεία που ακολούθησε η μετοχή της Τέρνα Ενεργειακής, η οποία κέρδισ.ε 50,07%. Ενισχύοντας την κεφαλαιοποίησή της κατά 787,71 εκατ. ευρώ. Καθώς όπως όλα δείχνουν το μεγάλο deal πώλησης είναι επί θύραις. Λαμβάνοντας υπόψη ότι το τωρινό ποσοστό του Γιώργου Περιστέρη είναι στο 10,49% ( ενώ 37,3% βρίσκεται υπό τον έλεγχο της μητρικής ΓEK Τέρνα) οι υπεραξίες που του αναλογούν είναι 82,6 εκατ. ευρώ.

Ο επιχειρηματίας ελέγχει και το 29,75% της ΓEK Τέρνα, η μετοχή της οποίας είχε άνοδο 14,62%, ενισχύοντας τη χρηματιστηριακή της αξία κατά 143,76 εκατ. ευρώ. Εκ των οποίων τα 42,7 εκατ. ευρώ είναι η υπεραξία της συμμετοχής Περιστέρη. Με τον μετοχικό του πλούτο να αυξάνεται κατά 125,3 εκατ. ευρώ από τη χρηματιστηριακή άνοδο των δύο εταιρειών. Ο  ίδιος, από μερίσματα και από εκχώρηση μετοχών υπολογίζεται ότι έχει εισπράξει 23 εκατ. ευρώ.

Το διπλό χαρτοφυλάκιο των συμμετοχών του Γιώργου Περιστέρη αποτιμάται σήμερα σε 583 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών τα 244,7 εκατ. ευρώ αφορούν τη θέση του στην Τέρνα Ενεργειακή και τα υπόλοιπα 335,3 εκατ. τη ΓEK Τέρνα.

Στην έκτη θέση της «χρυσής» επιχειρηματικής δεκάδας βρίσκεται ο μεγιστάνας Σπύρος Λάτσης. Ελέγχοντας το 47,12% της Helleniq Energy ( πρώην ΕΛΠΕ) και το 43,8% της Lamda Development.

Στην πρώτη περίπτωση η μετοχή της ενεργειακής εταιρείας κατέγραψε άνοδο 22,03% προσθέτοντας 418,72 εκατ. ευρώ στην κεφαλαιοποίησή της. Με συνέπεια και βάση του ποσοστού του να προκύπτουν υπεραξίες 197,3 εκατ. ευρώ για τον Σπύρο Λάτση. Ωστόσο από την αρνητική πορεία της Lamda  (-15,28%) προκύπτουν υποαξίες που αναλογικά της συμμετοχής του είναι 81,7 εκατ. ευρώ.

Ώς εκ τούτου ο Σπύρος Λάτσης αύξησε εν τέλει τον μετοχικό του πλούτο κατά 115,6 εκατ. ευρώ. Έχοντας όμως εισπράξει και 115,2 εκατ. ευρώ, από το μερίδιο στις χρηματικές διανομές της Helleniq Energy. Ενώ το σύνολο της μετοχικής του παρουσίας και στις δύο εισηγμένες αποτιμάται τώρα σε 1,545 δισ. ευρώ. Προφανώς μαζί με την αδελφή του Μαργαρίτα, αλλά και τη Μαριάννα στην περίπτωση της εταιρείας Helleniq Energy.

Ο Βακάκης και η έκπληξη Μαρινάκη

Κάτοχος του 19,36% της Jumbo ο Απόστολος Βακάκης είδε τη μετοχή να ανεβαίνει 26,83% και την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας να κερδίζει 459,88 εκατ. ευρώ. Γεγονός που σημαίνει ότι ο μετοχικός πλούτος αυξήθηκε πέρσι κατά 89 εκατ. ευρώ. Ενώ από μερίσματα εισέπραξε μερίδιο 30,4 εκατ. ευρώ. Όσο για την αποτίμηση του χαρτοφυλακίου Βακάκη, ανέρχεται τώρα στα 420,9 εκατ. ευρώ.

