Κέντρο Έρευνας και Μελέτης  του Κυκλαδικού Πολιτισμού  πρόκειται να ιδρυθεί στη  Νάξο με σκοπό την έρευνα σε θέματα προέλευσης και αυθεντικότητας των κυκλαδικών τέχνεργων, που βρίσκονται σε συλλογές μουσείων σε όλο τον κόσμο. Η δημιουργία του Κέντρου, το οποίο θα λειτουργεί στο Μουσείο Κυκλαδικού Πολιτισμού, που βρίσκεται υπό υλοποίηση περιλαμβάνεται στο Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης (ΜΕΤ) και του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, που υπογράφηκε την Τετάρτη. Θέμα του, η επιστροφή στην Ελλάδα ιδιωτικής συλλογής 161 αρχαιοτήτων Κυκλαδικού Πολιτισμού, ευρισκόμενης στη Νέα Υόρκη και την έκθεσή της στο Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης.

Το Κέντρο θα εξοπλιστεί με σύγχρονα εργαστήρια που θα έχουν τη δυνατότητα να πραγματοποιούν εξειδικευμένες  αναλύσεις και επιστημονικές έρευνες σχετικά με τις φυσικές και χημικές ιδιότητες των αρχαίων υλικών, των αρχαίων μεθόδων κατασκευής κ.ά.  Ασφαλή δείγματα εξάλλου για την διεξαγωγή των πλέον αξιόπιστων συγκριτικών αναλύσεων για τον έλεγχο των έργων, όπου κι αν βρίσκονται  (συλλογές και Μουσεία όλου του κόσμου) θα αποτελέσουν οι χιλιάδες αρχαιότητες που φυλάσσονται στα μουσεία των Κυκλάδων, έχουν προέλθει από συστηματικές έρευνες της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και διαθέτουν πλήρη τεκμηρίωση  προέλευσης.

Δράσεις συνεργασίας

Υποτροφίες, δημιουργία βάσης δεδομένων, συμπόσιο και ανασκαφές περιλαμβάνονται επιπλέον, στις δράσεις που συμφωνήθηκαν, μέσω του μνημονίου, στο πλαίσιο της συνεργασίας για την μελέτη και την ανάδειξη και προβολή του Κυκλαδικού Πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.

Πρόκειται για τη χορήγηση υποτροφιών σε Έλληνες επιστήμονες, τη δημιουργία μιας ψηφιακής βάσης δεδομένων (Corpus), την διοργάνωση συμποσίου με θέμα τον έλεγχο και τη διαπίστωση  της αυθεντικότητας και της προέλευσης των αρχαιοτήτων, καθώς και η συνεργασία σε μία συστηματική ανασκαφική έρευνα σε  προϊστορική θέση των Κυκλάδων υπό τη διεύθυνση της Εφορείας Κυκλάδων.

Η βάση δεδομένων θα ανήκει στο υπουργείo Πολιτισμού, θα αναπτύσσεται από  το ΥΠΠΟΑ και το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης και θα συνδέεται με το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης Νέας Υόρκης. Σε αυτήν θα καταγράφονται και θα επικαιροποιούνται τα αντικείμενα κυκλαδικού πολιτισμού, που βρίσκονται στην Ελλάδα αλλά και σε μουσεία και συλλογές του εξωτερικού.  Το μνημόνιο συνεργασίας θα επικαιροποιείται κάθε 5 χρόνια.

Οψη της έκθεσης κυκλαδικών αρχαιοτήτων από τη συλλογή Στερν στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

Ελληνική κυριότητα

 Πρόκειται  για τον μεγαλύτερο επαναπατρισμό αρχαιοτήτων μέχρι σήμερα, και αυτό τον επαναπατρισμό τον πέτυχε η συγκεκριμένη κυβέρνηση, απορρίπτοντας τις αιτιάσεις της αντιπολίτευσης, ανέφερε εξάλλου σήμερα στη Βουλή η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, απαντώντας στην οξεία κριτική βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ και του ΜέΡΑ25 σχετικά με την συλλογή Στερν.  «Οι επαναπατρισμοί αυτοί γίνονται στο πλαίσιο της εθνικής νομοθεσίας και των διεθνών συμβάσεων, χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι κάθε επαναπατρισμός οφείλει να αντιμετωπίζεται ad hoc, διότι έχει ιδιαιτερότητες, που δεν εξαρτώνται από το εθνικό δίκαιο αλλά εξαρτώνται από το δίκαιο των χωρών από το οποίο διεκδικούμε το αντικείμενο του επαναπατρισμού», επισήμανε η υπουργός.

 Για να καταλήξει πως «Είτε σας αρέσει είτε δεν σας αρέσει, με τη συμφωνία αυτή η Ελλάδα απέκτησε την ανέκαθεν κυριότητα, την ανέκαθεν ιδιοκτησία 161 αρχαιοτήτων, που συγκροτούσαν μια συγκεκριμένη συλλογή. Αυτή η συλλογή, από τις 9 Σεπτεμβρίου 2022, ανήκει στην ανέκαθεν ιδιοκτησία και κυριότητα και νομή του ελληνικού κράτους», υπογράμμισε η υπουργός Πολιτισμού, μιλώντας στο πλαίσιο κύρωσης πολιτιστικής συμφωνίας Ελλάδας – Σαουδικής Αραβίας».

Η συζήτηση πάντως έγινε στο πλαίσιο της «Κύρωσης του Μνημονίου Κατανόησης στον τομέα του πολιτισμού μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας και του Υπουργείου Πολιτισμού του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας», το οποίο ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία.

Διαβάστε επίσης

Κυριάκος Μητσοτάκης: Οι οιωνοί είναι αίσιοι για επιστροφές αρχαιοτήτων – Εγκαίνια της έκθεσης κυκλαδικών