Σκλήρυνση κατά πλάκας: Δώστε βάση στα αρχικά συμπτώματα

Η σκλήρυνση κατά πλάκας (ΣΚΠ) ή αλλιώς πολλαπλή σκλήρυνση (ΠΣ) είναι μία διαταραχή που δεν θεραπεύεται, ωστόσο έχουν ανακαλυφθεί πολλές θεραπείες που μπορούν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της. Επειδή η αιτία της δεν είναι γνωστή, η καλύτερη άμυνα είναι η άμεση επίσκεψη σε ειδικό αμέσως μόλις παρατηρηθούν τα πρώτα προειδοποιητικά σημάδια.

Η ΣΚΠ είναι μια προοδευτική, «ανοσοδιαμεσολαβούμενη» διαταραχή, που σημαίνει ότι το σύστημα του οργανισμού που έχει σχεδιαστεί για να τον διατηρεί υγιή (ανοσοποιητικό), λανθασμένα επιτίθεται στα κύτταρα και τα όργανά του, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας τια την καθημερινή λειτουργία του. Στην ΣΚΠ, τα προστατευτικά καλύμματα των νευρικών κυττάρων υφίστανται βλάβη, η οποία οδηγεί σε μειωμένη λειτουργία του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού.

Η αιτία της παραμένει σε μεγάλο βαθμό ένα μυστήριο, παρότι η ίδια η διαταραχή ανακαλύφθηκε το 1868. Οι ερευνητές γνωρίζουν την βλάβη των νεύρων που προκαλείται από φλεγμονή, ωστόσο η αιτία της φλεγμονής παραμένει άγνωστη.

Η ΣΚΠ επηρεάζει περίπου 2,3 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Σύμφωνα με την Εθνική Εταιρία Πολλαπλής Σκλήρυνσης των ΗΠΑ, οι γυναίκες πλήττονται περισσότερο από δύο φορές συχνότερα απ’ ότι οι άνδρες. Το οικογενειακό ιστορικό είναι, επίσης, ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου.

Τα συμπτώματά της μπορεί να ποικίλλουν σε ένταση. Ενώ μερικοί ασθενείς βιώνουν απλώς κόπωση και μούδιασμα, σε σοβαρές περιπτώσεις η ΣΚΠ μπορεί να προκαλέσει παράλυση, απώλεια της όρασης και μειωμένη λειτουργία του εγκεφάλου.

Τα πρώτα συμπτώματα

Προβλήματα όρασης

Είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα της ΣΚΠ. Η φλεγμονή επηρεάζει το οπτικό νεύρο και διαταράσσει την κεντρική όραση. Αυτό μπορεί να προκαλέσει διπλωπία, θολή όραση ή απώλειά της.

Τα προβλήματα αυτά συχνά είναι δυσδιάκριτα καθώς η έκπτωση της όρασης είναι αργή. Την απώλεια της όρασης μπορεί να συνοδεύει και πόνος κατά την κίνηση του οφθαλμού προς τα πάνω ή προς τη μία πλευρά.

Μυρμήγκιασμα και μούδιασμα

Η ΣΚΠ επηρεάζει τα νεύρα στον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό (κέντρο μηνυμάτων του σώματος), με αποτέλεσμα συχνά να στέλνει αντιφατικά μηνύματα σ το σώμα. Μερικές φορές, δεν υπάρχει καν αποστολή σημάτων, οδηγώντας σε μούδιασμα.

Το μυρμήγκιασμα και το μούδιασμα είναι από τα πιο κοινά προειδοποιητικά σημάδια της διαταραχής. Τα σημεία στα οποία συνήθως εμφανίζονται είναι το πρόσωπο, τα χέρια, τα πόδια και τα δάχτυλα.

Πόνος και σπασμοί

Ο χρόνιος πόνος και οι ακούσιοι μυϊκοί σπασμοί είναι επίσης κοινά συμπτώματα. Σύμφωνα με την Εθνική Εταιρία Πολλαπλής Σκλήρυνσης των ΗΠΑ, μελέτη έχει δείξει ότι τα μισά από τα άτομα με ΣΚΠ είχαν χρόνιο πόνο.