Πρόσωπο έκπληξη θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η παρουσία του  Βαγγέλη Μαρινάκη στην 8η θέση της κλίμακας με τις μεγαλύτερες υπεραξίες. Με την έννοια ότι δεν είναι βασικός, αλλά μόνο μέτοχος στην Τέρνα Ενεργειακή όπου και κατέχει το 6,456%. Για τον ισχυρό Έλληνα εφοπλιστή η θέση του αυτή αποτιμάται τώρα στα 152,4 εκατ. ευρώ, έχοντας ενισχυθεί κατά 50,9 εκατ. ευρώ στη διάρκεια της περσινής χρονιάς. Με τον ίδιο να έχει εισπράξει και περίπου 2,5 εκατ. ευρώ από μέρισμα.

Ο Βασιλάκης, ο Χόλτερμαν και οι ζημιές για Δαυίδ-Λεβέντη

Ο Ευτύχης Βασιλάκης από την πλευρά του μετράει υπεραξίες συνολικού ύψους 50 εκατ. ευρώ. Η μετοχή της Autohellas σημείωσε άνοδο 14,60% με τη χρηματιστηριακή αξία της εταιρείας να ενισχύεται κατά 64,18 εκατ. ευρώ. Καθώς ο επιχειρηματίας ελέγχει το 61,16% προσέθεσε 39,3 εκατ. ευρώ στον μετοχικό του πλούτο. Άλλα 10,7 εκατ. ευρώ προέρχονται από την άνοδο της αποτίμησης της Αεροπορίας Αιγαίου στην οποία κατέχει το 24,58%.

Πέραν τούτων ο Ευτύχης Βασιλάκης έλαβε πέρσι 43,4 εκατ. ευρώ από τις χρηματικές διανομές της Autohellas. Ενώ ολόκληρο το χαρτοφυλάκιό του ( και στις δυό εισηγμένες) αποτιμάται τώρα στα 425 εκατ. ευρώ.

Η δέκατη θέση ανήκει στο μεγάλο αφεντικό της Ελλάκτωρ Χένρι Χόλτερμαν, που έλαβε πρόσφατα τιμητικά την ελληνική υπηκοότητα. Στο ξεκίνημα του 2021 η αξία του 30,52% που κατείχε μέσω της Ολλανδικής Reggeborgh,  μεταφραζόταν σε 138 εκατ. ευρώ. Τώρα, που η συμμετοχή του στην Ελλάκτωρ έχει ανέβει στο 46,15%, η αποτίμηση του χαρτοφυλακίου είναι στα 281,2 εκατ. ευρώ.

Αν συνυπολογιστεί ότι το επιπλέον ποσοστό (15,63%) που αποκτήθηκε δια μέσου της δημόσιας πρότασης κόστισε 95,2 εκατ. ευρώ, τότε η καθαρή αύξηση του μετοχικού πλούτου είναι 48 εκατ. ευρώ. Για μια εταιρεία της οποίας η μετοχή έγραψε κέρδη 34,2% το 2022. Ενώ η κεφαλαιοποίησή της κατά 157 εκατ. ευρώ.

Η Reggeborgh προχώρησε πέρσι σε δημόσια πρόταση και στη Reds (θυγατρική της Ελλάκτωρ) αλλά το 33,15% των μετοχικών που αποκτήθηκαν, αποτιμώνται τώρα στο ίδιο κόστος (47,2 εκατ. ευρώ). Επίσης, από το γενικό κάδρο λείπει η μετοχική θέση Χόλτερμαν στην Alpha Bank, που διευρύνθηκε πέρσι φτάνοντας στα επίπεδα του 6,5%. Και τούτο γιατί δεν υπάρχουν ξεκάθαρα στοιχεία, αν και κατά φαινόμενα το κόστος κτήσης δεν έχει ουσιώδη διαφορά από τα τρέχουσες τιμές των μετοχών της τράπεζας.

Στην αντίπερα όχθη και σε αντιδιαστολή με τη «χρυσή» δεκάδα, το οικογενειακό χαρτοφυλάκιο των Δαυίδ-Λεβέντη, βασικών μετόχων της Coca Cola, είναι εκείνο που έχει φορτωθεί με τις μεγαλύτερες απώλειες. Η μετοχή έχασε πέρσι το 25,34% της αξίας της και η κεφαλαιοποίηση της εταιρείας μειώθηκε κατά 2,8 δισ. ευρώ. Καθώς το οικογενειακό σχήμα έχει το 23,3% επιμερίζεται ( λογιστικού χαρακτήρα) ζημιές 652,4 εκατ. ευρώ. Σε ένα χαρτοφυλάκιο που αποτιμάται τώρα στα 1,96 δισ. ευρώ. Μεγάλα καράβια, μεγάλες φουρτούνες…