Η μυϊκή δυσκαμψία ή σπασμοί (σπαστικότητα) είναι επίσης κοινά συμπτώματα. Οι ασθενείς ενδέχεται να αντιμετωπίσουν δυσκαμψία των μυών ή των αρθρώσεων καθώς και ανεξέλεγκτες, επώδυνες σπασμωδικές κινήσεις των άκρων. Τα πόδια πλήττονται περισσότερο συχνά, αλλά πόνος στην πλάτη (σα να την διαπερνάει ηλεκτρικό ρεύμα) είναι επίσης κοινός.

Κόπωση και αδυναμία

Η ανεξήγητη κόπωση και αδυναμία επηρεάζει περίπου το 80 % των ανθρώπων στα πρώτα στάδια της νόσου.

Η χρόνια κόπωση συμβαίνει όταν τα νεύρα στη σπονδυλική στήλη καταστρέφονται. Συνήθως, εμφανίζεται ξαφνικά και διαρκεί για εβδομάδες πριν βελτιωθεί. Η αδυναμία αρχικά είναι πιο αισθητή στα πόδια.

Προβλήματα ισορροπίας & ζάλη

Η ζάλη και τα προβλήματα με το συντονισμό και την ισορροπία μπορεί να μειώσουν την κινητικότητα κάποιων ατόμων με ΣΚΠ. Οι άνθρωποι που πάσχουν από τη διαταραχή συχνά αισθάνονται ζάλη, ή σαν να “γυρίζει” ο κόσμος γύρω τους (ίλιγγος). Αυτό το σύμπτωμα παρουσιάζεται συχνά όταν το άτομο είναι όρθιο.

Δυσλειτουργία της ουροδόχου κύστης, του εντέρου και σεξουαλική δυσλειτουργία

Η  δυσλειτουργική κύστη είναι άλλο ένα σύμπτωμα που εμφανίζεται σε έως και το 80% των ατόμων ΣΚΠ. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την συχνοουρία, την ισχυρή επιτακτική ανάγκη για ούρηση, ή την αδυναμία να συγκρατήσει ο ασθενής τα ούρα του. Λιγότερο συχνά, οι ασθενείς παρουσιάζουν δυσκοιλιότητα, διάρροια, ή απώλεια του ελέγχου του εντέρου. Η σεξουαλική διέγερση μπορεί, επίσης, να είναι ένα πρόβλημα γι’ αυτά τα άτομα, καθώς ξεκινάει από το κεντρικό νευρικό σύστημα, το οποίο και προσβάλλεται άμεσα από την ασθένεια.

Γνωστικά προβλήματα

Περίπου τα μισά από τα άτομα με ΣΚΠ θα αναπτύξουν κάποιου είδους προβλήματα με τη γνωστική τους λειτουργία. Αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Προβλήματα μνήμης
• Μικρότερη διάρκεια προσοχής/εστίασης
• Γλωσσικά προβλήματα
• Δυσκολία στο να παραμείνει οργανωμένα

Η κατάθλιψη και άλλα προβλήματα συναισθηματικής υγείας είναι επίσης πολύ συνήθη.

Άλλα συμπτώματα

Μαζί με τα παραπάνω συμπτώματα η ΣΚΠ μπορεί, επίσης, να προκαλέσει:

• απώλεια ακοής
• επιληπτικές κρίσεις
• αναπνευστικά προβλήματα
• διαταραχές ομιλίας
• δυσκολία στην κατάποση

Όλα αυτά τα συμπτώματα εμφανίζονται και σε άλλες παθήσεις. Δεν υπάρχει ένα ειδικό και αποκλειστικό σύμπτωμα της ΣΚΠ. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα κι αν έχετε κάποια από αυτά, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι πάσχετε από ΣΚΠ. Την απάντηση, ωστόσο, μπορεί να τη δώσει μόνο ένας ειδικός.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ: Λανθασμένες διαγνώσεις: Οι ασθένειες που «μπερδεύουν» τους γιατρούς

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Αν αισθάνεστε συνεχή κούραση, προσέξτε αυτές τις 10 πιθανές παθήσεις

ΜΗ ΧΑΣΕΤΕ: Ο πόνος στον αυχένα δεν είναι φυσιολογικός – Πώς θα ανακουφιστείτε